معرفی و نقد سریال قفسه عجایب گیرمو دل تورو
قفسه عجایب گیرمو دل تورو مجموعه‌ای از داستان‌های ترسناک عمدتا هیجان‌انگیز و دلهره‌آور را روایت می‌کند. او یک مجموعه گلچین از فیلم‌های کوتاه ترسناک پر از ارواح، خشونت و خون و لحظه‌های خنده‌دار تهیه کرده است. این مطلب همه اطلاعاتی را که باید درباره آخرین پروژه دل تورو، قفسه عجایب، بدانید را با شما در میان می‌گذارد. همچنین مروری بر نظر منتقدان و صحبت‌های برخی عوامل سریال خواهیم داشت. با ما در فیلیموشات همراه باشید.
گیرمو دل تورو در سریال قفسه عجایب، سراغ ساخت آنتولوژی رفته است (مجموعه آنتولوژی برنامه رادیویی یا تلویزیونی‌ای است که معمولا هر قسمت یا فصل آن داستان و بازیگران متفاوتی دارد) و مخاطب را به سفری ترسناک در میان داستان‌هایی می‌برد که مسائل ماوراء‌الطبیعه و فرازمینی را کاوش می‌کنند. هر قسمت هیولاهایی با شکل‌ها و اندازه‌های مختلف را معرفی می‌کند، اما همه با قصدی یکسان: خلق وحشتی ناب.
آنتولوژی چیست؟
مجموعه‌های آنتولوژی اپیزودیک به ویژه در ژانر ترسناک در سال‌های اخیر رونق گرفته‌اند. سریال‌هایی مانند آینه سیاه (Black Mirror)، مخاطبان را به خود جذب کردند زیرا آن‌ها مجبور نبودند که یک فصل کامل را به ترتیب تماشا کنند، بلکه می‌توانستند قسمت‌های جداگانه‌ای که جذاب بنظر می‌رسیدند را برای تماشا انتخاب کنند. این قالب برای بینندگانی که زمان محدودی در اختیار دارند بسیار مناسب است زیرا در این قالب یک داستان کامل فقط در یک قسمت روایت می‌شود، بجای آنکه به عنوان مثال در هشت قسمت یک داستان به تصویر کشیده شود. منطقه گرگ و میش (The Twilight Zone) به عنوان یکی از اولین مجموعه‌های معروف آنتولوژی بقدری محبوب بود که سه بازسازی جداگانه داشت که جدیدترین آن توسط جردن پیل تهیه شد.
گیرمو دل تورو که بخاطر فیلم‌های سحرآمیز و ترسناکش مانند هزارتوی پن (Pan’s Labyrinth)، شکل آب (The Shape of Water) و پسر جهنمی (Hellboy) شناخته می‌شود، با صنعت سرگرمی غریبه نیست. او اخیرا قراردادی چندساله با نتفلیکس امضا کرده و در پروژه‌هایی مانند سه‌گانه داستان‌های آرکادیا؛ شکارچیان ترول (Trollhunters)، سه فراری (۳Below) و جادوگران (Wizards)، با آن‌ها همکاری داشته است. او همچنین فیلم بلند شکارچیان ترول: ظهور تایتان‌ها (Trollhunters: Rise of the Titans) را در سال ۲۰۲۱ ارائه داد و اخیرا نیز فیلم استاپ موشن پینوکیو (Pinocchio) را آماده کرده است. بیش‌تر آثار او – اگر نگوییم همه آن‌ها – ترکیبی از عناصر فولکلور، قصه‌های پریان و داستان‌های ترسناک هستند.
خلاصه داستان قفسه عجایب چیست؟
قفسه عجایب یک مفهوم قدیمی است و به جایی گفته می‌شود که آدم‌ها اقلام منحصربفرد و جالب توجهی را برای نمایش دادن گردآوری می‌کنند. این قفسه‌ها در بیش‌تر مواقع یک اتاق بودند. شبیه به اتاقی که وارن‌ها، محققین مسائل ماوراء‌الطبیعه با بازی ورا فارمیگا و پاتریک ویلسون در فرانچایز احضار (The Conjuring)، در خانه خود از اشیای نفرین شده و جن زده داشتند.
