دوران کودکی‌ام از صبح تا شب در سینما می‌گذشت
ابراهیم فروزش یکی از مهم‌ترین فیلمسازان دنیای کودک و نوجوان ایران است؛ او از دهه ۵۰، در طول چهار دهه، آثار ماندگاری را برای دنیای کودک و نوجوان خلق کرده، فیلم‌های کلید و خمره از جمله کارهای ابراهیم فروزش در این زمینه هستند.
به بهانه آغاز به کار جشنواره فیلم کودک و نوجوان، فیلیموشات گفت‌وگوی کوتاهی با این کارگردان نام آشنا داشته که در ادامه می‌خوانید:
- بهترین فیلم‌هایی که در دوران کودکی و نوجوانی‌تان دیده‌اید و در خاطرتان مانده کدام فیلم‌ها بوده‌اند؟
دوران کودکی من به سال‌های قبل از انقلاب برمی‌گردد و در آن زمان سینمایی برای کودک وجود نداشت.
من بچه سنگلج هستم و بعدها به چهارراه حسن‌آباد که به میدان هشت‌گنبد معروف بود، نقل مکان کردیم در ضلع جنوب شرقی میدان حسن‌آباد سینمایی به اسم میهن بود که حالا تبدیل به پاساژ شده و ما در دوران کودکی و نوجوانی با یک قرانی‌هایی که جمع می‌کردیم بلیت شش زاری برای دیدن فیلم‌های صامت می‌خریدیم. آن زمان فیلم‌هایی که ما می‌دیدیم به طور مثال رومئو و ژولیت یا همان لیلی و مجنون بود و بعدها فیلم سه تفنگ‌دار را هم دیدیم.
علاقه ما به سینما به گونه‌ای بود که از صبح سینما می‌رفتیم و عصر به‌زور ما را از سینما بیرون می‌کردند و بعد از آن هم باز خودمان نقش شخصیت‌های فیلم‌هایی را که دیده بودیم، بازی می‌کردیم.
گاهی اوقات نیز پشت ویترین سینماها می‌ایستادیم و عکس‌های فیلم‌ها را نگاه می‌کردیم و برای همدیگر تعریف می‌کردیم و به‌این‌ترتیب من در دوران کودکی با سینما آشنا شدم.
کمی که بزرگتر شدیم، در دوران نوجوانی همچنان سینما می‌رفتیم. میدان حسن‌آباد به لاله‌زار جنوبی که مرکز همه آثار نمایشی از جمله تئاتر تهران، تئاتر دهقان، کوچه ملی، سینمای ملی، سینما رکس و… بود، بسیار نزدیک بود و با پولی که داشتیم سینما می‌رفتیم.
در دوران کودکی و نوجوانی ما نه تلویزیونی وجود داشت و نه سینمایی برای کودک بود، هیچ شبکه خارجی هم وجود نداشت که فیلم کودک و نوجوان ببینیم و ما از نظر سینمای کودک و نوجوان در تاریکی محض قرار داشتیم.
- سینمای کودک ایران در مقایسه با سینمای کودک دیگر کشورهای دنیا چقدر رشد داشته است؟
واقعیت این است که سینمای کودک آن‌سوی دنیا از نظر تکنولوژی رشد عجیبی کرده است و سازندگان فیلم‌های کودک و نوجوان همه ابزاری را که برای دنیای فانتزی کودک و نوجوان نیاز دارند، در اختیار دارند.
فیلمسازان کودک و نوجوان ما نیز از نظر فکری آثار بسیار خوبی را ساخته‌اند و کارهای خوبی در حال انجام است که می‌توان به آن امیدوار بود.
کودک امروز با یک کلیک دنیایی برایش باز می‌شود که بتواند اوقات فراغتش را پر کند. وقتی پای تلویزیون می‌نشیند با انواع شبکه‌های خارجی روبرو می‌شود و بازی‌های کامپیوتری بسیاری برای آن‌ها ساخته شده و در دسترس آن‌ها قرار دارد.
کودک و نوجوان امروز در دنیای دیگری سیر می‌کنند که اصلا قابل مقایسه با دنیای کودکی ما نیست و دستشان برای دیدن فیلم‌های مخصوص به خود کاملا پر است. اگر فیلم‌های ایرانی مناسب سن خود نداشته باشند، می‌توانند بهترین فیلم‌های خارجی را ببینند.
در سینمای ایران، تک‌وتوک بخش خصوصی و دولتی فیلم‌هایی را برای کودکان و نوجوان می‌سازد که شاید پدر و مادر کودک و نوجوانشان را به سینما ببرند و آن‌هم در شرایط شیوع کرونا وضعیت نامساعدتری پیدا کرده است.
اما با این بضاعت کم نیز اگر خوب نگاه کنید، خواهید دید که جوانان مستعد ما که در زمینه سینمای کودک فعالیت دارند، فیلم‌های فوق‌العاده خوبی از نظر تکنیک و موضوع می‌سازند.
- شما چه پیشنهادی برای فیلمسازان فعال در زمینه سینمای کودک و نوجوان دارید؟
من نویسندگان جوانی را می‌شناسم که آثار بسیار خوبی را برای کودک و نوجوان نوشته‌اند و من کتاب‌هایشان را خوانده‌ام و امیدوارم که فیلمسازان ما کمی هم به ساخت آثار اقتباسی توجه کنند و فیلم‌های اقتباسی بر اساس آثار این نویسندگان ساخته شود.
- از نظر شما مشکلات سینمای کودک و نوجوان در ایران چیست؟
یکی از مشکلات سینمای کودک و نوجوان در ایران این است که سینما برای بزرگ‌ترهاست و سینمایی برای کودک و نوجوان نداریم و از سوی دیگر با مسائل مالی در ساخت فیلم‌های کودک و نوجوان روبه‌رو هستیم که از یک‌سو تهیه‌کننده، پخش‌کننده و سینما دار قرار دارند و از طرف دیگر صاحب فیلم و فیلم‌ساز که باید ببیند در این شرایط نامساعد چطور دخل‌وخرج کند.
