۹ تفاوت اساسی بین انیمیشن و لایو اکشن «مولان» محصول ۲۰۲۰
لایو اکشن «مولان» یک بازسازی نما به نما از انیمیشن کلاسیک دیزنی نیست و متأسفانه فرسنگ‌ها با آن فاصله دارد؛ فاصله‌ای که به مذاق مخاطبان خوش نیامده است.
۲۲ سال پیش، شرکت دیزنی شخصیتی را به دنیا معرفی کرد که شاید الهام‌بخش بسیاری از دختران آن روزها شد؛ انیمیشن «مولان» (با عنوان اصلی «Mulan») در سال ۱۹۹۸ اکران شد و ما را با دختری زیبا و باهوش آشنا کرد که در راه محافظت از کشورش، به یکی از اسطوره‌های کهن چین تبدیل می‌شود. پس از آغاز موج بازسازی انیمیشن‌های کلاسیک، شرکت دیزنی تصمیم به ساخت لایو اکشن «مولان» گرفت و حالا این فیلم در پلتفرم دیزنی+ برای مشترکان ویژه منتشر شده است. از نقاط قوت فیلم جدید «مولان» می‌توان به فیلمبرداری فوق‌العاده صحنه‌های اکشن، مبارزات رزمی و بازی خوب لیو ییفئی در نقش مولان اشاره کرد. اما این فیلم یک بازسازی نما به نما از انیمیشن کلاسیک دیزنی نیست و متأسفانه فرسنگ‌ها با آن فاصله دارد؛ فاصله‌ای که به مذاق مخاطبان خوش نیامده است. با فیلیمو شات همراه باشید تا تفاوت این دو فیلم را بررسی کنیم.
شرکت دیزنی تا به حال ۱۶ فیلم لایو اکشن با اقتباس از آثار کلاسیک خود ساخته و تقریباً همین تعداد پروژه اقتباسی در دست ساخت دارد. فیلم لایو اکشن «مولان» یکی از همین آثار است که به‌تازگی برای برخی مشترکان ویژه سرویس دیزنی پلاس منتشر شده است.
موج بازسازی‌های لایواکشن از انیمیشن های کلاسیک دیزنی؛ زنده یا مرده؟!
برخلاف اغلب این اقتباس‌ها، سازندگان فیلم جدید «مولان» سعی داشته‌اند اثری متفاوت از انیمیشن قدیمی «مولان» محصول ۱۹۹۸ ارائه دهند. پرداختن به تمام این تفاوت‌های ریزودرشت شاید کمی حوصله‌سربر باشد؛ برای مثال، در حالی که تقریباً هر کاراکتر نامی متفاوت پیدا کرده، صفات شخصیت‌ها ثابت باقی مانده است (مثلاً کاراکتر شان یو به بوری خان تغییر نام پیدا کرده اما شخصیت او تغییر چندانی نداشته است.) به همین دلیل ما تصمیم داریم تنها به تفاوت‌های بزرگ در داستان و کاراکترها بپردازیم.
۱- قلعه دیزنی
وقتی فیلم آغاز می‌شود، ما با لوگوی آشنا و پر زرق و برق دیزنی مورد استقبال قرار می‌گیریم. انیمیشن اصلی «مولان» لوگویی دوبعدی و سنتی داشت اما قلعه معروف دیزنی حالا ظاهری بسیار متفاوت از آن روزها دارد. طراحی لوگوی دیزنی منحصر به یک فیلم، امر تازه‌ای نیست اما این کار همیشه مخاطبان را هیجان‌زده می‌کند. لوگوهای قلعه دیزنی مخصوص انیمیشن «شگفت‌انگیزان ۲» (با عنوان اصلی «The Incredibles 2»)، لایو اکشن «کتاب جنگل» (با عنوان اصلی «The Jungle Book»)، فیلم «سرزمین فردا» (با عنوان اصلی «Tomorrowland»)، فیلم «چین‌خوردگی در زمان» (با عنوان اصلی «A Wrinkle in Time»)، انیمیشن «فرنکن‌وینی» (با عنوان اصلی «Frankenweenie») و سرآمدشان، «ترون: میراث» (با عنوان اصلی «Tron: Legacy») را در خاطر دارید؟ آیا می‌توانید آنها را در تصویر زیر تشخیص دهید؟
هواداران پرشور دیزنی مطمئناً با همان نگاه اول متوجه خواهند شد که قلعۀ به تصویر کشیده شده در لوگو لایو اکشن «مولان» مربوط به قلعه «کتاب‌داستان افسون‌شده» در دیزنی‌لند شانگهای است. دیزنی‌لند شانگهای اولین پارک دیزنی در سرزمین پهناور و بزرگ چین است که طراحی آن بسیار نمادین و سرشار از حس تعامل است. شرکت دیزنی به دلیل وابستگی بیش از حد روی فرهنگ عامه غرب و تعاملاتش با دولت آمریکا، چند دهه از فعالیت در چین منع شده بود؛ بنابراین ساخت این پارک برای آنها اهمیت زیادی داشت. باب ایگر، مدیرعامل اسبق و عضو هیئت مدیره فعلی دیزنی، دیزنی‌لند شانگهای را سنگ‌بنا و نماد دوران کاری خود قرار داده بود. فرایندی طولانی و دردناک طی شد تا این پروژه تایید و ساخته شود. او جزئیات این مسیر طاقت‌فرسا را در کتاب خاطراتش تشریح کرده است.
