برندگان جشنواره ونیز ۲۰۲۲

همه چیز درباره جشنواره ونیز ۲۰۲۳

هفتاد و نهمین دوره جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۲ شنبه ۱۰ سپتامبر – ۱۹ شهریور با اعلام برندگان بخش‌های مختلف به پایان رسید. سهم سینمای ایران درخشش در بخش افق‌ها و دریافت جایزه ویژه هیات داوران برای فیلم خرس نیست جعفر پناهی بود.

جشنواره ونیز ۲۰۲۲؛ آخرین خبرها و حاشیه‌ها

فهرست کامل برندگان جشنواره ونیز هفتاد و نهم

کلاسیک‌های ونیز

• بهترین فیلم ترمیم‌شده: نشانه برای کشتن (Branded to Kill)، سیجون سوزوکی
• بهترین مستند سینمایی: قطعات بهشت (Fragments of Paradise)، کی.دی دیویسون

ونیز ایمرسیو

• جایزه بزرگ هیأت داوران: از میدان اصلی (From the Main Square)، پدرو هارس
• جایزه ویژه هیأت داوران: اگزکیپ (Eggscape)، جرمن هلر
• بهترین تجربه: مردی که نمی‌توانست برود (The Man Who Couldn’t Leave)، سینگینگ چن

شیر آینده

• سنت عمر (Saint Omer)، آلیس دیوپ

افق‌ها اضافه

• آوارگی (Nezouh)، سوداده کادن

افق‌ها

• بهترین فیلم کوتاه: برف سپتامبر (Snow in September)
• بهترین فیلمنامه: بلانکوییتا (Blanquita)، فرناندو گاتزونی
• بهترین بازیگر مرد: محسن تنابنده، جنگ جهانی سوم (World War III)
• بهترین بازیگر زن: ورا (Vera)، ورا جما
• جایزه ویژه هیأت داوران: نان و نمک (Bread and Salt)، دیمین کوکور
• بهترین کارگردان: رینر فریمل، ورا (Vera)
• بهترین فیلم: جنگ جهانی سوم (World War III)، هومن سیدی

بخش اصلی

• بهترین بازیگر جوان: تیلور راسل، استخوان و همه‌چیز (Bones and All)
• جایزه ویژه هیأت داوران: خرس نیست (No Bears)، جعفر پناهی
• بهترین فیلمنامه: ارواح اینیشرین (The Banshees of Inisherin)، مارتین مک‌دونا
• بهترین بازیگر مرد: کالین فارل، ارواح اینیشرین (The Banshees of Inisherin)
• بهترین بازیگر زن: کیت بلانشت، تار (TAR)
• شیر نقره‌ای بهترین کارگردان: لوکا گوادانینو، استخوان و همه‌چیز (Bones and All)
• جایزه بزرگ شیر نقره‌ای هیأت داوران: سنت عمر (Saint Omer)، آلیس دیوپ
• شیر طلایی بهترین فیلم: همه زیبایی و خون‌ریزی (All The Beauty And The Bloodshed)

عکس های مراسم اختتامیه جشنواره ونیز ۲۰۲۲

پیش‌بینی‌ برندگان جشنواره ونیز ۲۰۲۲ | قبل از اختتامیه

جست‌وجوی ما برای رسیدن به یک فهرست پیش‌بینی برندگان جشنواره ونیز ۲۰۲۲ به مطلبی از سایت‌های شناخته‌شده منتهی نشد که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله این‌که دیدن تمام آثار دشوار است و برای همین چنین فهرستی معمولا برای جشنواره ونیز منتشر نمی‌شود (حالا این‌که چرا برای جشنواره کن منتشر می‌شود، مساله دیگری است!) یا این‌که امسال فیلم‌های خوب زیادی روی پرده رفتند (چون سال گذشته – در نگاه اول – پیش‌بینی‌های بهتری منتشر شد) و این موضوع، هر گونه پیش‌بینی در این مدت کوتاه را بسیار دشوارتر از قبل کرد. به هر حال، معتبرترین پیش‌بینی‌ برندگان جشنواره ۷۹ ونیز ۲۰۲۲ که پیدا کردیم برای جو-نینگ سو از «آواردز دیلی» است که بیش از ۲ دهه است این سایت را راه‌اندازی کرده و حضور ویژه‌ای در جشنوارها دارد.

