معرفی و نقد انیمه پونیو روی صخره کنار دریا Gake no Ue no Ponyo

ماهی سیاه کوچولوی جیبلی

نسترن پارسا شریف به‌روزرسانی: ۲۹ تیر ۱۴۰۱

انیمه پونیو روی صخره کنار دریا (۲۰۰۸) اثری فانتزی به نویسندگی و کارگردانی هایائو میازاکی است. این انیمه بر اساس داستان پری دریایی کوچولو اثر هانس کریستیان آندرسن در استودیو جیبلی تهیه شده و موسیقی آن توسط جو هیسایشی تنظیم شده است. انیمه پونیو پس از انتشار در آمریکا نقدهای مثبتی به‌دست آورد و در ردیف پرفروش‌ترین فیلم‌ها قرار گرفت.

بهترین انیمه های ژاپنی سینما

انیمه پونیو روی صخره کنار دریا Gake no Ue no Ponyo هشتمین انیمه نوشته شده توسط میازاکی برای استودیو جیبلی است. تصاویر زیبا و دلنشین این اثر کاملا دستی و بدون دخالت گرافیک کامپیوتری طراحی شده‌اند. این خاصیت نقاشی شدن فریم به فریم انیمه‌های جیبلی، اشتیاق به تماشای آثار این استودیو را هزار برابر می‌کند.

پونیوی استودیو جیبلی بسیار شبیه به ماهی سیاه کوچولو، اثر صمد بهرنگی است. پونیو، ماهی قرمز کنجکاوی است که دلش طلب زندگی در محیطی فراتر از دریا را دارد. او می‌خواهد زندگی در محیطی جدید را تجربه کند. جایی که خارج از محدوده امن او و لبریز از تازگی و هیجان است. تکرار زندگی در آبی بی‌کران دریا او را کسل می‌کند و از اشتیاقش می‌کاهد.

داستان انیمه پونیو هیچ اندوه و هیچ اضطرابی را به مخاطب منتقل نمی‌کند. این انیمه بسیار تماشا دارد و جنس قصه آن طوری است که هر مخاطب، الهامی منحصر را از ماجرای آن به خانه ذهن خود می‌برد. انیمه پونیو اثری الها‌بخش و تماشایی است که مخاطب در هر سنی را با ماجرای خود همراه می‌کند. این ماجرا، قصه دل داشتن و جرات کردن است. پونیو در این اثر تصویری از یک موجود هنجار شکن و نافرمان است. کسی که تغییری را حاصل می‌شود و برگی جدید به قصه زندگی اضافه می‌کند. برگی نو که سراسر ماجرایش تازگی و هیجان است.

پونیو مصداق بارز جمله معروف ماهی سیاه کوچولو است که می‌گوید: همه‌اش که نباید ترسید، راه که بیفتیم ترسمان می‌ریزد.

خلاصه داستان انیمه پونیو روی صخره کنار دریا

انیمه پونیو روی صخره کنار دریا با چشم‌اندازی بی‌نظیر از دریا شروع می‌شود. اولین تصویری که از پونیو می‌بینیم، صحنه خداحافظی او با خواهرانش است. او می‌خواهد به دنیای بیرون دریا راه پیدا کند و یک عروس دریایی او را به سطح می‌رساند. اولین تجربه زندگی پونیو بیرون از دریا پر از چالش و با حادثه‌های مکرر همراه می‌شود. در نهایت او در یک بطری گرفتار شده و با جریان آب تا نزدیکی خانه سوسکه می‌آید.

ماجرای ماهی قرمز کوچولوی ما از اینجا آغاز می‌شود. سوسکه بطری‌ای که پونیو در آن گرفتار است را می‌شکند و دستش زخم می‌شود. پونیو از خون دست سوسکه می‌خورد و قدرت عجیبی به‌دست می‌آورد. مدتی می‌گذرد و سوسکه با پونیو مثل یک ماهی قرمز معمولی رفتار می‌کند تا اینکه فوجی موتو، پدر جادوگر و عجیب پونیو، او را پیدا می‌کند و به دریا بازمی گرداند. اما پونیو که قدرتی عجیب به‌دست آورده راه فرار را پیدا می‌کند و همزمان با گریز او، دریا طوفانی و مواج می‌شود. طوفانی عجیب که تمام شهر ساحلی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در حین طوفان ناگهان پونیو را می‌بینیم که روی موج‌ها می‌دود و ماشینی را دنبال می‌کند که سوسکه در آن نشسته است. در نهایت پونیو که حالا شمایل انسان پیدا کرده به سوسکه می‌رسد و با تمام ذوق و اشتیاقش او را در آغوش می‌کشد و در کمال تعجب سوسکه نیز او را می‌شناسد. تلاطم دریا ادامه دارد و سطح آب بسیار بالا آمده و شرایط بحرانی برای شهر ساحلی رقم زده است. مادر سوسکه تصمیم می‌گیرد سری به بیرون خانه بزند و وضعیت آسایشگاهی که محل کارش است را از نزدیک ببیند. اما همین تصمیم شروع ماجرایی بزرگ است. پونیو و سوسکه صبح روز بعد برای جست‌و جوی مادر از خانه خارج می‌شوند و قدم در مسیری می‌گذارند که جالب‌ترین قسمت انیمه پونیو است.

در جریان آدمیزاد شدن پونیو، سوسکه ملزم به قبول کردن مسئولیتی سنگین می‌شود که بابت آن ملزم است به ملکه دریا تضمینی بدهد. اما آیا روحیه کودکانه سوسکه این موقعیت را برمی‌تابد؟ آیا پونیو فرصت انسان ماندن را پیدا می‌کند یا ناچار می‌شود به دریا بازگردد تا رویایش را در خواب‌ شبانه زیر آبی بی‌کران دریا ادامه دهد؟

نقد و بررسی انیمه پونیو روی صخره کنار دریا

انیمه پونیو روی صخره کنار دریا با تصاویری تماشایی و موسیقی بسیار شنیدنی همراه است. این اثر ضمن دارا بودن شخصیت‌های متنوع، از پرداخت به تک تک آن‌ها غافل نمانده. شما هر شخصیتی که در این انیمه می‌بینید را خواهید شناخت و رفتارش را درک می‌کنید. آنقدر در این اثر صداقت و اشتیاق کودکانه جاری است که جز به چشم تماشا و لذت نمی‌شود به آن نگاه کرد. شخصیت‌های این اثر به درستی پرداخته و خط داستانی آن به خوبی پیش می‌رود. این قصه نه کند است و نه تند و سرسری. همه چیز کاملا به‌جا و به‌اندازه است. همانقدر می‌بینید که باید ببینید و همانقدر لذت می‌برید که باید.

تنها مسئله‌ای که موقع تماشای انیمه پونیو به چشم می‌آید این است که ضمن پرداخت به جزییات شخصیت‌ها و موقعیتشان و پیش بردن پله به پله داستان، یکباره با انتهایی ساده و معمولی روبه‌رو می‌شویم. شاید انتظار داشتیم این اثر مثل قلعه متحرک هاول، مدفن کرم‌های شبتاب و پورکو روسو پایانی به‌یادماندنی و تاثیرگذار داشته باشد؛ اما این اثر از چنین پایان دیدنی‌ایی فارغ است.