اطلاعات فیلم ماهان

همه چیز درباره جشنواره فجر ۱۴۰۰

نظرات اولیه منتقدان درباره فیلم ماهان حمید شاه‌حاتمی

رضا صائمی

فیلم ماهان به کارگردانی حمید شاه حاتمی هم به لیست فیلم‌هایی پیوست که پذیرفتنش در جشنواره مورد نقد جدی قرار گرفت. فیلمی که گرچه قرار بود روایتگر امید باشد خودش به اثری ناامیدکننده بدل شد. فیلمی که در حد یک تله فیلم برای نمایش از تلویزیون می توانست کاربرد داشته باشد اما حضورش در جشنواره نه تنها بر اعتبار آن افزود که از اعتبار جشنواره کاست. ماهان روایت زندگی یک بازیگر تئاتر است که پس از مدت‌ها می‌ تواند نقش اصلی یک نمایش را روی صحنه ایفا کند، اما بیماری سرطان مسیر زندگی او را دستخوش تغییرات جدی قرار می دهد. ادامه قصه برای تزریق امید به قهرمان بیمار و مایوس داستان طراحی شده و فیلم را بیشتر به یک فیلم انگیزشی شبیه کرد که دیالوگ هایش آن را شعاری تر می کند. اساسا فیلم ساختار خود را بر حرف و دیالوگ بنا کرده و کمتر به خلق موقعیت نمایشی برای بیان مفاهیم مورد نظر خود دست زده است. هر جایی هم که تلاش کرده موقعیت دراماتیک خلق کند آنقدر دم دستی و فاقد خلاقیت بوده نه تنها تاثیرگذاری خود را از دست داده که حتی به ضد خود بدل شده و گاهی به کمدی ناخواسته. حضور بازیگران کم تجربه هم خلاهای فیلمنامه و اجرا را عمیق تر کرده است. فیلمی که فرم ناامیدکننده ای دارد نمی تواند مضمون امید را به تصویر بکشد.

۳ نکته درباره فیلم ماهان

• فیلمنامه و شخصیت پردازی ضعیف
• دیالوگ های شعاری
• ریتم کند روایت

سید آریا قریشی

ماهان می‌تواند یکی از گزینه‌های جدی برای کسب عنوان بدترین فیلم جشنواره باشد. نه انگیزه‌ها به‌درستی شکل می‌گیرند، نه شخصیت اصلی قابل‌درک (همدلی‌برانگیز بودن که هیچ) است، نه داستان کشش یک فیلم ۹۰ دقیقه‌ای را دارد، نه دیالوگ‌ها کوچک‌ترین تأثیر مثبتی بر تماشاگر می‌گذارند (در عوض این دیالوگ‌های نچسب و سطح‌پایین پتانسیل فراوانی برای عصبی‌کردن ما دارند)، نه نکتۀ مثبتی در کار بازیگران می‌بینیم، و نه اساساً منطقی پشت اتفاقات و کنش‌ها وجود دارد. فیلم البته دارد به پیام‌هایی قابل‌احترام اشاره می‌کند: امید به زندگی، لزوم شناخت زیبایی‌های ایران، انسان‌دوستی، حمایت از کودکان سرطانی و… اما مفاهیم مثبت و انسانی به‌تنهایی به یک فیلم خوب منجر نمی‌شوند. وقتی یک فیلم تا این حد از بدیهیات سینما خالی است، عملاً آن مفاهیم را هم لوث می‌کند.

۳ نکته درباره فیلم ماهان

• بازی بد بازیگران اصلی که انگار در همین لحظه از سر صحنۀ تئاتر به لوکیشن آمده‌اند و به‌جای اجرای باورپذیر، بیشتر به این توجه دارند که تمام کلمات را شمرده و کاملاً واضح بیان کنند.
• بی‌منطقی‌های مفرط فیلمنامه
• غیرقابل‌درک بودن شخصیت اصلی

کمال پورکاوه

«آشفته» و «باری به هر جهت» تنها صفاتی است که می‌تواند فیلم «ماهان» ساخته حمید شاه حاتمی را توصیف کند. فیلم بیش از آنکه به یک اثر منسجم و دارای ابتدا و انت‌ها به نظر برسد، شبیه به راف‌کات ابتدایی یک تدوینگر است که راشهای یک هنرجوی تازه‌کار انجمن سینمای جوان را کنار هم چیده است. کافیست به نماهای دو نفره (تو شات) دختر و پسر در خانه نگاه کنید تا از فلو بودن (تار بودن) صورت پسر حیرت زده شوید. اگر به سکانس گفتگو در مطب دکتر رجوع نمایید، به راحتی می‌توانید به آشفتگی در صداگذاری فیلم هم پی ببرید.
صحبت از بازی بازیگران و میزانسن‌های کارگردان هم که بیشتر به شوخی شبیه است. فیلمنامه‌ای هم در کار نیست. ظاهرا یک پولی از یک موسسه خیریه فراهم شده که باید هر چه سریعتر به همراه مقادیری شعار درباره مشکلات بیماران سرطانی تبدیل به تصویر میشده که شده است.
اینکه تیم بازاریابی جناب شاه حاتمی موفق به اخذ بودجه میلیاردی برای تولید فیلم شده است جالب توجه است، اما اینکه سرمایه‌گذار و سفارش دهنده فیلم، چگونه حاضر به اختصاص بودجه به چنین پروژه‌ای شده است به، معما شبیه است.
از همه اینها که بگذریم، پایین آمدن‌شان جشنواره با حضور چنین آثار انتخابی است. جشنواره‌ای که می‌خواهد از سال آینده، بخش بین‌المللی‌اش را هم در کنار خود داشته باشد.

