سید آریا قریشی 101 نوشته

به رنگ ارغوان از هر نظر فیلمی جنجالی بود. عوامل این فیلم در حین تولید کمترین اطلاعات را به رسانه‌ها منتقل کردند. با وجود این رویکرد هوشمندانه، در حالی که به رنگ ارغوان قرار بود در بیست‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر (1383) نمایش داده شود، به محاق توقیف رفت و 5 سال بعد بود که سرانجام مجوز نمایش فیلم…

معرفی و نقد انیمیشن پینوکیو به روایت دل تورو گی‌یرمو دل‌تورو روح داستان پینوکیو اثر کارلو کلودی را بیرون کشیده و انیمیشنی را عرضه کرده که می‌توان آن را یکی از متفاوت‌ترین پینوکیوهای تاریخ سینما دانست. زمانی یکی از برادران کوئن در مورد برداشت آزادشان از کتاب ادیسه اثر هومر (که با عنوان ای برادر،…

اولین فیلم بلند بهرام توکلی با نام پابرهنه در بهشت با استقبال خوبی روبه‌رو شد و حتی سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول را هم برای او به‌ارمغان آورد. اما با پرسه در مه بود که جایگاه بهرام توکلی نزد منتقدان سینمای ایران تثبیت شد. پرسه در مه فیلم جسورانه‌ای بود که ربطی به مسیرهای معمول سینمای ایران نداشت. به…

معرفی و نقد فیلم چشم آبی روشن اولین فیلم اسکات کوپر در مقام کارگردان با عنوان دل دیوانه (2009) توجه سینمادوستان را به خود جلب کرد و نوید ظهور یک فیلمساز بااستعداد را می‌داد. اما کوپر با فیلم‌های بعدی خود نتوانست انتظارات را برآورده کند و در مقام نقد، فیلم چشم آبی روشن را هم نمی‌توان قدمی رو به جلو…

زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور متعلق به نسلی از فیلمسازان بود که مستقیما از جبهه‌های جنگ پا به عرصه سینما گذاشتند. این فیلمسازان با تجربه بی‌واسطه حال‌وهوای جنگی، می‌توانستند فضایی واقعی از محیط جبهه به تصویر بکشند اما مشکل این بود که هیچ تجربه‌ای در عرصه سینما نداشتند. این نسل از سینماگران، در فضای خاص…

پرویز شهبازی همواره فیلمساز گزیده‌کاری بوده است. اما شاید بتوان گفت که این کم‌کاری بعد از نفس عمیق جدی‌تر شد. موفقیت نفس عمیق به اندازه‌ای بود که جایگاه شهبازی را نزد بسیاری از منتقدان در حد یکی از بزرگ‌ترین فیلمسازان فعال سینمای کشور بالا برد و طبیعی بود که چنین دستاوردی، شهبازی را دچار وسواسی بیش…

تشریفات دومین فیلم بعد از انقلاب مهدی فخیم‌زاده در مقام کارگردان است. فیلم قبلی او (میراث من جنون) علی‌رغم کیفیت فنی قابل توجه، سرنوشت چندان خوبی نداشت و به‌علت ساخته‌شدن پیش از تصویب قانون حجاب اجباری، اکران نسبتا محدودی (تا حدی که سرمایه‌گذار فیلم ضرر چندانی نکند) داشت. تشریفات فیلمی بود که جایگاه…

داریوش مهرجویی، درخت گلابی را در موفق‌ترین دوره فیلمسازی‌اش ساخت. او از میانه‌های دهه 1360 توانسته بود پلی میان مخاطب خاص و مخاطب عام بزند و بنابراین اکثر فیلم‌هایش (به‌جز موارد استثنایی مثل فیلم بانو که 7 سال توقیف شد) هم نظر مثبت اکثر منتقدان را به خود جلب می‌کردند و هم به فروش بالایی دست پیدا…

تماشای روبان قرمز، بلافاصله بعد از فیلم مهم آژانس شیشه‌ای، تقریبا همه را غافلگیر کرد. روبان قرمز تقریبا از هیچ جنبه‌ای یادآور فیلم قبلی حاتمی‌کیا نبود. هنوز هم می‌توان روبان قرمز را یکی از یکّه‌ترین تجربه‌های فیلمسازی ابراهیم حاتمی‌کیا دانست. از این جنبه، روبان قرمز را می‌توان یکی از کنجکاوی‌ترین…

