هفتادوپنجمین جشنواره کن از ۲۷ اردیبهشت تا ۷ خرداد برگزار میشود. در این دوره از تام کروز تجلیل میشود و فیلم جدید او «تاپ گان: ماوریک» (Top Gun: Maverick) اولین نمایش جهانیاش را تجربه خواهد کرد. اما کن ۲۰۲۲ برای ما حالوهوای دیگری دارد چون سینماگران و فیلمهای ایرانی نقش پررنگی در آن دارند؛ از اصغر فرهادی که یکی از داوران بخش اصلی جشنواره است تا تا سعید روستایی و علی عباسی که با فیلمهای جدیدشان بهترتیب «برادران لیلا» (محصول ایران) و «عنکبوت مقدس» (محصول مشترک فرانسه، آلمان، سوئد و دانمارک) در بخش رقابت اصلی جشنواره کن حضور دارند و برای کسب نخل طلا رقابت میکنند. اینجا مهمترین خبرها و حاشیههای جشنواره را برایتان ترجمه و گزارش میکنیم.
| فهرست برندگان جشنواره کن ۲۰۲۲ را در لینک زیر بخوانید |
واکنش ها به فیلم برادران لیلا در کن ۲۰۲۲
- برادران لیلا ساخته سعید روستایی از ایران به همراه «عذاب در جزیرهها» ساخته آلبرت سرا از اسپانیا با مدت زمان ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه (۱۶۵ دقیقه) طولانیترین فیلمهای جشنواره امسال لقب گرفتند.
- فیلم برادران لیلا در ساعت ۵ و ۳۰ دقیقه چهارم خرداد در جشنواره کن به نمایش درآمد و در ساعت ۲۰ و ۲۰ دقیقه با چشمهای اشکبار مخاطبان با تشویق ۷ دقیقهای حاضران در سالن مواجه شد.
- سعید پورصمیمی و ترانه علیدوستی با بیشترین تشویق حاضران روبهرو شدند.
- سعید روستایی پس از اکران به فارسی از همه حاضران در بهترین جشنواره جهان برای تماشای فیلم تشکر کرد.
| اطلاعات بیشتر درباره فیلم و اکران و نظر منتقدان درباره فیلم را در لینک زیر بخوانید |
امتیاز منتقدان به فیلمهای بخش رقابتی جشنواره کن ۲۰۲۲
نام فیلم | امتیاز میانگین «اسکرین دیلی» | امتیاز میانگین «راتن تومیتوز» | امتیاز میانگین «متاکریتیک» |
همسر چایکوفسکی – کیریل سربرنیکوف | ۲.۲ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۶.۲ از ۱۰ (۲۱ نقد) | ۴۹ از ۱۰۰ (۹ نقد) |
هشت کوه – فیلیکس فون گروئنینگن و شارلوت واندرمیرش | ۲.۱ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۶.۸ از ۱۰ (۱۷ نقد) | ۸۰ از ۱۰۰ (۸ نقد) |
زمان آرماگدون – جیمز گری | ۲.۸ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۶.۹ از ۱۰ (۳۴ نقد) | ۷۴ از ۱۰۰ (۱۹ نقد) |
ایاو – یژی اسکولیموفسکی | ۲.۷ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۳ از ۱۰ (۱۵ نقد) | ۷۱ از ۱۰۰ (۲ نقد) |
پسری از بهشت – طارق صالح | ۲.۳ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۶.۵ از ۱۰ (۱۱ نقد) | ۷۱ از ۱۰۰ (۷ نقد) |
برادر و خواهر – ارنو دپلشن | ۲.۱ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۴.۷ از ۱۰ (۱۵ نقد) | ۶۰ از ۱۰۰ (۸ نقد) |
مثلث غمگینی – روبن اوستلوند | ۲.۵ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۷ از ۱۰ (۲۸ نقد) | ۶۶ از ۱۰۰ (۱۵ نقد) |
آر.ام.ان. – کریستیان مونجیو | ۲.۵ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۲ از ۱۰ (۱۷ نقد) | ۷۳ از ۱۰۰ (۹ نقد) |
عنکبوت مقدس – علی عباسی | ۲.۱ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۶ از ۱۰ (۲۰ نقد) | ۸۰ از ۱۰۰ (۲ نقد) |
همیشه جوان – والریا برونی تدسکی | ۱.۸ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۵ از ۱۰ (۱۲ نقد) | ۴۴ از ۱۰۰ (۷ نقد) |
عزم رفتن – پارک چان-ووک | ۳.۲ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۸.۲ از ۱۰ (۲۰ نقد) | ۸۸ از ۱۰۰ (۱۴ نقد) |
جرمهای آینده – دیوید کراننبرگ | ۲.۵ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۶.۲ از ۱۰ (۳۸ نقد) | ۶۸ از ۱۰۰ (۱۹ نقد) |
توری و لوکیتا – برادران داردن | ۲.۷ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷ از ۱۰ (۱۶ نقد) | ۷۲ از ۱۰۰ (۸ نقد) |
نوستالژیا – ماریو مارتونه | ۲.۵ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷ از ۱۰ (۱۰ نقد) | ۷۵ از ۱۰۰ (۶ نقد) |
برادران لیلا – سعید روستایی | ۲.۳ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۸ از ۱۰ (۵ نقد) | ۸۷ از ۱۰۰ (۵ نقد) |
ستارگان سر ظهر – کلر دنی | ۲ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۵ از ۱۰ (۹ نقد) | ۶۹ از ۱۰۰ (۸ نقد) |
تسکین – آلبرت سرا | ۲.۶ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۸.۳ از ۱۰ (۱۴ نقد) | — |
کارگزار – هیروکازو کوره-ایدا | ۱.۹ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۲ از ۱۰ (۲۰ نقد) | ۷۴ از ۱۰۰ (۱۰ نقد) |
نزدیک (صمیمی) – لوکاس دونت | ۲.۴ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۸.۷ از ۱۰ (۱۵ نقد) | ۸۲ از ۱۰۰ (۸ نقد) |
حضور (Showing Up) – کلی رایکارد | ۲.۷ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۷.۴ از ۱۰ (۱۴ نقد) | ۸۱ از ۱۰۰ (۱۰ نقد) |
مادر و پسر – لئونور سریل | ۲.۴ از ۴ ستاره (۱۰ نظر) | ۸ از ۱۰ (۵ نقد) | ۷۳ از ۱۰۰ (۵ نقد) |
واکنش ها به فیلم عنکبوت مقدس در جشنواره کن ۲۰۲۲
رامین ستوده در «ورایتی» نوشته است که فیلم جدید علی عباسی، کن را «حیرتزده» کرد و باعث شد این رویداد سینمایی «خوابآور» با تشویق ایستاده و ۷ دقیقهای تماشاگران جان بگیرد. او در بخش دیگری از گزارش خود آورده است: «عنکبوت مقدس بهحتم یکی از آن فیلمهای امسال کن خواهد بود که بیشترین صحبت و اظهارنظر دربارهاش صورت میگیرد. خشونت فیلم باعث شد چند نفر سالن نمایش را ترک کنند اما در نهایت با «زودیاک» اثر دیوید فینچر مقایسه شد و فعلاً به عنوان یکی از گزینههای کسب نخل طلا هم مورد نظر برخی است.»
