اکران آنلاین آثار سینمای ایران از سر گرفته شده و این بار نوبت به نمایش فیلم «نرگس مست» رسیده که داستانی آمیخته با موسیقی سنتی و شخصیتهای حقیقی در تاریخ معاصر را روایت میکند.
بعد از وقفهای کوتاه، اکران آنلاین آثار سینمای ایران از سر گرفته شده و این بار نوبت به نمایش فیلم «نرگس مست» ساخته جلالالدین دری رسیده که داستانی آمیخته با موسیقی سنتی و شخصیتهای حقیقی در تاریخ معاصر را روایت میکند. در ادامه، با فیلیمو شات همراه باشید برای بررسی و معرفی «نرگس مست».
با توجه به محدودیتهایی که پس از انقلاب در پرداختن به موسیقی و نمایش سازها در تلویزیون وجود داشته، سینمای ایران همواره کوشیده این کمبود را به شیوه خودش حل کند. بهطور مشخص از میانه دهه هفتاد شاهد ساختهشدن و نمایش فیلمهای موسوم به دختر و پسری بودیم که در آنها استفاده از موسیقی و نمایش سازها به شکلهای مختلف روشی برای جذب مخاطب بهحساب میآمد. «پَر پرواز» (۱۳۷۹) بهترین نمونه از این دست فیلمهاست که با محوریت قرار دادنِ زندگی یک خواننده به فیلمی پُرفروش تبدیل شد. از نمونههای دیگر میتوان به «طهران تهران» (۱۳۸۸) اشاره کرد که در یک اپیزود داستانِ یک گروه موسیقی را روایت میکند که برای گرفتن مجوز با مشکلاتی روبهرو میشوند. با گذشت یک دهه، دیگر این الگو مخاطب خود را از دست داد و فیلمی مثلِ «بیخداحافظی» (۱۳۹۰) یا «راه رفتن روی سیم» (۱۳۹۵) نتوانستند با اقبال بیننده همراه شوند. با این حال همچنان شاهد این هستیم که در فیلمهای سینمایی و سریالها و شوهای شبکه نمایش خانگی از هر فرصتی برای نمایش ساز یا پرداختن به گروههای موسیقی استفاده میشود.
نکته اینجاست که پرداختن به موسیقی و نمایش سازها تنها به موسیقی پاپ محدود شده و موسیقی اصیل و کلاسیک ایرانی، جایی در این آثار ندارد. شاید تنها فیلمی که به شکل مستقیم به یک گروه موسیقی سنتی و ماجراهای پیرامون آن میپردازد، «دلشدگان» (۱۳۷۰) باشد. «دلشدگان» برداشتی آزاد از سه ماجرای واقعی پیرامون نوازندگان سازهایِ ایرانی است که در قرن سیزدهم برای ضبط صفحه موسیقی راهی خارج از کشور میشوند. علی حاتمی تصویر همدلانه و مثل همیشه آمیخته به تخیل از گروهی از نوازندگان ایرانی به نمایش میگذارد. جمعی همه عاشق و شوریده که دلشده موسیقی هستند. تصویری که در ابتدا چندان مورد استقبال عامه مردم و منتقدان واقع نشد اما گذشت زمان، «دلشدگان» را به یکی از آثار مهم دهه هفتاد سینمای ایران تبدیل کرد.
نقد و بررسی فیلم سینمایی مردی بدون سایه
«نرگس مست» به کارگردانی سید جلالالدین دُری بهجای تن دادنِ به شیوه رایج سینمای ایران، همان راهی را میرود که علی حاتمی در ابتدای دهه ۱۳۷۰ طی کرده بود؛ یعنی بها دادن به موسیقی سنتی و بنا کردن روایتی که پیرامون شخصیتهای شناخته شده این موسیقی شکل میگیرد و پیش میرود. «نرگس مست» به شکل موازی در دو زمان حال و گذشته روایت میشود اما دُری برای پیوند دادن این دو زمان به هم، از فلاشبک استفاده نکرده و به جای آن از تخیلات شخصیت اصلیاش پیروی میکند که بزرگان شعر و موسیقی معاصر را در خیالش تجسم میکند و به معاشرت با آنها میپردازد. بدین ترتیب منزل موسیو خاچیک (با بازیِ سعید پورصمیمی) به محل رفتوآمد بزرگان موسیقی تبدیل میشود. از فرخی یزدی (با بازی هومن برقنورد) و عارف قزوینی (با بازیِ مهدی پاکدل) بگیرید تا قمرالملوک وزیری (با بازیِ نگار عابدی) و علیاکبر شیدا (با بازیِ سیامک صفری). از آنجایی که این شخصیتها در دوران پُرآشوبی زندگی میکردند طبیعی است که حرفهایی که میانشان رد و بدل میشود، جنبههای سیاسی پُررنگی داشته باشد؛ هرچند با ورود افتخارالسلطنه (با بازی میترا حجار) ماجراهایی عاشقانه نیز پیش میآید.
فیلم و سریال هایی با محوریت تهران | تصویر یک شهر
دُری در «نرگس مست» با اشراف بر اینکه کنار هم قرار دادنِ این شخصیتها شکلی تخیلی به داستان فیلمش خواهد داد، تلاشی برای واقعنمایی موقعیتها نکرده و ارتباط احساسی بیننده با فیلم را به همدلی او با شخصیتها و پیشینهای که از آنها در ذهن دارد واگذار میکند. از اینرو هرچقدر که اشراف بیشتری به تاریخ معاصر داشته باشید، لذت بیشتری از تماشای فیلم خواهید برد. هرچند که شیوه روایت خلاف آمد فیلم ممکن است به مذاق بسیاری خوش نیاید اما نمیتوان تلاش دُری برای روایت چنین داستانی و نزدیک شدن به چنین آدمهایی را نادیده گرفت.
«نرگس مست» بدون شک در حد و اندازههای «نیمهشب در پاریس» نیست، با اینحال تلاشی صمیمانه برای نزدیک کردن بیننده به حال و هوا و شخصیتهایی در تاریخ معاصر ایران است که از شعر و موسیقی بهعنوان وسیلهای برای اصلاح جامعه بهره میبردند، نه سرگرمی عامه مردم.
با آغاز اکران آنلاین فیلم «نرگس مست» ساخته جلالالدین دری، با نقشآفرینی مهدی پاکدل، میترا حجار، سعید پورصمیمی، هومن برقنورد، نگار عابدی، سیامک صفری و… هماکنون بر روی فیلیمو قابلتماشاست.