فیلم «مولان» نامه عاشقانه دیزنی به چین است. زمانی که فیلم اصلی «مولان» در سال ۱۹۹۸ اکران شد، از سوی منتقدان اثری بیش از حد غربی خوانده شد اما در هر حال یک موفقیت بزرگ برای دیزنی محسوب شد. این فیلم با بودجه ۹۰ میلیون دلاری توانست بیش از ۳۰۰ میلیون دلار فروش کند. به نظر می‌رسد فیلم جدید «مولان» سعی داشته در راه جلب نظر منتقدان قدم بر دارد و اولین گامش، استفاده از لوگویی خاص و منحصر به چین است. اگرچه این کار قطعاً چینی‌ها را خوشحال کرده اما احتمالاً بسیاری از آنها ترجیح می‌دادند محتوای خود فیلم بیشتر رضایت‌بخش باشد؛ چیزی که لایو اکشن جدید دیزنی را سوژه انتقادها قرار داده است.
۲- خبری از ترانه و آهنگ‌های قدیمی نیست
سال ۲۰۱۷ خبری مبنی بر این منتشر شد که فیلم جدید «مولان» قرار نیست هیچ‌کدام از قطعات فوق‌العاده و دست کم گرفته شده متیو وایلدر و دیوید زیپل را دوباره مورد استفاده قرار دهد. ترانه‌های «بازتاب» (با عنوان اصلی «Reflection»)، «افتخاری برای همه ما» (با عنوان اصلی «Honor to Us All») و «از تو مردی خواهم ساخت» (با عنوان اصلی «I’ll Make a Man Out of You») واقعاً زیبا بودند و حالا که لایو اکشن جدید دیزنی منتشر شده، خبری از آنها نیست. البته این بدین معنا نیست که فیلم جدید ارجاعاتی به آن آهنگ‌ها نداشته است. موسیقی متن هری گرگسون-ویلیامز تا حدودی به همان تم پایبند باقی مانده اگرچه با متوجه شدن شباهت‌ها، مسلماً دلتان برای موسیقی متن جری گلدسمیت تنگ خواهد شد. این ارجاعات حتی در برخی دیالوگ‌های مولان با دیگر کاراکترها هم به کار گرفته شدهاند.
پس از اکران انیمیشن «مولان»، ترانه «بازتاب» شهرت زیادی پیدا کرد و کریستینا آگیلرا در ۱۷ سالگی نسخه خود از آن را منتشر کرد. این اولین تک‌آهنگ آگیلرا بود و موفقیت مالی آن باعث شد او بودجه اولین آلبومش را به دست آورد. آگیلرا برای لایو اکشن «مولان» نسخه‌ای به‌روزشده از اولین آهنگ پاپ خود را منتشر کرده است. علاوه بر این، ترانه «وفادار شجاع صادق» نیز با صدای او در فیلم جدید مورد استفاده قرار گرفته است. متأسفانه گروه ۹۸ درجه و استیوی واندر برای بازخوانی ترانه «True to Your Heart» دعوت نشدند. موسیقی متن و ترانه‌ها تأثیر زیادی بر مخاطب دارند اما دیزنی ترانه‌های قدیمی «مولان» را فراموش کرده و از آنها بهره‌ای نبرده است.
