سریال کوتاه خودساخته | داستان نبرد با زندگی، برای زندگی

سریال کوتاه «خودساخته» با الهام از زندگی مادام سی جی واکر ساخته شده است؛ نخستین بانوی میلیونر آمریکایی و یک فعال ضد تبعیض‌نژادی.

زنان سیاه‌پوست، برای قرن‌های متمادی، تحت‌تأثیر نژاد‌پرستی یا تعصبات و عرف تاریخی، موهایشان را پشت سر جمع می‌کردند و گره می‌زدند. ما نه‌تنها موهایمان را برای زیباتر شدن می‌آراییم، بلکه آن را نمادی از شخصیت خود می‌دانیم؛ اما آرایش مو برای زنان سیاه‌پوست می‌تواند بیانگر احساس قوی آن‌ها به گذشته‌های دوست‌داشتنی یا حتی خجالت‌آور باشد. سریال خودساخته (با نام اصلی Self Made) محصول نت‌فلیکس، با الهام از زندگی مادام سی جی واکر ساخته شده است. این سریال، واکاوی زندگی زنی است که تمجید و حفظ زیبایی زنان سیاه‌پوست را مأموریت خود در زندگی می‌دانست: زنانی سیاه‌پوست با موهایی زیبا.


لیست بهترین سریال های خارجی جهان


این مجموعۀ چهار‌قسمتی برای اولین‌بار زندگی مادام سی جی واکر، این تاجر و فعال اجتماعیِ سیه‌چهره را به تصویر کشیده است. در میان شش خواهر، سارا بریدلاو اولین فرزند بود و آزاد به‌دنیا آمده بود. سارا در برابر خیانت‌های خانوادگی و رقابت‌هایی که بیشتر رنگ‌و‌بوی دشمنی داشت، استقامت کرد تا «انقلاب زیبایی سیاهان» را به‌پا کند. داستان واکر، داستان از‌خودگذشتگی، نبوغ، ابتکار و البته جسارت مطلق در برابر نژادپرستی در دوران بعد از برده‌داری و نیز تبعیض جنسیتی است.

سریال کوتاه «خودساخته» اقتباسی است از داستان «روی زمین خود: زندگی و زمانۀ سی جی واکر» (با نام اصلی On Her Own Ground: The Life and Times of Madam C.J. Walker) که یکی از نوادگان واکر به نام آلیلا باندل آن را نوشته است. اکتاویا اسپنسر، که دریافت اُسکار را هم در کارنامۀ خود دارد، با بازی درخشانش در نقش مادام واکر بی‌شک خود را به‌عنوان یکی از مدعیان جدی جایزۀ‌ امی سال آینده مطرح کرده است. تصویری که اسپنسر از مادام واکر به‌دست می‌دهد به زیبایی، به ارائۀ نقاط‌ضعف و قدرت او در کنار یکدیگر می‌پردازد و از همان قسمت اول سریال، به‌‌سادگی بیننده را با خود به داخل داستان می‌کشد. دیدن بازی فوق‌العادۀ اسپنسر در نقش اول و ارائۀ شخصیتی خاص که نماد نیکوکاری و در عین حال، کارآفرینی برجسته است، چیزی نیست که هر روز اتفاق بیفتد. زنی فوق‌العاده، در ابتدای قرن بیستم که راکفلر، فورد و کارنیه همه با هم نیز هم‌پایۀ او به‌شمار نمی‌آیند.

نقد سریال کوتاه خودساخته

البته طراحی صحنه و لباس‌های بسیار زیبای فیلم که مربوط به دوران زندگی واکر است و نیز مجموعه کلاه‌های متنوع زنان و مردان داستان، برای مجموعه‌ای که قصد دارد روایتگر وجوه متفاوت زندگی سیاهان در آخرین سال‌های قرن هجدهم میلادی باشد، چندان منطقی به‌نظر نمی‌رسد. جدال رنگ‌های روی پوست بشر، در تمام زوایای داستان مادام واکر به‌چشم می‌خورد‌. بازی کارمن اجوگو در نقش آدی منورو هم جالب‌توجه است؛ او در این نقش، یادآور این نکته است که مو برای زنان سیاه‌پوست فقط مایۀ زیبایی نیست، بلکه نماد قدرت است و حتی معیاری برای سنجش ارزش یک زن به‌شمار می‌رود. با تمام این احوال، عملکرد این مجموعه در ارائۀ تصویری از زندگی سیاهان آن دوران بسیار ستودنی است. داستان توانسته خود را از کلیشۀ خسته‌کنندۀ یک ناجی سفیدپوست شجاع، که نگاه‌های ملتمسانه را با محبت پاسخ می‌دهد، رها کند و به انتظاری طولانی برای پرداختن به جنبش‌های سیاهان، بدون آنکه در سایۀ فعالیت‌های سفیدپوستان قرار بگیرند، پایان دهد.

