نقد فیلم هرچه عمیق تر حفر می کنی

بهترین فیلم های وحشت سینما

خانواده آدامز از آن دسته فیلمسازانی هستند که در هر بخش از فرایند تولید با تمام وجودشان سعی دارند اثری خوب در قالب یک فیلم خانگی بسازند. اگرچه این خانواده همیشه در ژانر ترسناک فعالیت نمی‌کند و آثار قبلی‌شان در ژانر درام خانوادگی و جنایی بوده است اما باید اذعان کرد استعداد ذاتی آنها در ساخت فیلم‌های ترسناک نهفته است. در فیلم‌های قبلی این خانواده از جمله «نیمه‌ راه تا ذن» (با عنوان اصلی «Halfway to Zen») خواهر زلدا، لولو آدامز نیز حضور داشت اما حالا او به دانشگاه رفته است و سه عضو باقیمانده خانواده آدامز دوباره استعدادشان را به رخ کشیده‌اند.

فیلم «The Deeper You Dig» با نماهایی برانگیزنده از یک خانه قدیمی و خالی آغاز می‌شود: رادیویی روی شومینه گذاشته شده و آهنگ ترسناک و وهم‌آور «پس از رفتن تو» در حال پخش است. جان آدامز نقش مردی به نام جک را ایفا می‌کند؛ کاراکتری کم‌حرف که در حال بازسازی خانه است. اما او به همان اندازه که کار می‌کند مشروب می‌نوشد. شبی از شب‌ها، جک که بیش‌ازحد نوشیده و در حال رانندگی به سمت خانه است برای تصادف نکردن با گوزن‌ها به حاشیه جاده منحرف می‌شود و در میانه زمین پوشیده از برف با یک نفر تصادف می‌کند. حسی که برف در این فیلم به مخاطب القا می‌کند به همان اندازه گیرا و تأثیرگذار است که در فیلم «درخشش» (The Shining) استنلی کوبریک به تماشاگران القا می‌کرد.

جک برای یک‌لحظه نگاهی به بیرون از شیشه می‌اندازد و همین کار زندگی او را تا آخر عمر تغییر می‌دهد؛ تغییری که به‌هیچ‌وجه خوب نیست. او با دختری به نام فرنکی (با نقش‌آفرینی زلدا آدامز) تصادف کرده است؛ نوجوانی سرزنده، بامزه و بسیار دوست‌داشتنی که تنها ناهنجاری‌اش علاقه به موسیقی‌هایی است که به‌ندرت از رادیو پخش می‌شوند یا به‌راحتی در دسترس نیستند. مادر بی‌نام‌ونشان فرنکی، که توبی پوزر نقش او را ایفا می‌کند، یک بیمار روانی است که سال‌ها پیش طی حادثه‌ای تعادل ذهنی خود را از دست داده و حالا با گول زدن بقیه و متقاعد کردن آنها برای باور کردن چیزهایی که حقیقت ندارند گذران عمر می‌کند. با ناپدید شدن فرنکی، عدم تعادل روانی مادرش شدت می‌گیرد. او آرام‌آرام رویاهایی وحشتناک می‌بیند و این موضوع سکانس‌های منزجرکننده فیلم را شکل داده است.

پس از دفن فرنکی، جک دیگر قادر نیست همچون گذشته ذهنش را روی کار متمرکز کند. آشوب روانی جک به حدی گسترده است که او تصمیم می‌گیرد جسد فرنکی را تکه‌تکه کند و در عمق بیشتری دفن کند اما این کار تأثیری روی او ندارد و فرنکی پیوسته پیش چشمانش ظاهر می‌شود. زمانی که دخترک روی شومینه نشسته و جک را مسخره می‌کند، او مدام زیر لب می‌گوید «من می‌دونم که تو واقعی نیستی.» اما فرنکی با طعنه جواب می‌دهد: «من به همون اندازه واقعی‌ام که تو مطمئنی من مُردم.» جک مدام از او می‌خواهد تا از سرش بیرون رود اما فرنکی با اطمینان می‌گوید: «من هنوز تو سرت نیستم.»

خانواده آدامز علاوه بر روایت داستانی که با پیچ‌وتاب‌هایش حس یک قصه نوآورانه را به تماشاگر القا می‌کند، با بودجه‌ای بسیار پایین عملاً از سازوکار فیلم‌سازی لذت می‌برند. نماهای فردی با تمرکز و نورپردازی خاصی کار شده‌اند و این موضوع حجم زیادی از وحشت و حس سورئال را در پس‌زمینه روستایی لوکیشن‌ها به مخاطب ارائه می‌دهد. این ویژگی‌ها ما را به یاد فیلم «تصویر ذهنی» (با عنوان اصلی «Phantasm‎» محصول سال ۱۹۷۹) می‌اندازد؛ اثری ترسناک در ژانر علمی تخیلی که به‌طور مستقل توسط دان کاسکارلی ساخته شده بود. فیلم «The Deeper You Dig» به‌نوعی همان عدم تعادل روانی را به تصویر می‌کشد؛ داستانی که ارزش تماشا دارد.