کمپانی مارول موفق شد تولیدات سینمایی دنیای مارول را روی پرده بزرگ نقرهای به محبوبیت برساند. پس از آن، دیگر تولیدکنندگان فیلمهای مشابه نیز بهسرعت پا جا پای این کمپانی قدیمی گذاشتند. در سال ۲۰۱۳، کمپانی برادران وارنر فعالیتش را در زمینه دنیای توسعهیافته دیسی آغاز کرد. این غول دنیای کمیک مجبور بود با همان شخصیتهای کمترشناختهشده خود کار را دنبال کند؛ همان نامهایی که بهسرعت به اسمهایی روزمره تبدیل شدند. با وجود این، دنیای دیسی به نامهای معروف شخصیتهای اصلی خود مانند سوپرمن، بتمن و زن شگفتانگیز افتخار میکند. البته باید پذیرفت که بیشتر تولیدات اخیر سینمایی در این دنیای توسعهیافته به زمان نیاز داشتند تا جای خود را در دل مخاطبان باز کنند و مورد توجه قرار گیرند.
پس از انتظاری طولانی، ساخته اخیر زک اسنایدر با نام لیگ عدالت زک اسنایدر برای تماشا دردسترس علاقهمندان قرار گرفته است. به همین دلیل، گروه سینمایی سایت امپایر ۱۰ فیلم برتر دنیای توسعه یافته دیسی را -که تا به امروز ساخته شدهاند- انتخاب و ردهبندی کرده است.
در میان این آثار، علاوه بر ابرقهرمانان سنتیتر و قدیمیتر، فیلمهایی هم هستند که در آنها چندین ابرقهرمان از داستانهای گوناگون حضور دارند. علاوه بر آنها میتوان به ضد قهرمانان، ماجراجوییهای زیر دریا و چندین کمدی خانوادگی نیز اشاره کرد. اما اگر صادقانه درباره این آثار قضاوت کنیم، به یقین از نظر کیفی در سطحی یکسان قرار نخواهند گرفت. از سوی دیگر، بازیهای کامپیوتری و اقتباسهای فوقالعادهای که از شخصیتهای معروف کتابهای کمیک انجام گرفته است نیز باید در نظر گرفته شود.
لیگ عدالت | Justice League | ۲۰۱۷
۱۰ | از فیلم بتمن در برابر سوپرمن: طلوع عدالت (Batman Vs Superman: Dawn Of Justice) استقبال چندانی نشد. از این رو، مشخص شد که علاقهمندان این فیلمها به شیوه عبوس و خشن اسنایدردر دنیای توسعهیافته دیسی خیلی علاقهمند نیستند. مشکلات خانوادگی و خودکشی دختر اسنایدر باعث شد او از تیم سازنده فیلم لیگ عدالت جدا شود. به این ترتیب، شرکت سازنده تصمیم گرفت با اضافهکردن جاس ویدن گروه سازنده فیلم را تقویت و نوسازی کند که البته این کار نیز چندان نتیجهبخش نبود. ساختار سینمایی فیلملیگ عدالت همچون آشفتهبازاری است که از دیدگاه متضاد دو کارگردان آن به وجود آمده است. اسنایدرعلاقه دارد قهرمانانی چون آکوامن، فلش و سایبورگ را کنار یکدیگر قرار دهد و از سوی دیگر، همچنان ساختار اصلی داستانهای ابرقهرمانی دیسی را حفظ کند. او خطری ویرانگر را تعریف میکند که کل سیاره را در معرض تهدید قرار داده است؛ چنین تهدیدی را ضدقهرمانی مانند استپن ولف میتواند ایجاد کند.
صادقانه باید گفت که این ترکیب چندان کارآمد نبوده است؛ بدی و شرارت در این فیلم چندان که باید پخته نیست و فقط پیشدرآمدی برای ورود نهایی ضدقهرمان فیلم یعنی دارکساید به شمار میرود. در کل، به نظر میرسد که همه چیز در این فیلم بیاهمیت است و به اندازه کافی انسجام ندارد. نقطهضعف دیگر این فیلم استفاده از انیمیشن رایانهای است که به بازی هنری کویل افزوده شده است.کویل در حال کار در فیلم مأموریت غیرممکن: فال اوت (Mission Impossible: Fallout) بود که مجبور شد برای تکرار فیلمبرداری چند صحنه به فیلملیگ عدالت برگردد. در نتیجه، گریم صورت او با انیمیشن به چهرهاش اضافه شد که در نهایت اصلاً خوب از کار درنیامد. با وجود اینها، موفق نبودن فیلمی که مجموعهای از ابرقهرمانان محبوب را در خود جمع کرده است، اصلاً عادلانه نیست.
