درحالیکه خیل عظیمی از فیلمها صرفا برای سرگرمی مخاطب ساخته میشوند، تماشای فیلمی که چیزی بیش از هیجان و خنده برای ارائه داشته باشد، برای دوستداران واقعی سینما بسیار دلپذیر است. فیلمها قدرتی باورنکردنی دارند؛ آنها میتوانند ذهن تماشاگر را به بازی بگیرند، نظرش را تغییر دهند، امیدوارش کنند و او را به سمت تلاشی جدی برای محقق کردن رویاها سوق دهند. در فیلیمو شات قصد داریم به معرفی ۱۰ فیلم الهام بخش بپردازیم که تماشای آنها، افقهای جدیدی را پیش روی تماشاگر میگستراند.
شاید تصادفی باشد، شاید هم نه، اما بیشتر فیلمهای این لیست، بر اساس داستانهای واقعی ساخته شدهاند و یا حتی در گروه آثار مستند قرار میگیرند. تماشای یک فیلم الهام بخش درحالیکه به واقعی بودن آن واقف هستید، تاثیر بسیار بیشتری دارد در مقایسه با زمانی که به تماشای یک اسطوره یا داستان تخیلی مینشینید؛ البته این موضوع، استثنا هم دارد و سومین فیلم الهام بخش همین مقاله، بهترین مثال برای اثبات آن است.
الهام، به شیوههای مختلفی به ذهن افراد خطور میکند و ذهن انسانهای مختلف با عناصری متفاوت تحت تاثیر قرار میگیرد؛ بنابراین تلاش کردهایم تا فیلمهای این لیست، کمترین شباهت را به یکدیگر داشته باشند.
۱- بیست هزار روز روی زمین محصول سال ۲۰۱۴
- خلاقیت
برای بیش از ۴۰ سال، نیک کیو یکی از جذابترین، بانفوذترین و الهامبخشترین چهرههای دنیای موسیقی راک بود. او به همراه گروه ماندگارش، «بد سیدز»، حجم عظیمی از آثار موسیقی را منتشر کرد و عرصه موسیقی قرن بیستم را کاملا تغییر دادند. نیک کیو هنوز هم یکی از بهترین آهنگسازان و ترانهسراهای زنده دنیاست که با هر آلبوم تازه، تولدی دوباره مییابد و نسل جدیدی را شیفته پرسونای مبهم و موسیقی شاعرانهاش میکند.
فیلم بیست هزار روز روی زمین، داستان یک روز از زندگی نیک کیو یا اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، بیست هزارمین روز حضور او بر روی زمین را بهصورت مستند به تصویر میکشد: دوربین، نیک را در زندگی روزمره دنبال میکند؛ به شهر زادگاهش (برایتون) میرود، رابطه او با خانوادهاش را به نمایش میگذارد، بحث و گفتگوهایش با اعضای گروه «بد سیدز» را ثبت میکند، تلاشهایش در استودیو برای ضبط پانزدهمین آلبوم موسیقیاش را نشان میدهد و حتی در جلسه رواندرمانی هم تنهایش نمیگذارد؛ جایی که نیک درباره گذشتهاش سخن میگوید.

تماشای این فیلم الهام بخش به کسانی توصیه میشود که ذهنی خلاق و هنردوست دارند اما هنوز نتوانستهاند راهشان را پیدا کنند؛ تماشای شخصیت جذاب نیک کیو و گفتگوهای متفاوت او با اشخاص گوناگون، میتواند برای هرکسی راهگشا باشد.
۲- بندباز محصول سال ۲۰۱۵
- دست یافتن به غیرممکنها
فیلیپ پتی، هنرمند بندباز فرانسوی، در سال ۱۹۷۱ و بهواسطه راه رفتن روی طنابی که برجهای کلیسای نوتردام پاریس را به یکدیگر متصل میکرد مشهور شد؛ اجرای او در منهتن در ۱۹۷۴ هم بر شهرتش افزود: پتی فقط ۲۴ سال داشت که برای هشت بار متوالی، فاصله بین برجهای دوقلو مرکز تجارت جهانی را بر روی یک طناب پیمود و در ۴۵ دقیقهای که مشغول اجرای نمایشش بود علاوه بر راه رفتن، برای تماشاگران دست تکان داد و در ارتفاع یکچهارم مایلی از سطح زمین رقصید.

