ابراهیم حاتمی کیا؛ محبوب‌ترین کارگردان یک نسل
یکم مهر سالگرد تولد آقا ابراهیم است
ابراهیم حاتمی‌کیا ابتدای مهرماه متولد شده است. او که از ۲۵ سالگی روی صندلی کارگردانی نشست تا به امروز ۲۱ فیلم سینمایی ساخته که ۱۹تای آن اکران عمومی شده است. در ادامه نگاهی آماری خواهیم داشت بر تعداد مخاطبان آثار اکران شده او به عنوان کارگردان. در حالیکه او در چند فیلم (از جمله فیلم خودش) بازی کرده و کار پسرش را هم تهیه کرده است.
مهم ترین فیلم های جنگی دفاع مقدس
دهه ۶۰؛ فیلم‌هایی که مولفه او شدند
ابراهیم حاتمی کیا که دانش‌آموخته کارگردانی سینما از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر است، نیمه اول دهه ۶۰ را به ساخت فیلمهای کوتاه و مستند پیرامون جنگ سپری کرد و در سال ۱۳۶۵ اولین تجربه کارگردانی‌اش را با ساخت فیلم «هویت» با بازی جلیل فرجاد، رضا اسدی و علی غلامی از سر گذراند. «هویت» هیچگاه در سینماهای ایران اکران عمومی نشد و مستقیم سر از تلویزیون درآورد.
«دیده‌بان» دومین اثر حاتمی‌کیا که در سال ۱۳۶۷ و با نقش‌آفرینی بازیگرانی چون مهرداد سلیمانی، علیرضا حیدری، اصغر پورهاجریان، اسماعیل سلطانیان، سعید جوانشیر و… ساخته شد سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیات داوران را از هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر برای سازنده‌اش به ارمغان آورد و در شش بخش هم نامزد دریافت جایزه شد. حاتمی‌کیا با «دیده‌بان» نامش را سر زبان‌ها انداخت و نوید ظهور یک کارگردان خوش‌ذوق را به سینمای آن روزها داد.
«دیده‌بان» در ۳۱ خرداد ۱۳۶۸ در سینماهای ایران اکران شد و توانست نزدیک به ۸۷۰ هزار نفر را به سالن‌های سینما بکشاند و جایگاه ۱۹ جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال را از آن خود کند. در آن سال فیلم جنگی «افق» ساخته رسول ملاقلی‌پور با جذب ۲ میلیون و ۷۵۷ هزار نفر، عنوان پرتماشاگرترین اثر سال را به دست آورد.
حاتمی‌کیا در سال ۱۳۶۸ دیگر فیلم جنگی‌اش را با عنوان «مهاجر» با هنرنمایی علیرضا خاتمی، سیدابراهیم اصغرزاده، علیرضا حیدری، اصغر نقی‌زاده، غلامرضا علی‌اکبری و … ساخت. «مهاجر» بیش از «دیده‌بان» مورد تشویق واقع شد و توانست در هشتمین جشنواره فیلم فجر جایی که ساخته‌های ارزشمندی از فیلمسازان کهنه کار سینمای ایران همچون داریوش مهرجویی («هامون»)، علی حاتمی («مادر»)، مسعود کیمیایی («دندان مار») و ناصر تقوایی («ای ایران») حضور داشتند، چهار سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین موسیقی متن (کریم گوگردچی)، بهترین صداگذاری (محسن روشن) و بهترین جلوه‌های ویژه (اصغر پورهاجریان) را به نام خود کند و ابراهیم حاتمی‌کیا هم دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه را به دست آورد. ضمن اینکه «مهاجر» در چهار بخش دیگر هم نامزد دریافت سیمرغ بود.
«مهاجر» که از هشتمین جشنواره فیلم فجر دست پُر بیرون آمد و استقبال نویسندگان و منتقدان را هم با خود به همراه داشت در تاریخ ۶ تیرماه سال ۱۳۶۹ در سینماهای ایران به روی پرده رفت و بیش از یک میلیون نفر از آن دیدن کردند و رتبه ۱۶ جدول پربیننده ترین آثار سال به فیلم حاتمی‌کیا تعلق گرفت. در آن سال فیلم «خواستگاری» ساخته مهدی فخیم‌زاده با بیش از ۴ میلیون و ۳۴۰ هزار تماشاگر، پرمخاطب‌ترین فیلم سال شد.
