نقد انیمیشن روی ماه | قدرت‌نمایی نتفلیکس در جستجوی الهه ماه
انیمیشن روی ماه (Over the Moon) بر اساس یک افسانه قدیمی ساخته شده و داستان سفر دختری به فضا را روایت می‌کند.
گلن کین، انیماتور مشهور آمریکایی، در اولین تجربه خود به‌عنوان کارگردان یک فیلم بلند، سراغ ساخت محصولی مشترک بین چین و آمریکا رفته است. انیمیشن روی ماه (با عنوان اصلی Over the Moon) با الهام از داستان‌های اساطیری چین، داستان دختری به نام فی فی را روایت می‌کند که پس از مرگ مادرش می‌خواهد به فضا سفر کند تا الهه ماه، چانگ ای را ملاقات کند. پس از نمایش در جشنواره مونتکلر، روی ماه چند هفته قبل از نتفلیکس منتشر شد. مدیران این سرویس استریمینگ تلاش زیادی دارند تا با دیزنی و دریم‌ورکس رقابت کنند اما باید دید این فیلم اثر موفقی برای آنها بوده یا نه. در ادامه برای نقد و بررسی انیمیشن روی ماه با فیلیمو شات همراه باشید.
شاید به این موضوع توجه نکرده باشید اما نتفلیکس هر هفته با انبوهی از محتوای جدید مشترکانش را سرگرم می‌کند. در این بین، تلاش مدیران این شرکت برای ساخت انیمیشن‌های اوریجینال در دو سال اخیر به اوج خود رسیده است. از انیمیشن بدنم را گم کردم (I Lost My Body) که سال گذشته نامزد جایزه اسکار شد گرفته تا فیلم‌هایی مثل ویلوبی‌ها (The Willoughbys) و کلاوس (Klaus)، کارتون‌های نتفلیکس حالا به سطحی رسیده‌اند که توان رقابت با پیکسار و دریم‌ورکس را دارند. این استریمر قصد دارد تا سال ۲۰۲۳، بیش از مجموع تمام استودیوهای هالیوودی، انیمیشن‌های بلند منتشر کند.
انیمیشن «ویلوبی ها»؛ تلاش خواهر و برادرها برای باهم ماندن
درباره کلاوس و سایر نامزدهای اسکار انیمیشن ۲۰۲۰
تازه‌ترین محصول انیمیشنی نتفلیکس، ۲۳ اکتبر (۲ آبان) منتشر شد. روی ماه از آن دسته کارتون‌های کوچک و کم‌اهمیت مثل بی‌باک (با عنوان اصلی FearLeSS) و لاته و سنگ آبی جادویی (با عنوان اصلی Latte & the Magic Waterstone) نیست؛ بلکه یک انیمیشن مهم در سطح تولیدات دیزنی به کارگردانی گلن کین است. کین پیش از این انیماتور بسیاری از فیلم‌های موفق شرکت‌های بزرگ این عرصه بوده است: از دیو و دلبر (Beauty and the Beast) و تارزان (Tarzan) گرفته تا سیاره گنج (Treasure Planet) و گیسوکمند (Tangled). او پس از برنده شدن جایزه اسکار برای کارگردانی انیمیشن کوتاه بسکتبال عزیز (با عنوان اصلی Dear Basketball)، تصمیم گرفت برای اولین بار کارگردانی یک انیمیشن بلند را تجربه کند.
انیمیشن روی ماه یک فیلم موزیکال فانتزی جاه‌طلبانه است که داستان سفر یک دختر به فضا را روایت می‌کند؛ همان چیزی که کودکان نسل امروز عاشقش هستند. استودیو انیمیشن‌سازی نتفلیکس در همکاری با شرکت چینی پرل استودیو (سازنده انیمیشن نفرت‌انگیز با عنوان اصلی Abominable) سراغ یکی از داستان‌های اساطیری چین باستان رفتهاند. روی ماه بیش از هر فیلم دیگری، حتی انیمیشن مولان (با عنوان اصلی Mulan)، نمایانگر شکوه فرهنگ چین در قالب یک کارتون آمریکایی جریان بدنه است. اما یکی از نقاط ضعف فیلم جایی برجسته می‌شود که این نمایش به روش کاملاً غربی انجام می‌گیرد؛ گویی سازندگان فیلم، لباس کاراکترهای انیمیشن کوکو (با عنوان اصلی Coco) را عوض کرده‌اند و آنها را مطابق با ظاهر و آداب و رسوم کشوری دیگر به تصویر کشیده‌اند.
