مارلی متلین از اسکار تا کودا

با جکی روسی آشنا شوید. او یک مادر متاهل از طبقه کارگر شهر گلوستر است که به ماهیگیری شهرت دارد. او بلوند برنجی است، بسیار آشفته است و هیچ محدودیتی در رابطه با دو فرزندش که به‌شدت دوستشان دارد، ندارد. اگر او لهجه داشت، از نوع بامزه‌ی نیوانگلندی بود با صدای «ر» سبک و رفتاری سنگین.

اما جکی، مانند فرانک و پسرشان لئو، ناشنواست و با یک سبک گاه غیرعادی و گاه اپرایی زبان اشاره آمریکایی ارتباط برقرار می‌کند. هنگامی‌که دختر شنوایش، روبی، مترجم نوجوان خانواده، استعداد جدی‌اش برای آواز را می‌پروراند، به هنگام حضورش در کالج موسیقی برکلی، پویایی مقدس خانواده را تهدید می‌کند. جکی توسط مارلی متلین در فیلم کودا زنده می‌شود که برای اولین بار در اپل تی وی پلاس در ۱۳آگوست پخش می‌شود.

مبارزه سیان هدر برای استفاده از بازیگران ناشنوا در فیلم کودا

متلین، که به طور طبیعی فرهیختگی و زیرکی را به تصویر می‌کشد، می‌گوید: «من تابه‌حال چنین شخصیتی را بازی نکرده‌ام. من به تیمم گفتم: باید این کار را انجام دهم. من فقط ۱۰۰ درصد آن را دنبال کردم. این دقیقاً همان چیزی بود که من در تمام دوران حرفه‌ای خود به دنبال آن بودم.» این حرفه ۳۵ سال پیش با فیلم فرزندان خدای کوچک‌تر شروع شد، که باعث شد متلین ۲۱ ساله جوان‌ترین برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر زن شود و تنها ناشنوایی باشد که موفق به کسب جایزه بازیگری شده است. هر دو تمایز هنوز پابرجاست. ماتلین در مصاحبه‌ای با زوم با مترجم قدیمی خود جک جیسون می‌گوید، مجسمه اسکار، که او آن را، مرد طلایی، می‌نامد در اتاق ناهارخوری من در کابینت زندگی می‌کند.

بعد از اجرای بیش از ۶۰ کار سینمایی و تلویزیونی پس از فیلم فرزندان…، کودا می‌تواند مشهورترین پروژه او از ابتدا باشد. کودا به کارگردانی سیان هدر در جشنواره فیلم ساندنس ۲۰۲۱ حضور داشت و چهار جایزه بزرگ را از آن خود کرد و رکورد فروش ۲۵ میلیون دلاری از اپل برای پخش جهانی کسب کرد. اوون گلیبرمن که در ژانویه مقاله‌ای برای ورایتی در ساندنس نوشت از آن به عنوان لطیف، سرزنده، خنده‌دار و زیبا تحسین کرد و اعلام کرد که یک صحنه خاص بین جکی و روبی به عنوان هیجان‌انگیزترین صحنه فیلمی بوده، که در مدت اخیر دیده است.

گلیبرمن درست می‌گوید: «ماتلین و خانواده قدرتمند او با بازی تروی کوتور، دانیل دورانت و تازه وارد انگلیسی شگفت‌انگیز امیلیا جونز که پرجنب‌وجوش و تکان‌دهنده هستند؛ به درگیری‌های اصلی که روبی در مسیر کشف خود در موسیقی با آنها مواجه می‌شود، و اختلال احتمالی اعضای خانواده و معیشتشان، بار عاطفی عمیقی می‌بخشد. بدون روبی به عنوان مترجمی شنوا عملیات ماهیگیری خانواده کست می‌خورد، علاوه بر این، عشق و استعداد طبیعی او برای خوانندگی و موسیقی، در دنیایی که صداها شنیده می‌شوند چیزی است که جکی، پدرش فرانک با بازی کاتسور و برادرش لئو با بازی دورانت نمی‌توانند فوراً آن را تجربه یا درک کنند. اندک امکان بیگانگی، اضطراب جدایی حاصل را ایجاد می‌کند.

