گلاب آدینه؛ بانوی آبان

دهه ۶۰ | شروعی امیدوارکننده و پرتماشاگر

گلاب آدینه با نقش آفرینی در فیلم «چوپانان کویر» ساخته حسین محجوب و در کنار بازیگرانی چون اسماعیل پوررضا، رضا ژیان، فردوس کاویانی، سیروس گرجستانی و مهری مهرنیا در سال ۱۳۵۹ فعالیت سینمایی خود را آغاز کرد و پس از هنرنمایی در فیلم نیمه بلند «رسول پسر ابوالقاسم» به کارگردانی داریوش فرهنگ در سال ۱۳۶۰ با حضور در سریال به یادماندنی «افسانه سلطان و شبان» ساخته داریوش فرهنگ و همراهی مهدی هاشمی، محمد مطیع، محمدعلی کشاورز، حسین کسبیان، احمد آقالو، علیرضا مجلل، سیاوش طهمورث، صادق هاتفی، جمشید لایق و … در سال ۱۳۶۳ به شهرت رسید.

۴ سال پس از کسب محبوبیت در قاب کوچک تلویزیون، آدینه جلوی دوربین دومین ساخته سینمایی رخشان بنی‌اعتماد با نام «زرد قناری» به عنوان بازیگر حاضر شد.

بنی‌اعتماد که با «خارج از محدوده» کارگردانی در سینما را آغاز کرده بود در دومین فیلم سینمایی‌اش سراغ زوج محبوب آن سال‌ها یعنی مهدی هاشمی – گلاب آدینه رفت. منوچهر حامدی، محمود جعفری، بهمن زرین پور، حمیده خیرآبادی، محمود بصیری و … دیگر بازیگران «زرد قناری» بودند. فیلم در هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر ضمن نامزدی گلاب آدینه در بخش بهترین بازیگر نقش اول زن، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (محمود جعفری) شد.

«زرد قناری» در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۶۷ و به عنوان برنامه نوروزی سال ۱۳۶۸ در سینماهای ایران اکران شد و توانست نزدیک به ۱ میلیون و ۳۸۲ هزار نفر را به سالن‌های سینمای بکشاند و رتبه ۸ جدول پرتماشاگرترین‌های سال را به خود اختصاص دهد. در آن سال فیلم «افق» ساخته رسول ملاقلی پور با ۲ میلیون و ۷۵۸ هزار بیننده عنوان پرمخاطب‌ترین فیلم سال را از آن خود کرد. «زرد قناری» همچنین در کارنامه سینمایی گلاب آدینه، دومین فیلم پرتماشاگر اوست.

کمدی شوخ و شنگ «شکار خاموش» ساخته کیومرث پوراحمد، فیلم بعدی گلاب آدینه پس از «زرد قناری» بود که این بار هم در کنار مهدی هاشمی نقش آفرینی می‌کرد. علیرضا خمسه، سام قریبیان، سیروس گرجستانی و فرخ‌لقا هوشمند دیگر بازیگران فیلم بودند. فیلم در سال ۱۳۷۰ در سینماهای ایران اکران شد و در مجموع توانست نزدیک به ۷۰۰ هزار نفر را روانه سالن‌های سینما کند و در جایگاه ۱۸ جدول پربیننده‌ترین‌های سال قرار گیرد. پوراحمد پس از این فیلم و با ساخت «قصه‌های مجید» در مدیوم تلویزیون به شهرت رسید.

«بهترین بابای دنیا» چهارمین همکاری مشترک گلاب آدینه و مهدی هاشمی و همچنین سومین همکاری مشترک آدینه و داریوش فرهنگ پس از فیلم نیمه بلند «رسول پسر ابوالقاسم» و سریال «افسانه سلطان و شبان» بود که در سال ۱۳۶۹ و در ژانر کودک و نوجوان ساخته شد. این فیلم هم در تاریخ ۴ دی سال ۱۳۷۰ اکران عمومی شد و نزدیک به ۳۸۰ هزار نفر از آن دیدن کردن و رده ۳۵ جدول پرتماشاگرترین‌های سال به فیلم داریوش فرهنگ تعلق گرفت.

