نقد و بررسی فیلم اردت ؛ ای کسانی که خیلی هم ایمان نیاورده‌اید…

فیلم «اردت» از نظر سینمایی فیلمی خوب است، اما مضمونی بسیار کهنه و نخ‌نما دارد.

فیلم «اردت» از نظر سینمایی فیلمی خوب است، اما مضمونی بسیار کهنه و نخ‌نما دارد. فیلم به «درجه ایمان مذهبی» می‌پردازد؛ مفهومی که پس از ساخته شدنِ کامپیوتر، کارایی چندانی در دنیای واقعی نداشت، چه برسد به امروز که عصر هوش مصنوعی است. «یوهانس»، یکی از پسران خانواده «بورگن» چند وقتی است که بر اثر مطالعه زیاد، حالتی شبیه به جنون پیدا کرده است. از سویی دیگر برادر او، «آندرس»، به دختر «پیتر خیاط» علاقه دارد؛داشتن مذاهب متفاوت، باعث می‌شود که پدران آن‌ها نتوانند با یکدیگر کنار بیایند و چنین ازدواجی را بپذیرند. در این میان، «اینگر» همسر میکل، که پسر بزرگ خانواده است می‌کوشد که مقدمات ازدواج آندرس و دختر پیتر خیاط را فراهم کند؛ اینگر، تصویری کلیشه‌ای از یک زن مومن، مهربان و بدون عیب را به نمایش می‌گذارد و البته باردار هم هست.

فیلم «اردت» اثری درباره «درجه ایمان» است و سرآخر می‌‌کوشد تا اثبات کند که اگر ایمان داشته باشید، «معجزه» در دنیای واقعی هم روی می‌دهد. «کارل تئودور دریر»، که فیلم‌هایی نظیر «مصائب ژاندارک» را نیز در کارنامه‌اش دارد، فیلم‌سازی به‌شدت مذهبی است، اما درگیر «مذهب سیاسی» نیست. گرچه امروزه دیگر هیچ مذهبی را نمی‌توان غیرسیاسی دانست. به هر رو دریر در تلاش است که همچنان آنچه که به خود او آرامش می‌بخشد را در سرتاسر دنیا بگسترانَد. و همچون یک ناجی، مردم را از گمراهی‌ای که در خیال او به آن دچار شده‌اند، نجات دهد.


نقد و بررسی سریال تاریخی مردان واقعی | هفت یار ناسا


فیلم اردت

این مشخصه‌ای است که به‌جز چند دین و آن هم به دلایل خاص، تمام ادیان دنیا را شامل می‌شود. تمام آن‌ها در یک چیز مشترک‌اند. اینکه تمامشان می‌خواهند جهانگیر شوند و بشریت را نجات دهند؛ و البته در این راه، اجازه دارند تا جایی که دستشان می‌رسد، بشریت را نابود کنند. در نتیجه فراگیرترین دین‌های جهان، یعنی ادیان سامی، که از یک ریشه‌اند (و جالب است که بیشترین دعوا را نیز با هم دارند)، همچنان بیشترین تبلیغات را به خود اختصاص می‌دهند؛ و سینما که در زمانِ کنونی، تاثیرگذارترین پدیده‌ جهان است را همواره به‌عنوان ابزاری تبلیغی به بند می‌کشند. این یعنی، شاید بتوانیم «وجه هنری سینما» را، زمانی که پدیده‌ای تاثیرگذارتر از سینما پدید بیاید، بهتر مشاهده کنیم؛ یعنی زمانی که ادیان و تبلیغات تجاری و سیاسی دست از سر آن بردارند.