علی عباسی در بخشی از صحبتهایش درباره نمایش فیلم در جشنواره کن ۲۰۲۲ گفت: «این اتفاق برای ما خیلی ارزشمند است، برای گروه فوقالعادهام، برای تمام عوامل و بازیگرانم. اما روز بزرگی هم برای سینمای ایران است؛ روزی که بالاخره دستکم در یک فیلم، زنان واقعاً صاحب تن شدند و دیگر با روسری نمیخوابند… در ۲۰ سال گذشته، همواره به بیعدالتی بزرگی فکر میکنم که در حق قربانیان واقعی این داستان روی داده است؛ و اینکه حتی زمانی که آدمها این وقایع را محکوم میکنند هرگز نامی از این زنان نمیبرند. احساس میکنم امشب عدالت کمی اجرا شد.»
«عنکبوت مقدس» که در جستوجوی پخشکننده آمریکایی است، احتمالاً جنگی میان پخشکنندههای مستقل خواهانش راه بیندازد که خواهان اعتبار و درخشش در فصل جوایز هستند. ستوده در پایان گزارش خود آورده است: «عباسی با این فیلم نشان داد که میتواند کارگردان ایرانی بزرگ بعدی باشد که در بزرگترین صحنه در عرصه سینمای جهان میدرخشد.»
معترضان فمینیست و اعتراض پیش از عنکبوت مقدس
حدود ۱۲ فمینیست معترض در اولین نمایش تریلر زنمحور علی عباسی با پوششی رسمی روی پلکان معروف سالن پله (قصر) با مشتانی گرهکرده قرار گرفتند و برخی با ابزارهای دودزای نمایشی و بعضی با بنری طولانی از اسامی ۱۲۹ زن، صحنه را پر کردند؛ زنانی که به جرم «زن بودن» در فاصله بین دوره قبلی جشنواره کن تا امروز در فرانسه به قتل رسیدهاند. البته این رویداد هماهنگشده که بهطور طبیعی واکنشی را از سوی نیروهای حراست باعث نشد، ارتباط مستقیمی با فیلم عنکبوت مقدس نداشت و در تکمیل نمایش مستند «ضربه متقابل» (Riposte) – که به فعالان فمینیست میپردازد – در همین روز نمایش فیلم عباسی و پیش از ورود ستارههای فیلم عنکبوت مقدس روی فرش قرمز برپا شد.
نظرهای اجمالی منتقدان درباره عنکبوت مقدس
- جسیکا کیانگ از ورایتی: سعید حنایی که در زندگی واقعی یک قاتل زنجیرهای بود در فیلم کارآگاهی پرتعلیق و قانعکننده علی عباسی باور دارد که خدا او را مأمور کرده است تا شهرش را از وجود زنان خیابانی پاک کند؛ اما در «عنکبوت مقدس»، شیطان در همین جزییاتِ تکاندهنده است.
- بِن کرول از دِ رَپ: فیلم عنکبوت مقدس فیلمی تلخ و از سر خشم است که تا حدی طبق قراردادها پیش میرود.
- جردن مینتزِر از هالیوود ریپورتر: فیلم عنکبوت مقدس فیلم استادانهای نیست اما تکاندهنده و دیدنی است.
- پیتر بردشا از گاردین: فیلم، عناصر و بخشهای غیرقابل قبول خودش را دارد اما پرده آخرش که خودداری هراسآور و خودسری سعید را به نمایش میگذارد، خوب از کار درآمده است.
- فیونولا هالیگِن از اسکرین اینترنشنال: اگر به خاطر بازیگر تئاتر ایرانی، مهدی بجستانی، در نقش اصلی فیلم نبود شاید همه چیز اینقدر خوب از کار درنمیآمد؛ بازیگری که بازی ماهرانه و موثری در نقش مردی اهریمنی دارد که کارهایش خودش را راضی میکنند و بهنوعی انگار در پس یک چهره معمولی ملالآور پنهان شده است.
حاشیه های جشنواره کن ۲۰۲۲
کن بدون کرونا
جشنواره کن ۲۰۲۲ بزرگترین رویداد سینمایی است که پس از شروع پاندمی برپا شده و حتی مراسم فرش قرمز با سیلی از ستارهها و اهالی صنعت سینما، تقریباً بدون ماسک برگزار شد. انگار کرونا به خاطرهای در گذشته بدل شده است؛ حتی با اینکه ابتلا به کووید در شهرهای نیویورک و لسآنجلس روبهافزایش است و کن امسال پذیرای مهمانان زیادی از این دو شهر است (بر خلاف فرانسه که شمار مبتلایان نزولی است و کن نیز به همین دلیل، اصراری بر رعایت پروتکلها ندارد).
اوکراین در کن ۲۰۲۲
اما بیشک ستاره نامتعارف روز افتتاحیه کسی نبود جز ولودیمیر زِلِنسکی، رییسجمهور اوکراین، که با ویدیویی در مراسم حاضر شد تا وقوع جنگ در کشورش را یادآوری کند و با اشاره به ولادیمیر پوتین گفت: «مطمئن هستم که دیکتاتور شکست خواهد خورد. ما برنده این جنگ خواهیم بود. افتخار از آنِ اوکراین است.»
اعتراض به خشونت
در جریان مراسم فرش قرمز «سه هزار سال اشتیاق» (جرج میلر) بود که زنی در اعتراض به خشونت جنسی علیه زنان در اوکراین وارد قاب تصاویر شد. این زن که روی تن خود نوشته بود «اراذل و اوباش» (Scum) جوری جیغزنان وارد صحنه شد که انگار میخواست یکتنه مراسم را بههم بزند. جالب اینکه تشکیلات فمینیستی رادیکالی به نام «اِسکام» در توییتر نوشت: «این فعال، تجاوزهای جنگی و شکنجههای جنسیای را به نمایش گذاشت که سربازان روس علیه زنان اوکراینی مرتکب شدهاند.» روی بدن این زن، رنگهای پرچم اوکراین و این نوشته هم دیده میشد: «تجاوز به ما را متوقف کنید.»
حضور تام کروز در جشنواره کن ۲۰۲۲ و مسترکلاسش
تام کروز حضور همهجانبهای در جشنواره کن ۲۰۲۲ داشت؛ هم برای اولین نمایش جهانی «تاپ گان: ماوریک» در این رویداد سینمایی حاضر شد، هم «مسترکلاس» ۴۵ دقیقهایاش با ظرفیت کامل برپا شد و هم با اهدای نخل طلای افتخاری از دستاورد یک عمر فعالیت او تجلیل به عمل آمد.
- درباره همکاری با استنلی کوبریک در فیلم چشمان باز بسته: ما زمان زیادی را صرف صحبت درباره لنزها و نورپردازیهای متفاوت کردیم و لحنی که او میخواست فیلم داشته باشد. او میخواست به سبک خودش تماشای فیلم به تجربهای پریشانکننده بدل شود و این لحنی بود که ما باید مییافتیم.
