آخرین دوئل اقتباسی است از کتابی با همین نام نوشته اریکجگِر، که درباره داستانهای واقعی درباره مبارزات قرون وسطی و محاکمههای مبارزان در فرانسه، محصول سال ۲۰۲۱ که توسط ریدلی اسکات Ridley Scott کارگردانی شده است. این فیلمنامه همکاری مشترک بین متدیمون، نیکول هولوفنسر و بنافلک است. ساخت این فیلم از سال ۲۰۱۵ شروع و به دلیل همهگیری بیماری کرونا در زمان فیلمبرداری وقفهای چندماهه برای آن ایجاد شد که سرانجام اواخر ۲۰۱۹ فیلمبرداری این فیلم تمام میشود. اولین اکران سپتامبر ۲۰۲۱ در جشنواره ونیز و اکران همگانی توسط استودیو قرن ۲۱ در اکتبر ۲۰۲۱ بود. این فیلم با بودجه ساخت ۱۰۰ میلیون دلاری در هفته اول اکران در کانادا و آمریکا ۱۰.۸ میلیون دلار و در اکران جهانی ۱۸.۲ میلیون دلار فروش داشت که این میزان از فروش میتوان گفت یک بمب گیشه محسوب میشود. تاکنون «آخرین دوئل» در جشنواره Golden Frog در بخش عکاسی و کارگردانی و در بخش موسیقی در Hollywood Music In Media Awards (HMMA) نامزد دریافت جایزه شده است.
خلاصه داستان آخرین دوئل
فیلم آخرین دوئل (The Last Duel) داستان حماسهای تاریخی است که در بحبوحه جنگ صد ساله اتفاق میافتد. زمانی که قدرت تماما در دست مردان و نابرابری جنسیتی حاکم است، به قدرت و شجاعت یک زن میپردازد. زنی که میخواهد به تنهایی برای حق و اثبات حقانیت بجنگد. این فیلم بر اساس وقایع واقعی ساخته شده است و فرضیاتی دیرینه درباره آخرین دوئل بین ژاندوکاوروژ و ژاکلوگریس در آخرین تحریمهای فرانسه را به تصویر میکشد. دو دوستی که حالا به رقیب و دشمن تبدیل شدهاند. کاوروژ شوالیهای محبوب و بنام به خاطر شجاعت و مهارتش در جنگآوری است.
لوگریس ملاک نورمن، مردی باهوش و سخنور است که او را تبدیل به یکی از نجیبBزادگان دربار کرده. هنگامی که همسر کاروژ، مارگاریت توسط لوگریس مورد تعرضی وحشیانه قرار میگیرد -و البته این اتهامی است که لو گریس آن را رد میکند- مارگاریت از سکوت خوداری کرده و برای ثابت کردن این اتهام اقدام میکند. اقدامی شجاعانه و جسورانه که زندگی او را تحت تاثیر قرار میدهد. محاکمه نبردی است طاقتفرسا و دوئلی تا پای مرگ که سرنوشت هر سه به آن بستگی دارد.
نظر منتقدان درباره فیلم آخرین دوئل
نیوز دات کام
ونلی ما | این جودیکومر است که این فیلم را هوشمندانه و هنرمندانه از تبدیل شدن به داستانی تکرای و کلیشه نجات میدهد. ریزبینیهای ظریف در هر بخش، پرداختن به جزئیات در ایفای نقش بسیار زیباتر از پایان خشن این فیلم است.
اسکرینزلاست
لوئیزا مور | فیلمی با ادعای دفاع از مضامین فمینستی که حتی قهرمان زن داستان خود را از نبردهای مردانه عقب نگه میدارد! فیلمی که به جنگ و خونریزیِ تا سرحد مرگ بیشتر اهمیت میدهد و در این داستان همه مردان مدام در حال دوئل هستند.
تیریلیست
استر زاکرمن | این فیلم داستانی مضحک از زنان قرن چهاردهم را نشان میدهد. کلیشهای راجعبه تحت سلطه بودن زنان توسط مردانِ مغرور و ظالمی که فقط به منافع خود فکر میکنند حتی زمانی که زندگی کسی در خطر است.
تایمآفایندیا
سونایناسورش | این درام تاریخی بیش از حد خشونت و غم و اندوه دارد اما در بطن آن زنی است که ناآگاهانه پرچمدار جنبش جدیدی بر علیه تجاوز جنسی میشود.
اسوشیتدپرس
جیککویل | در ابتدا ممکن است فکر کنیم که آخرین دوئل روایت مارگاریت است اما لذت دیدن این فیلم با دیدن هنرنمایی دیمون، افلک و درایور به اوج میرسد و سرنوشت آنها نیز برای ما با اهمیت میشود.