پیش از آن‌که ادامه تفاوت‌های انیمیشن «مولان» (۱۹۹۸) و لایو اکشن «مولان» (۲۰۲۰) را بخوانید، از شنیدن ترانه‌های مشهور این فیلم لذت ببرید.
تریلر لایو اکشن «مولان» را در فیلیمو شات ببینید
۳- خداحافظی با موشو، درود بر ققنوس بی‌نام
۳ سال قبل از آن‌که ادی مورفی با صداپیشگی کاراکتر خر در انیمیشن «شرک» به محبوبیت برسد، صداپیشگی اژدهایی خردمند به نام موشو را در انیمیشن «مولان» بر عهده داشت. یکی از بزرگترین اشتباهات ریک جافا و آماندا سیلور، نویسندگان نسخه جدید، حذف موشو است. آنها در عوض این اژدها، ما را با ققنوسی بی‌نام آشنا کرده‌اند که نمی‌تواند جای کاراکتر بامزه موشو با صداپیشگی مورفی را بگیرد؛ شخصیتی که احساسات ما را به شکلی غیرمنتظره تحریک می‌کرد. کاراکتر موشو با طراحی چشم‌گیری همراه بود و زیبایی منحصربه فردی داشت، اما مدیران دیزنی صداگذاری او توسط یک شخص غیرآسیایی را مشکلی بزرگ می‌دیدند که بر سر راه فیلم جدید قرار گرفته بود.
خالقان «مولان» جدید، جایگزینی زیبا و انتزاعی برای موشو انتخاب کرده‌اند؛ یک ققنوس که نماد خانواده است و مولان را همراهی می‌کند. پویانمایی کاراکتر ققنوس بار دیگر استعداد جادویی کارمندان استودیوهای دیزنی-ام‌جی‌ام در اورلندو، فلوریدا را به رخ جهانیان کشیده است. نکته جالب اینجاست که دیزنی سال گذشته هم از کاراکتر ققنوس در فیلم «مالفیسنت: بانوی اهریمنی» (با عنوان اصلی «Maleficent: Mistress of Evil») استفاده کرده بود. چیزی که مخاطب را ناامید می‌کند ناتوانی ققنوس برای صحبت‌کردن است. دوست جدید مولان نمی‌تواند همچون موشو مخاطب را مجذوب خود کند اما با این حال، هر جا که مولان به کمک نیاز داشته باشد، او را راهنمایی می‌کند.
۴- مولان موی سرش را کوتاه نمی‌کند
در سکانسی که مولان زره و شمشیر پدرش را مخفیانه برمی‌دارد تا به جنگ برود، شباهت‌های قابل‌توجهی بین انیمیشن و لایو اکشن «مولان» وجود دارد؛ برای مثال، مولان دوباره شانه سر یشمی‌اش را روی میز می‌گذارد تا خانواده‌اش متوجه شوند که او به جای پدر به جنگ رفته است. اما تفاوتی که رخنمایی می‌کند این است که مولان این بار موهای سرش را کوتاه نمی‌کند. در عوض، مولان ۲۰۲۰ آنها را با کش می‌بندد تا با مدل موی گوجه‌ای شبیه دیگر سربازان شود. این کار او چندان برای مخاطب راضی‌کننده نیست و در نمایش قدرت او هم خوب عمل نمی‌کند. ضعف دیگر در نبود قطعه «تصمیم مولان» است که وجودش به شدت احساس می‌شود.
البته کوتاه نکردن موهای مولان در ادامه فیلم، صحنه‌های جذابی را خلق می‌کند؛ جایی که او در کشاکش جنگ تصمیم می‌گیرد هویتش را فاش کند. هنگامی که او موهایش را باز می‌کند، گویی به آزادی و رهایی دست یافته است. این نیز یکی دیگر از تفاوت‌های دو فیلم است؛ در انیمیشنی که سال ۱۹۹۸ منتشر شد، هویت مولان پس از زخمی شدن آشکار می‌شود.
