حقایق و حواشی فهرست شیندلر

بازمانده هولوکاست برای ساخته‌شدن فیلم فهرست شیندلر تلاش کرد

پولدک ففربرگ بازمانده آمریکایی-لهستانی هولوکاست، الهام‌بخش توماس کنیلی برای نگارش رمان کشتی شیندلر بود که فیلم فهرست شیندلر بر اساس آن ساخته شد. این رمان که در سال ۱۹۸۲ نوشته شده بود، جایزه ادبی معتبر بوکر را برد.

اما ففربرگ خیلی قبل‌تر و از سال ۱۹۶۳ در حال رایزنی با استودیوهای مختلف هالیوود بود تا فیلمی بیوگرافیک در مورد اسکار شیندلر بسازند و حتی توانست کمپانی MGM را به این کار ترغیب کند، اما پروژه نهایتا شکست خورد و ماند تا زمانی که اسپیلبرگ به ساخت آن علاقه‌مند شد. خوشبختانه ففربرگ که نقشش در فیلم توسط جاناتان ساگال ایفا شده، زنده ماند و شاهکار اسپیلبرگ را تماشا کرد.

قرار بود پولانسکی کارگردان فیلم فهرست شیندلر باشد

اسپیلبرگ در ابتدا قرار بود فقط تهیه‌کننده فیلم باشد و ساخت آن را به رومن پولانسکی بسپارد که خود از بازماندگان هولوکاست و از خویشاوندان برخی از یهودیان شیندلر بود. اما پولانسکی به خاطر شخصی بودن ماجرا ساخت آن را رد کرد و البته یک دهه بعد خودش شاهکار دیگری درباره جنگ جهانی ساخت: پیانیست.

گزینه بعدی اسکورسیزی بود، اما او احساس می‌کرد این فیلم باید توسط یک کارگردان یهودی کارگردانی شود و از ساخت آن انصراف داد تا پای گزینه‌های دیگری مثل سیدنی لومت، سیدنی پولاک و حتی بیلی وایلدر بیاید وسط و نهایتا خود اسپیلبرگ باشد که ساخت فیلم را کلید بزند.

هریسون فورد نقش اسکار شیندلر را رد کرد

علاوه بر او، در مقطعی دنیل دی‌لوئیس، رابرت دووال، استلان اسکارشگورد، کوین کاستنر و برونو گانز همگی برای نقش اسکار شیندلر در نظر گرفته شده بودند. مل گیبسون هم که آن زمان در اوج شهرت بود یکی از گزینه‌های اصلی ایفای این نقش بود، اما اسپیلبرگ شانس آورد که گیبسون در فیلم بازی نکرد، چون سال‌ها بعد اظهارات ضدیهود او نشان داد به هیچ عنوان گزینه مناسبی برای ایفای نقش ناجی صدها یهودی نبوده است!

هریسون فورد چرا نقش را رد کرد؟ چون به‌درستی اعتقاد داشت که قدرت ستاره بودن او می‌تواند کل نقش و شخصیت شیندلر را تحت‌تاثیر قرار دهد. همین دیدگاه او باعث شد تا کارگردان برود سراغ لیام نیسونی که در آن روزگار شهرت چندانی نداشت.

اسپیلبرگ برای کارگردانی فهرست شیندلر دستمزد نگرفت

فیلم برای او مقدس بود و احساس می‌کرد اگر برای کارگردانی آن دستمزدی بگیرد، آن دستمزد پول خون یا دیه کشته‌های هولوکاست است! او دستمزد و تمام حق امتیازش از فیلم را به «بنیاد تاریخ بصری بازماندگان شوآ» هدیه کرد که کارش ضبط و حفظ خاطرات شاهدان و بازماندگان کشتار یهودیان توسط نازی‌ها بود.

رابین ویلیامز استخدام شد برای خنداندن عوامل

تمام عوامل فیلم فهرست شیندلر در طول فیلمبرداری به خاطر تماشا و اجرای صحنه‌هایی بسیار تلخ از آن حوادث سیاه، دچار افسردگی شده بودند. بنابراین اسپیلبرگ رفیقش رابین ویلیامز را استخدام کرد تا با جوک‌ها و شوخی‌هایش از طریق یک بلندگوی میوه‌فروشی، عوامل صحنه را سرگرم کند و بخنداند! از قضا ویلیامز مرحوم همان زمان در حال آماده شدن برای صداپیشگی نقش جینی در انیمیشن ماندگار علا‌ء‌الدین بود و از این فرصت استفاده کرد تا بتواند کاراکتر جینی را شکل دهد.

وقتی بازی فاینس بازمانده واقعی هولوکاست را ترساند

گریم، حضور و نقش‌آفرینی هیولاوار «رالف فاینس» در نقش آمون گوث آن‌قدر تاثیرگذار بود که وقتی «میلا ففربرگ» یکی از بازماندگان واقعی هولوکاست سر صحنه فیلمبرداری به «فاینس» معرفی شد، از ترس شروع به لرزیدن کردن، چرا که به شدت یاد «آمون گوث» واقعی افتاده بود. «فاینس» برای آماده‌سازی جهت ایفای نقش «گوث»، با نوشیدن مکرر آبجو ۱۲ کیلو وزن اضافه کرد. دقیقا مثل «لیام نیسون»، علت انتخاب او برای بازی در فیلم این بود که در آن زمان شهرت زیادی نداشت و توجه بازیگران را از نقش منحرف نمی‌کرد.

رده‌بندی فیلم‌های استیون اسپیلبرگ؛ از بدترین تا بهترین

اسپیلبرگ سیت‌کام می‌دید تا حالش خوب شود

قبل‌تر هم گفتیم که فضای صحنه در طول چند ماه فیلمبرداری، به خاطر سهمگین بودن اتفاقات فیلم بسیار سنگین و افسرده‌کننده بود. کارگردان برای این‌که روحیه خودش را برای ساخت فیلم حفظ کند، در طول دوران ساخت فیلم هر شب سریال کمدی «ساینفلد» را تماشا می‌کرد. بعدا وقتی «جری ساینفلد» خالق و بازیگر اصلی سریال متوجه این موضوع شد، در یکی از اپیزودها به اسم «کت بارانی» کمی با «فهرست شیندلر» شوخی کرد و به آن ارجاع داد!