نیمه اول دهه ۷۰؛ ناامید چون ابراهیم حاتمی کیا
حاتمی‌کیا که در فیلمسازی همگام با شرایط روز حرکت می‌کرد در سال ۱۳۷۰ دست به کار ساخت فیلم «وصل نیکان» شد که پس از «هویت» دومین تجربه شهری او البته در زمان جنگ به حساب می‌آمد؛ «وصل نیکان» به اندازه «دیده‌بان» و «مهاجر» موفق نبود و تنها در بخش بهترین جلوه ویژه میدانی و تصویری (فرید امیری) از دهمین جشنواره فیلم فجر نامزد دریافت جایزه شد. هرچند که فیلم حاتمی‌کیا در چهارمین دوره جشنواره دفاع مقدس در سال ۱۳۷۱، جوایز بسیاری را به دست آورد.
«وصل نیکان» با نقش‌آفرینی بازیگرانی چون حسن عباسی، کبری فرخی، حبیب‌الله بهمنی، اصغر نقی‌زاده، مهین یوزباشی، زهرا فرخی، لقمان نظیری و … و حضور افتخاری فریبرز عرب‌نیا در تاریخ ۸ مهر سال ۱۳۷۱ اکران عمومی شد و گیشه موفقی هم نداشت و در نهایت حدود ۱۳۱ هزار از فیلم دیدن کردند و جایگاهی بهتر از ۶۸ نصیب فیلم حاتمی‌کیا نشد.
نمایش چهره‌ای دیگر با فیلم از کرخه تا راین
حاتمی‌کیا در سال ۱۳۷۱ با اینکه جنگ و تبعات پس از آن همچنان دغدغه اصلی‌اش بود، در چرخشی ناگهانی دست به کار ساخت ملودرامی اشک‌انگیز و خوش‌ساخت شد که بخش اعظمی از آن در آلمان فیلمبرداری شده بود: «از کرخه تا راین». تنها بازیگر شناخته شده و حرفه‌ای فیلم، هما روستا بود و دیگر بازیگران، تقریبا از ناشناخته‌ها بودند: علی دهکردی، صادق صفایی، اصغر نقی‌زاده و چند بازیگر آلمانی مثل هانس نویمان، آندریاس کورتز، نوربرت هانزیگ و نایکل گریل.
«از کرخه تا راین» در یازدهمین جشنواره فیلم فجر درخشید و مورد تشویق نویسندگان و منتقدان نیز قرار گرفت. کسب دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و بهترین چهره‌پردازی (مسعود ولدبیگی) و کسب دو دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن (مجید انتظامی) و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (صادق صفایی) دستاورد فیلم حاتمی‌کیا از جشنواره فیلم فجر بود. ضمن اینکه فیلم، در پنج بخش هم نامزد دریافت جایزه بود.
«از کرخه تا راین» در ۳ شهریور سال ۱۳۷۲ به اکران عمومی درآمد و به خاطر جذابیت‌های بصری کشور آلمان و تیزرهای تبلیغاتی موثر و موفق فیلم توانست نزدیک به ۲ میلیون نفر را راهی سالن‌های نمایش دهنده کند و پس از فیلمهای «افعی» (محمدرضا اعلامی) و «قافله» (مجید جوانمرد) جایگاه سوم جدول پرتماشاگرترین های سال را از آن خود کند.
بایکوت همه‌جانبه فیلم متفاوت «خاکستر سبز»
حاتمی‌کیا که «از کرخه تا راین» را در آلمان ساخته بود برای فیلمبرداری فیلم جدیدش «خاکستر سبز» راهی کشور اسلواکی و شهر براتیسلاوا شد تا فیلمی درباره جنگ بوسنی بسازد. آتیلا پسیانی، اصغر نقی‌زاده، زلاتا پلشکوا، باربارا بوبولوا، بسیرا مینوویچ و … بازیگران «خاکستر سبز» بودند. فیلم که روایتی غیرخطی دارد و یکی از عاشقانه‌ترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران به شمار می‌رفت.
«خاکستر سبز» در دوازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر نامزد ۶ جایزه شد که تنها توانست دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن (پل هرتل) را کسب کند. نویسندگان و منتقدان استقبالی نسبی از اثر حاتمی کیا داشتند و البته فیلم در داخل مرزهای ایران ماند و در هیچ جشنواره خارجی اجازه حضور پیدا نکرد. «خاکستر سبز» در تاریخ ۶ مهر سال ۱۳۷۳ راهی پرده سینماها شد و نزدیک به ۲۵۵ هزار نفر به دیدن آن رفتند و رتبه ۴۴ جدول پربیننده‌ترین های سال به فیلم حاتمی‌کیا رسید.
موتور روشن ابراهیم حاتمی کیا؛ دو فیلم در یک سال!