نقد بلند سایت فیلماستیج بر فیلم آخرین دوئل
ایتان وستبیب | با توجه به موضوع این فیلم -که مربوط به جنگ صد ساله فرانسه است- حتما توقع فیلمی خاکستری و محنتبار دارید. درست است! این یک فیلم طولانی و پر از دیالوگهای سنگین ادبی و به شدت کسلکننده است. البته یک بمب گیشه تضمین شده مثل فیلمهای تلویزیونی امروزه هم هست. احتمالا این غمانگیزترین فیلمی است که ریدلیاسکات تا به امروز کارگردانی کرده است. در هر صورت فیلم آخرین دوئل فیلمی عمیقا قابل احترام است ولی دیدنش چندان لذتبخش نیست. این فیلم نه به خاطر جلوههای بصری فوقالعاده زیبا و بازیگران بسیار توانمندش، بلکه به خاطر حرف و درونمایه جدی و قابل تاملش ارزش دیدن دارد. برای مثال متدیمون شبیه جیمز هتفیلد (نوازنده و بنیانگذار گروه متالیکا) است. زنجیز دور مشتش میپیچد تا به صورت جنگجوی رقیب ضربه بزند که مظهر تلخی و خشونت در فیلم است. کاراکترهای تکراری از این دست در این فیلم زیاد به چشم میخورد.
این فیلم دوساعت و نیمه شامل ۳ فصل است. به ترتیب هر فصل به دیدگاههای ژاندوکاروژ (مت دیمون)، ژاکلوگریس (آدام درایور) و لیدی مارگریت (جودی کومر) اختصاص دارد. ژان و ژاک اگرچه دوستان بسیار نزدیکی در طی این جنگهای صد ساله بودهاند، دست سرنوشت بین آنها جدایی میاندازد. آنها از گذشته اختلافاتی دارند اما خشم و ناراحتی آنها زمانی نمایان میشود که مارگاریت، همسر ژان، ژاک را به تجاوز متهم میکند. با توجه به دوره زمانی که این داستان روایت میشود، این جرمی علیه مارگارت محسوب نمیشود بلکه جرم مربوط به دستدرازی به دارایی ژان -یعنی همسرش- است. تنها راه حل برای این مساله جنگیدن تا پای مرگ است. یعنی دوئل. با مرور داستان درفصل ژاک باز هم او بیشک مقصر است.
احتمالا این غمانگیزترین فیلمی است که ریدلیاسکات تا به امروز کارگردانی کرده است. در هر صورت فیلم آخرین دوئل فیلمی عمیقا قابل احترام است ولی دیدنش چندان لذتبخش نیست. این فیلم نه به خاطر جلوههای بصری فوقالعاده زیبا و بازیگران بسیار توانمندش، بلکه به خاطر حرف و درونمایه جدی و قابل تاملش ارزش دیدن دارد
در بعضی سکانسها به نظر میرسد که هدف خاصی در پس گفتوگوهاست. کنایههای عمدی به سیاست آمریکا. ژاک تحت سلطه کنت پیر Count Pierre است که چیزی شبیه پشتصحنه جلسات دادرسی کاواناگ است و به او میگوید که به انکار خود پایبند بماند و جایی دیگر صحنه دادرسی نشان میدهد که اشاره به محاکمه تاد آکین نماینده ایالات متحده درمورد تجاوز نامشروع و بارداری است. روایت جزئیات دادخواهیهای این شخصیتها در طول زندگیشان که حالا روی هم جمع شده و منجر به جنگ می شود، خیلی هم جذاب نیست. اما با مارگاریت که تنها شخصیت دوست داشتنی این فیلم است به خوبی ارتباط برقرار میکنیم و شاهد ازدواج بدون عشق و ماجرای تجاوز به او هستیم.
فیلمنامه دیمون، افلک و نیکول هولوفنسر ممکن است از نظر ساختاری بلندپروازانه باشد اما اسکات هیچ تمایزی بین فصلها قائل نمیشود. شاید دلیل خاصی برای این همسانسازی دارد اما از نظر بیینده این مرور واقعه نامفهوم است. او نوعی سبک کلاسیک و روند آهسته را برای داستان در نظر میگیرد. نماهای ریورس (Reverse) فراوان، نماهای CG کمتر از حد معمول که حس قدیمی بودن را ارائه میدهد. انتخاب این سبک از فیلمبرداری عجیب است، تعداد کم نورهای فیلمبرداری دیجیتال (digital cinematography) یا نورپردازی با شمع در طراحی صحنه ما را به یاد فضای فیلمهای آلبرت سرا- فیلمنامهنویس و کارگردان اسپانیایی- میاندازد.
اسکات برای خلق بعضی صحنهها بسیار حوصله به خرج داده است. صحنه تعقیب و گریز مارگاریت در پلکان قلعه که تصویربرداری بدون تدوین و کات شده است، یکی از زیباترین کارهایی است که در دهه اخیر کارگردانی آن را انجام دادهاست. درست است که ایده این فیلم جدید نیست و مبارازت و خشونت در فیلم تازگی ندارد، اما «آخرین دوئل» در اوج وحشیگری و خشونت از نظر احساسی بسیار ما را درگیر میکند. فیلم آخرین دوئل با اینکه از جهت بُعد تاریخی و آموزههای اخلاقی فیلمی بسیار کسلکننده است اما به خاطر پایان غیرمنتظره آن ارزش دیدن را دارد.