۵- کریکت حالا یک انسان است
مولان در نسخه انیمشینی چند دوست غیرانسان داشت اما در نسخه لایو اکشن، این دوست‌ها تغییر کرده‌اند. متأسفانه و به شکلی عجیب، در جایی از فیلم جدید با کاراکتری آشنا می‌شویم که خود را کریکت معرفی می‌کند. حتماً کری-کی، حشره بامزه «مولان» (۱۹۹۸) را به خاطر دارید؛ او حالا به یک انسان تبدیل شده است. کری-کی در فرهنگ شرقی نمادی از خوش‌شانسی است (اگرچه او بعدها به موشو اعتراف می‌کند که حتی خودش هم خوش‌شانس نیست چه رسد به اینکه باعث خوش‌شانسی دیگران شود) و کریکت هم خود را خوش‌شانس توصیف می‌کند. اینکه چرا نویسندگان فیلم جدید «مولان» یک کری-کی دیگر به او نداده‌اند عجیب است اما تبدیل کری-کی به یک انسان واقعاً متحیر‌کننده است.
۶- تمام اعضای تیم بازیگری درواقع آسیایی هستند
این تفاوت را یک امتیاز مهم برای فیلم جدید در نظر بگیرید؛ در مولان «۱۹۹۸»، صداپیشگی کاراکترهای آسیایی به تیمی با تنوع نژادی مختلف سپرده شده بود. تصور کنید که هاروی فایراستین، صداپیشه برنده جایزه تونی، نقش یکی از همرزمان وفادار مولان؛ یا میگوئل فرر، نقش شان یو، رهبر خونخوار قوم هون را ایفا کند. در فیلم قبلی «مولان»، بسیاری از بازیگران ژاپنی نقش کاراکترهای چینی را ایفا می‌کنند؛ موضوعی که بسیار قابل تأمل است. از جمله صداپیشگان آسیایی انیمیشن «مولان» می‌توان به پت موریتا، بازیگر ژاپنی-تبار متولد آمریکا اشاره کرد که نقش امپراتور چین را ایفا می‌کرد یا جرج تاکی که صداپیشه روح یکی از اجداد مولان بود.
«مولان» (۲۰۲۰) در انتخاب بازیگران سخت‌گیری بیشتری به خرج داده و از اسطوره‌هایی همچون گونگ لی، جت لی و دانی ین استفاده کرده است. به‌کارگیری بازیگران چینی به باور‌پذیری فیلم و نزدیک شدن آن به واقعیت کمک زیاده کرده است. نکته جالب حضور مینگ-نا ون، صداپیشه شخصیت شخصیت انیمیشنی مولان، برای بازی در نقشی کوتاه است. لیو ییفئی هم بازی خوبی در نقش مولان ارائه داده اما گرایشات سیاسی او حواشی زیادی به راه انداخته؛ تا حدی که بسیاری از مردم خواستار تحریم تماشای این فیلم شدهاند.
۷- مولان یک خواهر کوچکتر دارد
در نسخه انیمیشنی، مولان یک سگ به نام «برادر کوچیکه» داشت. کریس سندرز که نویسندگی فیلمنامه را بر عهده داشت، صداپیشه این سگ بود. او بعدها کاراکتر استیچ را خلق کرد و فیلمنامه انیمیشن «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» (با عنوان اصلی «How To Train Your Dragon») را نوشت. در فیلم جدید، مولان یک خواهر کوچکتر دارد. نام او هوآ شو (با بازی سانا تنگ) است و از عنکبوت‌ها وحشت دارد؛ ترسی که سکانس کاملاً متفاوت همسریابی را خلق می‌کند.
اضافه شدن خواهر تأثیر زیادی بر داستان نگذاشته اما مضمون و روح خواهری را در فیلم تقویت کرده است. حالا جز پدر و مادر، خواهری هم منتظر بازگشت مولان به خانه است (کاراکتر مادربزرگ، که با صدای افسانه‌ای جون فوری همراه بود، از فیلم جدید حذف شده است.)
۸- نیروی «چی»
اگرچه این مورد تغییر بزرگی در فیلم ایجاد کرده، اما به‌راحتی نادیده گرفته می‌شود. در انیمیشن «مولان»، این تصور وجود داشت که او روحیه‌ای آزاد و رها دارد و احتمالاً یک ورزشکار است، اما وقتی او به ارتش پیوست و از همان آموزش‌های ابتدایی کارش را آغاز کرد، متوجه شدیم که مولان باید از نقطه صفر خود را به یک رهبر بزرگ تبدیل کند. او برخلاف همرزمانش ناله و غرغر نمی‌کرد؛ تغییرات فیزیکی، ذهنی و روحی مولان، هسته فیلم بودند و این باعث می‌شد با اثری تأثیرگذار روبرو باشیم.