۳ نکته درباره فیلم ماهان

• کارگردانی غیر قابل قبول
• بازی غیر قابل تحمل همه بازیگران
• فیلمبرداری پر از اشکال

سیداحسان عمادی

«ماهان» می‌خواهد حرف‌های گنده (و گاه حتی خیلی گنده‌) ای بزند. این‌که ابتلای به سرطان مساوی خط پایان نیست و آدمی‌زاد نباید شور و امیدش را از دست بدهد و تا «کبوتر» هست زندگی باید کرد؛ این‌که ایران کشوری پر از صلح و دوستی است که مؤمنان به ادیان مختلف، در کمال صفا و آرامش در آن به مسالمت کنار هم می‌زیَند؛ این‌که چه سرزمین پهناور و زیبا و چه اقلیم‌های متنوع و رنگارنگی داریم که هر ورقش دفتری است معرفت کردگار؛ یا این‌که دوچرخه‌سواری چه تفریح متفاوت و مفرحی است و چه نیکو است اگر گاهی به جای ماشین و قطار و هواپیما، با این مرکب راهوار به دل جاده‌هایی بزنیم که رو به ما فریاد می‌زنند بیا! ای بسا تهیه‌کننده فیلم -که ابوی محترم کارگردان نیز هست- برای هر کدام از این حرف‌ها و تم‌ها سراغ مرکز یا نهادی دولتی یا خصوصی (یا حتی خصولتی) رفته و شانسش را برای جذب سرمایه به منظور تولید اثری فاخر که بناست ابعاد و زوایای گوناگون موضوع را روی پرده عریض به تصویر بکشد امتحان کرده باشد.

با این حال نتیجه کار به غایت حیرت‌انگیز و شگفت‌آور است. به قول دوستی، ماهان فیلمی است برای گروه سنی الف، ساخته‌شده به دست عواملی با دانش و تجربه و درک و مهارت گروه سنی الف، که بعید است حتی تماشایش برای گروه سنی الف هم جذابیتی داشته باشد. آنچه را تا به حال درباره فیلم‌های بد و ضعیف و غیرقابل تحمل و به قول معروف، «ماقبل نقد و مقوا» شنیده‌اید فراموش کنید. در ماهان با اثری مواجهیم که در تمام اجزای متن و اجرا (سیناپس، دیالوگ‌ها، بازی، فیلم‌برداری، کارگردانی و…) به غایت آماتوری است. آن‌قدر که باید پرسید چطور سرمایه‌گذار و تهیه‌کننده به چنین گروهی برای ساختن یک فیلم بلند اعتماد کرده‌اند، چه رسد به این‌که خروجی کار را به هیأت انتخاب جشنواره ارائه دهند و تازه افتخار حضور در فجر چهلم را هم پیدا کنند. سؤالی که کندوکاو برای یافتن پاسخش، قاعدتاً جواب‌هایی جالب‌تر از تماشای خود فیلم به همراه دارد.

خلاصه داستان فیلم ماهان

«ماهان» روایت زندگی یک بازیگر تئاتر است که پس از مدت‌ها می‌تواند نقش اصلی یک نمایش را روی صحنه ایفا کند، اما بیماری سرطان مسیر زندگی او را دستخوش تغییرات جدی قرار می دهد.

بازیگران و عوامل فیلم سینمایی ماهان

همایون ارشادی، رامین ناصرنصیر، امیررضا نظری، نگار جوکار و وحید رحیمیان بازیگران فیلم ماهان هستند.

عوامل این فیلم سینمایی عبارتند از: مدیر فیلمبرداری: مهدی ایل بیگی، مدیر صدابرداری: بهروز معاونیان، موسیقی:فردین خلعتبری، بازیگردان: هامون قاپچی، مدیر تولید: مهدی مهابادی و…

حرف‌های سازندگان فیلم در جشنواره فجر ۱۴۰۰

علی شاه‌حاتمی، تهیه‌کننده: هزینه ساخت این فیلم چیزی در حدود ۳ میلیارد تومان بود. این فیلم که با لنز آنامورفیک فیلمبرداری شده حاصل چند ماه کار و طی کردن مسیری حدودا ۲۵۰۰۰ کیلومتری بود. این کار از طرف خدا به من سفارش شده بود و آن را ساختم. خیلی بد است که خبرنگاری این فیلم که سراسر امیدبخش است را سفارشی بداند. شاید باید بعد از جشنواره جلسه محاکمه‌ای برای هیات انتخاب برگزار کرد و پرسید برای چه این فیلم در جشنواره حضور دارد. هرسال از این قبیل چالش‌ها در جشنواره به چشم می‌خورد اما باید بدانیم که ما قاضی نیستیم و نباید خودمان را جای هیات انتخاب یا هیات داوری گذاشت.

حمید شاه‌حاتمی کارگردان: به‌دلیل طولانی شدن فیلم مجبور به حذف بسیاری از پلان‌ها شدیم و به کار آقای بهزادپور که تدوینگر ما بودند اعتماد کردم و  تلاش کردیم دیگر به تدوین ایشان دست نبریم. من هم به ایرادات فیلم خودم واقف هستم. ما تصمیم گرفتیم فیلم را به جشنواره ارائه دهیم و توقع پذیرفته شدن را نداشتم. با دستمزد یک بازیگر فیلم جاده‌ای ساختن کار راحتی نیست. باید بگویم من دخالتی در حضور فیلمم در جشنواره نداشتم و می‌دانم که هیات انتخاب با اتفاق آرا به حضور «ماهان» در جشنواره رای دادند.