همه ما نیاز داریم کمی بخندیم و عشق را تجربه کنیم
«ورایتی» در فصل جوایز امسال هم مثل هر سال، به سراغ فیلمسازانی از سینمای جهان رفت که فیلم‌های‌شان به فهرست کوتاه اسکار بهترین فیلم بلند بین‌المللی راه یافته بودند؛ و با آن‌ها درباره مسیری که پشت سر گذاشتند تا به این رقابت و موفقیت اولیه برسند گفت‌وگو کرد و از آن‌ها پرسید که چه آموختند و چه تجربه‌هایی در عرصه رقابت جهانی کسب کردند.
ماریا شریدر که دو سال پیش به خاطر کارگردانی سریال کوتاه «غیرسنتی» Unorthodox محصول نتفلیکس برنده جایزه امی شد، پیش از این موفقیت، برای بازی در «اِمی و یاگوا» Aimée & Jaguar جایزه خرس نقره‌ای جشنواره برلین را در سال ۱۹۹۹ برنده شده بود. جدیدترین فیلم او در مقام کارگردان یعنی فیلم من مرد تو هستم I’m Your Man نام دارد که داستان زن دانشمندی (با بازی مارِن اِگِرت) را دنبال می‌کند که می‌پذیرد ۳ هفته با یک روبات انسان‌نما (دن استیونز) زندگی کند؛ روباتی که برای شاد کردن انسان‌ها و در این مورد خود او طراحی شده است. اولین نمایش جهانی فیلم در جشنواره برلین ۲۰۲۱ بود که خرس نقره‌ای بهترین بازیگر را برای مارن اگرت به ارمغان آورد. «من مرد تو هستم» در جوایز فیلم آلمانی، جایزه‌های مهمی را نصیب سازندگانش کرد.
فیلم عاشقانه و علمی‌خیالی «من مرد تو هستم» که در نهایت به فهرست نهایی نامزدهای اسکار بهترین فیلم بلند بین‌المللی امسال راه نیافت، چهارمین فیلم بلند ماریا شریدر در مقام کارگردان است؛ کسی که کارنامه بازیگری بلندی در سینمای آلمان دارد و همه او را اول به عنوان بازیگر می‌شناسند. شریدر اولین فیلمش را با عنوان «زرافه» The Giraffe در سال ۱۹۹۸ به طور مشترک با دنی لِوی کارگردانی کرد که در کشورش تا حدودی تحسین شد. او این روزها درگیر مراحل پس از تولید فیلم جدیدش با نام «آن زن گفت» She Said است که به زبان انگلیسی تولید شده و ستارگانی چون کری مالیگن، زویی کازان، سامانتا مورتن و پاتریشا کلارکسن از بازیگران آن هستند.
- قرارگرفتن در فهرست کوتاه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی برای شما چه معنایی داشت؟
خیلی ساده باعث افتخارم شد. این رشته با حدود صد فیلمی که برای رقابت از سوی کشورهای مختلف به آن معرفی می‌شود، سفری در سینمای جهان به شمار می‌رود که تنوعی فوق‌العاده در بیان، زبان، چشم‌انداز، داستان و زاویه دید را برای سینمادوستان به همراه می‌آورد. پس نه‌فقط برای من افتخار بزرگی بود که از میان این فیلم‌ها برگزیده شدم و با فیلمم به چنین فهرست کوتاهی راه پیدا کردم بلکه فرصت خیلی خوبی شد و خیلی خوش‌حالم که «من مرد تو هستم» این طور در کانون توجه قرار گرفته و این قدر دیده شده و می‌شود.
- تا امروز چالش‌برانگیزترین جنبه پخش و عرضه فیلم‌تان چه بوده است؟
در این روزگار کوویدزده، فقط یک بار توانستم به صورت حضوری همراه فیلم شوم و در نمایشی از آن در سالن سینما حضور داشته باشم. دیدن فیلم روی پرده بزرگ سینما برای مردم چالش‌برانگیز و در اغلب موارد غیرممکن شده است.
- اگرچه «من مرد تو هستم» در بخش بهترین فیلم بلند بین‌المللی به فهرست کوتاه راه یافت اما رشته بهترین فیلم عاری از فیلم‌های غیرانگلیسی‌زبان است. «انگل»/ Parasite در سال ۲۰۱۹ به اولین برنده اسکار بهترین فیلم در تاریخ این مراسم بدل شد. به نظرتان رسانه‌ها و منتقدان امریکایی در برخورد با فیلم‌سازان بین‌المللی کم‌توجه نیستند؟
این طور به نظر می‌رسد که هر روز تعداد بیش‌تری از فیلم‌های بین‌المللی مورد توجه و تحسین منتقدان فیلم در امریکا قرار می‌گیرند؛ و البته فوق‌العاده بود که «انگل» اسکار بهترین فیلم را برنده شد. هیچ فیلم امریکایی‌ای تا امروز برنده جایزه بهترین فیلم در جوایز فیلم آلمانی یا سزار یا گویا نشده است. مراسم اسکار می‌تواند به جوایز فیلم بین‌المللی بدل شود و درهای خود را به سوی تمام ملیت‌ها بگشاید؛ و شاید روزی حتی پذیرای آثاری شود که ماشین‌ها ساخته‌اند!