بهترین بازیگر جوان جشنواره ونیز ۲۰۲۲

• برنده می‌شود: مارگِریتا ماتسوکو برای «کیارا» (Chiara)
• باید برنده شود: تِیلِر راسل برای «استخوان‌ها و همه چیز» (Bones and All)

در واقع ۳ بازیگر ایتالیایی شاخص در این دوره با هم رقابت دارند که دوتای دیگر این‌ها هستند: لیوناردو مالتیسی برای بازی در «ارباب مورچه‌ها» (The Lord of the Ants) و لوآنا جولیانی برای بازی در «بی‌نهایت» (L’immensità)؛ اما در نهایت فکر می‌کنم مارگریتا ماتسوکو شانس اصلی را دارد چون تمام فیلم «کیارا» روی دوش او پیش می‌رود و در قالب زن قدیسه‌ای که خودش را وقف باورش کرده است، پختگی چشمگیری را به نمایش می‌گذارد.

با وجود این، رای شخصی من به تیلر راسل می‌رسد که بازی ستاره‌سازی را در اثر جدید لوکا گوادانینو عرضه کرده است؛ اما ۲۸ ساله است و سنش کمی برای برندگان معمول این رشته بالا است. البته دو بازیگر دیگر هم در این رشته شانس دارند: سِیدی سینک برای «نهنگ» (The Whale) و سوفی کائر برای «تار» (Tar). هر دوی این بازیگران نقش‌های مکمل مهمی را بازی کرده‌اند و بازی‌های درخشانی دارند. پس اگر یکی از این دو هم برنده جایزه بازیگر جوان شوند، من گلایه‌ای نخواهم داشت.

بهترین فیلمنامه جشنواره ۷۹ ونیز

• برنده می‌شود: مارتین مک‌دانا برای «بنشی‌های اینیشِرین» (The Banshees of Inisherin)
• باید برنده شود: آلیس دیوپ و ماری اِن‌دیایی برای «سن اومر» (Saint Omer)

فیلمنامه مک‌دانا شورشی است که عوامل تاثیرگذار غیرمنتظره‌ای را یک‌جا جمع کرده است. برخی می‌توانند از عنوان عامه‌پسند هم برای توصیف کار مارتین مک‌دانا استفاده کنند اما او واقعا فیلمنامه خیلی خوبی نوشته است.

اگر هیات داوران تصمیم بگیرند سراغ اثری چالشی‌تر بروند، فیلمنامه «خرس نیست» (جعفر پناهی) می‌تواند گزینه بعدی باشد؛ فیلمنامه‌ای که به سبک پناهی، با وسواس نوشته شده و در جریان بازی‌اش با واقعیت و خیال، لایه به لایه معانی مختلفی را در بر گرفته است؛ و با این‌که رمزگشایی فیلم کار ساده‌ای نیست اما هوشمندی در نگارش فیلمنامه‌اش مشهود است.

دیگر شانس‌های دریافت جایزه هم این‌ها هستند: «تار»، «زندگی عاشقانه» (Love Life) و «فرزندان دیگران» (Other People’s Children) در میان فیلمنامه‌های اریژینال؛ و «استخوان‌ها و همه چیز» و «نهنگ» از میان آثار اقتباسی.

انتخاب شخصی‌ام فیلمنامه آلیس دیوپ و ماری اِن‌دیایی است که دومین بار هم آن را تماشا کردم و با اطمینان می‌گویم که فیلم شگفت‌انگیزی است. این فیلمنامه سوای روایت کاملا قانع‌کننده یک داستان، عشق به زبان و اعتماد به واژگان را به نمایش می‌گذارد؛ و کاملا مستحق دریافت هر جایزه و تقدیری است.