سه فیلمساز صاحب سبک و توانمند، در سال ۱۳۷۴ موفق به ساخت دو فیلم شدند. رسول ملاقلی‌پور «نجات یافتگان» و «سفر به چزابه» را ساخت، حاتمی‌کیا روی صندلی کارگردانی «بوی پیراهن یوسف» و «برج مینو» نشست و مخلمباف هم دست به کار ساخت دو فیلم «گبه» و «نون و گلدون» شد. نکته جالب‌تر در مورد حاتمی‌کیا و ملاقلی‌پور بود این بود که هر دو فیلمساز در یکی از آثارشان روایت غیرخطی و بازی با زمان را در دستور کار قرار داده بودند.
حاتمی کیا در سال ۱۳۷۴ ابتدا «بوی پیراهن یوسف» را با نیکی کریمی، ستاره آن دوران و همچنین علی نصیریان یکی از پنج بازیگر پیشکسوت و کاربلد تاریخ سینمای ایران ساخت. جعفر دهقان، شیرین بینا، قاسم زارع، عزیزالله هنرآموز، حسن پورشیرازی و حمیدرضا تاج‌دوستی دیگر بازیگران فیلم بودند.
«بوی پیراهن یوسف» که ملودرامی اشک‌انگیز با موسیقی شنیدنی مجید انتظامی که در چند سکانس یقه تماشاگر را سفت می‌چسبد و یک بیست دقیقه معرکه پایانی دارد نه در جشنواره چهاردهم فیلم فجر و نه در اکران عمومی با استقبال روبرو نشد. تنها سه نامزدی در جشنواره نصیب فیلم حاتمی‌کیا شد که در آن حتی نامی هم از بازی نفس‌گیر علی نصیریان دیده نمی‌شد. «بوی پیراهن یوسف» در تاریخ ۲۰ تیر سال ۱۳۷۵ در سینماهای ایران به روی پرده رفت و حدود ۴۱۰ هزار نفر به دیدن آن رفتند و جایگاه ۳۰ جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال به فیلم ابراهیم حاتمی‌کیا رسید.
بوی پیراهن یوسف؛ ملودرام به سبک حاتمی‌کیا
«برج مینو» که نیکی کریمی، علی مصفا، محمدرضا شریفی‌نیا و حضور افتخاری علی نصیریان و حتی نام بهرام بیضایی را در بخش تدوین بر پیشانی خود می‌دید هم در چهاردهمین جشنواره فیلم فجر حتی در یک بخش هم نامزد دریافت جایزه نشد، اما نویسندگان و منتقدان به طور نسبی از فیلم استقبال کردند. «برج مینو» در تاریخ ۱۷ مرداد (حدود یک ماه پس از اکران «بوی پیراهن یوسف») اکران عمومی شد و نزدیک به ۲۵۰ هزار نفر از آن دیدن کردند و فیلم در رتبه ۴۳ جدول پرتماشاگرترین‌های سال قرار گرفت.
نیمه دوم دهه ۷۰؛ درخشش بی‌نظیر با آژانس شیشه ای
عدم توفیق دو فیلم قبلی باعث شد تا حاتمی‌کیا در سال ۱۳۷۶ بهترین فیلم کارنامه سینمایی خود را بسازد: «آژانس شیشه‌ای». پرویز پرستویی، رضا کیانیان، حبیب رضایی، قاسم زارع، صادق صفایی، بیتا بادران، بهروز شعیبی، نسرین نکیسا، محمد حاتمی، مجید مشیری، اصغر نقی‌زاده، مهرداد فلاحتگر، فرشید زارعی‌فر و … گروه بازیگران فیلم را تشکیل می‌دادند. «آژانس شیشه‌ای» در شانزدهمین جشنواره فیلم فجر و در حضور دیگر آثار مطرحی چون «درخت گلابی» (داریوش مهرجویی)، «بانوی اردیبهشت» (رخشان بنی‌اعتماد)، «تولد یک پروانه» (مجتبی راعی)، «جهان پهلوان تختی» (بهروز افخمی)، «مرسدس» (مسعود کیمیایی)، «درخت جان» (فرهاد مهران‌فر) و … موفق شد ۹ سیمرغ بلورین بهترین فیلم، کارگردانی، فیلمنامه، بهترین بازیگر نقش اول مرد (پرویز پرستویی)، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (رضا کیانیان)، بهترین بازیگر نقش مکمل زن (بیتا بادران)، بهترین موسیقی متن (مجید انتظامی)، بهترین تدوین (هایده صفی‌یاری) و بهترین فیلم به انتخاب تماشاگران را به دست آورد و همچنین دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (حبیب رضایی) هم به «آژانس شیشه‌ای» تعلق گرفت. ضمن اینکه فیلم حاتمی‌کیا در چهار بخش دیگر نیز نامزد دریافت جایزه بود.
