فیلمسازی فراتر از سرزمین مادری

ببر خیزان، اژدهای پنهان | Wo hu cang long | 2000

بی‌شک در فهرست ۱۰ فیلم برتر آنگ لی این فیلم جای نخست را دارد؛ ببر خیزان، اژدهای پنهان تا به امروز موفق‌ترین فیلم خارجی زبان در تاریخ گیشه ایالات‌متحده با اختلاف زیاد است. عملکرد آن در گیشه آمریکا بیش از ۲ برابر بهتر از فیلم رده دوم به نام «زندگی زیباست» است. داستان فیلم در قرن ۱۸ در چین، در زمان سلسله چینگ اتفاق می‌افتد. دو جنگجوی ماهر با بازی چاو یون-فات و میشل یئو به دنبال شمشیری دزدیده شده و محبوب می‌گردند و در این راه یک دانش‌آموز با‌استعداد پیدا می‌کنند. این یک ورود مهم در سنت طولانی و بزرگ ژانر کونگ فو است.

کوهستان بروکبک | ۲۰۰۵ | Brokeback Mountain

کوهستان بروکبک نوعی متفاوت از فیلم‌های پیشگامانه برای لی بود. سال ۱۹۶۳ است و دو کارگر استخدامی مزرعه، جیک جیلنهال و هیث لجر متاخر، وارد یک اتفاق می‌شوند که این زندگی هر دو را تغییر می‌دهد. در آن زمان، نمایش عمیق شخصیت‌هایی که هویت متفاوتی دارند بسیار نادرتر از امروز بود، به ویژه در بازار سینمای جریان اصلی. این فیلم هم به همین دلیل و هم به دلیل دقت لی در پشت دوربین مورد توجه قرار گرفت. اگرچه او برنده جایزه اسکار برای بهترین کارگردانی شد، اما این فیلم در بخش بهترین فیلم در رقابت با فیلم مشهور و معروف پل هاگیس، تصادف، از تصاحب جایزه در این بخش بازماند.

عقل و احساس | ۱۹۹۵ | Sense and Sensibility

در اقتباس لی از رمان کلاسیک جین آستین، اما تامپسون نقش اصلی فیلم، فیلمنامه را نیز نوشته است. او در نقش الینور داشوود و خواهرش ماریان (با بازی کیت وینسلت) هنگامی‌که پدرشان فوت می‌کند، مجبور به ترک میراث خود می‌شوند. در نتیجه، هر یک باید خواستگارانی پیدا کنند که هیو گرانت و آلن ریکمن نقش آنها را ایفا می‌کنند. این یکی از اقتباس‌های خوب و البته نه بهترین آن‌ها، از آثار جین آستین بعد از فیلم بی‌سرنخ است.

زندگی پی | ۲۰۱۲ | Life of Pi

در زمان انتشار زندگی پای، لی به خوبی به عنوان کارگردانی شناخته شده، که می‌توانست جلوه‌های ویژه پیشگامانه را تا یک سطح بالای هنری ارتقا دهد، پذیرفته شده بود. بر اساس رمانی به همین نام، یک کشتی غرق شده و تنها یک بازمانده انسانی -به نام پای با بازی سورج شارما در اغلب صحنه‌ها بعلاوه دیگران در سایر صحنه‌ها، را از خودش به‌جا می‌گذارد. پدر پای صاحب باغ‌وحشی است و قصد دارد پس از رسیدن کشتی اقیانوس‌پیما به کانادا تمام حیوانات آن را بفروشد، اما برخی حیوانات نیز همچون پای جان سالم به در می‌برند. پای که به لحاظ اخلاقی مخالف کشتن است، باید همزیستی با جانوران وحشی را بیاموزد. لی به خاطر این فیلم برنده جایزه اسکار برای بهترین کارگردان شد و می‌توان گفت این عادلانه بود.

شهوت، احتیاط | ۲۰۰۷ | Lust, Caution

لی با فیلم شهوت احتیاط، داستان جاسوسی و دسیسه‌های دوران جنگ جهانی دوم را روایت می‌کند. یک مأمور مخفی چینی با بازی تانگ وی مأموریت دارد تا یک مامور که با دولت ژاپن -که در آن زمان شانگهای را تحت کنترل داشت- کار می‌کند را فریب داده و ترور کند. پیچیدگی ناشی از این وظیفه هنگامی ایجاد می‌شود که او به مقام مورد اشاره علاقه‌مند می‌شود، تونی لیونگ فوق‌العاده این نقش را بازی می‌کند. این یک فیلم آرام و زیبا است.