- من دورههای شگفتانگیزی را در زندگیام تجربه کردهام و این صنعت را میفهمم. من در تمام این سالها مطالعه کرده و یاد گرفتهام… کسب آمادگی همه چیز است، حتی اگر بعدش همه را فراموش کنید یا کنار بگذارید. من نمیخواهم مردم متوجه کارهایی بشوند که من برای کسب آمادگی انجام دادم. فقط میخواهم جهان داستانی هر فیلم را تجربه کنند. من تماشاگرانم را دوست دارم و برای آنها فیلم بازی میکنم و همینطور پرده بزرگ سینما.
- درباره انجام بدلکاری در فیلمهای مأموریت: غیرممکن (Mission: Impossible): هیچکس از جین کلی نپرسید: چرا میرقصی؟ او خاطرهای از دوران کودکیاش را هم بازگو کرد که با یک ملافه به عنوان چتر نجات از بالای پشتبام خانهشان به پایین پرید!
- ویدیویی که به این بهانه از کارنامه چنددههای او به نمایش درآمد، در کمال تعجب هیچ تصویری از نیکول کیدمن را دربرنداشت.
بازیگر سریال بازی مرکب در کن
لی جانگ-جِه که با سریال نتفلیکس حسابی در کانون توجه قرار گرفت، امسال با اولین فیلمش در مقام کارگردان به جشنواره کن آمده است. او تا اینجا اولین بازیگر آسیایی است که جوایز اتحادیه بازیگران آمریکا و انتخاب منتقدان را برای درام دیستوپیایی بازی مرکب (Squid Game) برنده شده است و حتی میتواند با کسب نامزدی در جوایز امی این تاریخسازی را ادامه دهد.لی فیلم جاسوسی «شکار» (Hunt) را در اولین گامش به عنوان کارگردان ساخته است.
نقد و بررسی فیلم های مهم جشنواره کن ۲۰۲۲
ماجرای افتتاحیه کن ۷۵؛ فیلم برش نهایی
کمدی زامبیمحور برش نهایی را میشل آزاناویسوس کارگردانی کرده است که برای عموم سینمادوستان با فیلم صامت «آرتیست» (۲۰۱۱) شناخته میشود که برنده جایزه اسکار بهترین فیلم شد. «برش نهایی» که بازسازی فرانسوی فیلمی ژاپنی به نام «برشی از مردگان» (One Cut of the Dead) محصول ۲۰۱۷ است، داستان یک گروه فیلمسازی را بازگو میکند که در حال بازسازی فیلمی هستند که در «برشی از مردگان» شاهدش بودیم!
«برش نهایی» هشتمین فیلم بلند آزاناویسوس است که منتقد «ورایتی» اوئن گلیبرمن، آن را فیلمی کمدی-ترسناک و تفسیری در باب «خلوص و طبیعت خلاقه فیلمسازی مستقل با بدترین شرایط مالی» توصیف کرده است. با تمام اینها، فیلم دور از حاشیه هم نبود. عنوان فرانسوی اصلی فیلم، «زد» (Z) بود که ماه گذشته بهشدت مورد انتقاد قرار گرفت چون بنیادی اوکراینی اعلام کرد که «زد» نمادی در حمایت از جنگ و تهاجم روسیه به اوکراین بود و در تظاهرات طرفدار روسیه، در سراسر اروپا از آن استفاده شد. در نشست خبری فیلم در کن، اشارهای به این جنجال نشد.
بازگشت جرج میلر با فیلم سه هزار سال اشتیاق
جرج میلر با جدیدترین فیلمش در مقام کارگردان، پس از وقفهای هفتساله و «مد مکس: جاده خشم» (Mad Max: Fury Road) جشنواره کن و تماشاگران فیلمش را به هیجان آورد. این درام عاشقانه فانتزی که «سه هزار سال اشتیاق» (Three Thousand Years of Longing) نام دارد و تیلدا سویینتن و ایدریس اِلبا نقشهای اصلیاش را بازی کردهاند، پس از نمایش در سالن پَله (قصر) شش دقیقه مورد تشویق ایستاده تماشاگران قرار گرفت.
«سه هزار سال اشتیاق» نامهای عاشقانه است در باب داستانگویی در سینما و استعارهها و تمثیلهایش که در تاریخ دست به دست شدهاند؛ و داستان استاد دانشگاهی تنها (سویینتن) و جِنی (البا) را روایت میکند که او در بازارهای استانبول در یک بطری پیدا میکند. در حالی که خاطرات جن در لوکیشنهای باستانی شگفتانگیز – با جلوههای ویژه سنگین – میگذرند، نیمی از فیلم در اتاق یک هتل روی میدهد؛ اتاقی که به گفته یکی از پیشخدمتها، آگاتا کریستی هنگام نوشتن «قتل در قطار سریعالسیر شرق» (Murder on the Orient Express) در آن زندگی میکرد.
میلر پس از نمایش فیلم، در حالی که با همان عینک خاص همیشگیاش سربلند به نظر میرسید، گفت: «این اولین باری است که فیلم را با تماشاگران دیدم که بسیار تأثیرگذار بود. خیلی خیلی سپاسگزارم.» میلر فیلمنامه را با همکاری آگاستا گور بر اساس مجموعهای از داستانهای کوتاه اِی. اس. بایِت با عنوان «جنی در چشم بلبل» نوشته است. او در ساخت این فیلم تقریباً با همان عوامل فنی «مد مکس: جاده خشم» همکاری کرده است، از جمله جان سیل (مدیر فیلمبرداری)، مارگارت سیکسِل (تدوینگر) و تام هولکِنبورگ (آهنگساز). «جاده خشم» هم مثل فیلم جدید میلر در بخش خارج از مسابقه جشنواره کن رونمایی شد و در ادامه به فروشی ۳۷۴ میلیون دلاری در گیشه و کسب شش اسکار از ده نامزدیاش دست یافت.
«سه هزار سال اشتیاق» که تا امروز امتیاز میانگیناش بر اساس نظر شش منتقد در «متاکریتیک» ۵۹ از صد شده است، از ۳۱ اوت (نهم شهریور) در سینماهای ایالات متحده اکران خواهد شد.
نظر منتقدان درباره فیلمهای جشنواره کن ۲۰۲۲
نظر منتقدان درباره همیشه جوان | کارگردان: والریا برونی تدسکی
- وندی ایده از «اسکرین دیلی» (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): ساختار نحیف و بهنوعی پراکنده «همیشه جوان» (Forever Young) به نفع فیلم عمل میکند و در نتیجه، «همیشه جوان» ضرباهنگ سریع و انرژی کافی دارد؛ و داستان پیش میرود حتی با اینکه در مواردی خطر ورودش به قلمروهای تصنعی یا نخنما احساس میشود.
- پیتر بردشا از «گاردین» (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): فیلم بهشکلی حماسی، طاقتفرسا و خستهکننده است؛ و موضوع آزاردهنده دربارهاش به اکراه «همیشه جوان» در دراماتیزه کردن تدریس برمیگردد.
- جسیکا کیانگ از «ورایتی» (امتیاز ۲۰ از ۱۰۰): والریا برونی تدسکی نمیتواند به مخاطب بقبولاند که چرا باید ماجراهای جامعه کوچک و بهشدت بستهی انتخابیاش را دنبال کند و اصلاً قرار است از این سرگذشت شخصی چه نکتهای فهم شود.