اما در فیلم جدید، که شاهد فلاش‌بکی به دوران کودکی مولان هستیم، متوجه می‌شویم که او از همان کودکی یک پدیده بوده است. مولان ارتباط تنگاتنگی با «چی» دارد، که در این فیلم چیزی شبیه به مفهوم «نیرو» در مجموعه فیلم‌های «جنگ ستارگان» تعریف شده است؛ «نیرو» ماهیتی عرفانی و منشأ قدرت و بصیرت است. برخی انسان‌ها با این ماهیت ارتباط دارند و برخی دیگر ندارند. در یکی از سکانس‌های ابتدایی، مولان سعی دارد مرغی را به آغل بازگرداند؛ تعقیب و گریز مرغ، او را به بالای پشت بام می‌کشاند و مولان با حرکتی عجیب و محیرالعقول خود را به زمین می‌رساند.
در فیلم جدید، مولان دیگر در نقطه صفر نیست؛ او از همان روز اول یک ابرقهرمان است و در میدان نبرد کارهایی انجام می‌دهد که هیچ‌کس قادر به انجامش نیست. تغییر در چنین موضوعی باعث شده تا قوس دراماتیک «مولان» قدرت سابق را نداشته باشد. فیلم جدید او را به عنوان فردی همیشه‌قهرمان معرفی می‌کند؛ در نتیجه ماجراجویی او و تبدیل‌شدنش به یک اسطوره امری تأثیرگذار برای مردم سرتاسر جهان نخواهد بود.
۹- حالا یک جادوگر وجود دارد
در تطابقی ناراحت‌کننده با آخرین قسمت فیلم «جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آنها» (با عنوان اصلی «Fantastic Beasts and Where to Find Them»)، که معلوم شد ناگینی (مار لرد ولدمورت)، در واقع یک زن آسیایی بوده، «مولان» جدید باید با بوری خان (با بازی جیسون اسکات لی) و جادوگر جدیدش بجنگد. بوری خان کاراکتری است که جایگزین شان یو شده اما در نسخه انیمیشنی شاهد حضور حیوان دست‌آموز او، عقابی به نام هایابوسا بودیم که حالا به یک جادوگر واقعی به نام شیان لانگ تبدیل شده است؛ زنی که همچون مولان نیروی چی قدرتمندی دارد اما آن را در راه درستی به کار نگرفته است.
البته شاید نتوان شیان لانگ را مقصر دانست چرا که نیروی چی باعث طرد شدن او از دهکده‌اش شده و قلبش را سراسر خشم کرده است. رابطه شیان لانگ و بوری خان بسیار آزاردهنده است؛ بوری خان با او همچون یک حیوان خانگی رفتار می‌کند و همین موضوع باعث می‌شود رویارویی شیان لانگ و مولان، وجدان او را بیدار کند. تبدیل شدن جادوگر به عقاب بارها صحنه‌هایی جذاب خلق می‌کند تا بیننده را سرگرم نگه دارد.
با تمام گفته‌ها، فیلم جدید نتوانسته چنان که باید قدرتمند عمل کند و مخاطبان جهانی‌اش را راضی نگه دارد اما تفاوت‌های انیمیشن «مولان» (۱۹۹۸) و لایو اکشن «مولان» (۲۰۲۰) شاید باعث شود تماشای آن، حداقل برای یک‌بار ارزشمند شود. علاوه بر آن، شما در فیلیمو می‌توانید با تماشای انیمیشن‌های قدیمی «مولان» بار دیگر خاطرات کودکی‌تان را زنده کنید. اگر تفاوت‌های بیشتری پیدا کردید حتماً آن را با ما در میان بگذارید.
انیمیشن اصلی «مولان» محصول سال ۱۹۹۸:
انیمیشن «مولان» قسمت دوم، محصول سال ۲۰۰۴:
لایو اکشن «مولان» محصول سال ۲۰۲۰ شرکت دیزنی به کارگردانی نیکی کارو:
فیلم «مولان بی‌همتا» (با عنوان اصلی «Matchless Mulan») محصول سال ۲۰۲۰ به کارگردانی چن چنگ:
منبع: Collider