۷ حقیقت کم‌گفته در مورد تام و جری
دهم فوریه سالگرد پخش این انیمیشن تاریخی است
مهم‌ترین پلات سینما همین است: یک موش و یک گربه که دائم در حال تعقیب‌وگریز باشند. بسیاری از فیلم‌های سینمایی مهم دنیا بر پایه همین خمیرمایه ساده ساخته شده‌اند و فیلمی موفق به ایجاد هیجان در مخاطب می‌شود که یک تام و جری سرحال در دلش داشته باشد! «ویلیام هانا» و «جوزف باربارا» موسسین کمپانی رویاسازی «هانا باربارا» خیلی زود به ارزش وجود دو قهرمان با منافع متضاد در سینما پی بردند و کاراکترهایی خلق کردند که پس از گذشت تقریبا ۸۰ سال از تولدشان، هنوز از شگفت‌زده کردن مخاطب باز نمی‌مانند.
بعید است حتی در سن بزرگسالی هم موقع بالا و پایین کردن شبکه‌های تلویزیونی چشم‌تان به یک قسمت انیمیشن تام و جری بیفتد و روی آن کانال توقف و اپیزود را تا انتها تماشا نکنید. بله. این جادوی جاودانه دو تن از دوست‌داشتنی‌ترین دشمنان تاریخ سینماست که هنوز تازه و سرحال است و نسل به نسل انسان‌ها را خندانده و سرگرم کرده. به مناسبت تولد «تام و جری» ۷ حقیقت دست اول در مورد این انیمیشن و سازندگانش برای‌تان گردآوری کرده‌ایم.
بهترین انیمیشن‌های سریالی جهان
مشورت‌گریزی سازنده انیمیشن تام و جری
هانا و باربرا از اوایل دهه ۱۹۳۰ بخشی از استودیوی کارتون MGM (مترو گلدوین مایر) بودند. هنگامی که MGM با کمیک استریپ «کاپیتان و بچه‌ها» مورد استقبال قرار گرفت، باربارا و هانا گرد هم آمدند تا فیلم‌هایی را برای واحد انیمیشن این کمپانی کارگردانی کنند.
باربارا که قصه‌گو بود، یک کمدی کارتونی موش و گربه‌ای را پیشنهاد داد و نام آن را Puss Gets the Boot گذاشت. هیچ‌کدام از کارمندان واحد به موفقیت این ایده اطمینان نداشت جز خود اساتید که خوشبختانه آیه‌های یاس همکاران‌شان را هیچ انگاشتند و در اوایل دهه ۱۹۴۰، یکی از موفق‌ترین سریال‌های انیمیشنی جهان را تقدیم دنیا کردند.
جالب است بدانید تام و جری تنها شاهکار این دو رفیق شفیق نبود و آن‌ها شاهکارهای دیگری مثل «یوگی و دوستان»، «عصر حجر» (فلینستون‌ها)، «اسمرف‌ها» و «اسکوبی دو» را هم از خودشان به یادگار گذاشتند.
نام شخصیت‌ها تام و جری نبود
تام و جری اول با نام‌های «کسپر» و «جینکس» به مخاطب معرفی شدند و حتی در اپیزود اول سریال با همین نام‌ها ظاهر شدند. بعد هانا و باربارا فکر کردند که این دو نام خیلی خوشخوان و به‌یادماندنی نیست.
پس این بار به خرد جمعی اقبال نشان دادند که مسابقه‌ای ۵۰ دلاری بین همکاران‌شان به‌راه انداختند تا یک نفر اسامی جدید و جذاب‌تری برای این اشرار دوست‌داشتنی انتخاب کند. پیشنهاد یکی از همکارها «تام و جری» بود و جایزه ۵۰ دلاری را هم برد. تام و جری نام یک نوشیدنی کوکتل مشهور انگلیسی بود و البته در اوایل قرن نوزدهم نیز برای خطاب کردن جوانان پرحاشیه و شر از اصطلاح «تام و جری» استفاده می‌شد!
۶۵ سال حضور تام و جری
اولین اپیزود سریال در ۱۰ فوریه سال ۱۹۴۰ پخش شد و پخش آن به صورت جسته‌وگریخته تا سال ۲۰۰۵ ادامه پیدا کرد. تام و جری ۳ نسخه مختلف داشت. خالقان نسخه اصلی همان هانا و باربارا بودند و مجموعا طی سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۸، ۱۱۴ اپیزود ساختند.
بعد «جین دایچ» وارد کار شد و ضعیف‌ترین تام و جری‌های تاریخ را در ۱۳ اپیزود روانه صفحه تلوزیون کرد و داد طرفداران مجموعه را درآورد! .نسخه مشهور بعدی را «چاک جونز» ساخت که خالق مجموعه پرطرفدار «کایوت و رودرانر» (میگ‌میگ!) هم بود. در نسخه‌های جونز که به جذابیت نسخه‌های هانا-باربارا نیست، ابروهای تام مشکی‌تر و ضخیم‌تر شده.