دهه ۷۰ | یک دهه درخشش گلاب آدینه با کسب سیمرغ بلورین

گلاب آدینه پس از ۴ سال دوری از سینما با نقش‌آفرینی متفاوت و تحسین برانگیزش در فیلم «روسری آبی» ساخته رخشان بنی اعتماد با دست پر به سینما برگشت تا جایی که سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن سیزدهمین جشنواره فیلم فجر را مقتدرانه از آن خود کرد.

«روسری آبی» آن سال ضمن اینکه در ۹ بخش از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول زن (فاطمه معتمدآریا)، بهترین بازیگر نقش مکمل زن (افسر اسدی)، بهترین تدوین (عباس گنجوی)، بهترین طراحی صحنه و لباس (حسن فارسی) و … نامزد دریافت جایزه بود، سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را هم به دست آورد. «روسری آبی» که در سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر، هم نزد داوران و هم نزد نویسندگان و منتقدان با تحسین روبرو شده بود در تاریخ ۱۲ مهر سال ۱۳۷۴ در سینماهای ایران به نمایش درآمد و بیش از ۱ میلیون و ۲۱۹ هزار تماشاگر به دیدن آن رفتند و البته رتبه‌ای بهتر از دهم در جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال نصیب فیلم بنی‌اعتماد نشد. در آن سال «پرواز از اردوگاه» ساخته حسن کاربخش با جذب بیش از ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر عنوان پربیننده‌ترین فیلم سال را از آن خود کرد.

آدینه در دهه ۷۰ تنها ۵ فیلم بر پرده سینماها داشت که ۳ تای آن‌ها را رخشان بنی اعتماد ساخته بود. منهای «روسری آبی»، آدینه در «بانوی اردیبهشت» و «زیر پوست شهر» ساخته این کارگردان کاربلد سینمای ایران نقش آفرینی کرد. او در «بانوی اردیبهشت» نقش کوتاهی داشت که البته بنی‌اعتماد سرگذشت این کاراکتر را در «زیر پوست شهر» جلوی دوربین برد و گلاب آدینه یکی از بهترین بازی‌های کارنامه سینمایی‌اش را در این فیلم ایفا کرد.

پرونده ای برای فیلم زیر پوست شهر

محمدرضا فروتن، باران کوثری، ابراهیم شیبانی، مهراوه شریفی‌نیا، حمیرا ریاضی، علیرضا اوسیوند، محسن قاضی مرادی، مریم بوبانی، نازنین فراهانی و … دیگر بازیگران «زیر پوست شهر» بودند. این فیلم که در سال ۱۳۷۸ ساخته شده بود فرصت حضور در جشنواره فیلم فجر را به دست نیاورد و در تاریخ ۴ آبان سال ۱۳۷۹ در سینماهای ایران به نمایش درآمد و موفق شد بیش از ۱ میلیون و ۶۸۵ هزار مخاطب را به سالن‌های سینما بکشاند و در جایگاه ۴ جدول پرتماشاگرترین‌های سال بایستد. آن سال، «شوکران» ساخته بهروز افخمی با جذب ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر عنوان پرمخاطب‌ترین فیلم سال را به دست آورده بود.

گلاب آدینه در دهه ۷۰ ضمن بازی در فیلم «فصل پنجم» ساخته رفیع پیتز که نامزدی او در پانزدهمین جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۵) را به دنبال داشت، در کمدی «معجزه خنده» به کارگردانی یدالله صمدی هم حضوری کوتاه و افتخاری داشت. فیلم متفاوت و البته مهجور «فصل پنجم» در گیشه شکست خورد و تنها حدود ۳۲ هزار نفر به دیدن آن رفتند. «معجزه خنده» هم چندان با استقبال مواجه نشد و نزدیک به ۴۱۰ هزار نفر تماشاگر داشت و رتبه‌ای بهتر از ۲۱ در جدول پربیننده‌ترین‌های سال نصیب این کمدی خوش ساخت نشد.

دهه ۸۰ | مهمان مامان و چند بازی ماندگار دیگر …

گلاب آدینه در دهه ۸۰ هم تنها با ۴ فیلم بر پرده سینماهای ایران حضور داشت که از این میان ۲ فیلم با استقبال مخاطبان همراه شدند: «زندان زنان» و «مهمان مامان».