با وجود جلوههای ویژه و جلوههای بصری حرفهای، بازی تاثیرگذار جوزف گوردون لویت، کارگردانی رابرت زمکیس و هیجان حاکم بر فضای داستان، «بندباز» یک فیلم الهام بخش بسیار درخور توجه است که داستان مردی با رویایی غیرممکن را روایت میکند؛ هنگام تماشای این فیلم، با فیلیپ پتی در سفری همراه میشوید که رویایش را به واقعیت بدل میسازد و شاهد استقامت و تلاش جانفرسای او خواهید بود.
۳- ویپلش محصول سال ۲۰۱۴
- خروج از حاشیه امن
«ویپلش» یکی از بهترین نمونههایی است که بهعنوان فیلم الهام بخش ساختهشده در یک دهه گذشته، به ذهن هر سینمادوستی میرسد؛ فیلم به داستان رابطه پرتنش اندرو نیمن با بازی مایلز تلر، که یک درامر جوان و بااستعداد از شهر نیویورک است، با استادش میپردازد؛ جی.کی.سیمونز در نقش ترنس فلچر ظاهر میشود: معلمی بسیار پرمدعا که تبحرخاصی در شکوفا کردن استعدادهای شاگردانش دارد.

از ابتدا تا انتهای فیلم ویپلش، چنان انگیزهبخش و جذاب است که حتی اگر موزیسین نباشید هم تحتتاثیر قرار میگیرید. کارگردانی فوقالعاده دیمن شزل، نقشآفرینی حرفهای سیمونز (که برای آن برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل شد) و تلر، همچنین موسیقی جازی که در سراسر فیلم به گوش میرسد، تماشای این فیلم را برایتان بهیادماندنی خواهد کرد.

۴- چهرهها، روستاها محصول سال ۲۰۱۷
- گرامیداشت اطرافیان
انیس واردا، یکی از کارگردانان پیشگام موج نوی سینمای فرانسه است که پیشبینی میشد پس از ساخت «سواحل آنیس» در سال ۲۰۰۸، اعلام بازنشستگی کند؛ اما در ۲۰۱۷ و با نمایش چهرهها، روستاها، بازگشتی پیروزمندانه به دنیای فیلمسازی داشت. فیلم، نامزد جایزه اسکار برای بهترین فیلم مستند شد و بسیار موردتحسین قرار گرفت.
فیلم «چهرهها، روستاها»، سفر انیس واردا و یک عکاس فرانسوی به نام جی.آر را به تصویر میکشد که در روستاهای فرانسه میچرخند، از افراد عکاسی میکنند و سپس نمای بیرونی ساختمانها را با عکسهای پرتره مردمی که در راه دیدهاند میپوشانند.

اگر به دنبال تماشای یک فیلم الهام بخش ، با حس خوب و کمی هم مالیخولیایی هستید، تماشای این مستند جذاب را از دست ندهید. سفر جادهای انیس و جی.آر، سرشار از گفتگوهای روشنگرانه و لحظات شادیبخش است. جالب است بدانید که این دونفر، علیرغم وجود اختلاف سنی پنجاهساله، دید هنری بسیار مشابهی دارند؛ آنها در طول این سفر، اثر هنری بسیار جذابی خلق میکنند که شبیه قصیدهای در توصیف انسانیت به نظر میرسد.
۵- در جستجوی شوگرمن محصول سال ۲۰۱۲
- امیدبخش
«در جستجوی شوگرمن» که پیشتر برنده جایزه اسکار بهترین فیلم مستند شده است، داستان سیکستو رودریگز را روایت میکند؛ یک موزیسن آمریکایی که طی عمر کوتاه فعالیت حرفهای خود در دهه ۷۰ میلادی، به یک پدیده فرهنگی در آفریقای جنوبی تبدیل شد.
او در آمریکا به شهرت چندان دست نیافت اما در آفریقای جنوبی، از امثال الویس پریسلی بسیار محبوبتر و شناختهشدهتر بود. جالب است بدانید، که رودریگز از این محبوبیت بیخبر بود تا اینکه در ۱۹۹۷ دخترش بهصورت اتفاقی، وبسایتی آفریقایی را یافت که به این خواننده آمریکایی اختصاص یافته بود؛ طرفداران خارجی رودریگز، چیز زیادی از جزییات زندگی او نمیدانستند و در ضمن، شایعهای وجود داشت که به خودکشی این خواننده در دهه ۷۰ میلادی اشاره میکرد و بسیار هم مقبول بود.