نظر منتقدان درباره مادر و پسر | کارگردان: لئونور سریل
- پیتر بردشا از «گاردین» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): اینجا با فیلمی سروکار داریم که درباره نوعی بسیار پیچیده و دردناک از رسیدن به بلوغ است یا شاید مراقبهای است در باب «بلوغ» به عنوان اتفاقی که هرگز واقعاً روی نمیدهد. علاوه بر این، «مادر و پسر» (Mother and Son) مرز ناشی از خطای ادراک بین کودکی و بزرگسالی، بیتجربگی و تجربهاندوزی، و حال و گذشته را نیز بررسی میکند.
- رابی کالین از «تلگراف» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): لئونور سریل که اولین فیلم بلندش با عنوان «زن جوان» (Jeune Femme) در سال ۲۰۱۷ جایزه دوربین طلایی جشنواره کن را برنده شد، با فیلمی برگشته است که به جعبه جواهراتی از لحظههای تأثیرگذار میماند؛ هم مصالح ارزشمندی دارد و هم این مصالح واقعاً میدرخشند.
- لاویا گیارکی از «هالیوود ریپورتر» (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): فیلم جدید سریل، حاوی ضربههای تکاندهندهای است اما تقلا میکند تا بتواند تأثیر احساسی ماندگاری از خود به جا بگذارد.
نظر منتقدان درباره حضور | کارگردان: کلی رایکارت
- اوئن گلیبرمن از «ورایتی» (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): «حضور» (Showing Up) با شیوه بهظاهر پیشپاافتاده و سادهگرای (مینیمال) خود، فیلمی است که کسی آن را ساخته است که تسلطی استادانه به رسانهاش دارد.
- دیوید رونی از «هالیوود ریپورتر» (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): این فیلم که ماهرانه ساخته شده است و بازیهای زیبایی هم دارد، از چنان ملایمتی برخوردار شده است که حتی بدترین بحرانها نیز بهسادگی در تاروپود زندگی و کار محو میشوند. در شرایطی که پایانبندی فیلم در دستان یک فیلمساز کممهارت میتوانست از دست برود، اینجا به کمال رسیده و نیروبخش از کار درآمده است.
- تیم رابی از «تلگراف» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): کلی رایکارت به ژرفای اثیری یکی از داستانهای کوتاه آلیس مونرو دست یافته است. فیلم او درباره مزایای زیر سوال نرفتهای است که موفقیت با خود به همراه میآورد و حسادتی که این مزایا بهراحتی میتوانند باعث شوند.
- دیوید ارلیش از «ایندیوایر» (امتیاز ۷۵ از ۱۰۰): همانطور که مجسمههای لیزی لکهدار و مرطوب داخل کوره میروند اما درخشان و با لایههای جدید رنگ بیرون میآیند، فیلم هم با فوتهای کوزهگری رایکارت دگرگون شده و چنین کیفیتی پیدا میکند.
نظر منتقدان درباره نزدیک یا صمیمی | کارگردان: لوکاس دونت
- رابی کالین از «تلگراف» (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): «نزدیک» (Close) فیلم فوقالعادهای است درباره دوستی، اما احتمالاً فیلم فوقالعادهتری است درباره تنهایی.
- وندی ایده از «اسکرین دیلی» (امتیاز ۹۰ از ۱۰۰): ترکیب بازیهای درجهیک فیلم – بهخصوص ایفای نقش ایدن دامبرین تازهوارد در قالب شخصیت لئو – و کارگردانی دونت با حساسیتی نامعمول، فیلمی را سروشکل داده است که از حیث حد و اندازه، اثری کوچک و خودمانی است اما تأثیر احساسی قابلتوجهی را در خود جای داده است.
- پیتر بردشا از «گاردین» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): هیچ شک و شبههای در خصوص قدرت این داستان غمانگیز پر آب چشم وجود ندارد.
- پیتر دبروژ از «ورایتی» (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): من متقاعد شدهام که دونت روزی یک شاهکار سینمایی خلق خواهد کرد؛ اما در حال حاضر، فیلمهایش نارس هستند و او ابتدا باید بر این موضوع غلبه کند. با وجود این، او بسیار نزدیک است.
نظر منتقدان درباره دلال/ کارگزار | کارگردان: هیروکازو کوره-ایدا
- نیکلاس باربر از «بیبیسی» (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): «دلال» (Broker) همینطور که انگیزههای پنهان شخصیتهایش برملا میشوند، به فیلمی بامزهتر و پیچیدهتر بدل میشود؛ و البته همدردی ما با شخصیتها تغییر میکند، معماها سختتر میشوند و بر شدت خطرها نیز افزوده میشود. «دلال» از یک نظر، هجو فیلمی پلیسی-تبهکاری است اما بهقدری پیرنگ آن باظرافت شکل گرفته است که هرگز چیدهشده به نظر نمیآید.
- ایانا موری از «پلیلیست» (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): این فیلم بهقدری جذاب و مسرتبخش است که بهسادگی میشود فراموش کرد که این درام لطیف درباره قاچاق انسان است.
- دیوید رونی از «هالیوود ریپورتر» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): بخش اعظمی از فیلم در دستان یک کارگردان نابلد میتوانست به فیلمی قراردادی و کلیشهای بدل شود اما کوره-ایدا مهارت خدشهناپذیری در تزریق صحت احساسی و خودجوشی به تکتک لحظهها دارد.
- پیتر دبروژ از «ورایتی» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): کوره-ایدا به شکلی غافلگیرکننده در برخورد با شخصیتهایش دستودلباز است، شخصیتهایی که تقریباً همگیشان قانون را زیر پا میگذارند.
- پیتر بردشا از «گاردین» (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): فیلم از اساس احمقانه است، با شخصیتپردازیهایی سطحی و ملالآور و دسیسههای آشنای درامهای جنایی-تبهکاری که فقط این واقعیت را برجسته میکنند که حتی یک کلمه از داستان هم باورپذیر نیست.
نظر منتقدان درباره نوستالژی | کارگردان: ماریو مارتونه
- پیتر بردشا از «گاردین» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): «نوستالژی» (Nostalgia) اثر ماریو مارتونه که بهزیبایی فیلمبرداری شده و موسیقی متن فوقالعادهای هم دارد، در آستانه بدل شدن به فیلمی ویژه قرار دارد؛ و با اینکه کاملاً به چنین دستاوردی نمیرسد و در نهایت به فیلمی عادیتر در خصوص جرم و جنایت بدل میشود، همچنان فیلم خیلی خوبی است.
- گای لاج از «ورایتی» (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): جدیدترین فیلم مارتونه حتی در زمانهایی که عادیتر به نظر میرسد همچنان جذاب و متقاعدکننده است؛ و به ترانهای هشدارآمیز در باب گذشته میماند که غیررمانتیک و خشونتبار خودش را تحمیل میکند و زیر همان سنگفرشهای قدیمی و «شستهشده از خون» پنهان است.
- لی مارشال از «اسکرین دیلی» (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): مارتونه فیلمی پر از شور و حرارت را سروشکل داده است که مملو از فضاهای موثر و بازیهای عالی است؛ اما هرگز به عنوان یک درام، کاملاً متقاعدکننده یا راضیکننده نمیشود.