اکنون باید خود را آماده رویارویی با کلکسیون گیرمو دل تورو از وحشت کنیم. او در مصاحبه‌های خود از کتابی به نام قفسه عجایب گیرمو دل تورو: دفترچه‌های من، کلکسیون‌ها و دیگر دلمشغولی‌ها، نام برده که شامل مجموعه‌ای از طرح‌ها، تصورات و افکاری است که قبلا دیده نشده‌اند. دل تورو در کنار تهیه‌کنندگان جی. مایلز دیل و گری اونگار بر روی اقتباسی از این کتاب خاطرات که در سال ۲۰۱۳ منتشر شده است، کار کرده‌اند که اکنون با عنوان قفسه عجایب در دسترس مخاطبان قرار دارد.
کدام بازیگران در قفسه عجایب گیرمو دل تورو حضور دارند؟
یکی از جذابیت‌های انکارناپذیر سریال‌های آنتولوژی مجموعه بازیگران متنوع و گسترده آن‌ها است. به‌نحوی که معمولا در هر قسمت با چهره‌های جدیدی در یک داستان تازه روبرو می‌شویم. همچنین شهرت بی‌نظیر دل تورو در هالیوود باعث شده است که در قفسه عجایب شاهد حضور ستاره‌های مشهور زیادی باشیم.
اریک آندره، اف. موری آبراهام، بن بارنز، صوفیا بوتله، الپیدیا کاریو، اسماعیل کروز کوردوا، اسی دیویس، کریسپین گلاور، روپرت گرینت، دمیتریوس گروس، دیوید هیولت، اندرو لینکلن، کیت میکوچی، تیم بلیک نلسون، لوک رابرتز، سباستین روشه، گلین ترمن و چارلین وای، از جمله بازیگرانی هستند که در اپیزودهای مختلف قفسه عجایب هنرنمایی کرده‌اند.
اپیزودهای سریال گیرمو دل تورو
اپیزود ۱: انبار ۳۶ (Lot 36)
مردی یک انبار اجاره‌ای را می‌خرد و قصد دارد محتویات آن را بفروشد. اما نمی‌داند که خرید جدیدش رازی مخوف دارد. رجینا کورادو، فیلمنامه این قسمت را براساس داستان کوتاهی از دل تورو نوشته و فیلمبردار کهنه‌کار گیرمو ناوارو کارگردان آن است. از بازیگران این اپیزود می‌توان به تیم بلیک نلسون، سباستین روشه، دمیتریوس گروس و الپیدیا کاریو اشاره کرد.
اپیزود ۲: موش‌های گورستان (Graveyard Rats)
اگر از موش‌ها متنفرید بهتر است که سراغ این قسمت نروید! داستان یک سارق قبرستان که سعی می‌کند با کندوکاو در آنجا پولی به دست بیاورد، اما به زودی خود را در یک مسیر زیرزمینی پرپیج‌وخم گرفتار می‌بیند. دیوید هیولت، بازیگر فیلم شکل آب گیرمو دل تورو، در قسمت دوم قفسه عجایب بازی می‌کند. هنری کاتنر فیلمنامه این قسمت را نوشته و وینچنزو ناتالی که فیلم مطرح مکعب (Cube) را در کارنامه خود دارد آن را کارگردانی کرده است.
اپیزود ۳: کالبدشکافی (The Autopsy)
آیا بدن‌های مرده شما را بهم می‌ریزند؟ پس برای دیدن کابوس‌های جدید آماده شوید. لوک رابرتز، اف. موری آبراهام و گلین ترمن در این اپیزود به کارگردانی دیوید پرایر بازی می‌کنند. فیلمنامه این اپیزود را که داستان یک سری قتل غیرقابل توضیح را روایت می‌کند، دیوید اس. گویر بر اساس داستان کوتاهی از مایکل شی نوشته است.
