بلک پنتر؛ مشکی رنگ عشقه!
بلک پنتر (Black Panther) یا پلنگ سیاه فیلمی ابرقهرمانی است محصول ۲۰۱۸ که بر اساس شخصیتی به همین نام از کتاب‌های مصور مارول شکل گرفته است. این هجدهمین فیلم در جهان سینمایی مارول را رایان کوگلر کارگردانی کرد و چدویک بوزمن – که در ۴۳ سالگی (۲۸ اوت ۲۰۲۰) بر اثر ابتلا به سرطان روده بزرگ درگذشت – نقش اصلی‌اش را بازی کرد تا اولین بازیگر سیاه‌پوستی شود که به این مهم دست می‌یابد.
خیلی از منتقدان «بلک پنتر» (Black Panther) یا پلنگ سیاه را یکی از بهترین‌های جهان سینمایی مارول قلمداد کرده‌اند و دست روی اهمیت فرهنگی آن گذاشته‌اند؛ و به‌علاوه، کارگردانی، نویسندگی، بازیگری (به‌خصوص بوزمن، مایکل بی. جردن و لِتیتیا رایت)، طراحی لباس، ارزش‌های تولید و حاشیه صوتی آن را تحسین کردند اما برخی کیفیت جلوه‌های بصری رایانه‌ای فیلم را هم نکوهش کردند. نهادهایی مثل «هیات ملی بازبینی فیلم آمریکا» و «انستیتو فیلم آمریکا» از «بلک پنتر» به عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر سال ۲۰۱۸ یاد کردند؛ فیلمی که در گیشه هم رکوردهای متعددی را شکست و در کل به فروشی یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری دست یافت تا پرفروش‌ترین فیلم به کارگردانی فیلمسازی سیاه‌پوست لقب بگیرد و نهمین فیلم پرفروش تاریخ سینما.
«بلک پنتر» در جوایز اسکار هم ۷ نامزدی کسب کرد و اولین فیلم ابرقهرمانی شد که نامزد تندیس طلایی بهترین فیلم شد؛ و اولین فیلم جهان سینمایی مارول که در چند رشته برنده اسکار شد. دنباله این فیلم با عنوان «بلک پنتر: واکاندا تا ابد» (Black Panther: Wakanda Forever) یازدهم نوامبر ۲۰۲۲ (بیستم آبان ۱۴۰۱) روی پرده سینماها می‌رود و «دیزنی پلاس» هم دارد سریالی را – که وقایعش در واکاندا می‌گذرد – تولید می‌کند.
همه آنچه درباره بلک پنتر: واکاندا برای همیشه باید بدانید
خلاصه داستان بلک پنتر
پس از وقایع «کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی»، شاهزاده تی‌چالا به زادگاهش بازمی‌گردد، ملت آفریقایی واکاندا که از نظر فناوری پیشرفته است و در گوشه‌ای بی‌سروصدا از این دنیا قرار گرفته است. شاهزاده برمی‌گردد تا به عنوان پادشاه جدید کشورش خدمت کند اما خیلی زود متوجه می‌شود که احزابی در داخل کشور خودش در سودای تصاحب تاج‌وتخت به‌سر می‌برند. در این میان، ۲ دشمن هم‌پیمان می‌شوند تا واکاندا را نابود کنند. به همین خاطر قهرمانی به نام بلک پنتر باید با مامور سیا به نام اورت کی. راس و نیروهای ویژه واکاندا دست به دست هم بدهند تا مانع درگیر شدن واکاندا در جنگی جهانی شوند.
