پنج ستاره

منتقد: میثم کریمی

داستان :

مریم ( دیبا زاهدی ) دختر جوانی است که به تازگی در دانشگاه قبول شده اما خانواده اش برای پرداخت شهریه دانشگاه دچار مشکلات فراوانی هستند. از این رو مریم تصمیم می گیرد به هتلی که مادرش ( شیرین بینا ) در آنجا کار می کند برود تا بتواند شغلی نیمه وقت بدست آورده و بخشی از شهریه دانشگاهش را خودش پرداخت کند. اما حضور مریم در این هتل و مواجه با انسانهای مختلف اتفاقاتی را رقم می زند که ...

کارگردان :مهشید افشارزاده : وی متولد سال 1344 در شهر آبادان می باشد و از دانشگاه خزر جمهوری آذربایجان در رشته هنر و طراحی فارغ التحصیل شده است. مهشید افشارزاده فعالیت حرفه ای خودش را از سال 1366 با ساخت فیلم کوتاه آغاز نمود اما بزودی وارد عرصه بازیگری شد و توانست در سال 1367 بخاطر حضور در فیلم « بای سیکل ران » نامزد دریافت جایزه سیمرغ بلورین گردد. افشارزاده یکی از پرکارترین بازیگران زن سینمای ایران در دهه ی 70 شمسی بود اما در دهه ی 80 بسیار کم کار شد و در نهایت در سال 1392 با ساخت فیلم « 5 ستاره » قدم در راه کارگردانی نهاد.درباره فیلم:« پنج ستاره » با داستان مشکلات دختر جوان برای تهیه شهریه دانشگاهش آغاز می شود اما در ادامه این داستان بطور کامل جایش را به مسائل دیگر می دهد. این اتفاق، اولین مشکل بزرگ فیلم « پنج ستاره » محسوب می شود که با گنگی و سردرگمی فیلمنامه مواجه است و مشخصاَ تکلیفش را با خودش نمی داند. فیلم در ابتدا به دانشگاه و محل ثبت نام و شرایط جدید دختر جوان می پردازد و سپس در یک چرخش صد و هشتاد درجه ای ، به هتل و مشکلات کارکنانش می رسد که کاملاً بی ربط با فصل آغازین فیلم به شمار می رود.اما اتفاقات اصلی فیلم که در هتل پنج ستاره رخ می دهد نیز سردرگم و بی هدف دنبال می شوند. مهشید افشارزاده برای نشان دادن مشکلات قشر کارگران جامعه به دم دستی ترین روش های مرسوم در فیلمسازی روی آورده که از جمله آنها آه و ناله و گریه و شیون بوده است بطوریکه « پنج ستاره » بیشتر از اینکه بخواهد هوشمندانه وارد زندگی و مشکلات کارکنانش شود، با مرثیه سرایی تنها به متشنج کردن دقایقی از فیلم مبادرت ورزیده که در این بین، شخصیت زن کارگری به نام ملیحه که بهناز جعفری آن را ایفا می کند، بارزترین نمونه آن است.مهشید افشارزاده این زن را فستیوالی از مشکلات مختلف معرفی کرده و به جای موشکافی زندگی و بسط و گسترش شخصیت او، تنها ناله و زاری و شیون را درباره او بکار بسته و به حدی این کار را تکرار کرده که علناً این شخصیت تبدیل به سوهان اعصاب تماشاگر می شود.دیگر بازیگران فیلم نیز از لحاظ پرداخت شخصیت وضعیت آشفته ای دارند. شخصیت زری با بازی بهنوش بختیاری ، مجموعه ای از شوخی های بی مزه و تکه کلامهای نم پس داده است که مخصوصاً زمانی که چند باری ترانه ای هندی را اجرا می کند، بدجوری با حوصله مخاطبش بازی می کند. زری که در مجموع در فیلم « پنج ستاره » شخصیتی خوشحال ترسیم شده، قرار بوده که بارِکمدی فیلم را به دوش بکشد اما افشارزاده فراموش کرده که شوخی های بهنوش بختیاری در « پنج ستاره » همانی است که مخاطبین نزدیک به یک دهه در قاب تلویزیون مشاهده کرده اند.فیلم متاسفانه از نیمه به بعد، دچار تزلزل در ارتباط شخصیت ها با یکدیگر و همچنین کِش دادن داستان نیز می گردد که وضعیت را به مراتب خراب تر از نیمه ابتدایی فیلم می کند. فیلم در نیمه دوم، به سراغ سوژه گم شدن ساعت آمیتاب باچان(!) در هتل می رود و به حدی این سوژه را کِش می دهد که جذابیت داستان بطور کلی از بین می رود. فیلم در دقایقی که قضیه گم شدن ساعت گرانقیمت مطرح می شود، علناً می بایستی تعلیق را بوجود می آورده اما متاسفانه تماشاگر از همان دقایق ابتدایی متوجه می شود که دزدیدن ساعت کار چه کسی است!بحران روابط شخصیت ها و ارتباطشان با یکدیگر، شاید بزرگترین مشکل « پنج ستاره » باشد. اینکه چه شده که مدیر بخش خانه داری هتل ( شهاب حسینی ) بدون هیچ مقدمه و دلیلی با مریم ارتباطی صمیمی پیدا کرده ، یکی از علامت سوال های بزرگ فیلم تلقی می شود که هرگز به آن پاسخی داده نمی شود. فیلم نه اشاره ای به علاقه رضا به مریم می کند و نه اصلا بستری برای توجه بیشتر رضا به مریم محیا می کند و در واقع، این دو به یکباره در جریان فیلم به یکدیگر نزدیک می شوند!