آخرین سری مجموعه هم در سال ۲۰۰۵ و زمانی توسط «جوزف باربارا» ساخته شد که یار دیرینه‌اش از دنیا رفته بود و باربارا هم ۹۴ سال داشت! یک سال بعد از ساخت این سری باربارا هم از دنیا رفت و نسخه تام و جری عملا پیچیده شد.
مامان دوکفشه!
«مامان دوکفشه» نام صاحب چاق‌وچله و عصبی‌مزاج تام در سریال است. چهره او هیچ‌وقت در ۱۱۴ اپیزود اصلی کامل نشان داده نشد جز یک‌بار. ۱۴ ژانویه سال ۱۹۵۰ بود که در اپیزود «گربه عصر شنبه» چهره و هیبت خشمگین مامان به طور کامل در صحنه‌ای گذرا نشان داده شد.
شاید ندانید که جنجالی‌ترین نکته تام و جری هم حضور همین زن بود. او یک مستخدم سیاه‌پوست بود که با لهجه «دهاتی» سیاه‌پوستی حرف می‌زد و بعضی‌ها حضور یک سیاه‌پوست به عنوان مستخدم را نژادپرستانه قلمداد می‌کردند. این جنجال‌ها باعث شد تا ابتدا صداپیشه مامان تغییر کند و بعد هم کاراکترش سفیدپوست شود.
تامی که بعدا انسان شد
تام در طول تاریخ این کارتون دستخوش تغییرات گسترده‌ای در ظاهر و حرکاتش شد. مثلا وقتی این سریال در دهه ۴۰ شروع شد، او شباهت بیشتری به یک گربه واقعی داشت و در قسمت‌های ابتدایی چهار دست‌وپا راه می‌رفت. همچنین بدنی پشمالو و ژولیده و صورتی پرچروک داشت. در پایان دهه ظاهر او کارتونی‌تر شد و شروع کرد به راه رفتن و دویدن روی دو پایش. از آن‌سو ظاهر جری در تمام طول تاریخ مجموعه دست‌نخورده باقی ماند.
خودکشی تام و جری
در یکی از عجیب‌ترین اپیزودهای مجموعه با نام «بلوز گربه غمگین» تام اسیر یک عشق یک‌طرفه به گربه ماده پول‌پرست و فرصت‌طلبی می‌شود. جری به تام هشدار می‌دهد که معشوقه نامناسبی را انتخاب کرده و حرفش به گوش تام نمی‌رود.
در این قسمت که تام و جری استثنائا با هم کاملا رفیق هستند، یک گربه پول‌دار می‌آید و معشوقه تام را با خودش می‌برد و تام افسرده را تنها می‌گذارند. از آن طرف جری هم که معشوقه‌اش موش ماده به‌ظاهر وفاداری است، جری را رها می‌کند و می‌رود سراغ موشی ثروتمندتر! تام و جری که حسابی سرخورده و شکست‌خورده‌اند، در انتهای اپیزود می‌روند روی ریل قطار تا خودکشی کنند. اپیزود با نزدیک شدن صدای قطار و تاریک شدن صفحه به پایان می‌رسد!
این قسمت جنجال‌های زیادی برانگیخت. عده‌ای سازندگان آن را به خاطر نشان دادن صحنه خودکشی در یک کارتون به‌درستی شماتت کردند و عده‌ای هم این خودکشی را فانتزی دانستند و گفتند این دو موجود که قبلا از ده‌ها بلا مثل خوردن سم و منفجر شد و نصف شدن توسط اره جان سالم به‌در برده‌اند، امکان ندارد در انتهای اپیزود مرده باشند. کمااین‌که در قسمت‌های بعدی هم آن‌ها را صحیح‌وسالم دیدیم!
هفت جایزه اسکار
تام و جری نه فقط محبوب اقشار مختلف مردم، که محبوب اعضای آکادمی اسکار هم بودند. تام و جری موفق شد هفت جایزه اسکار بهترین انیمیشن کوتاه را به‌دست بیاورد و شش بار دیگر هم نامزد دریافت این جایزه شد.
اگر می‌خواهید قسمت‌های اسکاری تام و جری را تماشا کنید، نام آن‌ها را برای‌تان نوشته‌ایم:
- The Yankee Doodle Mouse (1943)
- Mouse Trouble (1944)
- Quiet Please! (1945)
- The Cat Concerto (1946)
- The Little Orphan (1948)
- The Two Mouseketeers (1952)
- Johann Mouse (1953)