امتیاز سایتهای سینمایی به فیلم آخرین دوئل
- میانگین امتیاز کاربران در سایت آیامدیبی: ۷.۷ از ۱۰
- میانگین امتیاز منتقدین در سایت Rotten tomatoes راتن تومیتوز: ۸۵ درصد
- میانگین امتیاز بینندگان در سایت Rotten tomatoes راتن تومیتوز: ۸۱ درصد
- میانگین امتیاز منتقدین در سایت Metacritic متاکریتیک: ۶۷ درصد
- میانگین امتیاز بینندگان در سایت Metacritic متاکریتیک: ۷ از ۱۰
حواشی آخرین دوئل
جودی کامر درباره نقشش میگوید: قسمتهای اصلی فیلمبرداری مربوط به سکانسهای پایانی فیلم میشد که به علت شیوع کرونا ۵ ماه فیلمبرداری را متوقف کردیم و مجبور به ادامه فیلمبرداری در شهرکوچکی در ایرلند شدیم. آنجا محدودیتهای زیادی وجود داشت و فقط ما سر صحنه فیلمبرداری میرفتیم و برمیگشتیم خانه. اما من خوشحال بودم چون هم کاری را که دوست داشتنم انجام میدادم و هم میتوانستم از خودم مراقبت کنم.
کامر ادامه میدهد: راجعبه قبول کردن این نقش باید بگویم که وقتی فیلمنامهای برای شما ارسال میشود بلافاصله شما احساس میکنید که می توانید با آن ارتباط برقرار کنید یا نه. و من در همان ابتدا احساس کردم که این شخصیت را درک میکنم. راجعبه این شخصیت اطلاعاتی داشتیم که بسیار عجیب بود. مثلا میدانستیم که او میتواند به چند زبان صحبت کند. در جلسات فیلم با نیکول به این نتیجه رسیدیم که بیشتر به این شخصیت بپردازیم و جزئیات بیشتری را راجع به او در فیلم نشان دهیم. با اینکه نیکل او را بسیار زیبا نوشته بود اما با همفکری هم تغییراتی در فیلمنامه دادیم. این نقشی بود که من باید آن را با تمام وجود ایفا میکردم و البته فرافکنیهایی از خود من نیز در آن اتفاق افتاد. این نقش تضادی زیبا داشت. نجات مارگاریت از زندگی فلاکتباری که داشت اما با اتفاقی ناخواسته. با اینکه کمی گیجکننده بود اما از ایفای این نقش بسیار لذت بردم.
نقد محمدرضا مقدسیان بر فیلم آخرین دوئل
ریدلی اسکات درباره آخرین دوئل میگوید: فروش فیلم به شدن پایین آمد و فکر میکنم ما امروز مخاطبانی داریم که تماما وابسته به گوشیهای همراه هستند و با آن بزرگ شدهاند. هیچ چیزی نمیتوان به آنها آموزش داد مگر اینکه از طریق تلفن همراه باشد. این یک معضل جدی و جهانی است. «آخرین دوئل» در هفته اول اکران با فروش ۲۹ میلیون دلاری بمب گیشه شد اما این فیلم با وجود بازی درخشان بن افلک، جودی کامر و متدیمون هنوز نتوانسته بودجه ۱۰۰ میلیون دلاری خود را جبران کند. دیزینی در تبلیغات این فیلم بسیار خوب عمل کرد و مورد استقبال مدیران قرار گرفت چیزی که در ابتدا بسیار نگران آن بودم. من اجرای این پروژه را دوست داشتم. همگی ما فکر میکردیم که این فیلمنامهای فوق العاده است و در نتیجه آن را ساختیم. من از شکست نمیترسم. از ساخت هیچ کدام از فیلم هایم پشیمان نیستم. من یاد گرفتم که خودم منتقد خودم باشم و تنها چیزی که باید راجعبه آن نظری داشته باشید کاریست که خودتان انجام دادهاید. این شعار من است: « ادامه بده.کاری را انجام بده که خوشحالت میکنه. به عقب نگاه نکن.» این منم!
دیموند درباره ایده ساخت فیلم میگوید: وقتی کتاب را خواندیم شخصیت این زن قهرمان بسیار برایمان جالب بود و به این فکر کردیم چرا راجعبه این زن چیز بیشتری ساخته یا نوشته نشده است؟. خوب چرا ما دربارهاش فیلم نسازیم. و درمورد مکان فیلمبرداری همگی همنظر بودیم. دوست داشتیم فضای فیلم هم از نظری بصری چشمنواز و نشان دهنده قلمرویی وسیع و زیبا باشد. من خود این فیلم را بسیار دوست دارم.
هولوفسنر میگوید: بسیار خوشحالم که از من خواسته شد به این تیم ملحق شوم. واقعا تجربه کاری لذتبخشی بود. در این فیلم باید از شر چیزهایی خلاص شد و خیلی چیزها را امتحان کرد. رابطه مارگارت با مادر شوهرش بسیار برایم جذاب بود رابطهای دور از احترام و غمانگیز. اما صحنههای آخر فیلم واقعا چالشبرانگیز بود و مدت طولانی با جودی روی آن کار کردیم تا به نتیجه دلخواه برسیم.