درباره سینمای دیوید لین

استاد ژانر حماسی

شنبه‌ها؛ یک کارگردان

قصه گویی و روایتگری و اینکه خوب بلد باشی داستان تعریف کنی. اینها مهمترین ویژگی‌های دیوید لین است. طراحی دقیق همراه با جزئیات و صحنه‌پردازی در قاب‌های بزرگ و زیبا از ویژگی‌های این کارگردان بزرگ انگلیسی است. دیوید لین داستان‌های بزرگ را در نمایش‌های بزرگ برگزار کرد و این نمایش‌ها جزو ماندگارترین و دقیق‌ترین سکانس‌های تاریخ سینما محسوب می‌شوند.

او در سال ۱۹۰۸ به دنیا آمد کار در سینما را با دستیاری فیلمبردار آغاز کرد و پس از کسب تجربه در سمت‌های مختلفی چون تدوین‌گر در سال ۱۹۴۲ اولین فیلم سینمایی‌اش «جایی که خدمت می‌کنیم» را با همکاری نوئل کاوارد ساخت و در سال ۱۹۴۵ توانست با ساخت فیلم سینمایی «برخورد کوتاه» برنده نخل طلای کن شود و خود را به عنوان سینماگری بزرگ به جهان معرفی کرد. با این حال شهرت دیوید لین بیش از هر چیز به فیلم‌های حماسی‌اش برمی‌گردد که در تاریخ سینما ماندگار شدند.

آثار این کارگردان با وجود کسب جوایز هنری بسیار همیشه پر بیننده بودند و ۳ فیلم از آثار این کارگردان جزو ۱۰۰ فیلم پر فروش تاریخ بریتانیا محسوب می‌شوند. بعید است کسی به فیلم‌های تاریخی و حماسی علاقه داشته باشد و مثلا «لورنس عربستان» را ندیده یا لذت نبرده باشد. «لورنس عربستان» شاید پر آوازه‌ترین فیلم لین است. داستان فیلم در فاصله ۲ زوال اساسی و عمده زندگی لورنس می‌گذرد. مرگ جسمانی او که در صحنه آغازین مدت‌ها بعد از بازگشت به انگلستان بر اثر تصادف موتورسیکلت روی می‌دهد و مرگ آرمان‌هایش که در صحنه پایانی، هنگام اتمام ماموریت دوم و آخرش در عربستان پدیدار می‌شود. آرمان‌باختگی تمام‌عیار، فقط در «لورنس عربستان» به این شدت دیده می‌شود. در مباحث تحلیلی – تاریخی عموما از «لورنس عربستان» به عنوان یکی از برجسته‌ترین و ماندگارترین فیلم‌های تاریخی – حماسی سینمای جهان نام می‌برند و آن را در کنار «اسپارتاکوس»، «بن هور» یا «سقوط امپراتوری رم» قرار می‌دهند. «آرزوهای بزرگ» ماندگار‌ترین و به تعبیری وفادارترین نسخه اقتباس شده در سینما است. آنچه باعث شد تا لین بتواند «آرزوهای بزرگ» را تقریبا با همان حال و هوای رمان دیکنز و بسیار وفادار به متن و اصل کتاب از کار دربیاورد؛ بیش از همه به شناخت لین از زندگی دیکنز مربوط است.

دیوید لین

دیگر فیلم اسکاری لین «پل رودخانه کوای» است. این فیلم در فهرست بهترین آثار اکشن کلاسیک در رتبه اول قرار دارد. «پل رودخانه کوای» محصول ۱۹۵۷، برنده ۷ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم و کارگردانی است که ۴ جایزه بافتا و ۳ جایزه گلدن گلوب را نیز کسب کرده است. این فیلم که داستان آن در ارتباط با جنگ جهانی دوم است، براساس رمانی به همین نام از «پیر بویل» ساخته شد. «پل رودخانه کوای» با نقش‌آفرینی ویلیام هولدن، آلک گینس و جک هاوکینز در سال ۱۹۹۷ به عنوان اثری فرهنگی، تاریخی و دارای اهمیت هنری شناخته شد و برای ثبت و نگهداری در دفتر فهرست فیلم ملی کتابخانه ملی کنگره آمریکا برگزیده شد. «آرزوهای بزرگ» ماندگار‌ترین و به تعبیری وفادارترین نسخه اقتباس شده در سینما است. آنچه باعث شد تا لین بتواند «آرزوهای بزرگ» را تقریبا با همان حال و هوای رمان دیکنز و بسیار وفادار به متن و اصل کتاب از کار دربیاورد؛ بیش از همه به شناخت لین از زندگی دیکنز مربوط است. «آرزوهای بزرگ» به تعبیری زندگینامه خود دیکنز در کودکی و نوجوانی است. دورانی که او در فقر فزاینده و بدون هیچ سرپناهی کودکی‌اش را در منطقه فقیرنشین لندن می‌گذرانید بسیار به زندگی پیپ رمان «آرزوهای بزرگ» شباهت دارد. از این رو دیوید لین برای نگارش فیلمنامه آرزوهای بزرگ بیش از ۲سال وقت صرف کرد و سرانجام با یک گروه ۵ نفره؛ سناریوهایی را آماده کرد.

دیوید لین به خوبی می‌دانست که فیلم‌هایش باید دارای جذابیت باشند. او از رفتن به سراغ پروژه‌های سنگین ترسی نداشت و توانست آثار بزرگی خلق کند که علاوه بر ارزش‌های هنری و سینمایی بالایی که این آثار دارند در جذب مخاطب نیز موفق عمل کنند به طوریکه برخی از فیلم‌های این کارگردان صاحب سبک از پر فروش‌ترین آثار سینمای انگلیس محسوب می‌شوند و سینمای دیوید لین از این جهت سینمایی حائز اهمیت است. در واقع او گیشه سینما را هم خوب می‌شناخت و می‌دانست چگونه فیلمی پرمخاطب و پرفروش بسازد. به عبارتی دیگر او به قواعد سینمای تجاری آشنا و پایبند بود اما زبان سینمایی و زیبایی‌شناسی برساخته از آن را فدای سویه‌های تجاری آثارش نمی‌کرد.

تماشای فیلم‌های دیوید لین در فیلیمو

نظر شما چیست؟

ایمیل شما منتشر نخواهد شد

از اینکه نظرتان را با ما در میان می‌گذارید، خوشحالیم

fosil