فهرست عوامل و بازیگران بلک پنتر
کارگردان: رایان کوگلر، فیلمنامه‌نویسان: کوگلر و جو رابرت کول، مدیر فیلمبرداری: ریچل موریسن، تدوینگران: مایکل پی. شاوِر و دِبی بِرمن، آهنگساز: لودویگ گورانسون، بازیگران: چدویک بوزمن (تی‌چالا/ بلک پنتر)، مایکل بی. جردن (ان‌جاکادا/ اریک استیونز ملقب به کیل‌مانگر)، لوپیتا نیانگو (ناکیا)، دنیل کالویا (وکابی)، لِتیتیا رایت (شوری)، مارتین فریمن (اِوِرِت کی. راس)، آنجلا بَسِت (راموندا)، فورست ویتاکر (زوری)، اندی سرکیس (یولیسیز کلوئه) و…
بلک پنتر از کجا شروع شد؟
وزلی اسنایپس در سال ۱۹۹۲ می‌خواست فیلمی بر اساس بلک پنتر بسازد اما پروژه‌اش به نتیجه نرسید. «مارول استودیوز» در سپتامبر ۲۰۰۵ ساخت این فیلم را در فهرست ۱۰ فیلمی قرار داد که باید بر اساس شخصیت‌های مارول ساخته شوند؛ اما تا ژانویه ۲۰۱۱ زمان برد که مارک بِیلی برای نگارش فیلمنامه استخدام شود؛ و تا اکتبر ۲۰۱۴ طول کشید که خبر ساخت «بلک پنتر» به صورت رسمی اعلام شود. چدویک بوزمن برای نخستین بار در «کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی» (Captain America: Civil War) محصول ۲۰۱۶ در قالب شخصیت بلک پنتر قرار گرفت. «بلک پنتر» که تا آن زمان کارگردان و عوامل تولیدش را شناخته بود، اولین فیلم «مارول استودیوز» شد که یک کارگردان و ترکیب بازیگرانی عمدتا سیاه‌پوست دارد. فیلمبرداری اصلی از ژانویه تا آوریل ۲۰۱۷ در استودیوهای «ای‌یوای/ اسکرین جِمز» در منطقه کلان‌شهری آتلانتا و در بوسان کره جنوبی انجام شد.
آیا می‌دانید:
- دانای گوریرا در جریان گفت‌وگویی اشاره کرد که زبان واکاندایی‌ها یک زبان واقعی است با نام خوسایی؛ همان زبان آفریقای جنوبی که زبان مادری نلسون ماندلا هم بود.
- مارتین فریمن در پاسخ به این سوال که چه احساسی دارد یکی از معدود بازیگران سفید فیلم هستید گفت: «با خودتان فکر می‌کنید، حتما این همان احساسی است که بازیگران سیاه همیشه دارند!» فریمن و اندی سرکیس از آنجایی که در فیلم‌های «هابیت» بازی کرده‌اند، سر صحنه با عنوان «سفیدهای تولکین» مورد اشاره قرار می‌گرفتند.
- بلک پنتر در ژوییه ۱۹۶۶ خلق شد، دو ماه پیش از تاسیس حزبی به همین نام در آمریکا؛ اما خیلی‌ها به‌اشتباه فکر می‌کنند این نام ارجاعی است به حزب بلک پنتر (پلنگ سیاه).
- مبارزه‌های فیلم بر اساس هنرهای رزمی آفریقایی طراحی شده‌اند. البته فیلمسازان از صحنه‌های اکشن «کرید» (Creed) محصول ۲۰۱۵ و فیلم‌های کینگزمن هم به عنوان منبع الهام یاد کرده‌اند.
- مایکل بی. جردن به منظور آمادگی بهتر برای ایفای نقشش، سر صحنه تنها بود؛ دلیلش هم این بود که شخصیت او از دیگران دور است و با آن‌ها سر جنگ دارد.
- «بلک پنتر» اولین فیلم جهان سینمایی مارول است که فروش داخلی هفته افتتاحیه‌اش از هزینه تولیدش فراتر می‌رود. بودجه فیلم دویست میلیون دلار بود و فروش پنج‌شنبه شب، جمعه، شنبه و یک‌شنبه اولین هفته اکران فیلم، ۲۰۲ میلیون دلار.
- رایان کوگلر کارگردان از مشاوران متخصص در زمینه تاریخ و سیاست آفریقا بهره برد تا واکاندا را بهتر سروشکل بدهد.
- لودویگ گورانسون آهنگساز به آفریقای جنوبی سفر کرد تا آرشیو بین‌المللی موسیقی آفریقا در شهر گراهامزتاون را مطالعه کند و آثاری را گوش بدهد که با عنوان «هزاران قبیله متفاوت در آفریقا» شناخته می‌شود. او همچنین به سنگال هم سفر کرد تا با ضبط آثار موسیقیدان‌های محلی، «اساس» موسیقی فیلم را شکل بدهد.
