نقد فیلم آخرین نامه از معشوقه شما

فهرست بهترین فیلم های عاشقانه جهان

آگوستین فریزل با جسارت تمام تلاش کرده تا میان داستان و لحن فیلم خود توازن برقرار سازد؛ اما تنها بخش کوچکی از این فیلم اقتباسی جدید شبکه نتفلیکس، بار هیجان فیلم را بر دوش می‌کشد. برای درک ارتباط میان قهرمانان داستان اثر اخیر، آگوستین فریزل یعنی فیلم آخرین نامه از معشوقه شما (The Last Letter From Your Lover) نیاز نیست مخاطب تیزبینی و هوش سرشاری به خرج دهد. در فیلم آخرین نامه از معشوقه شما روزنامه‌نگاری کسل‌کننده به نام الی (با بازی فیلیسیتی جونز) و زنی خانه‌دار به نام جنیفر (با بازی شیلین وودلی) شخصیت‌های اصلی داستان هستند. هر دوی این زن‌ها از شکستی عشقی سرخورده هستند و شادی واقعی را تنها در رویاهای خود می‌جویند و حالا به دنبال ساختن زندگی تازه‌ای برای خود هستند.

این موضوع به‌خودی‌خود سوژه‌ای مناسب و دوست‌داشتنی برای رمان‌نویسی به شمار می‌رود و جوجو مویز به‌درستی آن را مبنای داستان پرفروش خود قرار داده و فیلم فریزل نیز با اقتباس از آن ساخته شده است. اما نکته اینجاست که زبان نامتجانس کتاب، هرگز آن‌گونه که شایسته است نمی‌تواند به‌صورت تصویر و صدایی منسجم به نمایش درآید. این فیلم اقتباسی را در بهترین حالت درنهایت می‌توان در کنار خواندن کتاب مویز تماشا کرد و اگر بخواهیم سخت‌گیرانه‌تر نظر دهیم باید گفت که تنها خلاصه‌ای کم‌جان از داستانی بلند است که در آن جرقه‌های از احساسات واقعی انسانی را می‌توان یافت.

دوباره به قهرمانان داستان بپردازیم؛ در دو بستر جداگانه کاملاً متفاوت، که گاه بیشتر از دوتا نیز هستند، فیلم آخرین نامه از معشوقه شما داستان‌های مجزای الی و جنیفر را پی می‌گیرد که جایی به هم برخورد می‌کنند. ارتباط این دو زن با یکدیگر به‌واسطه نامه‌های عاشقانه‌ای است که هر دوی آن‌ها را مدهوش کرده؛ جنیفر دریافت‌کننده این نامه‌هاست، اما در اولین حضورش بر صفحه‌نمایش، این شهروند غمگین لندنی هیچ‌چیز درباره این نامه‌ها نمی‌داند؛ چرا که پس از یک سانحه خطرناک اتومبیل دچار فراموشی شده است. او کم‌کم زندگی و گذشته خود را بازمی‌یابد و با همسر جدی‌اش لارنس (با بازی جو آلواین) که به‌سختی می‌تواند سردی و بی‌تفاوتی کلی‌اش را نسبت به همسر بیمارش پنهان کند روزگار می‌گذراند. به‌تدریج مشخص می‌شود که چیزی، یا کسی، در کنار آمدن با عواقب تصادفی که حافظه جنیفر را از او گرفته است به او کمک می‌کند. او به جنیفر گوید: «مرا لاری صدا کن!» در این صحنه چهره شگفت‌زده وودلی نشان می‌دهد که جنیفر تنها و رهاشده، هرگز چنین کلام گرمی را از کسی نشنیده است.

شخصیت الی به قهرمان داستان کتاب ویز شبیه‌تر است. او زنی لاغراندام و امروزی است که از قدرت درک بالایی دارد و به‌نوعی محکوم به زیستن شور زندگی است. تصویری که نویسنده از این شخصیت ارائه داده به خوبی با بازی پرهیاهوی امیلیا کلارک در فیلم خوش‌ساخت من پیش از تو (Me Before You) مطابقت دارد. فیلم من پیش از تو نیز بر اساس داستانی با همین نام از جوجو مویز ساخته شده و در آن بازی کلارک را می‌توان مشابه اجرای جونز در فیلم آخرین نامه از معشوقه شما دانست.

الی به‌تازگی از بحران شکست یک رابطه عاطفی عبور کرده که تمام جوانب زندگی او را تحت تاثیر قرار داده است. اگرچه به نظر می‌رسد که الی تلاش می‌کند تا با روابط روزمره و سطحی با اشخاص مختلف، درد شکست عاطفی خود را فراموش کند، اما در حقیقت او هرگز علاقه‌ای به تجربه دوباره یک رابطه جدی ندارد. الی یک روزنامه‌نگار است؛ اما او از آن دست روزنامه‌نگارانی است که تنها روی صفحه‌نمایش دیده می‌شوند و هرگز در اتاق‌های واقعی خبر حضور ندارند. او در واقع یک مقاله‌نویس است اما گاه نیز نظرات شخصی کم‌ارزشی درباره موضوعاتی سطحی که ظاهراً مهم هستند می‌نویسد؛ موضوعاتی که از اساس، از حد شایعاتی جعلی فراتر نمی‌روند. الی یکی از نامه‌های جنیفر را پیدا می‌کند؛ این همان نامه‌ای است که قبلاً هم در فیلم نشان داده می‌شود که لارنس با بدجنسی آن را مخفی می‌کند تا دست همسر بی‌قرار و ناآرامش به آن نرسد. جنیفر به رویاهای خود خیره می‌شود و با خود فکر می‌کند که: « جنی اصلاً کیست؟ آن شخصی که بوت نام دارد کیست که با آن حرارت از عشق نافرجام آن‌ها می‌نویسد؟»