- راه‌هایی برای بهبود فرایند انتخاب فیلم‌ها در فصل جوایز در نظر دارید؟
امسال قضاوت درباره فرایند انتخاب دشوار به نظر می‌رسد چون همه چیز مجازی صورت گرفت. فیلم‌ها روی رایانه دیده شدند و گفت‌وگوها با استفاده از زوم و به شکل مجازی انجام شدند. البته همه عادت کرده‌ایم و بهتر از آن چیزی که فکرش را می‌کردیم این شیوه‌های مجازی جواب داده‌اند؛ اما به‌شخصه هنوز مشتاق فیلم دیدن در سالن تاریک سینما و بر پرده بزرگ نقره‌ای هستم؛ و همین طور ملاقات حضوری با آدم‌ها و حرف زدن درباره سینما و فیلم‌های مختلف.
- وقتی تلاشی صورت می‌گیرد تا تماشاگران مصرف‌کننده یک فیلم بین‌المللی را تماشا کنند، این طور به نظر می‌رسد که زمان فیلم، اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند؛ اما وقتی فیلمی مثل «انتقام‌جویان: پایان بازی»/ Avengers: Endgame سه‌ساعته از کار درمی‌آید، طرفداران مارول ازخودبی‌خود می‌شوند و حتی می‌گویند که می‌شود این زمان را هم بیش‌تر کرد. این منصفانه است؟
این واقعاً به سینماگران بستگی دارد که تشخیص بدهند چه زمانی داستان‌شان به پایان می‌رسد. من فکر می‌کنم تماشاگران هم این موضوع را می‌فهمند و می‌پذیرند.
- چنین به نظر می‌رسد که آکادمی اسکار به‌نوعی کشورهای اروپایی را بیش‌تر تحویل می‌گیرد چون ایتالیا و فرانسه سه برابر کشوری مثل ژاپن برنده تندیس طلایی اسکار شده‌اند. ما چه‌طور می‌توانیم به تنوع بیش‌تری برسیم و آثاری از همه کشورهای جهان را در ایالات متحده عرضه کنیم؟
فکر می‌کنم شاید بعضی از کشورهای اروپایی حمایت مالی بیش‌تری برای فیلم‌های‌شان جذب می‌کنند. فوق‌العاده می‌شود اگر دولت هر کشوری از فیلم‌سازان و هنرمندان خودش حمایت کند و به عرضه هرچه بهتر آثار آن‌ها در عرصه بین‌المللی فکر کند.
- شما با فیلم‌تان نماینده کشور آلمان در جوایز امریکایی هستید؛ هرچند رأی‌دهندگان مراسم اسکار از سراسر جهان هستند. چه احساسی دارید نسبت به این موضوع که نماینده سینمایی کشورتان هستید؟
خیلی خوش‌حالم که با یک فیلم کمدی یا بهتر است بگویم یک کمدی مالیخولیایی نماینده سینمای آلمان هستم. سینمای آلمان بیش‌تر وقت‌ها با فیلم‌های تاریخی و/یا دراماتیک در این رقابت‌ها حضور داشته اما اگر شوخ‌طبعی با دیگر فرهنگ‌ها و زبان‌ها هم ارتباط برقرار کند و به‌نوعی قابل برگردان به آن‌ها باشد، تجربه شگفت‌انگیزی می‌شود که با استقبالی جهانی روبه‌رو می‌شود. «من مرد تو هستم» به هشتاد کشور جهان فروخته شد و قرار گرفتن آن در کنار فیلمی چون «تونی اردمان»/ Toni Erdman زیبا است؛ و شاید تصویر بسیار جدی و رسمی فیلم‌های آلمانی را کمی تعدیل کند.
- حالا که فیلم‌تان نماینده سینمای آلمان در رقابت‌های جهانی است، آیا شما از – هر گونه – حمایت دولتی برای عرضه هرچه بهتر فیلم‌تان در عرصه بین‌المللی برخوردار شده‌اید؟
دولت آلمان همیشه از فیلم‌های آلمانی حمایت کرده است و می‌دانم که آن‌ها مستقیم با پخش‌کننده‌های امریکایی در ارتباط هستند تا فیلم‌های ما بهتر عرضه و پخش جهانی شوند.
- با «من مرد تو هستم» قصد انتقال پیامی را داشته‌اید یا نه؟
عشق می‌تواند در غیرمنتظره‌ترین زمان‌ها و مکان‌ها یافت شود؛ و زندگی بهتر می‌شود اگر ما از کمال‌گرایی دست برداریم و نقاط ضعف و کمبودهای خودمان را بپذیریم چون دیر یا زود ماشین‌ها می‌توانند به انسان‌های بهتری بدل شوند.
- با در نظر گرفتن موفقیت سال گذشته «دور بعدی»/ Another Round به کارگردانی توماس وینتربرگ که درست مثل فیلم شما مایه‌های کمدی هم داشت، فکر می‌کنید چنین فیلم‌هایی با توجه به روزگار تیره‌وتاری که در آن به‌سر می‌بریم در فصل جوایز شانس بیش‌تری دارند؟
فکر می‌کنم مردم این روزها دوست دارند فیلم کمدی ببینند. همه ما نیاز داریم که کمی بخندیم و عشق را تجربه کنیم؛ و همگی به امید نیاز داریم.
منبع: ورایتی