کودا مخفف کلمه «کودکان دارای والدین ناشنوا» یکی از کنسرت‌های نادر متلین است که اکثر بازیگران اصلی آن ناشنوا هستند، و ستاره پرآوازه جونز، که زبان اشاره آمریکایی را آموخته و لهجه آمریکایی را برایش کسب کرده، در آن بسیار برجسته بود. او می‌گوید: «این ارتباط در لحظه شکل گرفت. ما چهار نفر واقعاً به یکدیگر اعتماد داشتیم. این چیز زیبایی بود و چیزی که هرگز فراموش نمی‌کنم. ماتلین به عنوان یک مادر ناشنوا برای چهار بچه شنونده، نقطه‌نظر منحصربه‌فردی در مورد آنچه شخصیت روسیس باید هدایت کند، دارد. او توضیح می‌دهد: «من فرهنگی را که خانواده در آن عمل می‌کند درک می‌کنم زیرا من آن را دیده‌ام ، آن را زندگی کر‌ده‌ام. ما خانواده‌ای را برجسته می‌کنیم که ناشنوایی خود را جشن می‌گیرند.»

این درام همچنین یک جشن موسیقی واقعاً تکان‌دهنده است، به‌ویژه در شکل ارائه روبی جونز در خواندن کلاسیک‌هایی مانند هر دو طرف اکنون و همه شما باید با آن کنار بیایید باروحیه‌ای فرا طبیعی و شفافیت، که در نهایت موفق به ترجمه این اجرای صوتی برای کمک به خانواده ناشنوایش می‌شود. این برای این مخاطبان، یادآوری صحنه‌هایی محوری فیلم باعث می‌شود اشک‌هایشان خیلی راحت سرازیر شود.

متلین، که برادران بزرگترش در جوانی او را با هنرمندانی مانند بیلی جوئل و جیمز تیلور آشنا کرده‌اند، می‌گوید: «من عاشق موسیقی هستم.» او توضیح می‌دهد: «آنها فرکانس‌های پایینی هستند، و فرکانس‌هایی هستند که من می‌توانم با سمعک آنها را بشنوم. من اشعار را برداشتم، آن را با آنچه می‌توانستم بشنوم ترکیب کردم و صداهای آواز آنها و موسیقی خود را حفظ کردم. من یاد گرفتم که موسیقی را به شیوه خودم به عنوان یک ناشنوا درک کنم و از آن لذت ببرم.» ماتلین هنگام حضور در برنامه رقصیدن با ستارگان در سال ۲۰۰۸ از این نکته بهره گرفت.

درحالی‌که ماتلین پس از معرفی‌اش توسط اسکار به‌طور پیوسته کار می‌کرده است، یافتن کار به ویژه پروژه‌هایی سه‌بعدی و دارای مخاطبانی از همه‌ی نوع مانند کودا هرگز آسان نبوده است. او اذعان می‌کند: «پیشنهادات من رو را تحت‌فشار قرار نمی‌دهند. تلفن من دائماً زنگ نمی‌زند. من باید بیشتر تلاش کنم تا پروژه‌هایی را که می‌توانم انجام دهم را پیدا کنم.» هنگامی‌که متلین با هر کسی که دارای نفوذ است ارتباط برقرار می‌کند، نه تنها بار حمایت از خود، بلکه این مسئولیت را برای کل جامعه بازیگران ناشنوا بر دوش می‌کشد. او می‌گوید: «آنها باید به تصویر بزرگ نگاه کنند. ما، به عنوان بازیگران، می‌توانیم در روایت داستان شرکت کنیم. ما شایسته فرصت کار کردن هستیم. فقط با ما همکاری کنید و از آنجا شروع کنید.»

حمایت متلین مدت‌هاست که از هالیوود گذشته است. او از شهرت خود برای مبارزه با دسترسی گسترده‌تر به زیرنویس استفاده کرده است، ابتدا در تولید تلویزیون، سپس در سرویس‌های پخش و سایر پلتفرم‌های دیجیتال. این بار سال گذشته، او کاخ سفید ترامپ را به دلیل امتناع از ارائه مترجمان زبان اشاره آمریکایی زنده در جریان جلسات توجیهی مهم کووید -۱۹ مورد انتقاد قرار داد. او توضیح می‌دهد: «زبان اشاره غریزی است، و این زبان ماست. انگلیسی‌زبان ما نیست.»