جوخه انتحار | Suicide Squade | ۲۰۱۶
۹ | تبلیغات اولیه فیلم جوخه انتحار نویدبخش آن بود که فیلمی جالبتوجه در راه است. کمپانی برادران وارنر تمام تلاشش را به کار گرفت که فیلم ساخته دیوید آیر با آنچه در تبلیغات وعده داده شده بود یکسان از کار دربیاید؛ ترانهای خاص، تدوینی پرتحرک و پرانرژی، و تصاویر و صحنهآرایی بسیار جذاب بصری همه در نهایتِ کیفیت به کار گرفته شدند. اما متأسفانه نتیجه کار فیلمی درهمبرهم و پر از آشفتگی بود! آنچه در نهایت به نمایش درآمد، حتی موضوعی منسجم نداشت. داستان فیلم درباره مأموریت احمقانه گروهی ضدقهرمان بسیار مزخرف است. در نهایت، جرد لتو، که نقش جوکر را به زیبایی بازی میکند، غرق میشود و هیچ اثری از او به جا نمیماند.
در مجموع، همه چیز بینظموترتیب پیش میرود و گیجکننده است. برای اکرانِ هرچه سریعتر این فیلم، درخواستهای فراوانی وجود داشت و حتی طرفداران فیلم کمپینی بدین منظور به راه انداختند. در هر صورت، تماشای آنچه در بخش تاریک ذهن آیر میگذشت نیز خالی از لطف نیست. اما مشکلات فیلم جوخه انتحار بیش از آن بود که با تغییرات اعمالشده روی میز تدوین رفع شود. حتی این فیلم درگیر کلیشههای نژادپرستانه است و علاوهبر آن، زنستیزی در فیلم موج میزند. در میان تمام نقاط تاریک مشهود در فیلم، مهمترین نقطهضعفی که به چشم میخورد در قسمت اوج فیلم و در شخصیت ساحره است. با تمام این احوالات، در این فیلم، شخصیت جدیدی متولد شده است که میتواند تمام این مشکلات را برایمان تحملپذیر کند؛ هارلی کویین با بازی مارگو رابی نهتنها در این فیلم بسیار درخشان ظاهر شد، بلکه شخصیت مستقلش را نیز به طرفداران داستانهای ابرقهرمانی معرفی کرد.
بتمن در برابر سوپرمن: طلوع عدالت | Batman Vs Superman: Dawn Of Justice| ۲۰۱۶
۸ | پیش از هر چیز باید گفت که نسخه نهایی فیلم بتمن در برابر سوپرمن: طلوع عدالت بسیار جالبتوجه است و در عین حال، سطح کیفی بسیار خوبی دارد. اما در این نسخه سینمایی، که زک اسنایدر از روی کمیکهای معروف ساخته است، نبرد ابرقهرمانان اسطورهای کمی گیجکنندهاند؛ همچنین این اثر فیلمنامه محکم و کاملی ندارد. در نتیجه نمیتواند تقابلی را که در عنوان فیلم بدان اشاره شده است، باورپذیر کند. در نسخه نهایی بهنمایشدرآمده، ۳۰ دقیقه به فیلم اضافه شده است. در این نسخه، نقشه و انگیزه لکس لوتر، که هنوز هم شخصیتی افتضاح است، مشخص شده است و مسائل جدیدی نیز به داستان قبلی بتمن و سوپرمن اضافه میشود.
