معرفی و نقد فیلم سیسو
فیلم اکشن Sisu ما را با یک کاوشگر طلا در یک سفر طافتفرسا همراه میکند
رنسانس سینمای اکشن در سالهای اخیر تاثیر قابل توجهی بر صنعت فیلمسازی گذاشته است. انبوه فیلمهای اکشن هیجانانگیز از کشورهای مختلف، به ویژه آمریکا و کره، ژانر اکشن را بطرز قابل توجهی ارتقا دادهاند. جدیدترین فیلم کارگردان فنلاندی یالماری هلاندر، سیسو Sisu، در ادامه همین روند قرار میگیرد.
در سیسو به شکلی مشابه با جان ویک و یا هیچکس Nobody با یک طرح داستانی ساده درباره مردی متواضع و بیادعا مواجه هستیم که بر اثر اتفاقاتی به اقداماتی خشونتبار دست میزند. این فیلم اکشن که پس از اکران در جشنواره فیلم تورنتو سال قبل سر و صدای زیادی به پا کرد از ۲۸ آوریل ۲۰۲۳ اکران گستردهتر خود را در سینماهای آمریکا آغاز کرده است. به این ترتیب سیسو تنها یک ماه پس از عرضه جان ویک: بخش ۴، از طرفداران اکشن در سینماهای آمریکا استقبال میکند.
فیلم سیسو Sisu مخاطبان را به فنلاند زمان جنگ جهانی دوم میبرد. جاییکه یک جوینده طلای سالخورده به نام آتامی کورپی (یورما تومیلا) بطور تصادفی یک منبع بسیار عظیم از طلا کشف میکند. اکنون او باید بیش از ۵۰۰ مایل را طی کند تا بتواند طلا را به نزدیکترین بانک برساند، اما در این مسیر با گروهی سرباز نازی طماع روبرو میشود. کورپی همراه با سگ قابل اعتماد خود، یک کلنگ و تعداد زیادی اسلحه، باید با عبور از این موانع، خود را به این شهر دور افتاده برساند، در حالیکه با زخمهای دردناکی از گذشتهاش دست و پنجه نرم میکند.
فهرستی از بهترین فیلم های اکشن
خلاصه داستان سیسو
در طول آخرین روزهای نومید کننده جنگ جهانی دوم، یک جوینده گنج تنها (یورما تومیلا) با نازیهایی که در حال عقبنشینی و پیاده کردن راهبرد زمین سوخته در شمال فنلاند هستند، مواجه میشود (سیاست زمین سوخته یک استراتژی نظامی برای از بین بردن تمام منابع دشمن است). هنگامیکه نازیها طلای او را میدزدند، به سرعت متوجه میشوند که با یک معدنچی معمولی درگیر نشدهاند. در حالیکه هیچ ترجمه مستقیمی برای کلمه فنلاندی سیسو وجود ندارد، این تکاور سابق افسانهای معنای آن را تجسم میبخشد: شکلی رعبآور از شجاعت و عزم غیرقابل تصور در مواجهه با احتمالات بسیار ناگوار و سخت. مهم نیست که نازیها با او چه برخوردی میکنند، جوخه مرگ تک نفره برای پس گرفتن طلای خود تلاشی فوقالعاده بیرحمانه انجام خواهد داد، حتی اگر به معنای کشتن تک تک نازیهایی باشد که در مسیرش قرار میگیرند.
بازیگران و عوامل سیسو
یورما تومیلا در نقش شخصیت کاوشگر بدجنس آتامی کورپی بازی میکند. طرفداران فیلمهای قبلی هلاندر احتمالا بخوبی تومیلا را میشناسند. زیرا او در هر دو فیلم مطرح قبلی هلاندر، صادرات نادر و بازی بزرگ، حضور داشته است. کشیش شریر (Priest of Evil) و یورش (Riad) دو فیلم اکشن برجسته دیگر با حضور تومیلا هستند.
