فیلم هندی «دفترچه» (با عنوان اصلی The Notbook) نمونهای از یک عاشقانه جدید است که در قبال خیلی از قراردادهای معمول بالیوودی رویکرد متفاوتی را دنبال میکند.
یک داستان عاشقانه با روایتی شیرین؛ این اولین و حداقل چیزی است که معمولا از تماشای یک فیلم هندی انتظار میرود. در آثار بالیوودی، حتی اگر با یک اکشن یا درام فانتزی مواجه باشیم، یکی از خطوط فرعی داستان به عاشقانهای پر فرازونشیب منجر خواهد شد. با این وجود در سالهای اخیر از خیلی فیلمهای بالیوودی سعی کردهاند تا این پیشفرض معمول در نزد مخاطب را به چالش بکشند و روشهایی متفاوت برای روایت یک داستان عاشقانه پیدا کنند.
فیلم هندی «دفترچه» (با عنوان اصلی The Notbook) نمونهای از یک عاشقانه جدید است که در قبال خیلی از قراردادهای معمول بالیوودی رویکرد متفاوتی را دنبال میکند. فیلمی که سال ۲۰۱۹ ساخته و اکران شده و دو چهره جدید را به سینمای هند معرفی کرده است. در ادامه برای معرفی و بررسی فیلم هندی «دفترچه» با فیلیمو شات همراه باشید.
«دفترچه» بازسازی فیلمی تایلندی با عنوان «دفترچه خاطرات معلم» است که سال ۲۰۱۴ به نمایش درآمد و آنقدر از سوی منتقدان و تماشاگران با استقبال همراه بود که بهعنوان نماینده سینمای تایلند برای شرکت در بخش اسکار بهترین فیلم خارجی به آکادمی معرفی شد و البته به فهرست نهایی راه پیدا نکرد. «دفترچه» محصولی از شرکت فیلمسازی سلمان خان ستاره معروف بالیوودی است. برای کارگردانی، نیتین کاکار انتخاب شده که در دهه گذشته با فیلم موفقی چون «فیلمستان» خود را به عنوان یک استعداد تازه معرفی کرد. نقشهای اصلی فیلم را هم دو چهره جدید یعنی زهیر اقبال و پرانوتان بال ایفا کردهاند که از قضا هر دو فرزند دوستان و همکاران قدیمی سلمان خان به شمار میآیند.

ایده اصلی «دفترچه خاطرات معلم» در بازسازی هندی حفظ شده اما جدای از اضافه شدن مایههای بومی، حس و حال نیز تا حدود زیادی تفاوت پیدا کرده، طوری که میتوان فیلم هندی «دفترچه» را فیلمی مستقل از منبع اقتباس خود دانست که گرچه برخلاف انتظار موفقیت آن را تکرار نکرده است.
لیست بهترین فیلم های سینمایی خارجی
داستان با کبیر (زهیر اقبال) شروع میشود. افسر سابق که به دلیل تجربیات آزاردهنده و فشار روانی از ارتش جدا شده و دنبال تغییر در زندگی و فراموش کردن گذشته است. وقتی خبردار میشود مدرسهای که پدر مرحومش در منطقهای محروم از کشمیر تاسیس کرده بود به علت نداشتن معلم در حال تعطیلی است، تصمیم میگیرد که با وجود نداشتن تجربه کافی برای آموزش و سروکله زدن با بچهها، به آن روستا برود و چراغ مدرسه را روشن نگه دارد. مدرسه در منطقهای محروم واقع شده که آب، برق، تلفن همراه به زحمت در آن پیدا میشود و این مدرسه که با محل زندگی بچهها هم فاصله زیادی دارد، تنها امید آنها برای رسیدن به یک زندگی بهتر است. کبیر کارش را به عنوان معلم شروع میکند اما بیتجربگی خودش و سرسختی بچهها مشکلساز میشود. تا اینکه دفترچهای را از یادداشتهای فردائوس (پرانوتان بال) معلم قبلی مدرسه پیدا میکند. این دختر جوان در مدتی که به تدریس مشغول بوده، تمام تجربیاتش از برخورد با بچهها را مکتوب کرده و از همین یادداشتها میتوان نگاه متفاوت او به زندگی را درک کرد. کبیر با کمک این دفترچه به بچهها نزدیک میشود و از زندگی آنها سر در میآورد. همچنین ندیده، شیفته و عاشق دختری میشود که این دفترچه را نوشته.