نویسندگان و منتقدان نیز به دفاع از فیلم پرداختند و «آژانس شیشه‌ای» فیلم برتر جشنواره شانزدهم فیلم فجر لقب گرفت. فیلم ابراهیم حاتمی‌کیا در ۱۷ تیر سال ۱۳۷۷ در سینماهای ایران به روی پرده رفت و بیش از یک میلیون و ۲۷۵ هزار نفر تماشاگر جذب سالن‌های نمایش دهنده شدند و «آژانس شیشه‌ای» رتبه سوم جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال را از آن خود کرد. در آن سال فیلم «مرد عوضی» ساخته محمدرضا هنرمند و با هنرنمایی پرویز پرستویی عنوان پرتماشاگرترین فیلم سال را به دست آورد.
یک وسترن تمام عیار
حاتمی کیا بلافاصله پس از ساخت «آژانس شیشه‌ای» و با حفظ ترکیب برنده پرویز پرستویی – رضا کیانیان در سال ۱۳۷۷ روی صندلی کارگردانی «روبان قرمز» نشست. آزیتا حاجیان ضلع سوم مثلث تیم بازیگری بود. برخلاف گروه شلوغ بازیگری «آژانس شیشه‌ای»، داستان «روبان قرمز» تنها با سه بازیگر و در بیابان روایت می‌شد. کادر اسکوپ و تصاویر چشم‌نواز حسن پویا، تدوین هنرمندانه هایده صفی‌یاری و موسیقی شنیدنی محمدرضا علیقلی در کنار کارگردانی هوشمندانه حاتمی‌کیا، «روبان قرمز» را تبدیل به فیلمی خوش ساخت کرد که مخاطب جدی و پیگیر حتی درگیر کشف نمادها و نشانه‌های فیلم می‌شد.
دو جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن (آزیتا حاجیان) در بخش بین‌الملل و یک جایزه بهترین تدوین (هایده صفی‌یاری) و دیپلم افتخار بهترین فیلمبرداری (حسن پویا) در بخش سینمای ایران، تنها دستاورد «روبان قرمز» از هفدهمین جشنواره فیلم فجر بود. ضمن اینکه فیلم در شش بخش هم نامزد دریافت جایزه بود.
«روبان قرمز» در تاریخ ۱۵ دی سال ۱۳۷۸ اکران عمومی شد و طبق پیش‌بینی‌ها با استقبال عموم مواجه نشد. تنها ۱۹۴ هزار نفر از فیلم دیدن کردند و رتبه ۳۰ جدول پربیننده‌ترین‌های سال به فیلم حاتمی‌کیا تعلق گرفت.
فیلم روبان قرمز؛ تجربه متفاوت حاتمی‌کیایی
و موجی که مُرده بود
ابراهیم حاتمی‌کیا دو سال پس از ساخت «روبان قرمز»، فیلم «موج مُرده» را با نقش‌آفرینی پرویز پرستویی، آزیتا حاجیان، پوپک گلدره، کامبیز کاشفی و قاسم زارع جلوی دوربین برد. فیلمی که تهیه کننده آن به دلیل عدم حذف برخی سکانس‌ها و پلان‌ها از نمایشش در نوزدهمین جشنواره فیلم فجر جلوگیری کرد و نشست خبری فیلم توسط حاتمی‌کیا و حلقه‌های سانسورشده در سینمای رسانه (سینما استقلال) برگزار شد.
«موج مُرده» که فیلم موفقی نبود و در کارنامه حاتمی‌کیا جایگاه قابل اعتنایی ندارد، در سال ۱۳۸۰ در سینماهای ایران به نمایش درآمد و نزدیک به ۲۳۵ هزار تماشاگر را جذب سال‌های نمایش کرد و دهه هفتاد با دو فیلم کم‌تماشاگر برای ابراهیم حاتمی‌کیا به پایان رسید.