همچنین تومیلا در اینجا یک بار دیگر در کنار پسر واقعی خود اونی تومیلا مقابل دوربین ظاهر شده است. در واقع این سومین همکاری سینمایی این پدر و پسر با هلاندر محسوب میشود که بنظر میرسد تا به اینجا برای هر سه آنها خوش یمن بوده است.
اکسل هنی که در کارنامهاش حضور در فیلمهایی مانند مریخی (The Martian) ریدلی اسکات و فیلم اکشن نروژی سرآوران (Headhunters) مورتن تیلدام دیده میشود در کنار جک دولان، میموسا ویلامو، پل اندرسن، آرتو کاپولاینن، تاتو سینیسالو و وینسنت ویلستراند، فهرست بازیگران سیسو را تکمیل میکنند.
کارگردان سیسو کیست؟
یالماری هلاندر، نویسندگی و کارگردانی این اکشن مربوط به دوران جنگ جهانی دوم را انجام داده است. این فیلمساز فنلاندی بیشتر بخاطر کارگردانی فیلم هیجانانگیز ماوراءالطبیعه کریسمسی صادرات نادر: داستان کریسمس (Rare Exports: A Christmas Tale) و فیلم اکشن نجات ریاست جمهوری بازی بزرگ (Big Game) با بازی ساموئل ال. جکسون، شناخته میشود. او همچنین، چند فیلم کوتاه و تبلیغات تلویزیونی برنده جایزه را کارگردانی کرده است. استعداد هلاندر در ساخت فیلمهای اکشن احشایی و سازشناپذیر که از طرح داستانی کاملا منحصر بفردی برخوردارند، در اینجا نوید مواجهه با یک اکشن فوقالعاده لذتبخش را میدهد.
سیسو، الهام گرفته از رمبو و جان ویک!
سیسو با بودجهای در حدود ۶ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ در شمالیترین منطقه فنلاند، لاپلند، فیلمبرداری شد. به گفته هلاندر، فیلم اکشن آمریکایی نخستین خون محصول ۱۹۸۲ (اولین فیلم از سری فیلمهای رمبو) و تک تیرانداز نظامی فنلاندی، سیمو هایها، بزرگترین منابع الهام سیسو بودهاند. از هایها که با لقب مرگ سفید شناخته میشود به عنوان بزرگترین تک تیرانداز تاریخ یاد میکنند. سیسو بخاطر اکشن فوقالعاده خشونتآمیزش به شدت با سری فیلمهای جان ویک نیز مقایسه میشود.
بخش جهانی سونی پیکچرز، حق پخش جهانی فیلم را در کشورهای نودریک (شمال اروپا) به دست آورد و همچنین تصمیم گرفت با همکاری لاینزگیت فیلم را در آمریکای شمالی اکران کند. این فیلم نخستینبار در ۹ سپتامبر ۲۰۲۲ در بخش جنون نیمه شب جشنواره فیلم تورنتو به نمایش درآمد. همچنین سیسو از ۲۷ ژانویه ۲۰۲۳ در فنلاند و از ۲۸ آوریل ۲۰۲۳ در آمریکا به روی پرده رفت. پیشبینی میشود که سیسو از ۱۰۰۰ سینما در آمریکا چیزی در حدود ۲.۵ تا ۵.۵ میلیون دلار فروش داشته باشد.
نقد و بررسی منتقدان درباره فیلم سیسو
Original Cin | امتیاز: ۱۰۰ از ۱۰۰
تام ارنست | سیسو به عنوان یک فیلم اکشن، جنگی، انتقامجویانه هیبریدی (ترکیبی از دو یا چند ژانر مختلف) آنقدر هیجانانگیز و پرانرژی است که میتواند مایکل بی را رقابت خارج کند.