همچنین وجود شصیت عجیب و غریبی به نام محتشمی ( با بازی سحر قریشی ) یکی از آزار دهنده ترین لحظات فیلم را تشکیل می دهد. محتشمی شخصیتی ذاتاً بی اعصاب است که بدون دلیل مشخصی همواره عصبانی هست و امکان ندارد که فردی او را در حال فریاد کشیدن نبیند! محتشمی مشخصاً می تواند یکی از نامزدهای بدترین شخصیت پردازی های سال را با اختلاف به خود اختصاص دهد. متاسفانه فیلم علاوه بر شخصیت پردازی بد محتشمی، مشکل دیگری را هم جلوی پای تماشاگر قرار داده و آن رابطه احساسی میان رضا و محتشمی است که اصلاً پذیرفتنی نیست. رضا و محتشمی دو شخصیت کاملاً متضاد از یکدیگر هستند و مسلماً رابطه شان با یکدیگر یکی از پارادوکس آمیز ترین روابط میان شخصیت ها در سینما به شمار می رود.« پنج ستاره » چندتایی هم شخصیت کاملاً زائد مانند شقایق ( لیلا بلوکات ) دارد که مشخص نیست حضورش در فیلم به چه عنوانی صورت گرفته است. شقایق دختری از طبقه مرفه جامعه است که در ابتدای فیلم در دانشگاه با مریم آشنا می شود و سپس از داستان حذف می شود اما در انتهای فیلم بار دیگر از هتل سر در می آورد و فخر می فروشد! مشخص نیست که مهشید افشارزاده می خواسته با وجود شخصیت شقایق چه پیامی را به تماشاگر برساند؛ شاید اختلاف طبقاتی بتواند محتمل ترین گزینه برای حضور شقایق در داستان باشد اما این شخصیت بی پرداخت تر از آن است که اصلاً بتواند پیامی را به تماشاگر منتقل کند.

در بین شخصیت های فیلم شاید تنها شهاب حسینی باشد که وضعیت قانع کننده تری به نسبت دیگران داشته باشد. رضا وحیدی شخصیتی است که دقیقاً در نقطه مقابل محتشمی قرار دارد. وی مهربان است و به شدت دلسوز و حتی حاضر است برای حفظ آبروی کارمندانش به بازداشتگاه برود و دردسر بکشد! افشارزاده شخصیت وحیدی را بصورت اغراق آمیزی ، سفید ترسیم کرده بطوریکه کمتر می توان ما به ازای بیرونی وی را در جامعه یافت اما با اینحال شهاب حسینی در ایفای این نقش موفق ظاهر شده است.در میان بازیگران فیلم ، دیبا زاهدی موفق ترین بازیگر فیلم است. دیبا زاهدی که چهره جدیدی در سینمای ایران محسوب می شود، در نقش دختر ساده ای که از چشم و هم چشمی با دیگران پرهیز می کند و اصولاً ساده زیست است، باورپذیر و قابل قبول است. شیرین بینا نیز در نقش مادرِ مریم، بازی قابل قبولی از خود به نمایش گذاشته است. بهناز جعفری در نقش ملیحه، مرثیه سرای فیلم است و لحظه ای اه و ناله ها و گریه هایش متوقف نمی شود. نمی توان به بازی بهناز جعفری ایراد چندانی وارد کرد. وی کار خودش را انجام داده و تنها شخصیت پردازی ضعیف ملیحه است که اجازه نداده وی در فیلم بدرخشد. بهنوس بختیاری در نقش زری تفاوت چندانی با آثار تلویزیونی که در آنها ایفای نقش کرده ندارد. شهاب حسینی نیز از موفق های فیلم بوده و بدترین بازیگر فیلم هم بدون شک سحر قریشی می باشد.« پنج ستاره » در بهترین حالت ممکن شبیه به یک اثر تلویزیونی است. فیلم آنقدر پخته نیست که بتواند در مدیوم سینما حرف هایی برای گفتن داشته باشد اما با اینحال برای اولین تجربه کارگردانی مهشید افشارزاده می تواند یک تجربه قابل قبول باشد.