در طرف دیگر داستان، الی همان کسی است که باید پاسخ این سوالات را پیدا کند. این کار حتی ممکن است به قیمت تحکم کردن به کارمند بایگانی دوست‌داشتنی به نام روری (با بازی نبهان ریزوان) باشد که اغلب کارهای در دست اقدام را فراموش می‌کند و در داستان ماجرای پر آب‌وتاب وودلی و معشوق جدیدش (با بازی کالوم ترنر) غرق می‌شود و از توجه به کارهای عجیب‌وغریبی که الی انجام می‌دهد بازمی‌ماند.

فیلمنامه آخرین نامه معشوقه شما علاقه چندانی به بسیاری از معماهای اصلی داستان کتاب نشان نمی‌دهد. به همین ترتیب روشن می‌گردد که الی به‌عنوان یک ژورنالیست چندان که باید حرفه‌ای و دقیق نیست؛ به‌عنوان نمونه این پرسش ابتدایی و اساسی اصلاً به ذهن او خطور نمی‌کند که «اصلاً این نامه‌ها در بایگانی ما چه کار می‌کنند؟» اما از سوی دیگر، او با تدابیر و روش‌های شخصی خود در بسیاری از موارد بدون هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای به سوالاتی که برایش مطرح می‌شوند پاسخ می‌دهد. اما شاید باید نسبت به خبرنگار شجاعی که همگان به او همچون ناخدای یک کشتی شکسته می‌نگرند، مهربان‌تر بود؛ او قهرمان داستان است و فریزل ماهرانه و بدون آن‌که نقشه‌های گاه و بی‌گاه او را از چشم دور بدارد؛ تمام مجادلات و حرکات او را دنبال می‌نماید و تاکید دارد که این زن با قانون سخت‌گیرانه‌ای که نسبت به خود اعمال می‌کند، هرگز عقب نمی‌کشد!

اما از سوی دیگر، فیلم آخرین نامه از معشوقه شما در ارتباط برقرار کردن میان دو داستان عاشقانه نافرجام شخصیت‌های خود، که بعد به سه داستان تبدیل می‌گردند! سخت‌گیرانه‌تر عمل می‌کند. در رابطه عاشقانه جنیفر و آنتونی با بازی ترنر، زیبایی و شادابی وجود دارد که جذاب دوست‌داشتنی است و بیشتر از آنکه منطقی باشد کاملاً از روی احساسات به‌پیش می‌رود. این طراوت همان چیزی است که رابطه الی و روری کم دارد. این عشق گاه آن‌قدر مبهم و در سکوت نمایش داده می‌شود که مخاطب مجبور است با چشمان کاملا باز و بدون پلک زدن تماشا کند تا مبادا چیزی از دید او مخفی بماند. اما درباره سایر جزئیات و شخصیت‌های فیلم این موضوع کاملاً از قرار دیگری است. به‌عنوان نمونه آرایش دقیق چشم‌های وودلی حتی زمانی که خواب است کاملا واضح است و تاکید بر سیگار کشیدن‌های فراوان و پشت سر هم شخصیت‌ها آن‌قدر پررنگ است که مخاطب آرزو می‌کند ای‌کاش می‌توانست از دیدن مداوم آن‌ها معاف گردد.

به این ترتیب داستان جنیفر همانند یک داستان عاشقانه تمام‌عیار روایت می‌گردد، اما رابطه الی و روری عشقی بی‌رونق و کم احساس است و تمام شور عاشقانه فیلم تنها از رابطه وودلی و ترنر سرچشمه می‌گیرد. این موضوع برای فیلمی که تمام و کمال موضوعی عاشقانه دارد می‌تواند به‌عنوان نقطه‌ضعف مطرح شود.

تلاش‌های جنیفر برای حل معمای زندگی‌اش و رمزگشایی از سانحه اتومبیلی که زندگی‌اش را نابود کرده، به زیبایی به تصویر کشیده شده است. چنین به نظر می‌رسد که فریزل و وودلی زوج هماهنگی را تشکیل داده‌اند و شاید بتوان در آینده همکاری مجدد این کارگردان و هنرپیشه را در فیلم‌های جدی‌تری شاهد بود. فیلمنامه فیلم آخرین نامه معشوقه شما توسط نیک پین و استا اسپالدینگ نوشته شده و در آن سعی شده تا مشکلات جدی و سخت و نیز الهامات زیبا را به یک اندازه موردتوجه قرار دهد. درنهایت، سلسله اتفاقات فیلم چنان است که پایانی غم‌انگیز، که اشک مخاطب را جاری کند، برای بیننده فیلم بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد و آنچه که در طول داستان به وقوع پیوسته است، نمی‌تواند دلایل کافی برای فرجام کار را تامین نماید.

فیلم آخرین نامه معشوقه شما از تاریخ جمعه ۲۳ جولای (۱ مرداد ۱۴۰۰)در شبکه نتفلیکس پخش شده است. به نظر شما آیا اقتباس از داستان‌های عاشقانه می‌تواند به ساخت اثر سینمایی موفق منجر شود؟ آیا اساسا انتقال همه بار احساسی این داستان‌ها از طریق مدیوم سینما امکان‌پذیر است؟