آبزرور | امتیاز: ۸۸ از ۱۰۰
اولیور جونز | ظاهرا یک برنامهنویس متوسط قصد داشته است در سکون میان جان ویک ۴ و ایکوالایزر ۳ The Equalizer 3)) هوس و اشتیاق ما به یک تجربه فیلمیک پر از خونوخونریزی را ارضا کند. در حالیکه این فیلم تاریخی چشمگیر فیلمساز فنلاندی، یالماری هلاندر، نه تنها ممکن است از هر دوی اینها پیشی بگیرد، بلکه این پتانسیل را دارد که در نهایت به عنوان رضایتبخشترین و فوقالعادهترین فیلم اکشن خشونتآمیز تابستان، تاج خونین را از آن خود کند.
Film Threat | امتیاز: ۸۰ از ۱۰۰
آلن انجی | در نهایت، سیسو تماما درباره خشونت و خون است و مقادیر زیادی از هر دو در آن وجود دارد. این یکی از آن فیلمهای اکشنی است که هنگام تماشای آن تنها باید به مغز خود استراحت بدهید و از سواری هیجانانگیز آن لذت ببرید.
آریزونا ریپابلیک | امتیاز: ۷۰ از ۱۰۰
بیل گودی کونتز | خشونت به اندازه کافی رعبآور است که موجب آزار مخاطبان بشود و همچنین آنقد کارتونی است که فرصت خندیدن به آنها بدهد. مانند فیلمهای جان ویک، صحنههای بیرحمانه یکی پس از دیگری میآیند، اگرچه کرئوگرافی صحنههای مبارزه در اینجا آنقدر شاعرانه نیست.
پولیگان | امتیاز: ۵۵ از ۱۰۰
پیت ولک | حرکات دوربین هلاندر و طراحی صحنههای مبارزه از بدلکار کهنهکار اولی کیتی، به شکل شگفتانگیزی مهار شده و خویشتن دارانهاند، آنهم در فیلم اکشنی که سازندگانش به وضوح از پیدا کردن راههای زیاد برای کشتن آدمها خوشنود بنظر میرسند.
والاستریت جورنال | امتیاز: ۴۰ از ۱۰۰
کایل اسمیت | شرورهایی که در کار خود خوب نیستند کمی خستهکننده هستند. زیرا این نازیها علی رغم ظاهر تهدیدکنندهشان عملا تنها برههایی برای سلاخی شدن بنظر میرسند. سیسو صرفا کشتارگاهی است که آقای هلاندر برای آنها ساخته است.
نقد بلند فیلم سیسو برگرفته از سایت پلی لیست
اندرو کرامپ | کانون سینمای جنگ جهانی دوم به دلایلی خستهکننده بیشتر روی همان تعداد انگشت شماری از کشورهای اروپایی – آلمان، فرانسه، ایتالیا و انگلیس – تمرکز میکند و فضای کمی برای دیگر ملتها در نظر میگیرد. در حالیکه دنیا خیلی بزرگ است و جنگ در همه گوشه و کنارهای آن در جریان بوده است. بنابراین داستانهای درباره آن هرگز تمام نمیشوند. ما بایستی از مسیر معمول خود خارج شویم تا این داستانها را پیدا کنیم. به عنوان نمونه به لاپلند، لوکیشن فیلم سیسو یالماری هلاندر برویم. یک اکشن هیجانانگیز پر از خون و خونریزی که داستان آن در زمان جنگ اتفاق میافتد و در آن لوکیشن مهمترین نقش را ایفا میکند.
سیسو چیزی را ارائه میدهد که زیر ژانر فیلمهای جنگ جهانی دوم به آن نیاز دارد: یک تغییر جزئی در چشمانداز و صحنه. به عنوان نمونه فضای تایگا (یا جنگلهای مخروطیان شمالی) و درختچهزار را تصور کنید که چقدر هیجانانگیز است. هلاندر در دو فیلم دیگرش، صادرات نادر و بازی بزرگ، نیز از این منطقه شمالی لاپلند به عنوان لوکیشن استفاده کرده است. اما دنیای آشنای فیلمهای جنگ جهانی دوم در این پسزمینه بیرحمانه و تنک، جلوه تازهای پیدا میکند.