دهه ۸۰؛ شروعی طوفانی و پایانی ناامید
ابراهیم حاتمی‌کیا در ابتدای دهه هشتاد، «ارتفاع پست» را با تیم بازیگری جدید و تازه نفس همچون حمید فرخ‌نژاد که دو سال قبل با «عروس آتش» خوش درخشیده بود، امیرکاوه آهنین جان، مهدی ساکی، امیر آقایی، احمد کاوری، رضا شفیعی‌جم، رامتین خداپناهی، شهرام قائدی و بازیگران سرشناسی چون لیلا حاتمی و گوهر خیراندیش در کنار محمدعلی اینانلو جلوی دوربین برد. فیلم خوش‌ساخت و تحسین برانگیز «ارتفاع پست» در بیستمین جشنواره فیلم فجر با استقبال مخاطبان و نویسندگان و منتقدان روبرو شد و البته تنها توانست سیمرغ بلورین فیلم منتخب تماشاگران و همچنین دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن (گوهر خیراندیش) را از آن خود کند.
«ارتفاع پست» در تاریخ ۲ مرداد سال ۱۳۸۱ اکران عمومی شد و حدود ۸۰۰ هزار نفر به دیدن فیلم رفتند و جایگاه ۸ جدول پرتماشاگرترین‌های سال به فیلم رسید.
عاشقانه‌ای از ابراهیم حاتمی کیا و ۵ سال توقیف
حاتمی‌کیا پس از «ارتفاع پست» عاشقانه سیاسی «به رنگ ارغوان» را در سال ۱۳۸۳ ساخت که فیلم قبل از حضور در جشنواره فیلم فجر به محاق توقیف رفت و تا سال ۱۳۸۸ رنگ پرده را ندید. حمید فرخ‌نژاد، خزر معصومی، کوروش تهامی، فرهاد قائمیان، محمدعلی اینانلو، رضا بابک، بهناز توکلی و سیدمهرداد ضیایی تیم بازیگری فیلم را تشکیل می‌دادند. «به رنگ ارغوان» در بیست‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر (۱۳۸۸) در بخش مسابقه حضور داشت و توانست پنج سیمرغ بلورین بهترین فیلم، کارگردانی، فیلمنامه، فیلمبرداری و فیلم منتخب تماشاگران را به چنگ آورد.
فیلم خوش‌ساخت «به رنگ ارغوان» که همچون اغلب آثار حاتمی‌کیا یکی از بهترین پایان‌بندی‌های تاریخ سینمای ایران را دارد، بلافاصله پس از پایان جشنواره و در تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۸۸ به عنوان برنامه نوروزی سینماها به روی پرده رفت و البته با استقبال کم‌رمق تماشاگران مواجه شد و تنها حدود ۳۳۲ هزار نفر از آن دیدن کردند و فیلم در رده ۱۵ جدول پرتماشاگرترین آثار سال ایستاد.
فیلم به رنگ ارغوان؛ سیاست به سبک حاتمی‌کیا
تقابل دو نسل و ثبت رکورد برای پرویز پرستویی
حاتمی کیا در حالی که با توقیف فیلم خوش‌ساخت «به رنگ ارغوان» مواجه شده بود، در ناامیدی کامل در سال ۱۳۸۴ دست به کار ساخت «به نام پدر» شد. باز هم پرویز پرستویی همچون «آژانس شیشه ای»، «روبان قرمز» و «موج مرده» در رأس تیم بازیگری قرار داشت و گلشیفته فراهانی، کامبیز دیرباز، مهتاب نصیرپور، سیدمهرداد ضیایی، افشین هاشمی، میرطاهر مظلومی، کاظم هژیرآزاد و شبنم مقدمی دیگر بازیگران فیلم بودند.
پرویز پرستویی برای ایفای نقش در «به نام پدر» در سومین سال متوالی حضور در جشنواره فیلم فجر، پس از «مارمولک» و «بید مجنون» سومین سیمرغ بلورینش را هم گرفت. ضمن اینکه سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش مکمل زن (مهتاب نصیرپور) و بهترین چهره‌پردازی (مهرداد میرکیانی) و همچنین دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه هم به «به نام پدر» تعلق گرفت و کمی ار ناراحتی توقیف «به رنگ ارغوان» کاسته شد.
«به نام پدر» در ۱۸ مرداد سال ۱۳۸۵ و در سالی که زنده یاد رسول ملاقلی‌پور آخرین ساخته‌اش «میم مثل مادر» را بر پرده سینماها داشت، اکران عمومی شد و نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر تماشاگر را با خود همراه کرد و در جایگاه ۱۱ جدول پربیننده‌های سال قرار گرفت.