یکی از نکات فیلم‌هایی که بر اساس زندگی‌نامۀ افراد مشهور ساخته می‌شوند تعادلی است که باید بین واقعیت و تخیل نویسندۀ فیلم‌نامه برقرار شود؛ برای نمونه، از لیلا دختر واکر (با بازی تیفانی هدیش) معمولاً به‌عنوان فرزندی بدون حس مسئولیت‌پذیری نام برده می‌شود؛ شخصیتی که هیچ‌گاه با اهداف مدنی‌ای که مادرش در ذهن می‌پروراند سازگار نبود و حتی امپراتوری محصولات زیبایی مادرش را با اُفول مواجه کرد و از رونق انداخت؛ اما با وجود این، او نیز به‌نوبۀ خود برای احقاق حقوقش می‌جنگید و قطعاً شایستۀ عنوان تحقیرآمیز «دختر سر‌به‌هوا و اهل مهمانی» که معمولاً به او داده می‌شود، نیست.
سریال «خودساخته» موضوعی را مطرح می‌کند که کنجکاویِ بیننده را نیز بر‌می‌انگیزد اینکه آیا لیلا درگیر ماجرای عاشقانۀ مخفی بوده است یا خیر؟ حضور هدیش در نقش لیلا کمی عجیب و غیر‌منتظره است؛ اما جذبه و انرژی او که در تمام تجربه‌های کارنامۀ هنری‌اش موج می‌زند، اینجا نیز در حد کمال است و در ارائۀ این نقش جذاب یاری‌اش کرده است. لیلا، یا چنان که بعدها نامیده شد، آلیلا، در جنبش هارلم در دهۀ ۱۹۲۰ نقشی کلیدی ایفا کرد و چنان مؤثر بود که لنگستون هیوز او را «الهۀ شعف هارلم در دهۀ ۱۹۲۰» نامید؛ در‌حالی‌که تاریخ دربارۀ شمّ تجاری لیلا نظر مثبتی ارائه نمی‌دهد، نادیده گرفتن نقش او در شکل‌دادن روابط خلاقانه و احساسی در ویلا لیوارو که محل زندگی خانوادۀ واکر بود و نیز تأسیس سالن زیبایی برج تیره در منهتن بی‌انصافی به‌نظر می‌رسد.

سریال کوتاه «خودساخته» با زمان کلی سه‌ساعت آمادۀ نمایش است؛ ظرف پاپ‌کورن خود را حاضر کنید و از تماشای آن لذت ببرید. سرعت روایت داستان و پرداختن به جزئیات زندگی شخصیت‌های اصلی کاملاً بجا و مناسب است؛ این در‌ حالی‌ است که داستان کلی در بستر روایات و اتفاقات تاریخی مربوط به آن دوران جریان دارد. با وجود این‌ موارد، در برخی صحنه‌ها، نماهایی از املاک گران‌بها و رؤیایی وجود دارد که در تقابل با محتوای داستان، نامأنوس به‌نظر می‌رسند. این بخش‌ها را بیشتر می‌توان در قسمت اول مجموعه با عنوان «نبرد قرن» یا «The Fight of the Century» یافت. با وجود برخی اشکالات جزئی، «خودساخته» را می‌توان بازتابی هوشمندانه و صحیح از چهرۀ شخصیتی محترم دانست‌؛ مجموعه‌ای سرگرم‌کننده از زندگی نخستین بانوی میلیونر آمریکایی و هم‌زمان نقدی گزنده دربارۀ محدودیت‌هایی که سیاه‌پوستان در تمام تاریخ طولانی نژادپرستی و تبعیض جنسیتی متحمل شده‌اند.


منبع: Roger Ebert

نظر شما چیست؟

ایمیل شما منتشر نخواهد شد

از اینکه نظرتان را با ما در میان می‌گذارید، خوشحالیم

2 نظر
  1. مینا می‌نویسد

    چرا از فیلیمو پاک شده

  2. relando می‌نویسد

    یه فیلم جذاب در مورد نژاد پرستی. پیشنهاد میشه حتما ببینید ♥

fosil