«در جستجوی شوگرمن»، یک فیلم شگفتانگیز است که به هرکسی امید به واقعیت پیوستن رویاها را از راههای غیرمنتظره میدهد؛ اما بهطور همزمان، شما را به این فکر میاندازد که چند سیکستو رودریگز دیگر در دنیا وجود دارند، چند نفر آنها کشف خواهند شد و چند نفر دیگر در گمنامی باقی خواند ماند؟
۶- ۱۲۷ ساعت محصول سال ۲۰۱۰
- عزم و اراده
فیلم به ماجرای واقعی یک کوهنورد حرفهای به نام آرون رالستون با بازی جیمز فرانکو میپردازد؛ رالستون در سال ۲۰۰۳ و در حین عبور از یک گذرگاه باریک، گرفتار شد و برای ۱۲۷ ساعت بهتنهایی تلاش کرد تا بازویش را از زیر یک تختهسنگ آزاد کند و خود را نجات دهد.

دنی بویل، که ۱۲۷ ساعت را با سبک خاص همیشگیاش کارگردانی کرده است، اثری بسیار هیجانانگیز و الهامبخش خلق میکند؛ نمایشی بهیادماندنی از عزم و اراده مردی که هر آن ممکن است با مرگ مواجه شود.

۷- «سیاره پتریلا» محصول سال ۲۰۱۶
- کنشمندی و عملگرایی
این فیلم مستند کمتر شناختهشده رومانیایی، به روایت عواقب تعطیل شدن یک معدن زغالسنگ در شهر پتریلا میپردازد؛ شهری کوچک که زمانی مرکز اصلی معادن کشور بوده است.
شخصیت اصلی فیلم، مردی فوقالعاده الهامبخش است: یون باربو، یک معدنچی سابق که پس از تعطیلی معدن بهعنوان هنرمندی فعال و کنشمند وارد میدان میشود و سیستم را به چالش میکشد. او معتقد است که تنها شانس پتریلا، مبارزه فرهنگی است و برای این منظور، به همراه دوستانش روی دیوار ساختمانهای متروک پیامهایی رنگارنگ مینویسند و رویدادهای اعتراضی مسالمتآمیز را مدیریت میکنند. تمام تلاشهای او در راستای جلوگیری از تخریب ساختمانهای مربوط به معادن شهر و متقاعد کردن مسئولان شهری برای حفظ آنها و تبدیلشان به مراکز فرهنگی است؛ این معدنچی سختکوش، میخواهد هویت زادگاهش را زنده نگه دارد.