این مسئله حتی باوجود رئیس‌جمهور جدید حل‌نشده باقی‌مانده است. او می‌گوید: «آنها هنوز پیگیری نکرده‌اند. من می‌خواهم بتوانم مترجمان را در کنار رئیس‌جمهور ببینم. همان‌طور که همه شما می‌توانید صحبت‌های رئیس‌جمهور را بشنوید، من می‌خواهم مترجم را ببینم. این دسترسی‌ است که توسط قانون آمریکاییان دارای معلولیت فراهم ‌شده.»

ماتلین خاطرنشان می‌کند: «این همه‌گیری همچنین یک مشکل خاص برای ناشنوایان و کم‌شنوایان ایجاد می‌کند و آن ماسک است، هرچند حیاتی است، اما خواندن لب‌ها را غیرممکن می‌کند، یعنی تعداد زیادی از افراد جامعه با افرادی که به زبان اشاره آمریکایی مسلط نیستند ارتباط برقرار می‌کنند. من کاملاً موافقم و صددرصد از استفاده از ماسک حمایت می‌کنم. با این حال، ارتباط برقرار کردن با آنها بسیار دشوار است. برای دور زدن این مانع، متلین از افراد بافاصله اجتماعی می‌خواهد که ماسک خود را بردارند، اگر این امکان‌پذیر نباشد، به پیام کوتاه متوسل می‌شوم و از طریق متن ارتباط برقرار می‌کنم. هر کاری که می‌توانم انجام می‌دهم تا ارتباطات تا حد ممکن روان پیش برود.»

و بله، متلین و ترامپ در سال ۲۰۱۱ با هم روی شاگرد مشهور کار کردند، زمانی که او با جمع‌آوری‌ یک‌میلیون دلار برای بنیاد شنوایی استارکی رکورد‌شکنی کرد. او اشاره می‌کند: «من برای او کار نکردم. من فقط یک شرکت‌کننده بودم که سعی داشت برای امور خیریه خود پول جمع‌آوری کند، که این کار را بسیار خوب انجام دادم. این تنها دلیلی بود که من نمایش را انجام دادم.»

فیلم کودا به نقطه‌ای رسیده که در هالیوود مسئله ناشنوایی را آشکار می‌کند، اگرچه هنوز راه زیادی باقی مانده است؛ سال گذشته فیلم صدای متال، داستان یک نوازنده درامز با بازی ریز احمد که پس از کم شدن شنوایی‌اش وارد جامعه ناشنوایان می‌شود، یکی از برترین‌های فصل جوایز بود. لورن ریدلوف، که در این فیلم هم نقش آفرینی کرده بود و نیز نقش سارا را در بازآفرینی نسخه تئاتری فیلم فرزندان خدای کوچک‌تر در برادوی در سال ۲۰۱۸ (در نقشی که متلین در نسخه سینمایی فیلم ایجاد کرده بود) بازی کرده بود، نوامبر امسال نقش اولین ابرقهرمان ناشنوای مارول به نام ماکاری را در فیلم ابدی‌ها (eternals) بازی خواهد کرد.

و حالا این خود متلین است که از شرایط همه‌گیری، شلوغ‌تر از همیشه بیرون آمده است. او همراه با تهیه‌کننده لورن ییتس و نویسنده ناشنوا بریتانیایی ژنوویو بار، پروژه‌ای را در مورد شاهزاده خانم آلیس، مادر مرحوم شاهزاده فیلیپ و مادر شوهر ملکه الیزابت، که ناشنوا بود، توسعه می‌دهند. او همچنین علاوه بر بازی در یک کمدی برای شبکه آن بی سی، تهیه‌کننده اجرایی این پروژه هم هست. وی در این سریال نقش مدیر اجرایی یک آژانس مترجم زبان اشاره در لس‌آنجلس را بازی می‌کند. او می‌گوید: «من تقریباً شبیه هر بازیگر دیگری در هالیوود هستم. من طبق معمول مشغول کار هستم!»

نقد و بررسی دیگری بر فیلم کودا

منبع: Townandcountrymag