بعد از چند ماه، کبیر تصمیم میگیرد که به سراغ دختر برود اما وقتی میفهمد که او ازدواج کرده، پریشان و سرخورده تصمیم به سفر میگیرد. از سوی دیگر، به سراغ فردائوس میرویم و میفهمیم که ازدواج او به هم خورده و دوباره تصمیم به بازگشت گرفته. وقتی به مدرسه برمیگردد، متوجه میشود که به دفترچه او یادداشتهایی تازه اضافه شده و در این مدت کسی جای او را پر کرده که به واسطه همین دفترچه جنبهای ناپیدا از او را شناخته…
درباره فیلم کمدی-رمانتیک هندی دفترچه | خواندن و نوشتن عشق
ایده روایت یک عاشقانه میان دو نفر که به صورت رودرو همدیگر را نمیبینند و از طریق واسطهای همچون نامه نگاری به هم علاقه پیدا میکنند، پیشتر در آثار معروفی چون «بیخواب در سیاتل»، «نامه داری» و «خانه کنار برکه» دیده شده و موفق هم بوده. این بار همین ایده در دل فرهنگ شرقی رنگ و بوی متفاوتی پیدا کرده؛ بهخصوص که وقوع قصه در منطقه کشمیر، که همیشه با بحران و تشنج همراه بوده، پسزمینهای سیاسی و اجتماعی نیز به اثر داده و علاوه بر آن، سروکله زدن دو شخصیت اصلی با بچهها موقعیتهای انسانی جذابی را خلق کرده است.
پیشنهاد فیلیمو: فیلم عاشقانه

با این وجود سال گذشته واکنشها به فیلم در اکران عمومی آن ضد و نقیض بود. نکته اینجاست که فیلم هندی «دفترچه» تا حدود زیادی سعی کرده از قراردادها و الگوهای معمول بالیوودی فاصله بگیرد؛ مثلا دو شخصیت اصلی زمان کمی را کنار هم میگذارند و همین موضوع، خیلی از طرفداران همیشگی فیلمهای هندی را راضی نکرده. جدای از این ناشناخته بودن چهرههای اصلی فیلم را هم نباید فراموش کرد. در سینمای هند حضور ستارهها، موسیقی متن و ترانههای فیلم و همچنین دیالوگها (که اصلا جدای از فیلمنامه، نوشتن دیالوگ یک سمت و تخصص جداگانه در بالیوود به شمار میآید) جزو مهمترین ارکان موفقیت یک فیلم است که در این زمینه هم «دفترچه» چندان قانعکننده نبوده؛ بهویژه که فیلم با شروع و داستان متفاوت خود انتظار تماشاگر را بالا میبرد و در پایان خیلی ساده و بدون جاهطلبی به سرانجام میرسد.
«دفترچه» بعدا در عرضه بهصورت دیویدی و نسخه دیجیتال با استقبال بیشتری مواجه شد، بیشتر از سوی مخاطبان فیلمهای بالیوودی در دیگر نقاط دنیا و خیلی از جنبههای فیلم مانند فیلمبرداری چشمنواز آن مورد توجه قرار گرفت.
در مجموع، «دفترچه» برای کسانی که از تماشای فیلمهای هندی لذت میبرند و دنبال نمونهای متفاوت از دیگر آثار بالیوودی میگردند، فیلمی گرم و گیراست که لحظات به یاد ماندنی کم ندارد.