گردوغباری که چند سالی استانهای جنوب غربی کشور را دچار بحران کرده بود، حالا به پایتخت رسیده و زندگی تهراننشینان را هم تحت تاثیر قرار داده است. امروز برای دومینبار در ۷ روز آتی کشور بهخاطر آلودگی بحرانی هوا تعطیل شد. احتمالا میدانید که منشاء این گردوغبار، اتفاقات طبیعی نیست و طبق معمول گندکاریهای بشر و سدسازیهای بیرویه و تبدیل کردن زمینها به بیابان باعث و بانی آن بوده است.
فیلمها ابزار قدرتمندی برای انتقال پیام در مورد تغییرات آبوهوایی، آلودگی و سایر مسائل زیستمحیطی هستند. در حالی که در برخی از فیلمها در مورد جزئیات بیش از حد اغراق میشود، اما همچنان فیلمها موثرترین ابزار برای آگاهسازی مردم نسبت به روندهای منفی محیطی و نتایج بالقوهای که این روندها در زندگی ما ایجاد میکنند هستند.
به همین مناسبت فهرستی از ۷ فیلم تاثیرگذار درباره فجایع زیستمحیطی تدارک دیدهایم تا از این تعطیلی اجباری استفاده کنید و ببینید ممکن است دستهجمعی چه بلایی سر سیارهمان بیاوریم!
فیلم پسفردا | ۲۰۰۴ | The Day After Tomorrow
در این فیلم علمی-تخیلی فاجعهآمیز، یک اقلیمشناس به شکل ناموفقی تلاش میکند تا به مقامات دولتی درباره ویرانی قریبالوقوع زمین و محیط زیست هشدار دهد. علیرغم این واقعیت که شتاب تغییرات و رویدادهای آبوهوایی در فیلم غیرواقعی است، هنوز هم میتواند انسان را نسبت به آینده زمین وحشتزده کند. این فیلم با اقتباس از رمان تخیلی «ابرطوفانِ جهانیِ آینده» ساخته شده است.
فیلم تاثیر عمیق | ۱۹۹۸ | Deep Impact
وقتی یک ستارهشناس از احتمال برخورد یک ستاره دنبالهدار به زمین آگاه میشود، هنگام تلاش برای هشدار دادن به جهان جانش را از دست میدهد. یک سال بعد، تهدید آشکار میشود و فضانوردان برای بمباران این دنبالهدار جهت منحرف کردن مسیرش به فضا اعزام میشوند. دنبالهدار به دو قطعه تقسیم میشود که یکی از آنها در «تنگه هاتراس» به زمین برخورد میکند و باعث ایجاد یک سونامی بزرگ میشود که میلیونها نفر را میکشد.
فیلم ارین براکوویچ | ۲۰۰۰ | Erin Brockovich
داستان واقعی زندگی «ارین براکوویچ»، یک دستیار حقوقی که متوجه شد بهخاطر فعالیتهای وحشتناک یک کارخانه صنعتی، بخش عظیمی از آبهای زیرزمینی کالیفرنیا در فاصله بین سالها ۱۹۵۲ تا ۱۹۶۶ سمی و آلوده شده است. تخمین زده شده بود شرکت Pacific Gas & Electric در طول این سالها ۳۷۰ میلیون گالن (!) فاضلاب آلوده را در چاهها تخلیه کرده است! مبارزه «ارین براکوویچ» باعث شد تا این شرکت پس از محاکمه، ۳۳۳ میلیون دلار جریمه شود که همچنان بزرگترین غرامت پرداخت شده در یک دعوی حقوقی مستقیم در تاریخ آمریکاست.
«جولیا رابرتز» برای بازی تاثیرگذارش در نقش ارین توانست اولین و آخرین اسکار زندگیاش را دریافت کند.
