درام معمایی و فانتزی «ژاکت» The Jacket را جان مِیبِری کارگردانی کرده است؛ فیلمسازی انگلیسی که در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ با کارگردانی ویدیوهای موسیقی در کانون توجه قرار گرفت اما فعالیتهایش در قلمرو سینما و به عنوان کارگردان با ۳ فیلم بلند شناخته میشود که دوتای دیگر «عشق شیطان است: مطالعهای برای پرترهای از فرانسیس بِیکن» و «لبه عشق» بهترتیب محصول سالهای ۱۹۹۸ و ۲۰۰۸ هستند؛ فیلمهایی که در قیاس با «ژاکت» (که در ایران شاید بتوان گفت فیلمی کالت به شمار میرود) حتی شکستهای بزرگتری هم هستند. اینجا معرفی و نقد این فیلم را میخوانید.
میگویند بخشی از فیلم ژاکت The Jacket با الهام از رمان سال ۱۹۱۵ جک لندن با عنوان «ستارهگرد» The Star Rover خلق شده است؛ اما خود جان میبری کارگردان، در این خصوص اشاره کرده است که فیلم تا حدی وامدار داستان حقیقیای است که اثر جک لندن بر پایه آن شکل گرفت. بد نیست بدانید اولین نمایش جهانی «ژاکت» در جشنواره ساندنس ۲۰۰۵ رقم خورد ولی دستاوردهای فیلم در همین حد باقی ماند. «ژاکت» در گیشه هم با بودجه ۲۸ میلیون و ۵۰۰ هزار دلاریاش کمی بیش از ۲۱ میلیون دلار فروخت. منتقدان هم نظرهای متفاوتی درباره فیلم دارند و اختلاف نظر شدیدی بینشان دیده میشود.
خلاصه داستان فیلم ژاکت
جک استارکس که کهنهسرباز جنگ خلیج است، در سال ۱۹۹۲ و پس از احیای معجزهآسا از زخم گلولهای ظاهرا مرگبار که به سرش شلیک شده بود، به زادگاهش وِرمونت برمیگردد؛ اما او از فراموشیهای دورهای هم رنج میبرد. جک در حال پیادهروی است که سر راهش با دختری به نام جکی و مادر الکلیاش برخورد میکند که خودرویشان کنار جاده خراب شده است. استارکس و جکی بهسرعت احساس مشترکی را نسبت به هم تجربه میکنند. جک خودرو را راه میاندازد و مادر و دختر به راهشان ادامه میدهند. مدت کوتاهی میگذرد و مرد دیگری که در همان جاده میراند، جک را سوار میکند؛ اما مدتی بعد، پلیسی آنها را متوقف میکند و معلوم میشود که راننده مرتکب قتل شده است و…
عوامل و بازیگران ژاکت
کارگردان: جان مِیبِری/ فیلمنامهنویس: مَسی تاجدین بر اساس داستانی از تام بلیکر و مارک روکو/ مدیر فیلمبرداری: پیتر دِمینگ/ تدوینگر: اما ای. هیکاکس/ آهنگساز: برایان اینو.
بازیگران: آدریان برودی (جک استارکس)، کایرا نایتلی (جکی پرایس)، کریس کریستوفرسن (دکتر تامس بِکر)، جنیفر جیسن لای (دکتر بِث لورنسن)، دنیل کریگ (رودی مکنزی) و…
آیا میدانید؟
- نماهای آدریان برودی که در سردخانه هقهق گریه میکند، واقعی هستند. او به منظور بازی در این صحنهها از کارگردان خواست که حتی وقتی فیلمبرداری نمیکنند او را در کشوی جسدهای سردخانه حبس کنند تا بتواند به احساس یاس شخصیتش برسد. در نهایت، برودی درهم شکسته شد و میبری صحنهاش را اینجور فیلمبرداری کرد که در فیلم میبینید.
- کایرا نایتلی اعتبار به دست آوردن نقش یک الکلی بیمار را پای مسمومیت غذاییای گذاشت که در روز آزمون بازیگری دچارش شده بود. او از سر صحنه «شاه آرتور» (King Arthur) پرواز کرد تا به آزمون بازیگری این فیلم برسد.
- آدریان برودی به منظور کسب آمادگی برای ایفای نقش کهنهسرباز جنگی، چند جلسه خودش را در مخزنی حبس کرد، کارهای زندان را انجام داد و رژیم پروتئینی گرفت.
- پس از استخدام جان میبری به عنوان کارگردان، مارک والبرگ وارد پروژه شد تا نقش اصلی را بازی کند؛ اما زمانی که «سرقت ایتالیایی» (The Italian Job) در سال ۲۰۰۳ به موفقیت بزرگی در گیشه دست پیدا کرد، والبرگ دست نگه داشت تا برای گرفتن دستمزد بالاتری مذاکره کند. این موضوع باعث شد تا درها برای امضا قرارداد با آدریان برودی باز شوند.