«سینمای دریر»، به دلیل استفاده از برداشت‌های بلند، نوع خاصی از بازیگری و ایجاد فضای خاص یک سرزمین، مسلما جنبه‌های هنریِ فراوانی دارد. کاراکترهای فیلم‌های دریر، شبیه خوابروها رفتار می‌کنند؛ خواب‌رو‌ها کسانی هستند که به هنگام خواب از بستر برمی‌خیزند و به این‌سو و آن‌سو می‌روند. دریر را می‌توان به نوعی مبدع این نوع از بازیِ «استیلیزه» و «سبک‌پردازی‌شده» دانست؛ شیوه‌ای که بعدها، مشابه آن در آثار «برسون»، که او هم سینماگری مذهبی است، دیده می‌شود. این نوع از بازیِ «سبک‌پردازی‌شده» که حسی از هویتمندی و تعلق داشتن به سرزمینی خاص را به تماشاگر انتقال می‌دهد، شکلی است که در تقابل با کنش‌های امروزِ کاراکترهای بیشترِ سینمای جهان قرار می‌گیرد. سینمایی که به‌واسطه‌ی سلطه هالیوود، خود را باخته است و به‌نوعی «هویت‌زدایی» و یا «تک‌هویتی» شده است. آدم‌های دریر، تانّی‌ای در خود دارند که به‌شدت کند است، اما جالب اینجاست که با وجود کُندیِ خاصی که در کنش‌های آدم‌ها دیده می‌شود، فیلم‌های این فیلم‌ساز به‌شدت جذاب هستند و به‌هیچ‌وجه تماشاگر را خسته نمی‌کنند. دریر البته یکی از کارگردانان بزرگی است که درک بسیار خوبی از ریتم سینمایی دارد و همواره تماشاگر را به بهترین شکل کنترل می‌کند.

فیلم اردت ، اثری خطابه‌خوان و موعظه‌گر است؛ فیلمی که همچون مبلغی مذهبی، می‌کوشد پیروانش را روزبه‌روز افزایش دهد. تمام کوشش «کارل تئودور دریر» در این فیلم، آن است که تماشاگرانش را مبهوت قدرت معجزه کند و کاری کند که آنان پس از بیرون آمدن از سینما مستقیم به کلیسا بروند و به جرگه‌ پیروان مسیح یا پیامبری دیگر بپیوندند. این رویکردی است که هر قدر هم مهربانانه و پر تانّی (همچون فیلم‌های دریر) صورت بگیرد، باز هم نوعی خودخواهی در آن وجود دارد و نهایتا محصول تفکری بسته و مذهبی است. اینکه چنین تفکراتی همواره می‌کوشند مردم را به اعتقاداتی جذب کنند که جدا از غیرضروری بودنشان، نهایتا غیرقابل اثبات هستند، بیش‌ازپیش شکل فیلم‌هایشان را پوچ و تهی جلوه می‌دهد. حتی اگر خود «کارل تئودور دریر»، معجزاتی از قبیل آنچه که پیرزنان در مجالس روضه برای هم تعریف می‌کنند را هم به چشم دیده باشد، و یا همچون «یوهانسِ مجنون»، صاحب یکی از آن معجزات باشد.


نظر شما چیست؟

ایمیل شما منتشر نخواهد شد

از اینکه نظرتان را با ما در میان می‌گذارید، خوشحالیم

7 نظر
  1. ایمان مومنی می‌نویسد

    متعجبم از کسانی که بر این نقد خورده میگیرند. هیچ عقیده شخصی در این نقد نیست تاثیر فیلم و پیام فیلم اردت کاملا مشخص و همان است که این نقد هم به آن اشاره کرده. هرچند
    که نقد منکر جلوه های هنری فیلم نیست. اردت فیلم تاثیر گذاری است و در انتقال این پیام موفق عمل کرده به همین دلیلبه که دوستانی که با این نقد مشکل دارند نمی‌خواند پشت هاله های هنری را که به حق برای فیلم ساخته اند متوجه تاثیر و پیام آشکار و پنهان فیلم باشند.

  2. علیرضا می‌نویسد

    منتقد جالبی هستید جناب! قطعا آینده ی سینما به شما نیاز دارد.

  3. amin می‌نویسد

    نویسنده تا تونسته عقاید خودشو پاچیده تو متن

  4. اس اس می‌نویسد

    نوشته ای -حیف کلمه نقد- بسیار مغرضانه و کین توزانه و ایدئولوژیک است!

  5. Mehrdad می‌نویسد

    نقدی بسیار سخیف بود.معلوم هست مولف قادر به درک عظمت اثر نبوده است

  6. ایمان می‌نویسد

    نقد هم محفلی برای بیان عقاید شخصی نیست! بهتره عنوان نقد رو از بالای این نوشتار بردارید.

  7. سارا می‌نویسد

    این فیلم شاهکاره نقدتون خیلی شخصی بود دیگه، واقعا بی انصافی کردین

fosil