اما هنوز فیلم تحتتأثیر نگاه بدبینانه و تاریک اسنایدر است: مسئولیت کال- ال درباره کشتار مردم، قانون بروس وین درباره منع کشتن و نبرد نهایی مرد پولادین که با ناراحتی شهر را به ویرانی میکشد. با گذشت زمان، شاید بتوان پذیرفت که شیوه نگرش اسنایدر در میان مخاطبان نیز فراگیر شده است، اما باز هم تقابل دو ابر قهرمان اصلی داستان، موضوعی کاملاً دور از ذهن است. در حقیقت، این جریان بیش از آنکه نبردی منطقی و پذیرفتنی میان این دو اَبَر قهرمان باشد مخاطب را سردرگم میکند. علاوهبر آن، جسی آیزنبرگ در نقش لکس اصلاً خوب ظاهر نشده است و اگر مارتا در انتهای فیلم نبود، بیشک خودِ او بدترین شخصیت فیلم لقب میگرفت! جای شکر آن باقی است که زن شگفتانگیز در این فیلم حضور دارد تا به پسرهای فیلم نشان دهد راهورسم ابرقهرمانی چگونه است.
مرد پولادین | Man Of Steel | 2013
۷ | در ابتدای خلق سوپرمن، ایده زک اسنایدر دنبالکردن ماجراهای پسر چشمآبی جذاب داستان اولیه و اصلی سوپرمن بود. کریستوفر نولان نیز در زمان ساخت فیلم بتمن آغاز میکند (Batman Begins) همین روند را دنبال کرد. او با اقتباس از کتاب کمیک اصلی، داستانی با محوریت شخصیت اصلی و با خط سیری کاملاً مشخص و تعیینشده خلق کرد. نولان تهیهکنندهای شناختهشده و برجسته است. او حتی در نوشتن فیلمنامه در مقام نویسنده همکار با دیوید اس. گویر همکاری کرد. فیلم مرد پولادین همیشه با فیلمهای سهگانه شوالیه تاریکی (The Dark Knight) مقایسه شده، اما در این رقابت چندان موفق نبوده است.
باید اعتراف کرد که این فیلم برای بازآفرینی شخصیت سوپرمن و معرفی او به نسلهای جدیدی که فیلمهای قدیمی او را ندیدهاند کاری تحسینبرانگیز انجام داده است. صحنههای آغازین فیلم در سیاره کریپتون واقعاً اعجاببرانگیزند. در این صحنهها، راسل کرو سوار بر اژدهای فضایی جولان میدهد. اما در بخشهایی که در شنزارهای روی زمین اتفاق میافتد، دیگر اوضاع اینگونه نیست و فضا تغییر میکند. شخصیت کال – ال از محوریت داستان خارج میشود و شخصیت جاناتان کنت (با بازی کوین کاستنر) پسرش را سرزنش و توبیخ میکند؛ زیرا برای نجات جان مردم قدرتهای خاصش را در معرض دید عموم قرار داده است و راز خود را افشا کرده است. به نظر میرسد که این بخش بیشازحد تلخ و ناراحتکننده است. در این فیلم نیز شخصیت سوپرمن با بازی هنری کویل همچنان سرسخت و محکم است. موسیقی هانس زیمر روی فیلم تحسینبرانگیز است؛ اما متأسفانه در انتهای فیلم به موزیکی مأیوسکننده و خالی از احساس تبدیل میشود.
زن شگفتانگیز ۱۹۸۴ | Wonder Woman 1984 | ۲۰۲۰
۶ | در دوران تاریک سالهای پس از جنگ جهانی اول، تصاویر بزرگ پرنسس دایانا، قهرمان داستانهای کمیک زن شگفتانگیز (Wonder Woman)، برای جامعه آن روزگار بسیار جالبتوجه بود. حال پتی جنکینز این شخصیت را به دهه هشتاد کشانده است تا با دنیای جدید و مظاهر کاپیتالیستی تندروی آن مقابله کند. در مجموع، باید گفت که شخصیت دایانا در فیلم زن شگفتانگیز ۱۹۸۴ کاملاً متفاوت از نسخه اصلی طراحی شده است. او خوشبینی و خوبیهای ذاتی را از دایانای اصلی به ارث برده است، اما برای حضور در فیلمی اینچنین به ویژگیهای بیشتری نیاز دارد: او میتواند آرزوها را برآورده کند و به این ترتیب، باعث رخدادن اتفاقاتی در سطح جهانی شود یا از رویدادن برخی اتفاقات دیگر جلوگیری کند.