ضیافت عروسی | ۱۹۹۳ | The Wedding Banquet

ضیافت عروسی یک کمدی رمانتیک است که در ایالات‌متحده رخ می‌دهد، اما تهیه‌کنندگی مشترک آن با تایوان است. در این فیلم، یک مرد مهاجر تایوانی که در منهتن زندگی می‌کند با هنرمندی از سرزمین چین ازدواج می‌کند تا او بتواند والدینش را راضی کند و دختر هم برای ماندن در این کشور گرین‌کارت اقامت دریافت کند. برای محکم‌کاری، دوست‌پسر مو بلوند و چشم آبی او تظاهر می‌کند که صاحب‌خانه‌ آن‌هاست. در ادامه اتفاقات خیلی مسخره‌ای می‌افتد، وقتی پدر و مادرش از تایوان می‌آیند و اصرار دارند که برای آنها یک ضیافت عروسی باشکوه و عظیم ترتیب دهند. این یک فیلم قدر نادیده در مجموعه کا‌ر‌های لی است.

بهترین فیلم‌های ۲۰۲۱

هالک | ۲۰۰۳ | Hulk

بازگویی لی بر اساس شخصیت خیالی کتاب‌های کمیک (مصور) با همین نام، هالک، آخرین فیلم این‌چنینی قبل از آغاز پروژه بی‌سابقه‌ کمپانی مارول یعنی دنیای سینمایی مارول است. اریک بانا نقش بروس بنر بدبخت را با نیک نولته در نقش پدر مرموزش بازی می‌کند، جنیفر کانلی در نقش معشوق بروس، بتی راس و سام الیوت در نقش پدرش ژنرال راس با لقب صاعقه از دیگر بازیگران این فیلم هستند. یک دهه و نیم از آن زمان می‌گذرد، جلوه‌های ویژه فیلم هم‌اکنون تا حدی مایه خجالت است، اما احساساتی که در نگاه بنیادین لی به ابرقهرمان مشهور وجود دارد، همچنان طنین‌انداز است.

طوفان یخ | ۱۹۹۷ | The Ice Storm

در بین ۱۰ فیلم برتر آنگ لی باید به این فیلم هم اشاره کرد. طوفان یخ مانند بسیاری از فیلم‌های او عمیقا احساسی است، اما دارای شخصیت‌های بیشتری نسبت به فیلم‌های دیگر او است. دو خانواده از طبقه بالای اجتماع در دهه ۱۹۷۰ در ایالت کنتاکی امریکا به اعمال شرورانه روی می‌آورند تا از این طرق پیشرفت مداوم و غیر قابل‌توقف زمان را بپذیرند. از بازیگران آن می‌توان به کوین کلاین، جوآن آلن، سیگورنی ویور، ایلیا وود، کریستینا ریچی، توبی مگوایر، کتی هولمز، دیوید کرومولتز و دیگران اشاره کرد. این فیلم در گیشه عملکرد ضعیفی داشت اما از سوی منتقدان مورد استقبال مثبت قرار گرفت.

بخور بنوش مرد زن | ۱۹۹۴ | Eat Drink Man Woman

فیلم بخور بنوش مرد زن، داستان یک سر‌آشپز و بیوه‌زن تایوانی را روایت می‌کند. او تلاش می‌کند دنیای سه دختر خود که زندگی آنها بسیار متفاوت از زندگی او است را بپذیرد. هر هفته او یک غذای عالی برای آنها آماده می‌کند تا بخورند و هر هفته دختران خبرهای شگفت‌انگیزی برای او می‌آورند. این یک فیلم خنده‌دار و شیرین در مورد رابطه والدین و فرزندان است و شاید در بحث بهترین فیلم‌های لی لیاقت شناخت بیشتری را داشته باشد.

پیاده‌روی طولانی بیلی لین بین دو نیمه | ۲۰۱۶ | Billy Lynn’s Long Halftime Walk

پیاده‌روی طولانی بیلی لین بین دو نیمه، فیلم دیگری از قهرست ۱۰ فیلم برتر آنگ لی بود که در آن لی مرز‌های فیلم را در سطوح فنی پیش برد. این فیلم، داستان یک سرباز جوان آمریکایی را روایت می‌کند که اعمال قهرمانانه او در ورزشگاهی پر از هوادار فوتبال، در روز شکرگزاری، مورد ستایش قرارگرفته است. این فیلم با سرعت ۱۲۰ فریم بر ثانیه فیلمبرداری شده است که بسیار بالاتر از نرخ فریم استاندارد ۲۴ فریم در ثانیه است. بسیاری این فیلم و البته لی را تمجید کردند، گرچه بسیاری نیز اذعان کردند که علی‌رغم همه درخشش تکنولوژیکی آن، تصاویر فیلم برای چشم انسان سخت و تیز بودند.