- ابتدا قرار بود آنتوان فوکوآ فیلم را کارگردانی کند و کالین فارل نقش اصلی را بازی کند. نسخه فوکوآ فیلم بهمراتب بزرگتری بود که بودجهای شصت میلیون دلاری برایش در نظر گرفته شده بود و جک استارکس هم قرار بود کهنهسرباز جنگ ویتنام باشد.
امتیاز تماشاگران و منتقدان به فیلم
پس از مرور امتیاز کاربران سایت «آیامدیبی» و دو سایت مطرح جمعآوری آرای منتقدان، میتوانید بخش کوتاهی از نظرهای ده منتقد برجسته را هم مطالعه کنید:
نام سایت | امتیازدهندهها | امتیاز میانگین | تعداد آراء |
IMDb | کاربران | ۷.۱ از ۱۰ | ۱۱۵ هزار و ۴۴۳ کاربر |
متاکریتیک | منتقدان برتر | ۴۴ از ۱۰۰ | بر اساس ۳۵ نقد |
راتن تومیتوز | عموم منتقدان | ۵.۴ از ۱۰ | بر اساس ۱۶۲ نقد |
نقد و بررسی فیلم ژاکت
هالیوود ریپورتر | امتیاز ۸۰ از ۱۰۰
دوعین بیرج | این حقیقتی است که «ژاکت» با ذوق و سلیقه هر کسی همخوانی ندارد اما جان مِیبِری فیلمساز، فیلمی اعجابانگیز و مسحورکننده را سروشکل داده و خلق کرده است.
شیکاگو تریبیون | امتیاز ۷۵ از ۱۰۰
کوین ویلیامز | درامی گیرا و جذاب که سینماروهای اهل تفکر را با سوالهای بزرگ و اساسی تنها خواهد گذاشت.
ریلویوز | امتیاز ۷۵ از ۱۰۰
جیمز براردینلی | این فیلم احتمالا در زمره آثاری از زیرژانر تریلر روانشناختی قرار میگیرد که بیننده/تماشاگرش یا عاشق آن میشود یا از آن بیزار خواهد شد.
اِنترتِینمِنت ویکلی | امتیاز ۶۷ از ۱۰۰
اوئن گلیبرمن | جان میبری کارگردان، ریتمهای شوکآور را خوب میشناسد و در کنجکاو کردن و به حدس واداشتن تماشاگر هم ماهر است؛ اما تماشاگر پس از مدتی میخواهد سوالهایش با پاسخهای درخور و متقاعدکنندهای همراه شوند که در این فیلم خبری از این حرفها نیست.
یواساِی تودی | امتیاز ۶۳ از ۱۰۰
کلادیا پویی | فیلم ژاکت تلاشی سردرگم و آشفته است که به مانند نسخه مردی بینوا از فیلم «یادآوری» (کریستوفر نولان، ۲۰۰۰) به نظر میرسد.
رولینگ استون | امتیاز ۵۰ از ۱۰۰
پیتر تراوِرس | گرچه پیتر دِمینگِ صاحب استعداد و هنرمند – که «جاده مالهالند» اثر دیوید لینچ را در کارنامه دارد – «ژاکت» را جوری فیلمبرداری کرده است که نهایت تیرهوتاری و افسردگی را به نمایش بگذارد اما فیلم شما را دستوپا بسته به سفری ذهنی میبرد که با وجود اینکه شگفتیهای توهمآلود را نوید میدهد اما دستآخر همان فرمول هالیوودی قدیمی را منتها با شکر اضافی به شما تحویل میدهد.
شیکاگو سان تایمز | امتیاز ۵۰ از ۱۰۰
راجر ایبرت | میتوانید تمایل و انگیزه ساخت فیلمی بهتر را احساس کنید و آدریان برودی و کایرا نایتلی بیشک کارشان را جدی گرفتهاند تا اینکه سروکله ایده «سفر در زمان» پیدا میشود و «ژاکت» به همان فیلمی بدل میشود که اغلب فیلمهای سفر در زمان دیگر چنین هستند: ورودهای زودهنگام و خروجهای دیرهنگام، و در نهایت افسوسهای بیثمر.
نیویورک تایمز | امتیاز ۴۰ از ۱۰۰
دانا استیونز | این فیلم به شکل وحشتناکی احمقانه است اما کاملا وحشتناک نیست!
ریدر | امتیاز ۴۰ از ۱۰۰
جاناتان رزنبام | استعدادهای هنری مِیبری شامل داستانگویی نمیشود و ایدههای انفجاری ذاتیاش برای تدوین سریع و نماهای بسیار بسته (اکستریم کلوزآپهای) او به خلق هیچ شخصیت کاملا شکلگرفته، روایت یا دیدگاه سیاسی خاصی کمک نکرده است.
واشینگتن پست | امتیاز ۳۰ از ۱۰۰
دِسِن تامسِن | «ژاکت» بجز نمونهبرداری از عناصر فیلمهای شاخصی چون «نردبان یعقوب» (Jacob’s Ladder)، «سکوت برهها» (The Silence of the Lambs) و «یادآوری» (Memento) کار خاصی انجام نمیدهد و بجز راهحلهای پیشپاافتاده – از جمله یک پایانبندی آبکی و بیکیفیت – چیزی در چنته ندارد.