ناموفق در خارج از محدوده
حاتمی‌کیا برای اولین دست به کار ساخت ملودرامی شد که هیچ غرابتی با جنگ و آدم‌ها و شرایط جنگ و وقایع پس از آن نداشت: «دعوت». فیلمی اپیزودیک با تمرکز بر محوریت «سقط جنین» با حضور انبوهی از ستارگان دنیای بازیگری آن دوران. هنرمندانی چون مهناز افشار، محمدرضا فروتن، مریلا زارعی، لیلا اوتادی، پژمان بازغی، رضا بابک، گوهر خیراندیش، ثریا قاسمی، فرهاد قائمیان، مجید مشیری، نگار فروزنده، سحر جعفری جوزانی، محمدرضا شریفی‌نیا، سیامک انصاری و …
«دعوت» بدون حضور در جشنواره فیلم فجر در تاریخ ۳ مهر سال ۱۳۸۷ در سینماهای ایران به روی پرده رفت و یکی از پرتماشاگرترین آثار حاتمی‌کیا لقب گرفت. نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار مخاطب روانه سالن‌های سینما شدند و فیلم حاتمی‌کیا رتبه ۴ جدول پربیننده‌ترین‌های سال را از آن خود کرد. «دعوت» با اینکه از جانب مردم با استقبال مواجه شد اما از دیدگاه نویسندگان و منتقدان جایگاه محکمی در کارنامه ابراهیم حاتمی کیا به دست نیاورد و به خاطره‌ها پیوست.
دهه ۹۰؛ به رخ کشیدن هنر کارگردانی
ابراهیم حاتمی‌کیا در دهه نود چهار فیلم ساخت که سه تای آنها به لحاظ تسلط کارگردانی در جایگاه ویژه کارنامه هنری او قرار می‌گیرند: «چ»، «بادیگارد» و «به وقت شام».
«چ» که به دو روز از زندگی شهید چمران در جریان نبرد پاوه می‌پردازد در سال ۱۳۹۲ و با حضور فریبرز عرب‌نیا، سعید راد، مریلا زارعی، بابک حمیدیان، مهدی سلطانی، امیررضا دلاوری، خسرو شهراز و … ساخته شد و در سی‌ودومین جشنواره فیلم فجر برنده پنج سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (بابک حمیدیان)، بهترین تدوین (مهدی حسینی‌وند)، بهترین صدا (بهمن اردلان، علیرضا علویان)، بهترین جلوه‌های ویژه میدانی (محسن روزبهانی) و جلوه‌های ویژه بصری (سیدهادی اسلامی) شد.
«چ» در تاریخ ۲۱ اسفند سال ۱۳۹۲ به عنوان برنامه نوروزی اکران شد و در نهایت توانست نزدیک به ۴۲۰ هزار تماشاگر را با خود همراه کند و رده ۹ جدول پرمخاطب‌ترین‌های سال را به نام خود بزند.
«بادیگارد» و باز هم همکاری با پرویز پرستویی پس از ده سال دوری و باز هم کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد و حضور دیگر بازیگرانی چون مریلا زارعی، بابک حمیدیان، امیر آقایی، شیلا خداداد، محمود عزیزی، دیبا زاهدی، پریوش نظریه، فرهاد قائمیان، احسان امانی، محمد حاتمی و پدرام شریفی.
«بادیگارد» در سی‌و‌چهارمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و علاوه بر سیمرغ پرویز پرستویی، جایزه بهترین جلوه‌های ویژه میدانی و بصری (سیدهادی اسلامی) را هم از آن خود کرد. ضمن اینکه در چهار بخش هم نامزد دریافت جایزه بود.
«بادیگارد» در تاریخ ۲۶ اسفند سال ۱۳۹۴ و به عنوان برنامه نوروزی سال ۱۳۹۵ در سینماهای ایران اکران شد و بیش از یک میلیون تماشاگر از آن دیدن کردند و جایگاه ۹ جدول پربیننده‌ترین آثار سال به فیلم حاتمی‌کیا تعلق گرفت.
دو سال پس از ساخت «بادیگارد» ابراهیم حاتمی کیا همگام با شرایط روز در سال ۱۳۹۶ دست به کار ساخت فیلم «به وقت شام» با محوریت موضوع داعش شد. فیلمی اکشن و تریلر با حضور بازیگرانی چون هادی حجازی‌فر، بابک حمیدیان، پیر دغر، خالد السید، لاله مرزبان و…
۳ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، بهترین موسیقی متن (کارن همایون فر) و بهترین صداگذاری (علیرضا علویان) دستاورد «به وقت شام» از سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر بود. با وجود استقبال داوران از فیلم، نویسندگان و منتقدان فیلم را تحویل نگرفتند اما «به وقت شام» در اکران عمومی که در ۲۳ اسفند سال ۱۳۹۶ و باز هم به عنوان برنامه نوروزی انجام شد، بیش از یک میلیون و ۶۲۸ هزار نفر مخاطب را به سالن‌های سینما کشاند و رتبه ۴ جدول پرتماشاگرترین آثار سال را به خود اختصاص داد.