اپیزود ۴: ظاهر (The Outside)
میل شما به زیبایی و تناسب اندام شاید به قیمت همه‌چیزتان تمام شود. این موضوعی است که در مرکز این قسمت قرار دارد. آنا لیلی امیرپور و هیلی زد بوستون به ترتیب کارگردانی و نگارش فیلمنامه این قسمت را به عهده داشته‌اند. همچنین کیت میکوچی، مارتین استار و دن استیونز از جمله بازیگران این اپیزود هستند که بر اساس داستان کوتاهی از امیلی کارول ساخته شده است.
اپیزود ۵: مدل پیکون (Pickman’s Model)
هنگامی که یک دانشجوی هنر به اثر یکی از همتایان خود بیش از حد علاقه‌مند می‌شود، در ابتدا فکر می‌کند به استعدادی که قبل کشف نشده برخورد کرده است. اما زمان زیادی نمی‌گذارد که این اثر هنری تاثیر وحشتناکی روی او می‌گذارد. کریسپین گلاور و بن بارنز در این قسمت بازی می‌کنند. کیت توماس که همچنین بازسازی آتش‌افروز (Firestarter) استیون کینگ را برای یونیورسال و بلوم‌هاوس کارگردانی کرده این اپیزود را با فیلمنامه‌ای از لی پترسون و بر اساس داستان کوتاهی از اچ. پی. لاوکرفت مقابل دوربین برده است.
اپیزود ۶: رویا درون خانه ساحره (Dreams in the Witch House)
پژوهشگری سال‌ها پس از مرگ خواهرش برای بازگرداندن خواهرش از دنیای مردگان به جهان زنده‌ها به مواد مخدر رو می‌آورد. این ایده مشکوک همانقدر بد است که بنظر می‌رسد. قسمت ششم قفسه عجایب دومین اقتباس از داستان کوتاهی از اچ. پی. لاوکرفت در این مجموعه است. سازنده گرگ و میش (Twilight)، کاترین هاردویک، این اپیزود را بر اساس فیلمنامه‌ای از میکا واتکینز کارگردانی کرده است و روپرت گرینت در آن بازی می‌کند.
اپیزود ۷: مشاهده (The Viewing)
یک آدم ثروتمند منزوی چهار غریبه را استخدام می‌کند فقط برای اینکه چیزی غیرقابل باور را به آن‌ها نشان بدهد. پیتر ولر و صوفیا بوتله از بازیگران این اپیزود هستند. پانوس کوسماتوس این اپیزود را کارگردانی کرده و همراه با آرون استورات ان فیلمنامه آن را نوشته است. این دو پیش از این نیز در فیلم مندی (Mandy) با یک‌دیگر همکاری کرده‌اند.
اپیزود ۸: ساردسته (The Murmuring)
یک زن و شوهر پس از متحمل شدن یک فقدان بزرگ، برای مطالعه پرندگان به یک خانه دورافتاده می‌روند. دومین قسمت در این مجموعه که بر اساس داستان کوتاهی از گیرمو دل تورو ساخته شده است. جینفر کنت که با فیلم بابادوک (The Babadook) شاخته می‌شود این اپیزود را کارگردانی کرده است. اسی دیویس، اندرو لینکلن و هانا گالوی، بازیگران اصلی این قسمت را تشکیل می‌دهند.
قفسه عجایب کی منتشر می‌شود؟
این مجموعه ترسناک آنتولوژی از ۲۵ اکتبر نمایش خود را در نتفلیکس آغاز کرد. برخلاف اکثر سریال‌های نتفلیکس، قفسه عجایب در طول چهار روز منتشر شد که دو قسمت اول در روز افتتاحیه در دسترس قرار گرفتند. در واقع از ۲۵ اکتبر تا روز هالووین در ۲۸ اکتبر، هر روز ۲ قسمت از این سریال منتشر شده است. عرضه چهار روزه این سریال بخشی از رویداد Netflix and Chills Halloween این سرویس استریم بود.