بهترین بازیگر مرد جشنواره ونیز ۲۰۲۲

• برنده می‌شود: برندِن فریزر برای «نهنگ»
• باید برنده شود: کالین فارل و/یا برندن گلیسن برای «بنشی‌های اینیشِرین»

برندن فریزر برنده آشکار این دوره است و استحقاقش را هم دارد چون با جسم و روح خود مالک این شخصیت شده است و برای همین هم هست که شما او را به‌خوبی درک می‌کنید و برایش دل می‌سوزانید؛ اما با اختلافی مویی، باید بگویم که اهدای این جایزه به‌طور مشترک به دو بازیگر «بنشی‌های اینیشرین» را ترجیح می‌دهم؛ و چه حال‌وهوای تروتازه و نیروبخشی را این دو با هم خلق کرده‌اند؛ به‌راحتی بامزه و صادقانه و گویا، طوری که می‌خواهید تا ابد کنار این شخصیت‌ها باشید و یک‌ودوی آن‌ها را از نزدیک تماشا کنید!

دیگر گزینه‌های برندگان جشنواره ونیز ۲۰۲۲ در این جایزه هم شامل این بازیگران می‌شود: لوئیجی لو کاشو برای «ارباب مورچه‌ها»، دانیل خیمِنِز کاچو برای «باردو» (Bardo)، تیموتی شلمی برای «استخوان‌ها و همه چیز»، و شاید هیو جکمن برای «پسر» (The Son).

بهترین بازیگر زن جشنواره ونیز ۷۹

• برنده می‌شود: ویرژینی اِفیرا برای «فرزندان دیگران»
• باید برنده شود: کیت بلانشت برای «تار»

به دلایل استراتژیک بدیهی‌ترین و محق‌ترین انتخاب یعنی کیت بلانشت را به عنوان شانس اول پیش‌بینی نمی‌کنم؛ بازیگری که چنان بر تک‌تک صحنه‌های «تار» سلطه دارد که کم‌تر بازیگری از عهده چنین ایفای نقشی برمی‌آید. به گمانم هیات داوران برنامه‌های بزرگ‌تری برای این فیلم داشته باشد و از سوی دیگر، در چنین سال پرباری، بخواهد جوایز را تقسیم کند. به همین خاطر گزینه‌های زیر هم می‌توانند برنده این جایزه باشند:

• گوسلاژی مالانگا و/یا کاییژه کاگامه برای «سن اومر»
• آنا دِ آرماس برای «بلوند» (Blonde)
• فومینو کیمورا برای «زندگی عاشقانه»
• تیلر راسل (استخوان‌ها و همه چیز)

اما کسب جایزه توسط ویرژینی اِفیرا را پیش‌بینی کردم چون نه‌فقط بازی پرجزییات شگفت‌انگیزی دارد بلکه شخصیت او را می‌توان دوست‌داشتنی‌ترین گزینه ارزیابی کرد. سوای این دور از انتظار نیست که هیات داوران بخواهد با اهدای این جایزه، از فیلم بی‌ادعا و به‌شدت تکان‌دهنده «فرزندان دیگران» قدردانی کند که از برخی جهات حسابی من را غافلگیر کرد.

برنده بهترین کارگردانی جشنواره ونیز ۲۰۲۲

• برنده می‌شود: کوجی فوکادا برای «زندگی عاشقانه»
• باید برنده شود: لوکا گوادانینو برای «استخوان‌ها و همه چیز»

من از میان دستاوردهای کارگردانی شگفت‌انگیز این دوره، بیش‌تر تحت تاثیر کار گوادانینو قرار گرفتم که فیلم‌ژانری پرتنش و تحسین‌برانگیز درباره عشق و عاشقی ساخته است. مهارت و استادی در خصوص زیبایی‌شناسی، ضرباهنگ و کنترل لحن، نفس‌گیر است! با وجود این، نگران ماهیت گرافیکی و خشونت سوژه فیلم و شخصیت‌های آدم‌خوار فیلم هستم که می‌تواند باعث عقب‌نشینی هیات داوران شود. از این رو، گزینه‌ای که کم‌تر می‌تواند جنجالی باشد، درام خانوادگی پیچیده «زندگی عاشقانه» است و کارگردان ژاپنی‌اش کوجی فوکادا.