بوی کافور، عطر یاس بازگشت بهمن فرمان‌آرا به فیلمسازی بعد از غیبتی 21 ساله بود. البته فرمان‌آرا در فاصله بین 2 فیلم سایه‌های بلند باد (1357) و بوی کافور، عطر یاس از سینما دور نبود و (در آمریکا و کانادا) در تولید فیلم‌های مهمی مشارکت کرد. اما مشخصا بوی کافور، عطر یاس آغاز دوره جدیدی از فعالیت‌های…

بعضی از فیلم‌ها هستند که از همان زمان تولید می‌توان روی موفقیت‌شان شرط‌بندی کرد. این پشتوانه ممکن است به‌واسطه عوامل مختلفی ایجاد شود: از تیم پشت دوربین و ترکیب بازیگران گرفته تا دستمایه ملتهب اولیه و حواشی فراوان در زمان تولید. آدم‌برفی فیلمی بود که تمام این مشخصات را داشت و بنابراین به‌سرعت به یکی…

بهرام بیضایی در دهه 60 دوره سختی را سپری کرد. اما پس از دوم خرداد 1376، فضا برای فیلمسازی او فراهم‌تر از همیشه به‌نظر می‌رسید. ساخت فیلم کوتاهی با عنوان «گفت‌وگو با باد» مقدمه آغاز دوره جدید فیلمسازی بیضایی تلقی می‌شد و سگ‌کشی، راه را هموارتر از همیشه نشان داد. در فضای ایجادشده در دوران پس از دوم…

مرور نقدهای منتشرشده در زمان اکران بودن یا نبودن آدم را دچار حیرت می‌کند! کارنامه کیانوش عیاری پر است از فیلم‌های قابل ستایشی که عموما با استقبال پرشور منتقدان هم روبه‌رو شده‌اند. اما یکدستی نظرات منتشرشده در مورد بودن یا نبودن (در کنار تنوع دیدگاه‌ها) نمونه‌ای کمیاب محسوب می‌شود. حتی در مورد اکثر…

وقتی مسعود کیمیایی، بعد از چند سال دوری از فیلمسازی، سربازهای جمعه را ساخت، بسیاری از مخاطبان با مشاهده آشفتگی روایی و ابهامات پرتعداد موجود در داستان فیلم متعجب شدند. به‌نظر می‌رسید کیمیایی حرف‌های فراوانی برای گفتن دارد و می‌خواهد همه آن‌ها را در یک فیلم منتقل کند. نتیجه، فیلم پرگو و چندپاره‌ای…

کیومرث پوراحمد، به‌خصوص در دهه 70 یک فیلمساز تاثیرگذار و خاطره‌ساز بود. مجموعه قصه‌های مجید هنوز که هنوز است یکی از قله‌های سریال‌سازی در تاریخ تلویزیون ایران قلمداد می‌شود و فیلم خواهران غریب به یکی از خاطرات جمعی یک نسل تبدیل شد. روند موفقیت‌های پوراحمد تا اوایل دهه 80 و فیلم شب یلدا هم ادامه…

دوئل از همان زمان ساخت فیلم کنجکاوی‌برانگیزی به‌نظر می‌رسید. خست تیم تبلیغات فیلم در عرضه مواد تبلیغاتی در کنار شایعاتی که در مورد بودجه هنگفت دوئل به گوش می‌رسید، به کنجکاوی‌ها دامن زد. خود احمدرضا درویش در گفت‌وگویی با ماهنامه فیلم در دوران اکران عمومی دوئل، کل هزینه‌های دوئل را بین 3 تا 3.5…

بچه های آسمان زمانی ساخته شد که تب ساخت فیلم‌هایی با محوریت کودکان و نوجوانان فقیر داغ بود و شاید خیلی از کسانی که اخبار ساخت این فیلم را دنبال می‌کردند انتظار داشتند تا با فیلم دیگری از آن دسته روبه‌رو شوند؛ فیلم‌هایی که عموما از جذابیت دراماتیک چندانی برخوردار نبودند و با گرفتن ژست روایت مدرن،…

بعضی از فیلم‌ها هستند که عنوان «فرزند زمانه» برازنده‌شان است. زیر پوست شهر را می‌توان یکی از این فیلم‌ها دانست؛ فیلمی که شاید اگر در هر دوران دیگری به‌جز بازه 1376 تا 1380 ساخته می‌شد نمی‌توانست به جایگاه فعلی‌اش دست پیدا کند. هر چند بنی‌اعتماد به این اشاره کرده که نسخه اول فیلمنامه زیر پوست شهر در…