آدینه در فیلم «زندان زنان» اولین ساخته سینمایی منیژه حکمت ضمن اینکه بازیگردانی را برعهده داشت در نقش کوتاهی هم حضور پیدا کرد. رویا تیموریان، رویا نونهالی و پگاه آهنگرانی بازیگران اصلی فیلم بودند. «زندان زنان» در جشنواره فیلم فجر حضور نداشت اما در ششمین دوره جشن خانه سینما موفق به کسب ۵ جایزه از جمله بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه، بهترین بازیگر نقش اول زن (رویا تیموریان)، بهترین چهره پردازی (مهری شیرازی) و بهترین صدابرداری (محمود سماک باشی) شد.

«زندان زنان» در تاریخ ۱۶ شهریور سال ۱۳۸۱ در سینماهای ایران به روی پرده رفت و یک میلیون و ۱۷۵ هزار نفر به دیدن آن رفتند و رتبه ۴ جدول پرتماشاگرترین‌های سال به فیلم منیژه حکمت رسید. در آن سال فیلم‌های «کلاه قرمزی و سروناز» و «من ترانه ۱۵ سال دارم» در رقابتی نزدیک عنوان اول و دوم جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال را از آن خود کردند.

فهرست بهترین فیلم های کمدی ایرانی

و اما یکی دیگر از هنرنمایی‌های درخشان کارنامه بازیگری گلاب آدینه در فیلم «مهمان مامان» داریوش مهرجویی رقم خورد. در فیلمی که بر اساس یکی از داستان‌های هوشنگ مرادی کرمانی نوشته شده بود و بازیگران چهره‌ای چون حسن پورشیرازی، امین حیایی، پارسا پیروزفر، نسرین مقانلو، فریده سپاه منصور، ملیکا شریفی‌نیا، ژاله علو، علیرضا جعفری و آفرین عبیسی در آن ایفای نقش کرده بودند.

«مهمان مامان» در بیست و دومین جشنواره فیلم فجر (۱۳۸۲) که البته ترافیک آثار به یادماندنی همچون «دوئل»، «شهر زیبا»، «بوتیک»، «مارمولک»، «قدمگاه»، «اشک سرما»، «رسم عاشق کشی»، «مزرعه پدری»، «گاوخونی» و … را به خود می‌دید، با استقبال بی نظیر نویسندگان و منتقدان و همچنین داوران جشنواره مواجه شد و در ۱۰ بخش از جمله بهترین بازیگر نقش اول زن (گلاب آدینه) نامزد دریافت جایزه شد که البته تنها توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره را از آن خود کند.

«مهمان مامان» اول مرداد سال ۱۳۸۳ اکران عمومی شد و بیش از یک میلیون و ۲۲۰ هزار نفر به دیدن آن رفتند و رتبه ۵ جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال به فیلم داریوش مهرجویی رسید. در آن سال فیلم «کما» ساخته آرش معیریان با جذب یک میلیون و ۹۳۰ هزار تماشاگر در صدر جدول ایستاد و «مارمولک» (تنها با ۴ هفته اکران) و جذب یک میلیون و ۶۴۷ هزار نفر در رده دوم قرار گرفت.

دو فیلم «وقتی همه خواب بودند» ساخته فریدون حسن‌پور و «آرامش در میان مردگان» به کارگردانی مهرداد فرید دیگر آثار اکران شده با نقش آفرینی درجه یک و ماندگار گلاب آدینه بودند که در دهه ۸۰ به اکران عمومی درآمدند که مجموع تماشاگران آنها به عدد ۱۸۵ هزار نفر هم نرسید.

دهه ۹۰ | درخشش گلاب آدینه در سطح جهانی

گلاب آدینه در دهه ۹۰ هم ۴ فیلم بر پرده سینماها داشت. آثاری که با وجود استقبال نشدن از سوی مخاطبان در اکران عمومی، نقش‌آفرینی‌های ماندگار گلاب آدینه را در پی داشتند. او در «قصه‌ها»ی رخشان بنی‌اعتماد در حضوری کوتاه، ادامه نقش طوبی «زیر پوست شهر» را بازی کرد.