و فرودی بدموقع هنگام خروج
آخرین ساخته ابراهیم حاتمی کیا در دهه ۹۰، فیلمی ضعیف و غیرقابل تصور بود: «خروج». فیلمی با حضور بازیگرانی جدید در کارنامه سینمایی حاتمی‌کیا. بازیگرانی از نسل دهه شصت و هفتاد مثل فریبرز قریبیان، جهانگیر الماسی، آتش تقی‌پور، اکبر رحمتی، مهدی فقیه و بازیگران دیگری چون پانته آ پناهی‌ها، کامبیز دیرباز، سام قریبیان، گیتی قاسمی، محمدرضا شریفی‌نیا، محمد فیلی، حمید ابراهیمی و …
«خروج» با اینکه از سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر که در دوران چسبیده به شیوع کرونا برگزار شده بود، دو سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی (مهرداد میرکیانی) و بهترین جلوه‌های ویژه بصری (محمد برادران) را به دست آورد اما از جانب نویسندگان و منتقدان و همچنین مخاطب جشنواره با عدم استقبال مواجه شد. «خروج» در دوران کرونا به صورت آنلاین اکران شد و توانست نزدیک به ۱۲۰ هزار نفر را با خود همراه کند.
شاید ندانید
- در «بوی پیراهن یوسف» نزدیک به ده درصد از فیلم را علیرضا زرین‌دست فیلمبرداری کرد که به دلیل اختلاف او با ابراهیم حاتمی کیا بر سر نورپردازی نماهای شب که بخش اعظمی از فیلم را تشکیل می‌داد، عزیز ساعتی جایگزین زرین‌دست شد.
- فریبرز عرب‌نیا در سکانس پایانی و فینال فیلم به دلیل اینکه موعد قراردادش به پایان رسیده بود حضور نیافت و ابراهیم حاتمی‌کیا مجبور به استفاده از شخص دیگری در نقش شهید چمران شد.
- پرویز پرستویی تا به حال ۶ جایزه اصلی دوران برگزاری جشنواره فیلم فجر را به دست آورده که سه تای آنها برای حضور در فیلمهای ابراهیم حاتمی‌کیاست: «آژانس شیشه‌ای»، «به نام پدر» و «بادیگارد»
فیلمهای به نمایش درنیامده ابراهیم حاتمی کیا
ابراهیم حاتمی کیا در سالی که «به رنگ ارغوان» را بر پرده سینماها داشت، فیلم سیاسی «گزارش یک جشن» را با نقش‌آفرینی بازیگرانی چون رضا کیانیان، رویا تیموریان، مریلا زارعی، بهروز شعیبی، طناز طباطبایی، داریوش ارجمند، شبنم مقدمی، اصغر نقی زاده، سیامک صفری، محمد کارت و … جلوی دوربین برد. فیلمی که پس از عدم موفقیت در بیست‌ونهمین جشنواره فیلم فجر (۱۳۸۹) هم از جانب داوران و هم نویسندگان و منتقدان و حتی مخاطبان تا به امروز به محاق توقیف رفت و همچنان خبری از اکرانش نیست.
«گزارش یک جشن» در بیست‌ونهمین جشنواره فیلم فجر تنها در دو بخش بهترین صدابرداری (آرش برومند) و بهترین طراحی صحنه و لباس (سارا سمیعی) نامزد دریافت جایزه شد.