همه چیز درباره فیلم زن شگفت انگیز ۱۹۸۴
فیلمنامه عجیب و بیپروای زن شگفتانگیز ۱۹۸۴ کمی آشفته است. با وجود این، شخصیت ضد قهرمان لرد مکسول با بازی پدرو پاسکال بسیار جذاب و دوستداشتنی از کار درآمده است. از سوی دیگر، کریستن ویگ نیز بدون درنظرگرفتن تکنولوژی دیجیتال کامپیوتری که برای اعمال تغییرات ظاهری او استفاده شده است، در نقش باربارا مینروا بسیار دلنشین ظاهر میشود. علاوهبر آن، روابط صمیمانه دایانا با بازی گل گدوت و استیو ترور (با بازی کریس پاین) واقعاً درخشان است و شیوهای که برای بازگشت استیو به داستان پس از مرگش انتخاب شده حیرتانگیز است. در این میان، گردش در خاورمیانه در سالهای دهه هشتاد و یادآوری کلیشههای آن دوران نیز خالی از لطف نیست.
شزم! | Shazam! | 2019
۵ | در هیچیک از فیلمهای دنیای توسعهیافته دیسی شوخی و خنده جایی نداشتهاند. اما در فیلم شزم اوضاع کاملاً متفاوت است و این موضوع را از همان علامت تعجب جلوی عنوان فیلم میتوان فهمید. در حقیقت، دیوید اف. سندبرگ، کارگردان فیلم، اولین فیلم کمدی این دنیای توسعهیافته را خلق کرده است. در واقع، داستان شزم داستان برآوردهشدن تماموکمال یک آرزو است. بیلی بتسون نوجوانی است که بهواسطه قدرتهای مافوق طبیعی میتواند به بزرگسالی با قدرتهای خاص بدل شود؛ او فقط میبایست کلمات جادویی را بگوید: حالا او شزم نام دارد و نقش این نوجوان را اشر انجل ایفا میکند.
فیلم شزم کمدی پرسروصدای سرگرمکنندهای است که هرازگاهی شبیه تولیدات کمپانی امبلین به نظر میرسد؛ همچنین در این فیلم، شباهتهایی با دو فیلم احمقها (The Goonies) و شکارچیان روح (Ghostbusters) به چشم میخورد. برای ابرقهرمانان داستان، ماجراهایی پرپیچوخم و هیجانانگیز در نظر گرفته شده است. زکری لیوای در نقش بزرگسالی شزم بسیار زیبا بازی میکند و مرد کوچک درون خود را بهخوبی در معرض تماشا قرار میدهد. در صحنههای ابتدایی فیلم، بیلی قدرتهای تازهاش را امتحان میکند که چندان چنگی به دل نمیزنند. اما در نبرد نهایی فیلم، مبارزه هیولاها قطعاً هیجانانگیز است. نکته چشمگیر این فیلم شوخطبعی و مهربانی قلبی است که در ساختههای پیشین دنیای دیسی حلقهای گمشده به شمار میرفت.
لیگ عدالت زک اسنایدر | Justice League Snyder Cut | ۲۰۲۱
۴ | طرفداران دنیای دیسی مشتاقانه در انتظار بودند تا کمپانی وارنر نسخه کامل و اصلی لیگ عدالت زک اسنایدر را با آن ضدقهرمانان بدجنس و حیلهگرش روانه بازار کند. تلاش کسانی را که برای انتشار این فیلم کمپین به راه انداخته بودند، کاملاً میتوان درک کرد؛ زیرا نسخه ساختهشده اسنایدر از فیلم لیگ عدالت در برابر نسخه آشفته منتشرشده در سال ۲۰۱۷ بسیار مستحکمتر و چشمگیرتر است. در نسخه اسنایدر، که چهار ساعت است، حتی در صحنههای غیرضروری نیز، دنیای حماسی ابرقهرمانان به زیبایی به تصویر کشیده میشود. اسنایدر علاقه ویژهای به حضور یکباره تمام ابر قهرمانان با ریشههای خداگونه و اساطیریشان دارد.