سیسو در شمایل یک فیلم تاریخی شروع میشود، اما خیلی زود لحن یک فیلم سنتی وسترن را بخود میگیرد. لاپلند مکانی خلوت و دورافتاده است. جاییکه یک جوینده طلای متواضع به نام آتامی کورپی، همراه با سگی که تنها همدم او در وسط این ناکجا آباد زیبا و وهمانگیز محسوب میشود، با تحمل مشقتهای بسیار در جستجوی ثروتهای طبیعی این سرزمین است. آتامی پس از پیدا کردن آنها در جابجاییشان به مشکل میخورد. زیرا طلا وزن زیادی دارد و در نتیجه بازگرداندن آن به هلسینکی، بخودی خود چالش بزرگ است.
اما خبر بدتر برای کورپی این است که او با یک گروه از سربازان آلمانی به رهبری برونو هلدورف (اکسل هنی) که در حال فرار از طریق فنلاند و عقب نشینی و از بین بردن تمام آثار تمدن بشری هستند، برخورد میکند. آنها به ماهیت محموله او پی میبرند و سعی میکنند آن را برای خود بردارند. اما خبر بد برای آلمانیها این است که کورپی از قضا یک سرباز افسانهای فنلاندی است و آنها یک معدنچی اشتباهی را بری سرقت انتخاب کردهاند.
ساختار سیسو از الگوی سه مرحلهای تعقیب و گریز – پنهان شدن- مبارزه، تبعیت میکند. فیلمی که شبیه نسخهای کندتر و باحوصلهتر از مکس دیوانه: جاده خشم (Mad Max: Fury Road) است. بنابراین طرح داستانی فیلم چندان غیر قابل پیش بینی نیست. در واقع سیسو به یک بازی موش و گربه بین یک جنگجوی سابق و افسر دیوانهای که تصمیم دارد او را حتی برخلاف دستور مافوقش بکشد، خلاصه میشود. میل هلدروف برای گرفتن انتقامی حقیرانه از کورپی است که فیلم را به حرکت درمیآورد و در نتیجه با فیلمی ساده روبرو هستیم. بنظر میرسد هلاندر از نمایش ارتباط میان گذشته و حال فنلاند اجتناب میکند و به شدت بر پذیرش نازیها به عنوان شخصیتهای شرور اصلی فیلم از سوی تماشاگران تکیه میکند.
یک مخاطب غرغرو و سختگیر ممکن است این تصمیم را سهلانگارانه بداند. اما قتل عام آدمکشهای ناشناس اس.اس برای سرگرمی همیشه یک جنایت بیآزار است و در سیسو این اتفاق رضایت فوقالعاده ویژهای برای مخاطبان به همراه دارد. بهرحال، فیلمهای درباره جنگ جهانی دوم که داستانشان در فنلاند رخ بدهد تعدادشان زیاد نیست. بنابراین هلاندر به سادگی با منفجر کردن گارد ضربت آلمان نازی، یا با به چهار میل کشیدن آنها، با تیراندازی به سمتشان و یا با بیرون انداختن آنها از هواپیما مانند اسلیم پیکنرز در دکتر استرنجلاو (Dr. Strangelove)، ادعا میکند که مالک یک قطعه از ژانر اکشن جنگی مهیج نازی برای خود و کشورش است.
