ایستر اگ چیست؟
شوخی شیطنت‌آمیز کارگردانان با بینندگان فیلم‌ها
ایستر اگ یک‌جورهایی تخم‌مرغ شانسی است که داخلش چیزهای خوشایندی وجود دارد. این مفهوم به سینما هم تسری پیدا کرد و از برهه‌ای که سینما به بلوغ رسید، بعضی از کارگردان‌های خوش‌ذوق و باهوش شروع کردند به گذاشتن نشانه‌هایی مخفی در فیلم‌هایشان تا مخاطب بتواند این نشانه‌ها را کشف کند. به این نشانه‌ها که عموما ارجاعاتی است به فیلم‌های دیگر خود کارگردان یا فیلم‌های سینمایی کارگردان‌های دیگر، می‌گویند «ایستر اگ».
این ایستر اگ ها معمولا کوچک‌اند و بسیار گذرا به آن‌ها پرداخته می‌شود، اما حاوی نکات مهم و جالبی هستند و مخاطبان را تشویق می‌کنند به تماشای چندباره فیلم‌های سینمایی. به اضافه اینکه کاشت آن‌ها در فیلم سر کارگردان را هم که روزها بی‌وقفه مشغول ساخت فیلم یا انیمیشن بوده هم گرم می‌کند.
اگر خاطرتان باشد در مطلب حقایق مربوط به چاکی در مورد پدیده ایستر اگ توضیح مختصری دادیم. اگر دوست مسیحی‌ای داشته باشید یا اطلاعاتتان در مورد مسیحیت چنگی به دل بزند، احتمالا می‌دانید که ایستر اگ یا تخم‌مرغ‌های عید پاک به اجسامی شبیه به تخم‌مرغ گفته می‌شود که آن را رنگ می‌کنند و داخلش شکلات و آب‌نبات می‌ریزند و به کودکان و دیگران هدیه می‌دهند.
ایستر اگ های مشهور تاریخ سینما
برای شناخت مفهوم ایستر اگ هیچ‌چیزی بهتر از اشاره به چندین نمونه معروف در تاریخ سینما نیست. بیایید چندتا از این ایستر اگ‌ها را با هم مرور کنیم.
easter egg در باشگاه مشت‌زنی | Fight Club
۱. فیلم تحسین‌شده و پرطرفدار دیوید فینچر یا بهتر بگوییم، رمان درخشان باشگاه مشت‌زنی که نوشته «چاک پالانیاک و منبع اقتباس این فیلم بود، فرهنگ سرمایه‌داری را نقد می‌کند.
برای اشاره فرهنگ غلط مصرف در آمریکا، یک لیوان کاغذی استارباکس (بزرگ‌ترین قهوه‌فروشی زنجیره‌ای دنیا) در تک‌تک سکانس‌های فیلم باشگاه مشت زنی وجود دارد! استارباکس مانند رستوران‌های مک‌دونالدز یکی از بارزترین نمادهای مصرف‌گرایی در آمریکاست و به همین دلیل فینچر در تمام سکانس‌ها به صورت واضح یا پنهان یک لیوان استارباکس قرار داده است.
ایستر اگ در بیل را بکش | Kill Bill
۲. تارانتینو پروردگار بازیگوشی‌ها و ارجاعات سینمایی است. او بارها به فیلم‌های مهم یا حتی درجه ۳ تاریخ سینما در فیلم‌های خودش ارجاع داده و از حضور مضحک خودش در فیلم‌هایش نیز دریغ نمی‌کند. اما شاهکار تارانتینو را می‌توان در خلق ایستر اگی دانست که تولیدش ۱۰ سال طول کشید!
اگر پالپ فیکشن را دیده باشید می‌دانید که شخصیت میا والاس هنگام معاشرت در رستوران با کاراکتر وینسنت، برای او تعریف می‌کند که در یک سریال تلویزیونی به اسم Fox Force Five بازی کرده که در آن ۵ کاراکتر از نژادهای مختلف تخصص‌های مرگباری دارند. مثلا یکی متخصص تخریب است، یکی در کونگ‌فو تخصص دارد، دیگری در اغواگری و سرانجام نفر آخر که میا (یوما ترمن) نقش‌اش را بازی کرده، در کار با چاقو خبره است. کات!
تارانتینو ۱۰ سال بعد فیلم بیل رو بکش را بر اساس همین ایده ساخت و دیدید که شخصیت بئاتریکس کیدو (یوما ترمن) در آن فیلم چطور با شمشیرش نیمی از تبهکاران عالم را قلع‌وقمع می‌کند.