بدین ترتیب، در این نسخه، شیوه غیرمعمول او در برابر شیوه معمول قرار میگیرد که در آن فقط یک ابرقهرمان در داستان حضور داشت. این فیلم داستانِ ابرقهرمانی بیپرده و مستقیمی است که برای ترانههای اساطیری ایسلندی وقت کافی دارد و باحوصله و با جزئیات فراوان به ماجرای نجات یک ساندویچ میپردازد! در حقیقت، برای نمایش داستان این فیلم بیش از آنچه برنامهریزی شده به جزئیات بها داده میشود و برای هر چیزی وقت فراوان اختصاص داده شده است. شخصیت گرگ بیابان یا همان استپن ولف واقعاً باابهت است و سایبورگ و فلشزمان فراوانی برای معرفی خود در اختیار دارند و نمایش پایانی آنها بهواقع خیرهکننده است. مسلماً همه آنچه اسنایدر در فیلم خود تدارک دیده، کامل و بینقص از کار درنیامده است و از طرف دیگر، او درباره شخصیتهای سوپرمن و بتمن برداشتهای شخصی و خاص خود را روایت میکند که چندان با پیشینه آنها همگون نیست. با همه اینها، باید اذعان داشت که فیلم لیگ عدالت نسخه اسنایدر از نسخه اولیه آن یک سروگردن بالاتر است.
پرندگان شکاری (و رهایی فانتزی یک هارلی کویین | Birds of Prey (And the Fantabulous Emancipation of One Harley Quinn) | ۲۰۲۰
۳ | وقت آن است که دیگر آقای جی (جوکر) بساطش را جمع کند! هارلی کویین (با بازی مارگو رابی) در فیلمی که قهرمان اصلی آن خودش است، بسیار بهتر از فیلمهای جوکر میدرخشد. فیلم پرندگان شکاری را میتوان فیلمی درباره یک گروه دانست؛ اما بدون شک ستاره این گروه، مارگو رابی در نقش هارلی کویین است. در واقع، داستان این فیلم ماجرایی است که هارلی کویین از زاویه دید خود و توأم با پیچیدگیهای نگاه خویش نقل میکند. کتی یان، کارگردان فیلم پرندگان شکاری، فیلمی جنایی-کمدی ساخته است که در نگاه اول، به اندازه کافی منسجم نیست. اما همین آشفتگی بهخوبی با شخصیت اصلی فیلم هماهنگ است.
هارلی کویین، دختری خلوچل با لباسهای رنگی است که میتواند بسیار خطرناک باشد؛ انگار که از کارتونهای کودکانه بیرون آمده باشد، مدام در حال اینطرف و آنطرف رفتن است و به دنبال الماس گمشده میگردد. او دختر نوجوانی را که در حال فرار است تعقیب میکند و در عین حال، از جنایتکار شروری به نام رومن سایونس (با بازی اون مک گرگور) میگریزد که رئیس دارودستهای خطرناک و تبهکار است. در صحنههای درگیری این فیلم، همچون انفجار، همه چیز درهمبرهم میشود و همین فضای بازیگوشانه، در حقیقت مشخصه مخصوص فیلم پرندگان شکاری به شمار میرود. در بین بخشهایی که به هنرنمایی هارلی کویین اختصاص دارند بهندرت به دیگر اعضای تیم پرندگان شکاری مجالی برای دیدهشدن داده میشود؛ هانترس، قناری سیاه و متونتویا فقط در انتهای فیلم است که در کنار یکدیگر قرار میگیرند و در مبارزه نهایی حضور دارند. با وجود این، پرندگان شکاری یک فیلم تمامعیار ابرقهرمانی است.
آکوامن | Aquaman | ۲۰۱۸
۲ | با تماشای فیلم آکوامن بیننده احساس میکند انگار جیمز دان از همان ابتدا مطمئن نبوده که قصد دارد چه تعداد فیلم با موضوع آکوامن بسازد. در نتیجه، تمام آنچه را در توان داشته در این فیلم گنجانده است و هیچ سوژه و داستانی را برای قسمتهای احتمالی بعدی نگه نداشته است! مدت زمان این فیلم ۱۵۰ دقیقه است و به نظر میرسد در این زمان طولانی چندین فیلم در قالب یک فیلم نمایش داده میشود. فیلم آکوامن داستان حماسی پرهیجانی را در زیردریاها روایت می کند. این فیلم گوشههایی از آواتار (Avatar) تا ایندیانا جونز ( Indiana Jones) را دربر میگیرد و حتی به فیلم ماما میا! (Mamma Mia!) نیز گریزی میزند.