بجز این‌ها تاد فیلد برای «تار»، آلیس دیوپ برای «سن اومر»، آلخاندرو گونسالس اینیاریتو برای «باردو» یا دارن آرونوفسکی برای «نهنگ» می‌توانند این جایزه را به خانه ببرند.

جایزه ویژه هیات داوران

• برنده می‌شود: تمام زیبایی و خون‌ریزی (All The Beauty And The Bloodshed)
• باید برنده شود: تار

مستند لورا پویترس درباره نان گولدین هنرمند و مبارزه طولانی‌اش با خانواده سَکلِر بی‌رحمانه سرگرم‌کننده و شوق‌انگیز است. فیلم شما را در زمان به عقب می‌برد تا شاهد جزییات فعالیت‌های قهرمان زن بی‌باکش باشید که در نهایت به پیروزی‌های دور از ذهنی دست پیدا می‌کند. «تمام زیبایی و خون‌ریزی» فیلمی است که به‌راحتی می‌توان شیفته آن شد و پیام مهمی را هم در بر گرفته است. گمانم این است که هیات داوران اجازه نمی‌دهند این فیلم قدرندیده باقی بماند و دست خالی جشنواره امسال را ترک کند.

گزینه سوم من هم می‌تواند «تار» باشد که یک مطالعه شخصیتی تمام‌عیار و خارق‌العاده است با بازی طوفانی بلانشت. با وجود این، فیلم‌هایی چون «فرزندان دیگران»، «خرس نیست» یا حتی «آرژانتین، ۱۹۸۵» می‌توانند گزینه‌های خوبی برای اهدای این جایزه باشند.

جایزه بزرگ هیات داوران جشنواره ونیز ۲۰۲۲

• برنده می‌شود: تار
• باید برنده شود: استخوان‌ها و همه چیز

تا اینجا متوجه اهمیت «تار» شده‌اید و به نظرم غیرممکن است که دست خالی بماند؛ و حتی می‌تواند برنده شیر طلایی هم باشد. نظرم درباره اثر فوق‌العاده لوکا گوادانینو هم تا اینجا مشخص شده است اما غم‌انگیزترین موضوع درباره این فهرست پیش‌بینی همین بود که نتوانستم جایی برایش به عنوان برنده قطعی پیدا کنم. بدیهی است که فیلم دشمنان زیادی خواهد داشت اما این به معنی نداشتن شانس در جوایز ونیز و در ادامه فصل جوایز نیست. به هر حال نباید فراموش کرد که جولین مور به عنوان رییس هیات داوران، پتانسیل توجه به چنین داستان عجیب‌وغریب و خشونت‌آمیزی را دارد؛ و در ضمن، ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که «تیتان» (Titane)‌ برنده نخل طلای جشنواره کن می‌شود. پس کسی چه می‌داند؟

برنده شیر طلایی ونیز ۲۰۲۲

• برنده می‌شود: سن اومر
• باید برنده شود: سن اومر

در نهایت اولین فیلم داستانی آلیس دیوپ، اثری است که قلب مرا ربود و باید در لیست برندگان جشنواره ونیز ۲۰۲۲ باشد. «سن اومر» شگفت‌انگیز نوشته و کارگردانی و بازی شده است؛ و در ضمن، زاویه دیدی اریژینال و بشردوستانه به موضوعی تابو دارد. درک فیلم از زنانگی و مادرانگی حیرت‌انگیز است و به نظرم ما در مورد «سن اومر» با یک شاهکار سینمایی طرف هستیم.

تنها موضوعی که می‌تواند مانع اهدای مهم‌ترین جایزه قدیمی‌ترین جشنواره جهان به «سن اومر» شود، این واقعیت است که سال گذشته یک کارگردان زن فرانسوی (که امسال عضو هیات داوران است) برای فیلمی زنانه برنده شیر طلایی شد. پس چنین اتفاقی ممکن است به این زودی دوباره تکرار شود؟ در هر صورت حالا فشار روی شانه‌های مور و شرکا است تا با تصمیم‌های خود عدالت را درباره آثار سینمایی فوق‌العاده‌ای اجرا کنند که امسال در ونیز روی پرده رفتند.

 

منبع: آواردز دیلی/ Awards Daily