ایستر اگ های پدرخوانده | The Godfather
۳. این از آن ایستر اگ های بسیار پنهان و سخت است. تابه‌حال به پرتقال به عنوان یک عنصر شوم نگاه کرده‌اید؟ اساسا این میوه گرد و نارنجی و شیرین چه نسبتی با خشونت و مرگ می‌تواند داشته باشد؟
کاپولا توانست این نسبت را در شاهکار ابدی‌اش پدرخوانده ایجاد کند. در فیلم‌های پدرخوانده هرجا اثری از پرتقال دیدید یعنی یکی از شخصیت‌هایی که در صحنه پرتقال‌دار حضور دارد، به زودی خواهد مرد. کاپولا در یکی از جذاب‌ترین ایستر اگ های تاریخ سینما توانست پرتقال را به ناقوس مرگ تبدیل کند.
easter egg رفتگان | The Departed
۴. خبر از ناقوس مرگ شد؟ برویم سراغ مارتین اسکورسیزی یار غار کاپولا که او هم در یگانه‌فیلم اسکاری‌اش رفتگان با یک علامت، به مخاطبان هشدار می‌دهد که مرگی دردناک در راه است.
در فیلم رفتگان هرجا حرف یا علامت X ظاهر می‌شود، معنایش این است که کاراکتر نگون‌بختی که در آن صحنه حضور دارد به آغوش مرگ خواهد غلتید. این Xها به هیچ‌عنوان دم دست و واضح نیستند و برای شکار بعضی از آن‌ها باید حسابی دقت کنید. تنها کسی که حضورش در هیچ صحنه‌ای با علامت X محشور نشد، شخصیت جذاب گروهبان دیگنام (با بازی مارک والبرگ) بود که از مرگ جست و تنها شخصیت اصلی بود که در انتهای فیلم زنده ماند!
ایستر اگ اولین داستان اسباببازی | Toy Story
۵. احتمالا کسی به خواب هم نمی‌بیند که در یکی از لطیف‌ترین و انسانی‌ترین انیمیشن‌های تاریخ سینما، ارجاعی به یکی از سهمگین‌ترین و ترسناک‌ترین فیلم‌های جهان وجود داشته باشد!
اما دیوانه‌های پیکسار به این مهم نائل آمدند و در قسمت اول فیلم داستان اسباب بازی ها وقتی عروسک‌ها در منزل کودک شرور همسایه (سید) گیر می‌افتند، طرح موکت کف زمین دقیقا مشابه طرح آن هتل جهنمی ییلاقی در یکی از بهترین فیلم‌های استنلی کوبریک یعنی درخشش است. روی سرتان شاخ سبز شد، نه؟
فیلم کاپیتان آمریکا: سرباز زمستانی | Captain America: The Winter Soldier
۶. این یکی هم از آن شاهکارهاست! طبعا مرگ شخصیت نیک فیوری یکی از تلخ‌ترین لحظات در جهان سینمایی مارول است، اما مرگ کلنل به یکی از بازیگوشانه‌ترین ایستر اگ‌های سینمایی پیوند می‌خورد تا از تلخی آن کاسته شود.
در صحنه‌ای که دوربین سنگ قبر کلنل را که نقش‌اش توسط ساموئل ال‌جکسون ایفا می‌شد نشان می‌دهد، زیر اسم کلنل روی سنگ قبر جمله‌ای از انجیل نوشته شده: «مسیر انسان عادل…». این جمله یکی از فرازهای به‌یادماندنی نقل قول کاراکتر جولز وینفیلد با بازی ال‌جکسون در فیلم پالپ فیکشن بود که معمولا قبل از کشتن دیگران از آن استفاده می‌کرد!
ایستر اگ در داستان اسباببازی ۳ | Toy Story 3
۷. آیا در عالم سینما لذت‌بخش‌تر از انتقام داریم؟ بعید می‌دانم. خالقان مجموعه داستان اسباببازی که علاقه زیادی به ایستر اگ ها دارند، در قسمت سوم این فیلم که قطعا بهترین قسمت آن و یکی از بهترین انیمیشن‌های تاریخ سینماست، از کاراکتر منفور سید (همان بچه شرور همسایه) انتقام می‌گیرند.
در صحنه گذرایی از قسمت سوم فیلم داستان اسباب بازی ها یک کارگر جمع‌آوری زباله را می‌بینیم که چهره‌اش آشناست، زمانی که به تی‌شرتش دقت کنیم می‌بینیم اسکلت روی تی‌شرت دقیقا همان اسکلتی است که در قسمت‌های قبلی روی تن سید نفرت‌انگیز بود! به این ترتیب خالقان دنیای اسباب‌بازی‌ها خیلی زیرپوستی به مردم نشان دادند که شرارت و مردم‌آزاری عاقبت خوبی ندارد!
اگر شما هم عشق فیلم هستید، نمونه ایستر اگ‌هایی که دیده‌اید یا کشف کرده‌اید، بنویسید.