نقد و بررسی انیمیشن «نفرت‌انگیز»
۹ تفاوت اساسی بین انیمیشن و لایو اکشن «مولان» محصول ۲۰۲۰
داستان انیمیشن روی ماه بر اساس افسانه‌ای قدیمی در مورد زنی به نام چانگ ای (با صداپیشگی فیلیپا سو) روایت می‌شود. در گذشته بسیار دور، ده خورشید وجود داشت و طلوع همگی آنها در هر روز باعث آزار مردم می‌شد. کمانگیر افسانه‌ای چینی‌ها، هویی (به صداپیشگی کنراد ریکامورا) با پرتاب تیر نه خورشید را خاموش کرد و بدین ترتیب تنها یک خورشید باقی ماند. در عوض این لطف، خدایان به او اکسیر حیات هدیه دادند. در مورد ادامه داستان، روایت‌های مختلفی وجود دارد.
برخی بر این باورند که هویی به‌شدت عاشق همسرش چانگ ای بود. به همین دلیل، نمی‌خواست به تنهایی اکسیر حیات را بنوشد و فناناپذیر شود. اما زمانی که هویی در خانه نبود، یکی از شاگردان بد‌ذاتش به قصد دزدیدن اکسیر وارد خانه می‌شود و چانگ ای برای جلوگیری از دزدیده شدن اکسیر، به ناچار تمام آن را می‌نوشد و همین باعث می‌شود تا او به ماه پرواز کند. برخی دیگر اعتقاد دارند که پس از دریافت اکسیر حیات، هویی به پادشاهی رسید و به مرور مردم را آزار و اذیت کرد. از همین رو، چانگ ای که نمی‌خواست این ظلم تا ابد پا بر جا باقی بماند، مخفیانه تمام اکسیر را سر کشید. در هر حال، چانگ ای عشق زمینی خود را فدای مردم کرد و به اسطوره چینی‌ها تبدیل شد. حالا مردم در جشن نیمه پاییز یا جشن ماه او را ستایش می‌کنند.
نویسندگان فیلم روی ماه به روایت اول پایبند هستند. داستان عشق هویی و چانگ ای در یکی از سکانس‌های ابتدایی فیلم به تصویر کشیده می‌شود؛ جایی که گلن کین با طراحی‌های دستی خود اثری چشم‌نواز خلق کرده است. قصه زمانی آغاز می‌شود که دختری ۱۳ ساله به نام فی فی (با صداپیشگی کتی انگ) همانند تمام کودکان چینی با افسانه چانگ ای آشنا می‌شود. او به این افسانه باور دارد اما باقی اعضای خانواده اینطور نیستند. در نتیجه، فی فی سعی می‌کند با ساخت یک فضاپیما به ماه سفر کند تا واقعی بودن افسانه الهه ماه را اثبات کند.
شاید بپرسید چطور یک دختربچه می‌تواند فضاپیما بسازد و به ماه سفر کند؟ پاسخ اینجاست که وقتی والاس و گرومیت در یک روز بزرگ (با عنوان اصلی «A Grand Day Out») توانستند، پس چرا فی فی نتواند؟ او دختری باهوش و بااستعداد است که به علم علاقه زیادی دارد. تحقیقات فی فی به این نتیجه می‌رسند که او می‌تواند با کمک قطار مگلو (قطار الکترومغناطیسی) جدید چین، راکت خانگی خود را به فضا پرتاب کند. این ایده در دنیای انیمیشن کاملاً عملی است؛ جایی که تفکرات جادویی هر بار بر داده‌های علمی غلبه می‌کنند.
