نقد و بررسی فیلم رویای پروانه | شعر در سال‌های جنگ
فیلم «رویای پروانه» (با عنوان اصلی Kelebeğin Rüyası) اثر تحسین‌شده یلماز اردوغان است که سال ۲۰۱۳ در ترکیه به نمایش در آمد.
با شنیدن عنوان فیلم ترکی اولین چیزی که به ذهنتان می‌رسد چیست؟ بعضی‌ها که سینمای جشنواره‌پسند و اصطلاحاً هنری را دنبال می‌کنند، از وجود سینماگران سرشناسی چون نوری بیلگه‌جیلان، سمیح کاپلان‌اوغلو و یلماز گونی و آثار تحسین‌شده‌شان در سطح جهان خبر دارند. گروهی دیگر هم به یاد سریال های ترکی عامه‌پسند و شاید فیلم های کمدی دم‌دستی مانند مجموعه فیلم‌های «رجب ایویدیک» بیفتند. در واقعیت، سینمای ترکیه قدمت و سابقه‌ای به اندازه سینمای کشور خودمان دارد اما در طول زمان مدام به تنوع و سطح کیفی آن افزوده شده است و تنها با شناخت محدود بخش یا گوشه‌ای از آن نمی‌توان درباره کلیت سینمای ترکیه نظر داد.
در این میان، هیچ‌چیز به اندازه تماشای آثار مهم سینمای ترکیه نمی‌تواند به شناخت بهتر و بیشتر از سینما و متعاقباً فرهنگ این کشور کمک کند. یکی از همین آثار، فیلم «رویای پروانه» (با عنوان اصلی Kelebeğin Rüyası) ساخته یلماز اردوغان است که در سال ۲۰۱۳ به نمایش در آمد؛ اثری که در آن سال لقب پرخرج‌ترین فیلم تاریخ سینمای ترکیه را یدک می‌کشید و به‌عنوان نماینده ترکیه به آکادمی علوم و فنون سینمایی آمریکا برای شرکت در بخش جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان معرفی شد. منتقدان داخلی و خارجی در سال‌های اخیر همواره از «رویای پروانه» به‌عنوان یکی از بهترین و مهم‌ترین آثار سینمای ترکیه یاد کرده‌اند. در بررسی فیلم «رویای پروانه» با فیلیمو شات همراه باشید.
بررسی فیلم تشریفات ساده | گمنام‌ترین و کم زرق‌و‌برق‌ترین فیلم تورناتوره
اردوغان سینماگر شاخصی است که چه در جریان اصلی و چه در میان جامعه روشنفکری ترکیه شهرت قابل‌توجهی دارد و علاوه بر نوشتن و کارگردانی، به‌عنوان بازیگر نیز بارها جلوی دوربین رفته است. ازجمله می‌توان به «روزی روزگاری در آناتولی» شاهکار نوری بیلگه‌جیلان اشاره کرد که نقش‌آفرینی اردوغان برای علاقه‌مندان سینما در آن فیلم از یاد نخواهد رفت. اردوغان با اولین فیلم خود «ویزون‌تله» که سال ۲۰۰۱ به نمایش درآمد و سروصدای زیادی هم به پا کرد، نشان داد که سویه‌ای اجتماعی و انتقادی را در آثار خود دنبال می‌کند. نکته‌ای که در مورد فیلم «رویای پروانه» نیز به‌وضوح قابل‌مشاهده است؛ یک درام تاریخی که به ستایش شعر و آرزوهای ویران‌شده نسل‌های مختلف زیر بار بحران‌های سیاسی و اجتماعی می‌پردازد.
داستان در سال ۱۹۴۱ و در کشاکش جنگ جهانی دوم اتفاق می‌افتد. در یک شهر کوچک و کارگری که هویت خود را از معادن زغال‌سنگ می‌گیرد. شخصیت‌های اصلی، دو پسر جوان شیفته شعر و ادبیات هستند که رویاهای بزرگی را در سر می‌پروراند. هر دوی آن‌ها به کارمندی اشتغال دارند و در روزهایی که حتی کاغذ به‌زحمت در شهر پیدا می‌شوند، سعی دارند که با شعر به جنگ واقعیت تلخ زمانه خود بروند.
رویای پروانه روایت تراژیک عشق ناکام دو جوان و تلاش آن‌ها برای رسیدن به معشوق با اتکا به معجزه شعر است.
بررسی فیلم کورسک : آخرین ماموریت
در این میان، دختر جوان یکی از افراد سرشناس و ثروتمند شهر از استانبول برمی‌گردد و شاعرهای جوان که در فکر اجرای نمایشنامه‌ای با دغدغه حمایت از حقوق کارگر هستند، تحت تأثیر حضور این دختر قرار می‌گیرند و زندگی‌شان با عشق دستخوش تغییر می‌شود. اما سایه جنگ می‌تواند هر رؤیا و آرمانی را به زیر بکشد.
فیلم «رویای پروانه» در داخل ترکیه با استقبال گسترده مواجه شد و همین استقبال، زمینه نمایش فیلم و حضور آن در رویدادهای بین‌المللی را نیز فراهم کرد. با وجود نقدهایی که به جنبه‌هایی از فیلم مانند سیر حوادث در فیلمنامه و بازی‌ها و انتخاب بازیگرها دیده می‌شود، «رویای پروانه» در مجموع توجه منتقدان و تماشاگران بین‌المللی را به خود جلب کرد. بسیاری فیلم را از جهت نگاه نوستالژیک به تاریخ و رویکرد ستایش‌گرانه از زندگی روزمره با سینمای جوزپه تورناتوره مقایسه کرده‌اند. مسلماً فیلمبرداری و موسیقی شگفت‌انگیز کار در خلق این اتمسفر سینمایی تأثیر ویژه‌ای داشته‌اند اما سلیقه بصری و روحیه شاعرانه خود یلماز اردوغان را هم نمی‌توان دست‌کم گرفت که باعث شده تا «رویای پروانه» سرشار از لحظات به‌یادماندنی و موقعیت‌های منحصربه‌فرد باشد.
نقد فیلم ترکی «زخم‌های مادرم» را در فیلیمو شات بخوانید
«رویای پروانه» روایت تراژیک عشق ناکام دو جوان و تلاش آن‌ها برای رسیدن به معشوق با اتکا به معجزه شعر است. فیلمی که با سلیقه و وسواس ساخته شده و تماشای چنین اثر تحسین‌برانگیزی جدا از این که پیشنهادی به علاقه‌مندان جدی و پیگیر سینماست، می‌تواند به درکی روشن و کلی‌تر از سینمای مترقی ترکیه منجر شود.
فیلم «رویای پروانه» محصول سال ۲۰۱۳ ترکیه، به کارگردانی و با نقش‌آفرینی یلماز اردوغان و با حضور ستارگان دیگری چون کیوانچ تاتلیتوغ، مرد فرات، فرح زینپ عبداله، بلچیم بیلگین، احمد ممتاز تایلان، تانر بیرسل و… هم‌اکنون بر روی فیلیمو قابل‌تماشاست.
