ویژگی انیمه های میازاکی

به بهانه ۸۱ سالگی هایائو میازاکی

قهرمان زن

هایائو میازاکی مردی است که در انیمه‌هایش ارزشمندترین آموزه‌ها را لحاظ می‌کند و کودک و بزرگسال را مخاطب قرار می‌دهد. تخصص او در روایت داستان‌های پرکشش و جذاب از دخترانی است که پرنسس نیستند و برای نجات از چالش‌های زندگی در انتظار نمی‌مانند تا مردی با اسب سپید از راه برسد. هایائو میازاکی در انیمه نائوشیکا از دره باد، نائوشیکا را معرفی می‌کند، دختری که دغدغه‌های بزرگ دارد، در تصمیم‌گیری مستقل است، می‌جنگد، رهبری می‌کند و پیروز می‌شود. همچنین انیمه شهر اشباح (Spirited Away)، این اثر تنها انیمه میازاکی است که موفق به دریافت اسکار شد، سرویس دلیوری کیکی (Kiki’s Delivery Service) و پرنسس مونونوکه (Princess Mononoke)، نیز هرکدام یک دختر قهرمان را به‌نمایش می‌گذارند که تصویری واضح از شهامت و خودباوری است.

بهترین انیمه های ژاپنی

همراه، دوست

در انیمه‌های میازاکی برای هر قهرمان اغلب یک دوست یا همراه حاضر است. برای مثال گربه سیاه کی‌کی در انیمه سرویس دلیوری کی‌کی، همچنین هاکو دوست چیهیرو در انیمه شهر اشباح، البته شخصیتی به‌نام نو فیس (no face) نیز در این انیمه همراه چیهیرو است که محبوبیت به‌خصوصی در میان اوتاکوها (طرفداران انیمه‌های ژاپنی) دارد. در این میان همچنین می‌توان به سوسکه اشاره کرد، پسرک بامزه‌ای که در انیمه پونیو روی صخره کنار دریا، دوست پونیو است. در انیمه‌های هایائو میازاکی، نقش همراه اغلب برای هرچه خیال انگیزتر کردن داستان است و معمولا زمینه را فراهم می‌کند تا مخاطب به‌راحتی با او همذات‌پنداری کند.

عشق و علاقه

در انیمه‌های هایائو میازاکی اگر عشق مضمون اصلی ماجرا نباشد حتما قسمتی از داستان را به خود اختصاص می‌دهد. برای مثال ماجرای انیمه قلعه متحرک هاول ضمن توجه به ماجرای عاطفی که در آن جریان دارد، آسیب‌های ناشی از جنگ و همچنین دشواری برقراری صلح را نیز به‌تصویر می‌کشد. همچنین در ماجرای انیمه باد برمی‌خیزد ضمن توجه به مشکلات ژاپن در جنگ جهانی دوم، بلایای طبیعی و بیماری‌های مسری که در آن دوره در این سرزمین جریان داشته ماجرایی عاطفی را نیز تماشا می‌کنیم که بسیار دلنشین و به‌یادماندنی است. با توجه به اینکه ممکن است قهرمان‌های داستان اغلب کودکان باشند، همچنان یک ماجرای عاطفی معصومانه در بطن قصه وجود دارد، چیزی شبیه دوستی هاکو و چیهیرو در انیمه شهر اشباح.

پیر طریقت

هایائو میازاکی دوست دارد عمق و معنای بخشی از داستان‌های خود را به شخصیت‌های مسن اختصاص دهد؛ شخصیت‌هایی که خردمند به‌نظر می‌رسند و اغلب از قدرت جادویی برخوردارند. شخصیتی مانند پیرزن خردمند در انیمه شاهزاده مونونوکه که شاهزاده آشیتاکا را به سفری پرماجرا می‌فرستد. معمولا این شخصیت‌ها به شکل ویژه‌ای در خط داستانی انیمه قرار می‌گیرند، طوری که در لحظه‌به‌لحظه داستان حضور ندارند اما زمان مختصری در ماجرا حاضر می‌شوند و تاثیر خود را می‌گذارند و محو می‌شوند.

پرواز

در انیمه‌های هایائو میازاکی پرواز یکی از مولفه‌های مهم برای به تصویر کشیدن قدرت آدمی در زمانی است که رویایی را دنبال می‌کند. همچنین پرواز گاهی برای به نمایش گذاشتن جسارت و شهامت بی‌انتهای شخصیت اصلی است، درست مانند پورکو روسو، هاول و کی‌کی، البته در مورد کی‌کی با این تفاوت که اگر پرواز از ماجرا حذف می‌شد دیگر قصه‌ای وجود نداشت. در نتیجه گاهی پرواز خود به تنهایی تمام ماجراست.

هایائو میازاکی: هرکسی می‌تواند با منطق فیلم بسازد اما راه و روش من استفاده نکردن از منطق است. اهمیت دارد که تماشا سبب رشد مخاطب شود، برای اینکه باعث رشد مخاطبتان شوید به انتظارات او خیانت کنید

مناظر زیبا

با وجود اینکه ابزارهای پیشرفته بسیاری برای خلق انیمه و انیمیشن‌ها وجود دارد اما هایائو میازاکی همچنان به روش‌های سنتی و قدیمی انیمه‌های خود را تولید می‌کند. در واقع او برای خلق هر یک از انیمه‌هایش هزاران فریم متفاوت طراحی می‌کند. عقیده او این است که شیوه‌‌های مدرن برای انیمیشن‌سازی ملموس نیست و حس مطلوبی ندارد؛ در واقع همین باور میازاکی سبب شمایل متفاوت و معروف انیمه‌های استودیو جیبلی شده است. منظره‌ها در انیمه‌های میازاکی بسیار زیبا، ملموس، تماشایی و منحصربفرد است؛ به هر تصویر از این انیمه‌ها که نگاه می‌کنی جایی میان خیال و واقعیت معلق می‌مانی، منظره آنقدر واقعی به تصویر کشیده شده که به راحتی می‌شود باورش کرد و جزییات خیال‌انگیز آن چنان فرای واقعیت است که آدمی می‌پذیرد هیچ‌وقت نمی‌تواند با چشمان باورش به آن منظره خیره شود و خاطره‌ای در این سرزمین رویایی برای خود خلق کند، شاید همین ویژگی در انیمه‌های میازاکی کیفیت متمایز آن‌ها را سبب می‌شود.

موسیقی

موسیقی در آثار میازاکی با بهترین کیفیت و در نهایت هماهنگی با ماجرای انیمه خلق می‌شود. بسیاری از آهنگسازی‌های آثار میازاکی را جو هیسائیشی برعهده داشته، هنرمند خلاق و حاذقی که موسیقی هر انیمه را تبدیل به اثری بی‌بدیل و شنیدنی کرده است. از نمونه آثار این آهنگساز می‌توان به موسیقی انیمه شهر اشباح، سرویس دلیوری کی‌کی و باد برمی‌خیزد اشاره کرد. جو هیسائیشی تابه حال ۸ مرتبه موفق به دریافت مهم‌ترین جایزه سینمای ژاپن از جشنواره فیلم این کشور شده است.