سازندگان انیمیشن «روی ماه» این فیلم را به نویسنده آن، آدری ولز تقدیم کرده‌اند.
فیلمنامه انیمیشن روی ماه توسط آدری ولز نوشته شده است. او پیش از این که در سال ۲۰۱۸ به علت بیماری سرطان از دنیا برود، فیلمنامه آثاری همچون نفرتی که تو می‌کاری (با عنوان اصلی The Hate U Give) و گوئینیویر (با عنوان اصلی Guinevere) را به رشته تحریر درآورده بود. درک انگیزه آدری برای نوشتن فیلمنامه روی ماه کاملاً قابل درک است؛ دختری که بعد از مرگ مادرش (با صداپیشگی روثی ان مایلز) می‌ترسد که مبادا پدرش (با صداپیشگی جان چو) پس از آشنایی با زنی دیگر (با صداپیشگی ساندرا اوه) فراموش کند همسرش چه زن شگفت‌انگیزی بود. اگر خوب به عمق ماجرا نگاه کنید، نوعی شاعرانگی در این داستان موج می‌زند. آدری ولز می‌دانست که زمان زیادی برای زندگی در این جهان ندارد. بنابراین، در آخرین اثر خود سعی کرد تا به اعضای خانواده‌اش نشان دهد که چطور باید با غم مرگ مادر کنار بیایند.
اگرچه هدف ولز از نوشتن چنین داستانی کاملاً مشخص است اما نمی‌توان دقیقاً گفت که دستاورد سفر فی فی به فضا قرار است چه باشد. فی فی و خرگوش دوست‌داشتنی‌اش با راکت خود به فضا پرواز می‌کنند اما در میانه مسیر متوجه می‌شوند که نابرادری او، چین (با صداپیشگی رابرت جی. چیو) هم سوار فضاپیما شده است. فی فی وزن اضافی چین را محاسبه نکرده بود و این مسئله مشکلاتی برای آنها به وجود می‌آورد اما به شکلی جادویی، هر سۀ آنها به سلامت روی ماه فرود می‌آیند. آنها درست زمانی به ماه می‌رسند که چانگ ای قصد دارد کنسرتی باشکوه در استادیومی پر از موجودات فسفری‌رنگ برگزار کند. طراحی موجودات واقعاً الهام‌بخش است؛ به نظر می‌رسد تقریباً تمام ساکنان ماه با نوری از داخل می‌درخشند.
طراحی لباس چانگ ای بی‌شک شما را خیره خواهد کرد. این لباس‌ها مطابق معیارهای اوت کوتور (دوخت سفارشی در سطح بالایی از دنیای فشن و مد) توسط گو پی، طراح مد مشهور چینی انجام گرفته است.
چانگ ای وارد می‌شود و فی فی و همراهانش محو تماشای اجرای او می‌شوند. فیلیپا سو در خواندن ترانه «فرانورانی» (با عنوان اصلی «Ultraluminary») فوق‌العاده عمل کرده است. اما بهتر از آن، فستیوالی از نور و صدا چشم بیننده را نوازش می‌کند؛ در توصیف آن باید بگویم که تصور کنید در کنسرت بیانسه، ردیف جلو نشسته‌اید. این همان سکانسی است که تأثیر زیادی بر موفقیت فیلم دارد؛ درست همانند ترانه «رهایش کن» (با عنوان اصلی «Let It Go») در انیمیشن یخ‌زده (با عنوان اصلی Frozen).
«فرانورانی» تنها یکی از ترانه‌های اوریجینال فیلم است. موسیقی متن انیمیشن روی ماه شامل ۹ ترانه است که همگی توسط کریستوفر کورتیس، مارجوری دافیلد و هلن پارک به نگارش درآمده‌اند. اگرچه اجراها فوق‌العاده هستند اما گهگاه قافیۀ شعرها درست نیستند و اغلب هیچ ارتباطی به پس زمینه کاراکتر چانگ ای و افسانه قدیمی او ندارند. چانگ ای در این آهنگ‌ها شخصیتی غمگین است که در غم از دست دادن معشوقش، هویی، گریه می‌کند و اشک‌های او به ماهیتی جادویی تبدیل می‌شود.