فیلم الهام بخش «سیاره پتریلا» شباهتهای زیادی به اثر قبلی فیلمساز دارد: مستندی بهنام «کنستانتین و النا» که داستان زندگی روزمره زوجی سالخورده را بهصورت مستند روایت میکرد. هردو این فیلمها، حاوی پیامی ارزشمند بودند: اهمیت حفظ سنتها. تمرکز فیلم اول بر زندگی روستایی و آخرین نشانههای زندگی سنتی رومانیایی بود، فیلم دوم، نشان میدهد که سنت چطور میتواند از گذر زمان نجات یابد و بر تاثیری که یک مرد صاحبنظر میتواند بر جامعهاش و میراث فرهنگی آن بگذارد، تاکید مینماید.
۸- به سوی طبیعت وحشی محصول ۲۰۰۷
- یافتن زیباییهای زندگی عادی
«بهسوی طبیعت وحشی»، داستان سفرهای کریستوفر مککندلس را روایت میکند و از کتابی با همین نام و قلم جان کراکائر اقتباس شده است. مککندلس، یک کوهنورد ۲۲ ساله آمریکایی بود که بلافاصله پس از بهپایان رساندن دوران کالج، تصمیم گرفت که از خانواده جدا شود و به دل طبیعت آلاسکا بزند. او پیش از شروع سفر پرماجرایش، تمام اموال خود را به خیریه بخشید.
این فیلم، شما را به اندیشهای عمیق درباره معنای زندگی دعوت میکند؛ در حالی که تصمیم مککندلس برای بسیاری از مردم اغراقآمیز به نظر میرسد، اما نکات آموزنده زیادی در میان باورها و اعتقادات او وجود دارد که بیننده را درگیر خواهد کرد.

با توجه به کارگردانی خوب شان پن، موسیقی گوشنواز ادی ودر و بازی تقریبا بینقص امیل هرش در نقش اصلی، فیلم الهام بخش «بهسوی طبیعت وحشی» از آن آثاری است که میتواند نوع نگرش تماشاگر به زندگی را تغییر دهد.

۹- دست نیافتنیها محصول سال ۲۰۱۱
- خوشبینی
داستان واقعی دوستی فیلیپ و دریس، دستمایه یک فیلم بسیار موفق فرانسوی قرار گرفته است. فیلیپ (با بازی فرانسوا کلوزه) میلیونری است که در اثر یک تصادف فلج شده و به پرستاری تماموقت نیاز دارد؛ دریس (با بازی عمر سی) این وظیفه را بر عهده میگیرد و استخدام میشود. در ابتدا، به نظر میرسد که این دو نفر هیچ نقطه مشترکی ندارند اما آنها از معاشرت با یکدیگر لذت میبرند و دوستی عمیقی شکل میگیرد.

این فیلم الهام بخش ، تاثیر خوشبینی در زندگی را به خوبی نشان میدهد و ثابت میکند که یک ارتباط شاد چطور میتواند جریان زندگی دو آدم کاملا متفاوت اما غمگین را تغییر دهد. حس خوبی که از رابطه بین دو کاراکتر اصلی منتقل میشود، این دوستی را پذیرفتنی جلوه میدهد؛ این در حالی است که لحن شادیبخش، احساساتی و دلداریدهنده، تجربه تماشای فیلم را بسیار دلچسبتر میکند.

۱۰- فری سولو محصول سال ۲۰۱۸
- شجاعت
این مستند، داستان الکس هانولد را دنبال میکند که در تلاشی دیوانهوار، قصد فتح صخرهای ۳۰۰۰ فوتی را دارد؛ البته بدون استفاده از هیچ طنابی!
در همراهی با او، یک تیم کامل از فیلمبردارانی که توانایی صخرهنوردی هم دارند، برای انجام یک مسئولیت چالشبرانگیز مامور میشوند: فیلمبرداری از هانولد و ثبت تصاویر صعود او، بدون مداخله در کارش؛ هرگونه مداخلهای میتواند جان او را به خطر بیندازد.

«فری سولو»، چشمان تماشاگر را خیره میکند و هیجان حاکم بر این مستند باعث میشود که چیزی از یک اثر سینمایی دلهرهآور کم نداشته باشد. نکته دیگری که این فیلم را متمایز میکند، نگاه صمیمانه آن به الکس هانولد، طرز فکر او و تاثیری است که سبک زندگیاش بر سایرین دارد. اگر ترس از ارتفاع ندارید، حتما به دیدن این فیلم الهام بخش بنشینید.

منبع: Taste of Cinema
دست نیافتنی ها عالی نبود