جدول تعداد تماشاگران آثار اکران شده ابراهیم حاتمی کیا
به ترتیب تاریخ اکران
| ردیف | نام فیلم | سال ساخت | تاریخ اکران | سال اکران | تعداد تماشاگران | رتبه | توضیحات |
| ۱ | دیده بان | ۱۳۶۷ | ۳۱ خرداد | ۱۳۶۸ | ۸۶۹,۸۹۵ | ۱۹ | |
| ۲ | مهاجر | ۱۳۶۸ | ۶ تیر | ۱۳۶۹ | ۱,۰۱۳,۱۱۲ | ۱۶ | |
| ۳ | وصل نیکان | ۱۳۷۰ | ۸ مهر | ۱۳۷۱ | ۱۳۱,۱۷۲ | ۶۸ | |
| ۴ | از کرخه تا راین | ۱۳۷۱ | ۳ شهریور | ۱۳۷۲ | ۱,۹۶۳,۴۳۵ | ۳ | |
| ۵ | خاکستر سبز | ۱۳۷۲ | ۶ مهر | ۱۳۷۳ | ۲۵۲,۳۶۵ | ۴۴ | |
| ۶ | بوی پیرهن یوسف | ۱۳۷۴ | ۲۰ تیر | ۱۳۷۵ | ۴۰۹,۴۶۲ | ۳۰ | |
| ۷ | برج مینو | ۱۳۷۴ | ۱۷ مرداد | ۱۳۷۵ | ۲۴۹,۸۷۶ | ۴۳ | |
| ۸ | آژانس شیشه ای | ۱۳۷۶ | ۱۷ تیر | ۱۳۷۷ | ۱,۲۷۷,۸۹۵ | ۳ | |
| ۹ | روبان قرمز | ۱۳۷۷ | ۱۵ دی | ۱۳۷۸ | ۱۹۴,۰۲۴ | ۳۰ | |
| ۱۰ | موج مرده | ۱۳۷۹ | اول فروردین | ۱۳۸۰ | ۲۳۴,۷۳۱ | ۲۴ | |
| ۱۱ | ارتفاع پست | ۱۳۸۰ | ۲ مرداد ۱۳۸۱ | ۱۳۸۱ | ۸۰۶,۰۵۸ | ۸ | |
| ۱۲ | به نام پدر | ۱۳۸۴ | ۱۸ مرداد | ۱۳۸۵ | ۵۹۲,۷۰۵ | ۱۱ | |
| ۱۳ | دعوت | ۱۳۸۷ | ۳ مهر | ۱۳۸۷ | ۱,۱۰۰,۹۲۲ | ۴ | |
| ۱۴ | به رنگ ارغوان | ۱۳۸۳ | ۲۸ بهمن ۱۳۸۸ | ۱۳۸۹ | ۳۳۲,۹۹۸ | ۱۵ | |
| ۱۶ | چ | ۱۳۹۲ | ۲۱ اسفند ۱۳۹۲ | ۱۳۹۳ | ۴۱۸,۰۱۵ | ۹ | |
| ۱۷ | بادیگارد | ۱۳۹۴ | ۲۶ اسفند ۱۳۹۴ | ۱۳۹۵ | ۱,۰۴۷,۳۵۹ | ۷ | |
| ۱۸ | به وقت شام | ۱۳۹۶ | ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ | ۱۳۹۷ | ۱,۶۲۸,۹۶۸ | ۴ | |
| ۱۹ | خروج | ۱۳۹۸ | ۲۴ فروردین | ۱۳۹۹ | ۱۲۰,۰۰۰ | اکران آنلاین | |
| میانگین تعداد تماشاگران | ۷۰۲,۳۸۸ | ||||||
ده فیلم پرتماشاگر حاتمی کیا
| ردیف | نام فیلم | سال ساخت | تاریخ اکران | سال اکران | تعداد تماشاگران | رتبه |
| ۱ | از کرخه تا راین | ۱۳۷۱ | ۳ شهریور | ۱۳۷۲ | ۱,۹۶۳,۴۳۵ | ۳ |
| ۲ | به وقت شام | ۱۳۹۶ | ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ | ۱۳۹۷ | ۱,۶۲۸,۹۶۸ | ۴ |
| ۳ | آژانس شیشه ای | ۱۳۷۶ | ۱۷ تیر | ۱۳۷۷ | ۱,۲۷۷,۸۹۵ | ۳ |
| ۴ | دعوت | ۱۳۸۷ | ۳ مهر | ۱۳۸۷ | ۱,۱۰۰,۹۲۲ | ۴ |
| ۵ | بادیگارد | ۱۳۹۴ | ۲۶ اسفند ۱۳۹۴ | ۱۳۹۵ | ۱,۰۴۷,۳۵۹ | ۷ |
| ۶ | مهاجر | ۱۳۶۸ | ۶ تیر | ۱۳۶۹ | ۱,۰۱۳,۱۱۲ | ۱۶ |
| ۷ | دیده بان | ۱۳۶۷ | ۳۱ خرداد | ۱۳۶۸ | ۸۶۹,۸۹۵ | ۱۹ |
| ۸ | ارتفاع پست | ۱۳۸۰ | ۲ مرداد ۱۳۸۱ | ۱۳۸۱ | ۸۰۶,۰۵۸ | ۸ |
| ۹ | به نام پدر | ۱۳۸۴ | ۱۸ مرداد | ۱۳۸۵ | ۵۹۲,۷۰۵ | ۱۱ |
| ۱۰ | چ | ۱۳۹۲ | ۲۱ اسفند ۱۳۹۲ | ۱۳۹۳ | ۴۱۸,۰۱۵ | ۹ |