فیلم فعالیت مدنی | ۱۹۹۸ | A Civil Action
یک داستان واقعی دیگر درباره آلودهسازی آبهای شرب زیرزمینی توسط شرکتهای خطاکار آمریکایی که باعث ابتلای صدها کودک به بیماریهای لاعلاج شد. تلاش مردم و وکلا برای شکایت علیه این شرکتها به ثمر نشست و دوتا از این شرکتها مجبور شدند بزرگترین پاکسازی شیمیایی شرق آمریکا را با صرف هزینهای ۶۸ میلیون دلاری انجام دهند.
فیلم شیوع | ۲۰۱۱ | Contagion
احتمالا نزدیکترین فیلم به وضعیت زندگی بشر در سه سال اخیر، همین یکی است. فیلم درباره ویروس بسیار مسری و کشندهای است که با سرعت زیاد کل زمین را آلوده کرده و انسانها را از پای درمیآورد. در پی این پاندمی، محققان و مقامات بهداشت عمومی برای مهار این بیماری و ساخت واکسن تلاش میکنند. این فیلم از اپیدمی واقعی سارس (پدر همین ویروس کووید-۱۹ لعنتی) در سال ۲۰۰۳ و همهگیری آنفولانزای ۲۰۰۹ الهام گرفته شده است.
شیوع با اختلاف پرستارهترین فیلم این فهرست است. مت دیمون، کیت وینسلت، گوئینت پالترو، ماریون کوتیار، لارنس فیشبرن و جود لاو از جمله بازیگران آن هستند.
فیلم ۲۰۱۲ | ۲۰۰۹
هسته زمین در حال گرم شدن است و این ماجرا باعث فعالیت آتشفشانها و زلزلههایی با قدرت بیسابقه میشود. شخصیتهای فیلم در حالیکه با پایان دنیا روبرو میشوند، باید برای نجات خانواده خود نیز به رقابت بپردازند. دز تخیل فیلم آنقدر بالاست که در آن کاخ سفید هم با خاک یکسان میشود. ولی با توجه به حادثه تلخ اخیری که گریبانگیری آبادان عزیز شده، دیدن این صحنهها لااقل برای ما ایرانیها خیلی تخیلی نیست و چه بسا خاطره است.
فیلم سولینت (ویفر) سبز | ۱۹۷۳| Soylent Green
یکی از بهترین و عجیبترین فیلمهای این لیست، همین «بیسکوئیت سبز» است که دقیقا درباره وضعیت زمین در سال ۲۰۲۲ ساخته شده است! بیایید کمی مفصلتر از سایر فیلمها به این فیلم بپردازیم.
در سال ۲۰۲۲ بهخاطر افزایش بیش از حد جمعیت زمین، آلودگی محیط زیست و تغییرات فاجعهآمیز آبوهوایی باعث کمبود شدید مواد غذایی، آب و مسکن در سراسر جهان شده است. شهر نیویورک بهتنهایی ۴۰ میلیون جمعیت دارد و تنها نخبگان این شهر میتوانند از عهده هزینه داشتن آپارتمانهای بزرگ، آب پاک و مواد غذایی طبیعی برآیند. در این شرایط شرکت «سویلنت» تولید مواد غذایی مشترک نیمی از جمعیت جهان، و توزیع محصول تجاری همگنی از نوعی بیسکویت ویفر را با نام برند سویلنت، از جمله «سویلنت قرمز» و «سویلنت زرد» و آخرین محصول آنها، «سویلنت سبز»، که نوع مغذیتری است و ادعا میشود از پلانکتون اقیانوس ساخته شده، برعهده دارد. ماجرای این ویفرهای سبز کمی مشکوک است و باعث میشود یک کارآگاه برای درآوردن تهوتوی مواد اولیه این ویفرها کفش آهنین بهپا کند.
بسیاری از چالشهایی که امروز در محیط زیست با آن روبهرو هستیم به شکل عجیب و وحشتناکی در فیلم بهتصویر کشیده شده است.