نقد فیلم میجر ساخته احسان عبدی‌پور و برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از جشنواره جهانی فجر
فیلم میجر ساخته احسان عبدی‌پور در عین حال که محصولی حرفه‌ای از جریان اصلی سینمای ایران به حساب می‌آید، به نوعی بازگشت به مدل فیلمسازی بومی و شخصی او نیز هست
یکی از فیلم‌هایی که سال گذشته عدم نمایش آن در سی‌و‌نهمین جشنواره فیلم فجر حواشی زیادی به راه انداخت، میجر آخرین ساخته احسان عبدی‌پور بود. واکنش‌ها در نمایش‌های محدود فیلم برای منتقدان عموما مثبت بود و خیلی‌ها از بدسلیقگی هیئت داوران (انتخاب) جشنواره می‌گفتند. بعد از چند ماه، میجر به جشنواره جهانی رسید و یکی از معدود آثار کنجکاوی‌برانگیز این دوره بود که در سینماهای خلوت با استقبال مواجه شد. خیلی‌ها از فیلم بهعنوان بهترین نقش‌آفرینی حمید فرخ‌نژاد در سال‌های اخیر و شاید کامل‌ترین اثر عبدی‌پور یاد کرده‌اند.
برای بررسی و معرفی بیشتر میجر ساخته احسان عبدی‌پور با فیلیمو شات همراه باشید.
عبدی‌پور یکی از سینماگرانی است که در دهه نود به مخاطبان سینمای ایران معرفی شد و به دلیل فضای متفاوت آثار خود خیلی زود مورد توجه قرار گرفت. تنهای تنهای تنها که داستان رفاقت دو تا پسربچه در بوشهر و وسط بحران تحریم هسته‌ای ایران در دولت محمود احمدی‌نژاد را روایت می‌کرد، مورد تشویق و توجه گسترده قرار گرفت، فیلمی ساده، ارزان و غیرمنتظره بود که شبیه آثار هم‌دوره خودش نبود. برای خیلی از تماشاگران و منتقدان، جنس بومی و خاکی فیلمسازی عبدی‌پور یادآور سینمای امیر نادری بود، گرچه نمی‌توان این را قیاس کاملی در نظر گرفت. در ادامه، عبدی‌پور پاپ را ساخت که فضای بومی و رهای آن در امتداد تنهای تنهای تنها قرار می‌گرفت اما با چند سال تاخیر فرصت نمایش پیدا کرد. بعد هم که با تیک آف و سریال آرماندو فضاهای تازه و متفاوتی را تجربه کرد. در تمام این مدت، عبدی‌پور علاوه بر فیلمسازی بهعنوان یک چهره رسانه‌ای نیز حضور پررنگی داشت؛ طوری که شاید برای خیلی از مخاطبان تلویزیون و فضای مجازی چهره‌ای شناخته‌شده باشد، بدون اینکه حتی تماشاگر فیلم‌هایش محسوب بشوند.
نقد فیلم پاپ ساخته احسان عبدی‌پور
ساخته جدید عبدی‌پور در عین حال که محصولی حرفه‌ای از جریان اصلی سینمای ایران به حساب می‌آید، به نوعی بازگشت به مدل فیلمسازی بومی و شخصی او نیز هست، مخصوصا که این بار المان‌هایی از سینمای ژانر نیز به اثر اضافه شده است. قصه در حاشیه بوشهر اتفاق می‌افتد. جایی که به دلیل فقر و مشکلات اجتماعی، نه تنها قاچاق به یک راه درآمد جدی و غیرقابل جایگزین تبدیل شده بلکه گردن گرفتن جنس قاچاق نیز برای خودش یک شغل حساب می‌شود. قهرمان قصه کسی است که بعد از تحمل مجازات حبس بابت قاچاق فردی دیگر، تازه به شهر برگشته. در شرایطی که هم به دلیل اضافه شدن یک سگ ردیاب کار برای قاچاق‌چی‌ها سخت شده و هم به دلیل مشکلات زندگی راهی غیر از خلاف باقی نمانده، قهرمان داستان ناچار به گام گذاشتن در یک راه ناهموار می‌شود. عبدی‌پور نشان داده که اجرای لحظات شیرین و گیرا همزمان با دست گذاشتن روی نکات تلخ و گزنده مهارت دارد و در میجر این موضوع را به سطح بالاتری رسانده است.
همان‌طور که خود عبدی‌پور هم اشاره کرده و در سال‌های اخیر بیشتر بهعنوان چهره‌ای فعال در عرصه داستان‌نویسی و ادبیات شناخته می‌شود، عنصر فیلمنامه در میجر اهمیت ویژه‌ای دارد و پیچیدگی شخصیت‌پردازی در متن راه را برای کارگردانی ساده و روان هموار کرده و ریتمی تند و سرحال به اثر بخشیده است. در کنار نویسنده و کارگردان، نمی‌توان از حضور و تاثیر حمید فرخ‌نژاد و محمود کلاری در فیلم چشم‌پوشی کرد. فرخ‌نژاد علاوه بر ایفای نقش اصلی، تهیه‌کنندگی اثر را هم بر عهده داشته و شخصا زمینه تولید فیلم را فراهم آورده است. فرخ‌نژاد که پیش‌تر در آثاری همچون آتشکار تجربه رویارویی و تعامل با نابازیگران را داشته، اینجا نیز علاوه بر جان بخشیدن به شخصیتی چند‌بعدی، در تعامل با بازیگران بومی به موتور محرکه فیلم تبدیل می‌شود و بار اکثر صحنه‌ها را هنگام حضور به دوش می‌کشد. محمود کلاری هم با تصویرسازی خود موفق شده بین مدل بومی و آماتوری مدنظر عبدی‌پور و زیبایی‌شناسی یک اثر حرفه‌ای تعادل برقرار کند و از جغرافیا به خوبی برای خلق اتمسفری متفاوت بهره ببرد.
شاید یکی از مشکلات اصلی بر سر راه عبدی‌پور در مسیر فیلمسازی این بوده که آثارش هیچ‌وقت آن‌طور که باید به زمان خود دیده نشده‌‌اند و در نمایش‌های دیرهنگام، نکات مثبت فیلم تا حدودی رنگ باخته و ضعف‌های آن بیشتر به چشم آمده‌اند. این بار هم کرونا و تعطیلی و کسادی سینماها به مانعی برای نمایش گسترده میجر تبدیل شده. باید دید که در درجه اول فیلم چه زمانی رنگ پرده را به خود می‌بیند و بعد از نمایش، واکنش عموم تماشاگران چه خواهد بود و بعد از آن قطب‌نمای عبدی‌پور فیلمساز به کدام سمت خواهد چرخید.
عوامل فیلم میجر
نویسنده و کارگردان: احسان عبدی‌پور؛ تهیه‌کننده: حمید فرخ‌نژاد؛ مدیر فیلمبرداری: محمود کلاری؛ تدوین‌گر: بهرام دهقان؛ بازیگران: حمید فرخ‌نژاد، فروغ قجابگلی، اکبر اودود، آرش ملکی، ایرج صغیری، حمید باغکی.