مروری بر نظر منتقدان درباره سریال قفسه عجایب
از گاردین | امتیاز:۱۰۰ از ۱۰۰
لیلا لطیف | قفسه عجایب یک پیروزی کامل است. این سریال به فیلمسازان این امکان را می‌دهد که بدون آنکه جوهر خود را زیر پا بگذارند از استادشان الهام بگیرند و به دل تورو داستان‌های کریه دلپذیر زیادی برای ارائه به مخاطبان می‌بخشد.
راجر ایبرت | امتیاز: ۹۰ از ۱۰۰
نیک آلن | فقط نوید یک وحشت خوب نیست که مخاطب را مسحور می‌کند، بلکه موارد دیگری شامل اجساد نفیس، خانه‌های تسخیر شده مبله و نقاشی‌های کابوس‌مانند نیز هستند. هر بخشی در اینجا ویژگی‌های برجسته قابل ذکری دارد، حتی اگر برخی از آن‌ها سوزش آهسته (اشاره به فیلم‌های Slow Burn) کند باشند و یا درس‌های اخلاقی کمی بیش از حد ساختگی و سرسری باشند. … قفسه عجایب جشنی برای طرفدران فیلم‌های وحشت چشمگیر است.
پلی لیست | امتیاز: ۸۳ از ۱۰۰
برایان تالریکو | باتوجه به اوج‌هایی که سریال به آن می‌رسد و کیفیت کلی کارگردانی، قفسه عجایب یک موفقیت فوق‌العاده است.
مجله اسلنت | امتیاز: ۷۵ از ۱۰۰
نیو ام. سلطان | قفسه عجایب مانند یک خانه تفریحی تسخیر شده بنظر می‌رسد، زیرا هشت قطعه کوتاه آن که هر کدام توسط کارگردان‌های مختلفی هدایت شده است، طیف متنوعی از لحن‌ها و احساسات را منعکس می‌کنند.
نیویورک تایمز | امتیاز: ۵۰ از ۱۰۰
مایک هیل | قفسه عجایب خیلی ترسناک نیست. … ذوق بصری فراوانی در اینجا به نمایش گذاشته می‌شود، اما ذخیره مشابهی از تخیل داستان‌سرایی وجود ندارد.
ایندی‌وایر | امتیاز: ۴۲ از ۱۰۰
بن تراورس | زمانی که چهار ساعت از یک فصل هشت ساعته از ضعیف تا افتضاح متغیر و چهار ساعت دیگر از قابل قبول تا بسیار خوب متغیر است، چیزی که در نهایت باقی می‌ماند در بهترین حالت یک تجربه تلویزیونی متوسط است. در شرایط امروز، مجموعه‌های آنتولوژی نمی‌توانند متوسط بودن را هدف قرار بدهند؛ آن‌ها باید بهتر باشند.
نقدی بر سریال قفسه عجایب گیرمو دل تورو از سایت امپایر
اولی ریچاردز| گیرمو دل تورو به عنوان تهیه‌کننده و مجری، ائتلافی از کارگردانان ترسناک را – برخی چهره‌های معروف مانند کاترین هاردویک و جنیفر کنت و برخی کم‌تر شناخته‌شده – برای این مجموعه آنتولوژی اسراسرآمیز تشکیل داده است. هر هشت اپیزود قفسه عجایب مانند آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند (Alfred Hitchcock Presents) یا منطقه گرگ و میش (The Twilight Zone)، با مونولوگی کوتاه از دل تورو مقابل دوربین شروع می‌شود. او در حالی که با قفسه‌ای از عجایب ور می‌رود یک پیش غذای هیجان‌انگیز را قبل از صرف یک غذای کامل دلپیچه‌آور، برای ما فراهم می‌آورد. سپس سراغ داستان‌هایی می‌رویم که هر چیزی از بیگانگان گرفته تا نقاشی‌های جن‌زده و موش‌های گوشتخوار غول‌پیکر را شامل می‌شوند.