نظر منتقدان درباره توری و لوکیتا | کارگردان: برادران داردن
- اوئن گلیبرمن از «ورایتی» (امتیاز ۹۰ از ۱۰۰): برادران داردن دوباره در همان قلمروی درامهای شاعرانهای که با سبکی مستندگونه ساخته میشوند، اثری را خلق کردهاند و تماشاگران را در چرخ همسترِ زندگیهای دو شخصیت اصلی «توری و لوکیتا» (Tori and Lokita) قرار میدهند، بهگونهای که هم دلخراش است و هم غوطهورکننده.
- جاستین چنگ از «لسآنجلس تایمز» (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): حتی در درامی که هر پیشرفتی برآمده از مصالح و نیاز احساس میشود – و حتی در ارتباط با تاثیر ویرانگر پایانبندی فیلم – داردنها بهنوعی راهشان را به سمت بیگناهی و معصومیتی دور از ذهن پیش میبرند.
- پیتر بردشا از «گاردین» (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): سادگی و شفافیتِ هدف در «توری و لوکیتا» مشهود است که من هم امیدوارانه آن را دریافت کردم. با وجود این، برادران داردن بازیهای عالیای را از جوانهایی گرفتهاند که نقشهای اصلی فیلمشان را بازی کردهاند.
نظر منتقدان درباره فیلم همسر چایکوفسکی | کارگردان: کیریل سربرنیکوف
- دیوید ارلیش از ایندیوایر (امتیاز ۷۵ از ۱۰۰): تصورش دشوار است که کسی بتواند فیلم دیگری درباره آهنگساز روس سده نوزدهم پیوتر ایلیچ چایکوفسکی بسازد که به اندازه اثر کن راسل «عاشقان موسیقی» (The Music Lovers) فیلمی شورانگیز و خوشقریحه باشد اما فیلمساز معترض کیریل سِرِبرِنیکوف، با همان اعتمادبهنفس بارزش این چالش را پذیرفته است و ملودرامی تاریخی را هدایت کرده که تقریباً به اندازه فیلم سال قبلش «آنفلونزای پتروف» (Petrov’s Flu) تبدار است.
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): شکی نیست که با درامی بسیار دیدنی روبهرو هستیم که بهمراتب از فیلم قبلی سربرنیکوف یعنی «آنفلونزای پتروف» که پراکنده و بیحاصل بود برتر است اما حیف که گستره احساسی و لحن فیلم که نقطه قوت آن است، آنطور که باید کنترل نشده و در جهت درستی به کار گرفته نشده است.
- جاناتان رامنی از اسکرین دیلی (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): بازی آلِنا میخایلوفا در نقش اصلی که گاه مسحورکننده است، برگ برنده فیلم است؛ درامی پراکنده و غیرمنسجم که با وجود تمام انرژیهای گاه دیوانهوارش، در نهایت فیلمی سنگین و آشفته به نظر میرسد.
- اوئن گلیبرمن از «ورایتی» (امتیاز ۳۰ از ۱۰۰): درامی سرسخت و اغلب غیرقابل نفوذ و گنگ که انگار تمام عناصر ناامیدکنندهاش به شکل عجیبی بهعمد اینطور هستند.
نظر منتقدان درباره فیلم هشت کوه | کارگردان: فیلیکس فون گروئنینگن و شارلوت واندرمیرش
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): این فیلم صاحب اشتیاق و رمز و راز است؛ از ارتفاعات کوهستانی صعود میکند ولی پاداش شما سرگیجه نیست و به نوعی سرافرازی را احساس میکنید.
- جسیکا کیانگ از ورایتی (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): از دور آرام و باشکوه است اما از نزدیک مملو از ترکها و حماقتهای رفاقتی است که مواجهه با آن برای هر دو شخصیت مرد داستان، گران تمام میشود اما در نهایت ثمری بیشتر هم برای آنها دارد و همینطور برای فیلم، به اندازه یک کوهستان.
- جاستین چنگ از لسآنجلس تایمز (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): «هشت کوه» فیلم نادری است که میفهمد ما چهطور در قیدوبند فضاهای فیزیکی و روانشناختی کودکیمان هستیم؛ و اینکه چهطور خانوادههای ما و سنتهایی که ما را با آنها بزرگ کردهاند، میتوانند توأمان پرورشدهنده و محدودکننده باشند.
- دیوید رونی از هالیوود ریپورتر (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): تماشای فیلم به اندازه کافی لذتبخش است چون بازیهای خوبی دارد و ریتم آرام آن با پیمودن مسیرهایی جور است که شخصیتهای اصلی جستوجوکنان در آنها پیش میروند و در یک بازه زمانی بیش از سی سال، پا به زندگی هم میگذارند یا از آنها خارج میشوند. با وجود این، «هشت کوه» در نهایت فیلمی قابل چشمپوشی است.
نظر منتقدان درباره فیلم زمان آرماگدون | کارگردان: جیمز گری
- دیوید کاتس از فیلم استیج (امتیاز ۹۱ از ۱۰۰): «زمان آرماگدون» جوشوخروشی آرام دارد و بامزهتر و سبکتر از هر فیلم دیگری است که جیمز گری تا امروز ساخته است؛ اما یک تراژدی سوزناک آن را غنی کرده است.
- استفنی زاشارک از تایم (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): شما میتوانید «زمان آرماگدون» را با تأملهای خودزندگینامهای مثل «روما»ی آلفونسو کوارون یا در مقیاسی کوچکتر با «بلفاستِ» کنت برانا قیاس کنید؛ داستانهایی که در آنها چشمان بچهها ناگهان به بیعدالتیهای دنیا باز میشود؛ اما «زمان آرماگدون» با وجود همه دلسوزیهایش، فیلمی نیست که به شما اجازه بدهد با خودتان یا دنیای بهشدت معیوب ما کنار بیایید.
- جاستین چنگ از لسآنجلس تایمز (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): درامی درباره بلوغ که هم نگاهی محبتآمیز به برهه تاریخیای دارد که در آن بهسر میبریم و هم با بدبینی سنجیده و دقیقی آن را شاهد است، دورانی که ما هم در آن زندگی میکنیم.
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): جیمز گری فیلمهای نیویورکی دیدنی و خاطرهانگیزی را در گذشته به ما هدیه کرده است از جمله «یاردز» (The Yards) و «شب از آن ماست» (We Own the Night)؛ اما این فیلم مملو از تصنع و احساساتگرایی است.
نظر منتقدان درباره فیلم ایاو | کارگردان: یژی اسکولیموفسکی
- آدام سالمنس از ایندیوایر: در فیلمی که روبر برسون ساخت با عنوان «ناگهان بالتازار» (Au Hasard Balthazar) انسانهای دور یک الاغ هستند که مرکز واقعی داستان به شمار میروند؛ اما در «ایاو» چنین نیست. این نسخهای است از دید الاغ که بهتر است به تماشای آن بنشینیم.
- پیتر بردشا از گاردین: مطمئن نیستم که این فیلم محبوبم از اسکولیموفسکی است اما از بسیاری جهات فیلمی درگیرکننده و جذاب است؛ مثلاً بهزیبایی فیلمبرداری شده، و به یک اندازه سوررئال و احساساتی است؛ و همچنین سرسخت – درست به اندازه قهرمانش – در خصوص نمادگرایی و بدبینی مطلقش.