بررسی جهان سینمایی مارول و ۶ فاز آن تا سال ۲۰۲۵
منتقدان درباره پلنگ سیاه چه می‌گویند؟
شیکاگو سان‌تایمز | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰
ریچارد روپر | «بلک پنتر» یک سرگرمی ناب و تمام‌عیار از سینمای جریان اصلی است که می‌توان با قدرت گفت که یکی از بهترین فیلم‌های ابرقهرمانی سده است.
رولینگ استون | امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰
پیتر تراوِرس| من در خصوص بلک پنتر – که گریز سینمایی را تا سطحی نزدیک به هنر بالا برده است – بر این باورم: شما هرگز فیلمی شبیه این را در زندگی‌تان ندیده‌اید.
لس‌آنجلس تایمز | امتیاز ۹۰ از ۱۰۰
کنت توران | بلک پنتر که با تاثیرپذیری‌های پرشمار از فرهنگ و مردم‌شناسی آفریقا هم از باب مطالعاتی هیجان‌انگیز شده است، ویترینی از نیروی خلاقه‌ای است که بر نکته‌ای بدیهی تاکید می‌کند: ما همه فرهنگ‌ها و رنگ‌ها را بر پرده نقره‌ای لازم داریم چون به غنای یک تجربه سینمایی می‌انجامد که هر کسی می‌تواند از آن لذت ببرد.
نیویورک تایمز | امتیاز ۹۰ از ۱۰۰
مانولا دارگیس | بدون کشمکش‌ها و زدوخوردهای مردانه و همین‌طور آواتارهای دیجیتال ظاهرا یک فیلم مارولی ساخته نمی‌شود. با وجود این، فیلم در تاکیدش بر خیال، آفرینش و آزادی سیاهان به تمثیلی از گذشته‌ای بدل می‌شود که انکار شده و آینده‌ای که خیلی حی و حاضر احساس می‌شود؛ و در این میان، دنیای خودش و جهان شما را به‌زیبایی می‌گشاید.
ورایتی | امتیاز ۸۰ از ۱۰۰
پیتر دبروژ | اهمیت تاریخی فیلم به کنار، آنچه طرفداران فیلم‌های ابرقهرمانی می‌خواهند بدانند این است که «بلک پنتر» در قیاس با سایر فیلم‌های مارول چگونه است. اگر ساده بگویم، نه‌فقط روی پای خودش می‌ایستد بلکه فرمول چنین فیلم‌هایی را از چند جنبه کلیدی بهبود بخشیده است، از آدم‌بد سیاسی‌اش تا رویارویی نهایی احساسی درست‌وحسابی‌اش.
هالیوود ریپورتر | امتیاز ۸۰ از ۱۰۰
تاد مک‌کارتی | بازیگران به‌خوبی کارشان را انجام داده‌اند و دیده می‌شوند. بوزمن هم بی‌شک یکی از آن‌هاست اما چند بازیگر مکمل هستند که هر صحنه حضورشان را برای خود کرده‌اند، از جردن که از نظر فیزیکی پرابهت است تا نیانگوی درخشنده و به‌خصوص رایت که به هر صحنه‌اش شوخ‌طبعی و شور مضاعفی بخشیده است.
گاردین | امتیاز ۸۰ از ۱۰۰
پیتر بردشا | موضوع خیرکننده درباره «بلک پنتر» این است که مثل یک فیلم ابرقهرمانی به نظر نمی‌رسد؛ و بیش‌تر یک عاشقانه فانتزی است با این ویژگی‌ها: هیجان‌انگیز، براندازنده و بامزه.
امتیازهای تماشاگران و منتقدان به بلک پنتر
پس از مرور امتیاز کاربران سایت «آی‌ام‌دی‌بی» و دو سایت مطرح جمع‌آوری آرای منتقدان، می‌توانید بخشی از نظرهای هفت منتقد برجسته را هم مطالعه کنید:
| ردیف | نام سایت | امتیازدهنده‌ها | امتیاز میانگین | تعداد آراء |
| ۱ | IMDb | کاربران | ۷.۳ از ۱۰ | ۷۵۵ هزار و ۶۶۲ کاربر |
| ۲ | متاکریتیک | منتقدان برتر | ۸۸ از ۱۰۰ | بر اساس ۵۵ نقد |
| ۳ | راتن تومیتوز | عموم منتقدان | ۸.۳ از ۱۰ | بر اساس ۵۲۹ نقد |