«قصه‌ها» که تا به امروز و پس از ۷ سال، همچنان آخرین ساخته بنی‌اعتماد است که به روی پرده سینماهای ایران رفته با حضور بیشمار بازیگر مطرح و کاربلد سینمای ایران از جمله مهدی هاشمی، فاطمه معتمدآریا، فرهاد اصلانی، محمدرضا فروتن، پیمان معادی، باران کوثری، مهراوه شریفی‌نیا، حبیب رضایی، حسن معجونی، نگار جواهریان، صابر ابر، بابک حمیدیان، عاطفه رضوی، شاهرخ فروتنیان، ریما رامین فر و … در سی و دومین جشنواره فیلم فجر حاضر بود و تنها موفق به نامزدی در ۳ بخش بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (فرهاد اصلانی) و بهترین چهره پردازی (مهرداد میرکیانی) شد.

البته «قصه‌ها» در هفدهمین جشن خانه سینما در ۸ بخش نامزد دریافت تندیس زرین بود. فیلم رخشان بنی‌اعتماد در جشنواره‌های خارجی موفق‌تر نشان داد و توانست ۵ جایزه از جمله جایزه ویژه هیات داوران آسیاپاسیفیک، جایزه بهترین فیلم جشنواره کلکته و از همه مهم‌تر جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره ونیز را از آن خود کند. «قصه‌ها» که ۴ سال در انتظار اکران عمومی بود سرانجام در تاریخ ۱۶ اردیبهشت سال ۱۳۹۴ راهی پرده‌های سینماهای ایران شد و نزدیک به ۱۴۲ هزار نفر به دیدن آن رفتند و رتبه ۲۰ جدول پربیننده‌ترین‌های سال به فیلم بنی‌اعتماد تعلق گرفت.

گلاب آدینه در همین سال فیلم «من دیه گو مارادونا هستم» ساخته بهرام توکلی را هم در اکران عمومی داشت. او برای اولین بار در کارنامه سینمایی خود در یک فیلم سینمایی ۲ نقش بازی کرد و توانست نامزدی سی و سومین جشنواره فیلم فجر را هم از آن خود کند. بازیگران بیشمار دیگری نیز در فیلم بهرام توکلی ایفای نقش کرده بودند که از این میان می‌توان به چهره هایی چون سعید آقاخانی، صابر ابر، سارا بهرامی، پانته‌آ پناهی‌ها، هومن سیدی، بابک حمیدیان، جمشید هاشم پور و ویشکا آسایش اشاره کرد.

فیلم در ۱۱ بخش نامزد دریافت جایزه شد و توانست ۳ سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیات داوران، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (هومن سیدی) و بهترین صدابرداری (محمود سماک باشی) را از آن خود کند. «من دیه گو مارادونا هستم» هم در گیشه موفق نبود و تنها نزدیک به ۸۰ هزار نفر به دیدن آن رفتند و جایگاه ۲۸ جدول پربیننده‌ترین‌های سال به فیلم بهرام توکلی رسید.

چهره‌ها از نمای فیلیموشات

آدینه در دهه ۹۰، ۲ فیلم دیگر نیز بر پرده سینماها داشت که هردو در گروه «هنر و تجربه» اکران شدند که مجموع بیننده‌های آن‌ها به ۵ هزار نفر هم نرسید: «آبجی» ساخته مرجان اشرفی‌زاده و «دوباره زندگی» به کارگردانی رضا فهیمی. «آبجی» و «دوباره زندگی» در جشنواره‌های داخلی به موفقیتی دست نیافتند اما آدینه برای نقش آفرینی‌اش در فیلم «آبجی» موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم پکن شد. او همچنین برای هنرنمایی‌اش در فیلم «دوباره زندگی» توانست جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره خروس طلایی و ۱۰۰ گل چین را از آن خود کند.

گلاب آدینه طی ۴ دهه فعالیت در سینمای ایران تنها ۱۶ فیلم بر پرده سینماها داشت که در بیش از ۱۰ اثر بازی‌های ماندگاری از خود به جای گذاشت. رکوردی که شاید کمتر بازیگری طی یک حضور مستمر به آن دست یافته است.