در حالیکه دل تورو کارگردانی هیچکدام از اپیزودها را به عهده ندارد (دو قسمت بر اساس داستانی از او هستند)، اما امضای او در سراسر سریال دیده می‌شود. اپیزودها علی رغم لحن‌ها و زیبایی‌شناسی بسیار متفاوتشان، هر کدام گوشه‌هایی از عشق دل تورو به غنای فضاهای داستانی گوتیک، طنز بسیار سیاه و هیولاهایی با شمایل تندیس مانند و زیبا را به تصویر می‌کشند. حس و حال بازیگوشانه‌ای به معنای واقعی کلمه در همه اپیزودها وجود دارد، زیرا هر کدام از کارگردان‌ها با اطمینان چالش روایت کردن یک داستان ترسناک در کم‌تر از ۶۰ دقیقه را انجام می‌دهند و سخت تلاش می‌کنند تا دنیای ویژه خود را در این مدت زمان محدود به وجود بیاورند.
مانند هر سریال آنتولوژی، برخی از قسمت‌ها بهتر از بقیه هستند. اپیزود مدل پیکمن با حضور بن بارنز که توسط هنر شیطانی کریسپین گلاور تسخیر شده است، استعاره‌ای نحیف را بسط می‌دهد. اپیزود مشاهده، یک قطعه مجلل دهه هفتادی درباره یک میلیاردر مرموز است. این قسمت بدون شک طرفدارانی خواهد داشت که به سبک ترسناک آهسته و پرحرف آن علاقه دارند، اما بنظر می‌رسد که با لحن وحشتناک بقیه ایپزودها مغایرت دارد.
اپیزودهای برجسته‌تر با انباری ۳۶ افتتاح می‌شوند که در آن یک مرد بدخلق نژادپرست با بازی تیم بلیک نلسون از طریق یک مهاجر از سرزمینی دیگر جزای عمل بد خود را دریافت می‌کند؛ ساردسته، داستان غم‌انگیز و وهم‌آور یک پرنده شناس است (با بازی اسی دیویس که دوباره در کنار جنیفر کنت قرار گرفته) که غم و اندوه فقدان وجود او را فلج کرده است؛ کالبدشکافی از حضور قدرتمند اف. موری آبراهام در نقش یک پاتولوژیست (آسیب‌شناس) که با مرگ‌های بسیار عجیبی سروکار دارد بهره می‌برد و اپیزود ظاهر (The Outside) آنا لیلی امیرپور، یک کمدی وحشت بدنی (Body Horror) دهه هشتادی است که داستان زنی آرام و مهربان را دنبال می‌کند که می‌خواهد زیبا باشد (یک امتیاز ویژه برای دن استیونز که یک شخصیت به لیست کاراکترهای عجیب و غریب خود اضافه می‌کند).
قفسه عجایب در نهایت فوق‌العاده سرگرم‌کننده و یک ویترین عالی برای برخی از کارگردانان نوظهور ژانر ترسناک است. امیدوارم این قفسه درهای زیادی برای باز کردن داشته باشد.