- تاد مککارتی از ددلاین هالیوود دیلی: پیش از اینکه فیلم در نیم ساعت پایانیاش از مسیر خود خارج شود، «ایاو» اثری ارزشمند، تروتازه و درخشان از یک کارگردان ۸۴ ساله است که نه انرژی خود را از دست داده است و نه نگاه خاص خودش به چیزها را.
نظر منتقدان درباره فیلم پسری از بهشت | کارگردان: طارق صالح
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): فیلمی جسورانه که ایمان را در کنار واقعیتهای پنهانی از فساد و ریاکاری قرار میدهد؛ گرچه در پرده پایانی احساس کردم که به اندازه ایدهها و بار هجوی که دارد، جسورانه پیش نرفت.
- جردن مینتزر از هالیوود ریپورتر (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): فیلم الگوی آشنایی دارد و کارگردانی طارق صالح در مواردی خامدستانه است اما «پسری از بهشت» پرترهای انتقادی و کوبنده درباره فسادی است که در حال حاضر تمام سطوح مصر را آلوده کرده است.
- پیتر دبروژ از ورایتی (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): آنچه ما اینجا با آن سروکار داریم، یک تریلر سیاسی قراردادی است که میتوان آن را «خانه پوشالی» (House of Cards) توصیف کرد منهای زیباییشناسی دیوید فینچر یا تقریباً بعد تعلیقآمیز آن سریال. با وجود این، «پسری از بهشت» در دنیایی میگذرد که پیش از این کسی جرأت نکرده بود در سینما آن را کاوش کند.
نظر منتقدان درباره فیلم ستارگان سر ظهر | کارگردان: کلر دنی
- رابی کالین از تلگراف (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): «ستارگان سر ظهر» (The Stars at Noon) وقتی در اوج و بهترین حالت ممکن خود قرار میگیرد که دو شخصیت اصلیاش تریش و دنیل، در برزخ دونفره خود معلق میشوند و فیلم اینطور به نظر میرسد که دائم کش پیدا میکند و دور میزند، مثل یک گربه خوابآلود.
- جاناتان رامنی از اسکرین دیلی (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): فیلم که به نسخهای زنانه از «مسافر» میکلآنجلو آنتونیونی میماند احتمالاً نه بهطور کامل طرفداران فیلمهای هنری را راضی میکند و نه تماشاگران جریان اصلی را؛ اما به عنوان یک خیالپردازی استوایی، قطعاً لذتهای خودش را دارد؛ و شخصیتی عجیبوغریب که بازی اغلب توجهبرانگیز و دیدنی مارگارت کوالی به آن جان بخشیده است.
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): این فیلم نیز مضامین کلیدی سینمای کلر دنی، جنسیت و استعمار، را در خود دارد ولی شاید شور رمانتیک و دورویی، اینقدر قوی از کار درنمیآمد اگر از بازیگرانی در نقشهای اصلی استفاده میشد که شیمی قویتری داشتند.
- دیوید رونی از هالیوود ریپورتر (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): تقریباً همیشه موضوعی جذاب درباره فیلمهای ضعیف کارنامه کلر دنی وجود داشت اما این سفرنامه آشفته، در هر گام کورکورانهاش کمی بدتر از همیشه به نظر میرسد.
نظره منتقدان درباره فیلم برادر و خواهر | کارگردان: ارنو دپلشن
- شری لیندن از هالیوود ریپورتر (امتیاز ۹۰ از ۱۰۰): هیچ لحظه قابلپیشبینیای در «برادر و خواهر» (Brother and Sister) وجود ندارد و ماریون کوتیار (که پیش از این در «ارواح اسماعیل»/ Ismael’s Ghosts با دپلشن کار کرده بود) و ملوین پوپو (که او هم در «قصه کریسمس»/ A Christmas Tale تحت هدایت دپلشن قرار گرفته بود) با بیپروایی فرحبخشی در قالب نقشهای خود جای گرفتهاند.
- لیزا نیسِلسِن از اسکرین دیلی (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): دپلشن در بررسی و پرداختن به غصه و درد، صاحب استعداد است اما اغلب آن را با شوخطبعی یا طعنه بار میآورد. پیشبینی این موضوع که تخیله هیجانیای صورت میگیرد یا نه، غیرممکن است اما توازنی که با ظرافت ایجاد شده، همان عاملی است که اتفاقها را قانعکننده نگه میدارد.
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): فیلم مملو از ژستهای آنچنانی، بازیهای خودستایانه، صحنههای بزرگ (که اغلب بریده به نظر میرسند)، احساسات غلوشده و دیالوگهایی بهظاهر زیرکانه است. با وجود این، اعتراف میکنم که ذوق و مهارتی صرف ساخت فیلم شده است.
نظر منتقدان درباره فیلم مثلث غمگینی | کارگردان: روبن اوستلوند
- رابی کالین از تلگراف (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): نکتههای اثر جدید روبن اوستلوند با نام «مثلث غمگینی» (Triangle of Sadness) آشکارند و در دسترس: غرور سم است؛ ثروت فساد میآورد؛ و همه عاشق دیدن عاقبت کار یک شاخ اینستاگرام هستند؛ اما در مدت زمان دو ساعت و نیمی فیلم – که بهدرستی از آن استفاده شده – این خوشحالی از حال بد دیگران، بهتدریج به همدردی و تأسف خوردن به حال بدِ آدمهایی غیرقابلتحمل بدل میشود.
- پیتر دبروژ از ورایتی (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): موضوع مهم درباره روبن اوستلوند این است که او ما را میخنداند اما در ضمن، به فکر هم میاندازد. دقت وسواسآمیزی صرف هدایت و اجرای صحنهها و در کل میزانسنهای فیلم شده است؛ که از جمله در نوعی بیقراری رنجآور – که با سکوتهای بد یا وزوز ناخوشایند مگسی تقویت شده – بین شخصیتهایی دیده میشود که تقلا میکنند با هم ارتباط بگیرند.
- جاناتان رامنی از اسکرین دیلی (امتیاز ۵۰ از ۱۰۰): بارقههایی از بینش تندوتیز و هجوآلود فیلمهای قبلی اوستلوند – «وضعیت اضطراری» (Force Majeure) و هجویهای که درباره دنیای هنر ساخت با عنوان «مربع» (The Square) – اینجا هم دیده میشود؛ اما این فیلم که تلاشی برای نمایش زیادهرویهای نظام سرمایهداری است، فاقد لحن طعنهآمیز بیرحمانه و فوقالعادهای است که آن دو فیلم را فراموشنشدنی کرده است.
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۴۰ از ۱۰۰): فیلم جدید اوستلوند که گوشخراش است و ناتوان از گرفتن خندههای ناب، یک هجویه اروپایی خامدستانه است فاقد ظرافت و بینش «وضعیت اضطراری» – فیلمی که با آن در کانون توجه جهانی قرار گرفت – یا قدرت اثر برنده نخل طلا و قابلقیاس او درباره دنیای هنر که «مربع» نام دارد.