در این زمان، فیلم به نیمه خود رسیده و ناامیدانه نیازمند انرژی بیشتری برای پیش بردن داستان است. در نیمه بعدی، روی ماه موانعی بی‌معنی برای مشغول کردن فی فی و چین در ماه ایجاد می‌کند. چانگ ای مسابقاتی ترتیب داده و قهرمانان داستان برای رسیدن به هدفشان باید هدیه‌ای مخصوص را پیدا کنند. کاراکتر جدیدی به نام گوبی (با صداپیشگی کن جیونگ) به داستان اضافه می‌شود تا به فی فی کمک کند. گوبی اگرچه سرگرم‌کننده است اما بیش از حد ما را به یاد کاراکتر اولاف در انیمشین یخ‌زده می‌اندازد.
نقد و بررسی انیمیشن روزی روزگاری یک آدم برفی
در حالی که فیلم درگیر اتصال نقاط از هم گسسته قصه است، گلن کین و دستیارش، جان کاهرس، روی خلاقیت‌های بصری تمرکز می‌کنند تا دنیای ماه را طوری به تصویر بکشند که مخاطبان تا به حال در هیچ فیلمی ندیده‌اند. آنها مجموعه‌ای از اشکال درخشان خلق کرده‌اند که همچون ستاره‌های فضا در حال گردش به دور مدارشان هستند. سال‌ها پیش، کین در انیمیشن گیسوکمند نقش مهمی در انتقال کارتون‌های دستی دیزنی به تصاویر رایانه‌ای (CGI) داشت. کاراکترهای انیمیشن روی ماه مطابق با همان الگو ساخته شده‌اند اما آنها همچنین راهی برای القای ظاهر شخصیت‌های آسیایی به کاراکترها پیدا کرده‌اند. این موضوع یکی از نقاط قوت فیلم است. چشم‌های فی فی بسیار زیبا طراحی شده‌اند و این باعث شده تماشاگر اهمیتی به مشکل عدم هماهنگی لب‌ها و دیالوگ‌ها ندهد.
البته این احساسات درونی فی فی هستند که اهمیت دارند و انیماتورها با ظرافت خاصی عواطف او را نمایش داده‌اند. فی فی شخصیتی ناسازگار و مبارز دارد و طراحی ابروها به خوبی نمایانگر تفکرات ذهنی او هستند. فی فی باید بفهمد که درک او از مفهوم خانواده چندان درست نبوده است. سفر به ماه به او یاد می‌دهد که چگونه باید قدردان داشته‌هایش روی زمین باشد. اگرچه این درس بیش از حد واضح است و تقریباً او مجبور به درک آن می‌شود. زمانی که آلیس به سرزمین عجایب رفت، اجباری وجود نداشت که او با شخصیت بهتری به خانه بازگردد. با این حال، گاهی اوقات خوب است که یک ماجراجویی، تنها یک ماجراجویی باشد و انیمیشن روی ماهدر حالی که ظرفیت‌های نتفلیکس در این حوزه را برجسته می‌کند، شما را یک ماجراجویی منحصر به فرد دعوت می‌کند.
نتفلیکس سال آینده انیمیشن‌های دیگری از جمله اژدهای پدرم (با عنوان اصلی My Father’s Dragon به کارگردانی نورا توومی)، پینوکیو (با عنوان اصلی Pinocchio به کارگردانی گی‌یرمو دل تورو) و وندل و وایلد (با عنوان اصلی Wendell and Wild به کارگردانی هنری سیلیک) را منتشر خواهد کرد. نظر شما نسبت به انیمیشن روی ماه چیست؟ آیا نتفلیکس توانسته مسیر رقابت با استودیوهای قدیمی و معروف پویانمایی را به خوبی طی کند؟
منبع: Variety