امتیازهای سریال قفسه عجایب (تا زمان انتشار مطلب)
| وبسایت | میانگین امتیاز |
| IMDB | ۷.۶ از ۱۰ |
| کاربران متاکریتیک | ۷ از ۱۰ |
| منتقدان راتن تومیتوز | ۹۱ درصد بر اساس ۳۳ نقد |
| کاربران راتن تومیتوز | ۷۷ درصد |
| منتقدان متاکریتیک | ۷۴ درصد براساس ۲۰ نقد |
مصاحبه با گیرمو دل تورو و سایر عوامل سریال قفسه عجایب
آنا لیلی امیرپور: دل تورو به من آزادی کامل داد
گیرمو دوست عزیز من است. او یکی از معدود هنرمندان و داستان‌گویانی است که می‌توانم شخصا با او از لحاظ فکری ارتباط برقرار کنم. سخت است که بگوییم او دقیقا در چه دسته‌بندی‌ای قرار می‌گیرد. زیرا او سبک خودش را دارد و من هم نسبت به کار خودم همین حس را دارم. او به من آزادی کامل دارد.
جنیفر کنت: ایده غم و اندوه برای خلق یک فضای ترسناک مناسب است
این موضوع (غم و اندوه) برای خلق یک فضای ترسناک مناسب است. موضوعی که جایگشت‌های بی‌پایانی دارد. فکر می‌کنم سی‌اس لوئیس بود که در کتابی که پس از دست دادن همسرش نوشت گفت:«هیچ‌کس هرگز به من نگفت که اندوه تا این حد شبیه ترس است».
اف. موری آبراهام: شخصیت من می‌خواهد بشریت را نجات بدهد
آنچه که شخصیت من (دکتر کارل وینترز آسیب‌شناس در اپیزود کالبدشکافی) امیدوار است انجام بدهد به زعم خودم نجات بشریت است. این برای من یک ایده بزرگ و مهم است. زیرا من معمولا نقش شخصیت‌هایی را بازی می‌کنم که می‌خواهند بشریت را نابود کنند.
وینچنزو ناتالی: امیدوارم مخاطبان دچار تهوع شوند!
امیدوارم مخاطبان سریال قفسه عجایب دچار تهوع شوند! امیدوارند که آن‌ها بعد از تماشای اپیزود موش‌های گورستان بخواهند بالا بیاورند! دوست دارم در پایان این قسمت در حالی که عرق سردی بر آن‌ها نشسته به خود بلرزند و در نهایت به نوعی از آن هیجان‌زده شوند.
کیت توماس: همه این نقاشی‌ها توسط افرادی با استعداد خلق شده‌اند
تعداد زیادی از این نقاشی‌ها (نقاشی‌های قسمت پنجم که همه به سبک ترسناک کلاسیک طراحی شده‌اند) وجود دارد و همه آن‌ها توسط افرادی فوق‌العاده با استعداد طراحی شده‌اند. با اینحال مسئله اصلی نحوه ارائه آن‌ها است. همانطور که ریدلی اسکات در فیلم بیگانه تمام او را به شما نشان نمی‌دهد و فقط بخش‌ها و قسمت‌هایی از آن را به تصویر می‌کشد. در نتیجه ذهن شما باید به این فکر می‌کرد که این چیست؟ ما همین کار را با نقاشی‌ها انجام دادیم.
گیرمو دل تورو: آنتولوژی‌ها برنامه‌های مورد علاقه من برای تماشا بودند
من امیدوار بودم داستان‌هایی را انتخاب کنم که دوست دارم و اقتباس نشده بودند. همچنین می‌خواستم کارگردان‌هایی را پیدا کنم که درباره‌شان کنجکاو بودم. می‌خواستم گروهی از کارگردان‌ها و داستان‌ها را گردآوری و هدایت کنم و به آن‌ها آزادی کامل بدهم و ازشان حمایت کنم.
آنتولوژی‌ها برنامه‌های مورد علاقه من برای تماشا بودند. به همان صورتی که خواندن داستان‌های کوتاه را بیش‌تر از هر قالب دیگری دوست داشتم. من آن‌ها را چشمگیر، جامع و فوق‌العاده جذاب می‌دانم. اگر به بخش وحشت کتابخانه من مراجعه کنید، می‌بینید که بیش‌ترین چیزی که جمع‌آوری کرده‌ام آنتولوژی‌ها هستند.
پوستر سریال قفسه عجایب