نظر منتقدان درباره فیلم آر.ام.ان. | کارگردان: کریستیان مونجیو
- جسیکا کیانگ از ورایتی (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): «آر.ام.ان.» (M.N.) مثل تصویری آهسته از فروپاشی یک جامعه بهشدت خشونتزده است؛ جامعهای که بمبهایی در آن – از سالها پیش یا شاید قرنها قبل – فعال شدهاند و هرگز کاری در جهت جلوگیری از انفجار نهایی آنها صورت نگرفته است.
- جردن مینتزر از هالیوود ریپورتر (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): این نمونهای است از فیلمسازی ظریف و استادانه که با چند سکانس برجسته نشانهگذاری شده است، بهخصوص پلانسکانسی از دیداری در شهرداری که تا نمایش یک هرجومرج تمامعیار پیش میرود.
- لی مارشال از اسکرین دیلی (امتیاز ۷۰ از ۱۰۰): «آر.ام.ان.» لحظهبهلحظه فیلمی جذاب و تماشایی است و این واقعیت را نباید نادیده گرفت که چمدان مضامین و ایدههای کریستیان مونجیو در مقام نویسنده و کارگردان، گویی هرگز خالی نمیشود.
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): «آر.ام.ان.» فیلمی غرق در ماتم و افسردگی است که سیل تصاویر رویاگونهاش در اواخر داستان کمی ناراحتکننده است؛ اما بهشدت موضوع ناخوشنودی و اندوه در اروپا را – که گزارشنشده و پذیرفتهنشده باقی مانده – جدی میگیرد.
نظر منتقدان فیلم درباره عزم رفتن | کارگردان ساخته پارک چان-ووک
- جسیکا کیانگ از ورایتی (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): پس از موفقیت بونگ جون-هو با «انگل» (Parasite) که مصداقی از فتح جهان بود و سلطه «بازی مرکب» (Squid Game) در قلمروی بینالمللی تلویزیون، تریلر کرهای جدیدی که استادانه ساخته شده و قرار است فکروذکر شما را درگیر کند اینجاست: اثر جدید پارک چان-ووک با عنوان «عزم رفتن» (Decision to Leave).
- پیتر بردشا از گاردین (امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰): فیلمی خوشساخت و جذاب و باشکوه که تانگ وی، بازی فوقالعادهای را در آن به نمایش گذاشته است.
- وندی ایدل از اسکرین دیلی (امتیاز ۹۰ از ۱۰۰): پارک چان-ووک با این نئو-نوآر اغواگر و مارمانند، سطح رقابت را در جشنواره کن ۲۰۲۲ و تلاش برای کسب نخل طلا بالا برد و جایگاه خود را به عنوان یک سینماگر بیمانندِ صاحب سبک بصری، یک بار دیگر به نمایش گذاشت؛ اینجا سبک او هیچ عنصر سطحی یا غیرضروری ندارد و همه چیز در خدمت ترکیب متلون و گاه حیرتانگیز جنایت و اشتیاق است.
- ریچارد لاسن از ونیتی فر (امتیاز ۷۵ از ۱۰۰): «عزم رفتن» بیشک شایسته دوباره دیدن است؛ حتی با اینکه پایانبندیاش کمی ناامیدکننده است چون تمام بخشهای دیگر فیلم چنان با دقت و وسواس خلق شدهاند که سزاوار قدردانی و کشف دوبارهاند.
نظر منتقدان درباره فیلم جنایتهای آینده | کارگردان: دیوید کراننبرگ
- جاستین چنگ از لسآنجلس تایمز (امتیاز ۹۰ از ۱۰۰): شگفتانگیز است که دیوید کراننبرگ برگشته و میتوان ناظر مهارت بیمانند او در جوش دادن فرمول ژانرهای وحشت و علمیخیالی به ایدههای سینمایی خاص خودش بود.
- اوئن گلیبرمن از ورایتی (امتیاز ۸۰ از ۱۰۰): «جنایتهای آینده» (Crimes of the Future) هم مثل خیلی از آثار کراننبرگ، در ظاهر دل و روده شما را به هم پیوند میدهد اما در واقع و در لایه زیرین، یک تجربه سینمایی سنجیده و تفکربرانگیز به شمار میرود. «جنایتهای آینده» کابوسی عجیبوغریب است که دائم به شما یادآور میشود درباره معنایش فکر کنید.
- ریچارد لاسن از ونیتی فر (امتیاز ۶۳ از ۱۰۰): اینجا با فیلمی طرف هستیم مملو از ایدهها که هرگز در قالب یک دیدگاه، کاملاً یکپارچه نمیشوند؛ به عبارت دیگر، با مشتی تصویرسازی افسارگسیخته و فرضیات شوم روبهرو هستیم درباره آنچه میتوانیم به آن بدل شویم؛ که البته همین برای برخی تماشاگران کافی است. دیگران از جمله من، سرخورده خواهند شد که گوشت بیشتری بر این استخوانهای سرهمبندیشده گیرشان نمیآید.
- رابی کالین از تلگراف (امتیاز ۶۰ از ۱۰۰): بهترین بازی فیلم از آن لئا سیدو است؛ اما بر خلاف دیگر اثر کراننبرگ با عنوان «تصادف» (Crash) که سال ۱۹۹۶ کن را در شوک فرو برد، شوک جدیدی در این فیلم وجود ندارد.
گفتوگوی مفصل با مدیر جشنواره کن
نخل طلای افتخاری جشنواره کن ۲۰۲۲ برای فارست ویتاکر
فارست ویتاکر که سالها پیش برای «برد» یا «پرنده» (۱۹۸۸) به کارگردانی کلینت ایستوود برنده جایزه بهترین بازیگر جشنواره کن شده بود، امسال نخل طلای افتخاری جشنواره کن ۲۰۲۲ را دریافت کرد و در مراسم افتتاحیه به او ادای احترام شد. ویتاکر گفت: «افتخار بزرگی است که امروز با شما هستم و دور هم جمع شدیم تا قدرت هنرمندان را جشن بگیریم؛ مشعلداران جهان که داستان بشریت را روایت میکنند.» او در خصوص پاندمی هم صحبتی کرد که با همراهی احساسی حاضران روبهرو شد: «زندگی همه ما در روزگار قرنطینه تغییر کرد و زیر و رو شد؛ و ما سالهای سال، ترومایی را که به سرمان آمد پردازش خواهیم کرد تا بهواسطه جادوی رویا و خیال، از آن سر درآوریم.»
موج جدید سینمای ایران در جشنواره کن
امسال با حضور ۲ فیلم ایرانی در بخش رقابت اصلی هفتادوپنجمین جشنواره کن (و رقابت برای کسب مهمترین جایزه این رویداد یعنی نخل طلای کن) و حضور فیلمی در بخش هفته منتقدان کن -که مخصوص فیلمهای اول و دوم است و در ۲ دهه اخیر اولین حضور ایران در آن روی داده- و همچنین حضور اصغر فرهادی در گروه داوران رقابت اصلی، سینمای ایران حضوری باشکوه در مهمترین رویداد سینمایی جهان دارد.