سیسو به روح فنلاندی ادای احترام میکند: ترجمههای انگلیسی عنوان فیلم با خلا واژگانی درگیر هستند، اما لب کلام آن «دل و جرئت داشتن» میشود. سیسو درباره درایت و اراده، فراز و نشیبهای فنلاند در طول جنگ جهانی دوم و درباره آدمهای کشوری است که برای مبارزه با سختترین شرایط میتوانند تا اعماق وجود خود پیش بروند. این فیلم همچنین درباره فولکلور اسلاوی (فولکلور مردم اسلاو) به همان شیوه ضمنی فیلمهای جان ویک است. دنیای تبهکاران آدمکش بابا یاگای (یک جادوگر در اساطیر اسلاو و روسی) خود را دارد. هلدورف و مردانش کوشچی نامیرای خودشان را دارند (کوشچی در اساطیر اسلاو جادوگری نامیرا و نمونهای از یک شخصیت آنتاگونیست مرد است).
البته سیسو فراتر از یک موتیف اساطیری و تعداد زیاد کشت و کشتارها، هیچ شباهتی با جان ویک ندارد. فیلم اکشنی که تمام اکشنهای دیگری که در حال حاضر ساخته میشوند ناگزیر به مقایسه با آن هستند. هلاندر در سیسو با ارجاع به اساتیدی مانند سرجو لئونه، سرجو کوربوچی، جانفرانکو پارولینی و جولیو پترونی، به وسترن اسپاگتی ادای احترام میکند. الهامات کلاسیکی که به نوعی در تضاد با طنز گزنده فیلم و خشونت افراطی کارتونی آن قرار میگیرند.
امتیازهای فیلم سیسو
تا زمان آماده سازی مطلب
وبسایت | میانگین امتیاز |
IMDB | ۷.۴ از ۱۰ |
کاربران متاکریتیک | ۶ از ۱۰ |
منتقدان راتن تومیتوز | ۹۴ درصد بر اساس ۹۷ نقد |
کاربران راتن تومیتوز | ۸۸ درصد |
منتقدان متاکریتیک | ۶۸ درصد براساس ۱۷ نقد |
مصاحبه با کارگردان فیلم
یالماری هلاندر: برای یک بازیگر کار کردن بدون دیالوگ ساده نیست
- سیسو اشارهای به ذهنیت و طرز فکر «هرگز تسلیم نشدن» است. هنگامیکه با بزرگترین چالشها روبرو میشوید، بزرگترین نیروهای را درون خود خواهید یافت. این به یک چیز مشخص اشاره ندارد، بلکه مفهومی واقعا بزرگ در فنلاند است.
- هنگامیکه ایده فیلم به ذهنم خطور کرد تومیلا اولین نفری بود که با او تماس گرفتم. مطمئن بودم او تنها فردی است که میتواند این کار را انجام بدهد. برای یک بازیگر کار کردن بدون دیالوگ ساده نیست، آنهم در حالیکه قرار است بار کل فیلم را به دوش بکشد.
- برای من مهم بود که در فضایی تا حد امکان باز باشم. نه اینکه ساختمان، درخت یا هر چیز دیگری که بتوان پشت آن پنهان شد در آنجا باشد. …پلیسی وجود ندارد که بتوانید با آن تماس بگیرید. شما آنجا هستید و با مشکلات خود دست و پنجه نرم میکنید و باید راهی برای غلبه بر آنها بیابید یا اینکه بمیرید.
- این یک داستان ساده است. فکر میکردم داشتن نازیها خیلی جالب باشد… {ما در اینجا} در پایان جنگ هستیم و آنها در این بین از بسیاری از چیزهای بد عبور کردهاند. آنها میدانند که اساسا شکست خوردهاند و دیگر هیچ چیز مهم نیست. هیچ قاعده و قانونی در کار نیست. آنها میتوانند هر آنچه که میخواهند انجام بدهند. …آنها میتوانند هر کاری بکنند و نمیتوانید تصور کنید که تا کجا میتوانند پیش بروند. بودن در موقعیتی که دیگر هیچ چیز مهم نیست. همین موضوع در مورد شخصیت آتامی صدق میکند. او همه چیز خود را از دست داده است.