تعداد تماشاگران آثار اکران شده گلاب آدینه در سینماهای ایران

نام فیلم	سال ساخت	تاریخ اکران	سال اکران	تعداد تماشاگران	رتبه
زرد قناری	۱۳۶۷	۲۵ اسفند ۱۳۶۷	۱۳۶۸	۱,۳۸۱,۱۷۰	۸
شکار خاموش	۱۳۶۸		۱۳۷۰	۶۹۰,۳۱۶	۱۸
بهترین بابای دنیا	۱۳۶۹	۴ دی	۱۳۷۰	۳۷۷,۳۴۶	۳۵
روسری آبی	۱۳۷۳	۱۲ مهر	۱۳۷۴	۱,۲۱۸,۸۷۳	۱۰
معجزه خنده	۱۳۷۵	۸ مرداد	۱۳۷۶	۴۱۰,۴۶۰	۲۱
فصل پنجم	۱۳۷۵	۱۰ دی	۱۳۷۶	۳۲,۲۳۰	۱۱۳
بانوی اردیبهشت	۱۳۷۶	۲۵ شهریور	۱۳۷۷	۲۲۱,۰۶۰	۳۵
زیر پوست شهر	۱۳۷۸	۴ آبان	۱۳۷۹	۱,۶۸۷,۶۱۷	۴
زندان زنان	۱۳۸۰	۱۶ شهریور	۱۳۸۱	۱,۱۷۴,۳۵۰	۴
مهمان مامان	۱۳۸۲	اول مرداد	۱۳۸۳	۱,۲۲۰,۷۲۴	۵
وقتی همه خواب بودند	۱۳۸۴	۳ آبان	۱۳۸۵	۱۲۴,۸۷۴	۲۷
آرامش در میان مردگان	۱۳۸۴	۲ خرداد	۱۳۸۶	۵۹,۴۱۹	۳۱
قصه ها	۱۳۹۰	۱۶ اردیبهشت	۱۳۹۴	۱۴۱,۷۸۵	۲۰
من دیه گو مارادونا هستم	۱۳۹۳	۹ اردیبهشت	۱۳۹۴	۷۸,۹۵۳	۲۸
دوباره زندگی	۱۳۹۶	۲۰ خرداد	۱۳۹۸	۲,۹۰۱	۹
آبجی	۱۳۹۴	۲۱ خرداد	۱۴۰۰	۱,۶۵۵	۴
		میانگین تعداد تماشاگر		۵۵۱,۴۸۳

ده فیلم پرتماشاگر گلاب آدینه

	نام فیلم	سال ساخت	تاریخ اکران	سال اکران	تعداد تماشاگران	رتبه
۱	زیر پوست شهر	۱۳۷۸	۴ آبان	۱۳۷۹	۱,۶۸۷,۶۱۷	۴
۲	زرد قناری	۱۳۶۷	۲۵ اسفند ۱۳۶۷	۱۳۶۸	۱,۳۸۱,۱۷۰	۸
۳	مهمان مامان	۱۳۸۲	اول مرداد	۱۳۸۳	۱,۲۲۰,۷۲۴	۵
۴	روسری آبی	۱۳۷۳	۱۲ مهر	۱۳۷۴	۱,۲۱۸,۸۷۳	۱۰
۵	زندان زنان	۱۳۸۰	۱۶ شهریور	۱۳۸۱	۱,۱۷۴,۳۵۰	۴
۶	شکار خاموش	۱۳۶۸		۱۳۷۰	۶۹۰,۳۱۶	۱۸
۷	معجزه خنده	۱۳۷۵	۸ مرداد	۱۳۷۶	۴۱۰,۴۶۰	۲۱
۸	بهترین بابای دنیا	۱۳۶۹	۴ دی	۱۳۷۰	۳۷۷,۳۴۶	۳۵
۹	بانوی اردیبهشت	۱۳۷۶	۲۵ شهریور	۱۳۷۷	۲۲۱,۰۶۰	۳۵
۱۰	قصه ها	۱۳۹۰	۱۶ اردیبهشت	۱۳۹۴	۱۴۱,۷۸۵	۲۰