نقد و بررسی فیلم دکتر ژیواگو

دیوید لین پیش از ساخت فیلم «دکتر ژیواگو»، با حماسه‌های بزرگش «لورنس عربستان» و «پل رودخانه کوآی» شهرت زیادی به هم زده و خودش را به‌عنوان کارگردانی معرفی کرده بود که می‌تواند پروژه‌های عظیم را به بهترین شکل تولید کند. او پس از «لورنس عربستان»، به دنبال داستانی احساسی‌تر می‌گشت تا براساس آن، فیلم بعدی‌اش را بسازد. رمان «دکتر ژیواگو» به قلم بوریس پاسترناک هم برای مدتی طولانی توجه همه را جلب کرده بود؛ پاسترناک، که شاعر بزرگی بود پس از سال‌ها رمانی نوشت که با سختی فراوان توانست آن را برای چاپ از شوروی به ایتالیا بفرستد. دولت وقت شوروی، به‌هیچ‌وجه با رمان پاسترناک موافق نبود و او تا مدت‌ها از محافل ادبی دولتی تبعید شده بود. پاسترناک حتی به خاطر اشعار و رمان منحصربه‌فردش «جایزه نوبل» را هم برد ولی با فشار دولت کمونیستی شوروی، جایزه را رد کرد. با چنین پیشینه‌ای، لین تصمیم گرفت تا رمان موفق پاسترناک با آن‌همه طرفدار و هیاهو را بسازد.

رابرت بولت و لین فیلم‌نامه را نوشتند؛ فیلم‌نامه‌ای که به‌زعم بسیاری از منتقدین آن دوران، اقتباسی ساده‌انگارانه از رمان پیچیده و چندلایه پاسترناک بود. به قول بازلی کراوتر: «اقتباسی بیش‌از‌حد خنثی، غیرسیاسی، و بزدل.»

۲۰ نکته جذاب درباره فیلم دکتر ژیواگو

لین که نمی‌توانست فیلم را در روسیه بسازد برای فیلم‌برداری به مناطقی مانند سوریه و مادرید سفر کرد و ماکت‌هایی بسیار عظیم از موسکو را در مادرید ساخت. به همین دلایل، فیلم‌برداری فیلم « دکتر ژیواگو» ۱۰ماه طول کشید؛ پروسه طاقت‌فرسایی که خود لین آن را پردردسرترین پروژه سینمایی‌اش می‌داند. بااین‌حال، فیلم‌برداری سینمااسکوپ و ۷۰میلی‌متری فیلم، چشم‌ها را خیره کرد؛ قصه رمانتیک و احساساتی دکتر ژیواگو، فیلم را به پرفروش‌ترین اثر سینمایی ۱۹۶۵ تبدیل کرد و رتبه سی و پنجمین فیلم پرفروش تاریخ سینما را برایش به ارمغان آورد.

منتقدان آن دوران، عمدتا فیلم را کوبیدند؛ امری که بیشتر دلایل سیاسی داشت. لین به عمد سعی کرده بود که با توجه به حساسیت‌های شدید به کمونیسم در آن سال‌ها، هر نوع رویکرد سیاسی نسبت به انقلاب روسیه و دولت شوروی را از متن بیرون آورد و اتفاقات تاریخی را تبدیل به پس‌زمینه‌ای برای روایت قصه عشقی و پر احساسش کند. منتقدان آن دوران، این رویکرد را «واپس‌گرایانه» و «منفعل» دانستند و فیلم هم فقط پنج جایزه اسکار از جوایز فنی و حاشیه‌ای را از آن خود کرد. پس از گذشت سال‌ها، دکتر ژیواگو توسط «سینه‌ فیل‌ها» دوباره کشف شد و تبدیل به اثری ماندگار گشت. دوبله فارسیِ درخشان این فیلم، هنوز یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای تاریخ دوبله است.

فیلم «دکتر ژیواگو» را با بهترین کیفیت و یکی از به‌یادماندنی‌ترین دوبله‌های تاریخ دوبله در فیلیمو ببینید و لذت ببرید.