محمد اطبایی به عنوان یک پخشکننده بینالمللی میگوید: «آنچه همه را خوشحال کرده این است که حالا جشنواره کن – خوشبختانه – آثار نسل جوان فیلمسازان ایرانی را به نمایش گذاشته است.» او که مشاور جشنواره ونیز هم بوده میگوید: «پس از یک دهه حضور مظنونان همیشگی سینمای ایران یعنی عباس کیارستمی، اصغر فرهادی، جعفر پناهی و محمد رسولاف «بالأخره دیگر فیلمسازان هم برگزیده شدند.»
علی بهراد که با اولین فیلم بلندش «تصور» (Imagine) با بازی لیلا حاتمی در بخش «هفته منتقدان کن» حضور دارد هم میگوید: «به لطف شبکههای اجتماعی و تلویزیون ماهوارهای در کشورم، تغییرهای بزرگی در بیست سال گذشته روی داده است. خیلیها فکر میکنند کارگردانان جوان جا پای قدیمیها گذاشتهاند؛ اما به نظرم نسل جدید در حال سروشکل دادن به سینمای خودش است. ما هیچ ارتباطی با نسل قبل نداریم و فیلمسازی را از جهانی بزرگتر آموختهایم.»
فیلم های عنکبوت مقدس و برادران لیلا تغییرهای اجتماعی مربوط به زنان را در هسته داستانی خود هدف قرار دادهاند. سعید روستایی کارگردان فیلم برادران لیلا میگوید: «بخشی از سختیهای مردم به خاطر تحریمهای غرب است اما بخشی هم در دولت ایران ریشه دارد.» او میگوید که با روی کار آمدن دولت جدید که محافظهکار و سازشناپذیر است، کار فیلمسازان ایرانی سختتر هم شده چون «سانسور شدیدتر از قبل شده است.» روستایی در این باره میافزاید: «ترجیح میدهم از نمایش این فیلم صرفنظر کنم تا اینکه آن را برای اعمال سانسور عرضه کنم.»
حالا سوال اینجاست که این شکوفایی سینمایی با وجود تمام این سختیها و فشار اقتصادی چطور ممکن شده است؟ اطبایی که میگوید در حال حضر ۲۶۰ فیلم بلند در مراحل مختلف تولید در ایران هستند و بیشترشان کامل شدهاند؛ و البته ۹۵ درصد این فیلمها به صورت خصوصی تولید شدهاند.
لیست فیلمهای حاضر در بخشهای مختلف جشنواره کن ۲۰۲۲
بخش رقابتی اصلی (نامزدهای نخل طلا)
- «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی
- «ایئو» به کارگردانی یرژی اسکولیموفسکی
- «همسر چایکوفسکی» به کارگردانی کریل سربرنیکوف
- «پسری از بهشت» به کارگردانی طارق صالح
- «حاضر شدن» به کارگردانی کلی رایکارد
- «تصمیم به ترک» به کارگردانی پارک چان ووک
- «مثلث غم» به کارگردانی روبن اوستلوند
- «RMN به کارگردانی کریستین مونگیو
- «نوستالژی» به کارگردانی ماریو مارتونه
- «کارگزار» به کارگردانی کورئیدا هیروکازو
- «زمان آرماگدون» به کارگردانی جیمزگری
- «نزدیک» به کارگردانی لوکاس دونت
- «برادر و خواهر» به کارگردانی آرنو دپلشن
- «ستارهها در ظهر» به کارگردانی کلر دنی
- «توری و لوکیتا» به کارگردانی ژان پیر دارن و لوک داردن
- «جرائم آینده» به کارگردانی دیوید کراننبرگ
- «درختان بادام» به کارگردانی والریا برونی تدسکی
- «عنکبوت مقدس» به کارگردانی علی عباسی
بخش غیررقابتی جشنواره کن ۲۰۲۲
- «زد» به کارگردانی میشل آزاناویسوس
- «تاپ گان: ماوریک» به کارگردانی جوزف کازینسکی
- «الویس» به کارگردانی باز لورمن
- «بالماسکه» به کارگردانی نیکلاس بدوس
- «سه هزار سال حسرت» به کارگردانی جورج میلر
- «نوامبر» به کارگردانی سدریک خیمنز
نمایشهای نیمه شب
- «شکار» به کارگردانی لی جونگ جائه
- «روپاپردازی مهتاب» به کارگردانی برت مورگن
- «سیگار باعت سرفه میشود» به کارگردانی کوئنتین دوپیو
بخش نوعی نگاه جشنواره کن ۲۰۲۲
- «دوقلوهای ساکت» به کارگردای آگیژکا اسموسینسکا
- «غریبه» به کارگردانی توماسام رایت
- «جویلند» به کارگردانی سعیم صدیق (فیلم اول)
- «رودئو» به کارگردانی لولا کیوورون (فیلم اول)
- «سرزمین شادی» به کارگرانی هلینور پالماسون
- «چشمانداز پروانه» به کارگردانی ماکسیم ناکونچنی (فیلم اول)
- «کورساژ» به کارگردانی ماری کروتزر
- «هیولا» به کارگردانی رایلی کیو و جینا گامل (فیلم اول)
- «پلان ۷۵» به کارگردانی هایاکاوا چی (فیلم اول)
- «دومینگو و میانه» به کارگردانی آریل اسکالانته
- «عصبانی از خودم» به کارگردانی کریستوفر بورگلی
- «همه کسانی که هرگز نمیشوم» به کارگردانی دیوی چو
- «مترونوم» به کارگردانی الکساندر بلک (فیلم اول)
- «روزهای سوزان» به کارگردانی امین آلپر
- «بدترینها» به کارگردانی لیس آکوکا و رومن گوئره
کن پریمیر
- «ایرما وپ» به کارگردانی اولیویه آسایاس
- «دودو» به کارگردانی پانوس اچ کوتراس
- «شب» به کارگردانی مارکو بلوکیو
- «برادران من» به کارگردانی رشید بوچارب
نمایش ویژه
- «جری لی لوئیس: مشکل در ذهن» به کارگردانی ایتان کوئن
- «تاریخ طبیعی تخریب» به کارگردانی سرگئی لوزنیتسا
- «همه آن چه نفس میکشد» به کارگردانی شاناک سن
داوران جشنواره کن ۲۰۲۲
ونسان لندون (بازیگری فرانسوی و رییس هیأت داوران این دوره)، اصغر فرهادی (پرافتخارترین کارگردان ایرانی) ربکا هال (بازیگر، تهیهکننده، کارگردان و نویسنده انگلیسی-آمریکایی)، لج لی (کارگردان، نویسنده و تهیهکننده فرانسوی)، جف نیکولز (نویسنده و کارگردان آمریکایی)، دیپیکا پادوکونه (بازیگر زن هندی)، نومی راپاس (بازیگر زن سوئدی)، یواکیم تریه (نویسنده و کارگردان نروژی) و ژازمین ترینکا (بازیگر ایتالیایی) داوران دوره هفتاد و پنجم جشنواره کن هستند.
هفتاد و پنجمین جشنواره فیلم کن از ۱۷ تا ۲۸ می (۲۷ اردیبهشت تا ۷ خردادماه) به صورت حضوری برپا شد.
برگرفته از منابع مختلف: ورایتی، ایندیوایر، هالیوود ریپورتر، پلیلیست و…