در هر لحظه این فیلم، موجودات و المانهای دریایی حضور دارند و شاید این همه افکت استفادهشده در تصاویر کلافهکننده باشد؛ اما باید پذیرفت که وجود این تصاویر خستهکننده در صحنههای پرجنبوجوش و پرتحرک اکشن فیلم، هم در خشکی و هم در زیر امواج دریا، خالی از لطف نیست. در خشکی، باید به صحنه تعقیبوگریز و در زیر آب نیز به صحنه نبرد بزرگی اشاره کنیم که در آن مردم سوار بر کوسهها میتازند. جیسون موموآ بازیگر نقش آرتور کری است که در فیلم لیگ عدالت نیز نقشی دوستداشتنی بر عهده داشت. اما باید گفت که پرداخت شخصیت آرتور کری بهتر و دقیقتر است. فیلم آکوامن خود را همانگونه که هست پذیرفته و بههیچوجه متأسف نیست که دنیایی تا این اندازه فانتزی خلق کرده است. از جمله نکات جالب این فیلمِ دیدنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد: دنیای زیر آب و متعلقات آن، دنبالکردن داستان طرفین جنگها در هفت دریا، صداپیشگی جولی اندروز در نقش هیولای دریایی و نیز رونمایی از ظاهر جدید آکوامن با پوشش نارنجیرنگش.
زن شگفتانگیز | Wonder Woman | ۲۰۱۷
۱ | رسالت فیلم زن شگفتانگیز زنده نگهداشتن امید است. در دنیای توسعهیافته دیسی، پس از موفقیت فیلمهایی که داستان مبارزاتی تلخ را روایت میکنند، فیلم پتی جنکینزنور و امید را نوید میدهد. در نبرد نهایی بتمن در برابر سوپرمن، گل گدوتستاره بیچونوچرای صحنه بود. اما حالا این الهه که از جنگلهای آمازون آمده است، در فیلمی که خود ابرقهرمان آن است جنبههای انسانیتر خود را به نمایش میگذارد. نقطهقوت اصلی فیلم زن شگفتانگیز سادگی انکارناپذیر آن است؛ این فیلم به شیوه فیلمهای قدیمی افسانههای پریان روایت میشود که در آنها ابرقهرمان فیلم از قلمرو و سرزمین اصلی خود دور افتاده است.
پرنسس دایانا در جزیرهای اسرارآمیز و دورافتاده رشد میکند تا بعدها راه خود را به دنیای بزرگتری روی زمین بگشاید؛ دنیایی که درگیر جنگ خانمانسوز جهانی اول است. او با خلبانی آمریکایی به نام استیو ترور (با بازی کریس پاین) وارد رابطهای عاشقانه و بسیار دلنشین میشود. صحنه سرزمین بدون مرد در این فیلم بهطور یقین در دنیای دیسی از جمله سکانسهای برجسته و فراموشنشدنی باقی خواهد ماند. باید توجه داشت که بیست دقیقه انتهایی فیلم با کمک تکنیکهای کامپیوتری ساخته شده است؛ با وجود همه اینها باید پذیرفت که فیلم زن شگفتانگیز انقلابی درخشان در دنیای فیلمهای ابرقهرمانی به شمار میرود.
کاملا مخالفم با رتبه بندی
۱ – لیگ عدالت زک اسنایدر (۲۰۲۱)
۲ – جوخه انتحاری (۲۰۲۱)
۳ – شزم (۲۰۱۹)
۴ – زن شگفت انگیز (۲۰۱۷)
۵ – آکوامن (۲۰۱۸)
۶ – هارلی کویین : پرندگان شکاری (۲۰۲۰)
۷ – سوپرمن : مرد پولادین (۲۰۱۳)
۸ – بتمن علیه سوپرمن : طلوع عدالت (۲۰۱۶)
۹ – لیگ عدالت (۲۰۱۷)
۱۰ – زن شگفت انگیز ۱۹۸۴ (۲۰۲۰)
۱۱ – جوخه انتحاری (۲۰۱۶)